Table of Contents
विषय निहाय MCQs चे महत्व :
महाराष्ट्रातील महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग (MPSC), पोलिस भरती 2024 व इतर अनेक स्पर्धात्मक परीक्षांच्या तयारीसाठी धोरणात्मक दृष्टिकोन आणि विविध विषयांचे सखोल ज्ञान असणे आवश्यक आहे. या प्रतिष्ठित परीक्षांमध्ये उत्तीर्ण होण्याचे उद्दिष्ट असलेल्या इच्छुकांनी भारतीय इतिहास, भारतीय भूगोल, महाराष्ट्राचा भूगोल, महाराष्ट्राचा इतिहास, सामान्य विज्ञान, भारतीय अर्थव्यवस्था, भारतीय राज्यघटना, आंतरराष्ट्रीय आणि राष्ट्रीय घडामोडी, राज्य चालू घडामोडी तसेच लॉजिकल रिझनिंग आणि अंकगणित यासह विविध विषयांचा अभ्यास करणे आवश्यक आहे.
या लेखात, आम्ही मराठीमध्ये या महत्त्वपूर्ण विषयांचा समावेश असलेल्या बहु-निवडक प्रश्नांचा (MCQs) काळजीपूर्वक तयार केलेला संग्रह सादर केला आहे. हे MCQs महाराष्ट्र परीक्षा पॅटर्नशी त्यांची प्रासंगिकता आणि उमेदवारांच्या ज्ञानाचे सर्वसमावेशक मूल्यांकन करण्याच्या त्यांच्या क्षमतेच्या आधारावर निवडले गेले आहेत. या प्रश्नांमध्ये गुंतून राहून, इच्छुक उमेदवार प्रत्येक विषयामधील त्यांची प्रवीणता मोजू शकतात आणि त्यांच्या तयारीच्या प्रवासात आणखी लक्ष देण्याची गरज असलेल्या क्षेत्रांना ओळखू शकतात.
स्पर्धा परीक्षेच्या तयारीमध्ये MCQs चे महत्त्व :
आपण आतापर्यंत जे काही शिकलो आहोत, त्याचे सर्वसमावेशक मूल्यमापन : MCQ विविध विषयांवर विविध प्रश्नांची श्रेणी देतात, जे तुमच्यासाठी उमेदवारांच्या विविध विषयांच्या आकलनाचे मूल्यांकन करण्यासाठी खूप उपयुक्त आहेत. या प्रश्नांच्या सोडवण्याचा प्रयत्न करून, उमेदवार मूलभूत गोष्टींवरील त्यांचे आकलन मोजू शकतात.
प्रभावी पुनरावृत्ती साधन: कोणत्याही परीक्षेत तयारीच्या अंतिम टप्प्यात, MCQs हे पुनरावृत्तीचे प्रभावी साधन म्हणून काम करतात. हे इच्छुकांना मुख्य संकल्पना आणि सिद्धांतांचे संरचित पद्धतीने पुनरावलोकन करण्यास सक्षम करतात, ज्यामुळे उमेदवारांचे शिकणे आणि शिकलेल्या सामग्रीचे आकलन मजबूत होते आणि उमेदवारांना प्रश्न नमुना आणि वेळ व्यवस्थापन धोरणे समजून घेण्यास मदत होते.
जैवविविधता MCQs | Biodiversity MCQs : All Maharashtra Exams
Q1.लुप्त होण्याचा उच्च धोका असलेल्या प्रजातीचे वर्णन करण्यासाठी कोणता शब्द वापरला जातो?
(a) धोकादायक
(b) चिंताजनक
(c) गंभीरपणे चिंताजनक
(d) नामशेष
Q2. राष्ट्रीय उद्याने आणि वन्यजीव अभयारण्य यांसारख्या संरक्षित क्षेत्रांचे प्राथमिक कार्य काय आहे?
(a) मानवांसाठी मनोरंजनाच्या संधी उपलब्ध करून देणे
(b) लुप्तप्राय आणि धोक्यात असलेल्या प्रजातींचे संरक्षण करणे
(c) पर्यटनातून महसूल मिळवणे
(d) वैज्ञानिक संशोधन करणे
Q3. परिसंस्थेमध्ये कीस्टोन प्रजातींची भूमिका काय आहे?
(a) त्या सर्वात विपुल प्रजाती आहेत
(b) त्या अन्नसाखळीच्या शीर्षस्थानी आहेत
(c) त्यांच्या उपस्थितीचा संपूर्ण परिसंस्थेवर मोठा प्रभाव पडतो
(d) परिसंस्थेच्या कार्यासाठी त्या आवश्यक नाहीत
Q4. मानवी आरोग्यासाठी जैवविविधतेचे महत्त्व काय आहे?
(a) अन्न आणि औषध पुरवते
(b) हवामानाचे नियमन करण्यास मदत करते
(c) हवा आणि पाणी शुद्ध करते
(d) वरील सर्व
Q5.जैविक विविधता जतन करण्याच्या उद्देशाने आंतरराष्ट्रीय कराराचे नाव काय आहे?
(a) जैविक विविधतेवरील अधिवेशन
(b) क्योटो प्रोटोकॉल
(c) रामसर अधिवेशन
(d) CITES
Solutions
S1. Ans (c)
Sol .
- जेव्हा एखादी प्रजाती जंगलात नामशेष होण्याच्या अत्यंत उच्च जोखमीचा सामना करत असते, तेव्हा ती गंभीरपणे धोक्यात सापडलेली मानली जाते.
- याचा सामान्यतः अर्थ असा होतो की लोकसंख्या खूप कमी आहे आणि वेगाने घटत आहे किंवा प्रजातींचे अधिवास खूप मर्यादित आणि धोक्यात आहे.
S2. Ans (b)
Sol .
- संरक्षित क्षेत्रांचे प्राथमिक कार्य म्हणजे लुप्तप्राय आणि धोक्यात असलेल्या प्रजातींचे संरक्षण करणे.
- संरक्षित क्षेत्रे विविध उद्देशांची पूर्तता करू शकतात, परंतु त्यांचे प्राथमिक उद्दिष्ट असुरक्षित प्रजाती आणि त्यांच्या निवासस्थानांना सुरक्षित आश्रयस्थान प्रदान करून जैवविविधतेचे संरक्षण करणे आहे. यामध्ये त्यांचे अधिवास नष्ट होणे, शिकार करणे आणि प्रदूषण यासारख्या धोक्यांपासून संरक्षण करणे समाविष्ट आहे.
S3. Ans (c)
Sol .
- कीस्टोन प्रजाती हे ते जीव आहेत, जे त्यांच्या परिसंस्थेच्या संरचनेत आणि कार्यामध्ये मोठी भूमिका बजावतात. तुलनेने कमी विपुलता असूनही, त्यांची उपस्थिती संपूर्ण परिसंस्थेवर असमानतेने मोठा प्रभाव पाडते.
- त्यांचे संपणे किंवा घटणे संपूर्ण पर्यावरणीय समतोल विस्कळीत करू शकतो.
S4. Ans (d)
Sol .
जैवविविधता मानवी आरोग्यामध्ये विविध मार्गांनी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
- अन्न आणि औषध पुरवणे: विविध प्रकारच्या वनस्पती आणि प्राणी मानवांसाठी अन्न आणि औषधांचे स्रोत म्हणून काम करतात.
- हवामानाचे नियमन: जैवविविधता कार्बन डायऑक्साइड शोषून आणि ऑक्सिजन सोडून हवामानाचे नियमन करण्यास मदत करते.
- हवा आणि पाणी स्वच्छ करणे: वनस्पती आणि इतर जीव याचे गाळण करून स्वच्छ हवा व पाणी पुरवतात.
- निरोगी परिसंस्थेला आधार देणे: निरोगी परिसंस्था मानवी आरोग्यासाठी रोग नियंत्रण, पिकांचे परागण आणि कीटक नियमन यासह अनेक फायदे प्रदान करतात.
S5. Ans (a)
Sol .
- जैविक विविधतेवरील अधिवेशन, ज्याला CBD असे संक्षिप्त रूप दिले जाते, हा 1992 मध्ये स्वीकारलेला कायदेशीर बंधनकारक आंतरराष्ट्रीय करार आहे.
- जैविक विविधतेचे जतन करणे, त्यातील घटकांच्या शाश्वत वापरास प्रोत्साहन देणे आणि अनुवांशिक संसाधनांपासून उद्भवणाऱ्या फायद्यांचे न्याय्य आणि न्याय्य वाटणी सुनिश्चित करणे हे त्याचे उद्दिष्ट आहे.
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.
