चालू घडामोडी हा सर्वात महत्वाचा विषय आहे आणि जर आपण आपला वेळ मनापासून समर्पित केला तर आपण या विषयातून खूप चांगले गुण मिळवू शकतो. चालू घडामोडी विषय असा आहे ज्या बदल माहिती असेल तरच आपल्यला परीक्षेत उत्तरे देता येतात तेदेखील खूप कमी वेळात आणि तो वेळ आपल्याला दुसऱ्या प्रश्नांना वापरता येतो. म्हणून या विषयात चांगले गूण मिळवण्यासाठी आपल्याला देशात आणि जगात काय चालले आहे याची माहिती असणे खूप गरजेचे आहे.
येथे आम्ही दैनिक चालू घडामोडी मध्ये सर्व वर्तमानपत्रांमधून समकालीन घटनांचा सारांश आपल्यासमोर सादर करतो, ज्यामुळे आपला वेळ वाचतो आणि आपले ज्ञान वाढते. तर चला आपण आता 01 जून 2023 च्या दैनिक चालू घडामोडी पाहूयात.
राष्ट्रीय बातम्या
1. सहकार क्षेत्रातील जगातील सर्वात मोठ्या अन्न साठवणूक योजनेला भारताने मान्यता दिली.
भारत सरकारने अलीकडेच सहकारी क्षेत्रातील अन्नधान्य साठवण क्षमतेचा लक्षणीय विस्तार करण्याच्या उद्देशाने 1 लाख कोटी रुपयांच्या महत्त्वाच्या योजनेला मंजुरी दिली आहे. सध्याची धान्य साठवणूक क्षमता अंदाजे 1,450 लाख टन असून, हा उपक्रम पुढील पाच वर्षांमध्ये 700 लाख टन साठवणुकीचा प्रयत्न करत आहे, अखेरीस एकूण क्षमता 2,150 लाख टनांपर्यंत पोहोचेल. माहिती आणि प्रसारण मंत्री अनुराग सिंह ठाकूर यांनी सहकार क्षेत्रातील “जगातील सर्वात मोठा अन्नधान्य साठवणूक कार्यक्रम” म्हणून या योजनेचे स्वागत केले आहे.
2. कोल इंडियामधील ३% पर्यंत हिस्सा विकण्याची सरकारची योजना आहे.
भारत सरकारने अलीकडील नियामक फाइलिंगनुसार, ऑफर फॉर सेल (OFS) मार्गाद्वारे कोल इंडिया लिमिटेड मधील 3% पर्यंत हिस्सा विकण्याचा आपला इरादा जाहीर केला आहे. OFS किरकोळ आणि बिगर किरकोळ गुंतवणूकदारांसाठी 1 आणि 2 जून रोजी खुली असेल.
3. सरकारने UCO बँकेचे MD म्हणून अश्वनी कुमार यांची नियुक्ती केली.
सरकारने अश्वनी कुमार यांची यूको बँकेचे व्यवस्थापकीय संचालक म्हणून सोमा शंकर प्रसाद यांच्या जागी नियुक्ती केली आहे, ज्यांचा कार्यकाळ संपत आहे. कुमार हे सध्या इंडियन बँकेचे कार्यकारी संचालक आहेत आणि याआधी त्यांनी पंजाब नॅशनल बँकेचे मुख्य महाव्यवस्थापक म्हणून काम केले आहे. केंद्र सरकारने अश्वनी कुमार यांची युको बँकेत व्यवस्थापकीय संचालक आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी म्हणून तीन वर्षांच्या कालावधीसाठी नियुक्ती केली आहे, असे अर्थ मंत्रालयाने एका अधिसूचनेत म्हटले आहे. ही नियुक्ती 1 जून 2023 रोजी किंवा त्यानंतर पदभार स्वीकारल्यापासून किंवा पुढील आदेश येईपर्यंत लागू होईल.
4. अजय यादव यांनी SECI चे MD म्हणून पदभार स्वीकारला.
अजय यादव यांनी सोलर एनर्जी कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया लिमिटेड (SECI) च्या व्यवस्थापकीय संचालकपदाचा कार्यभार स्वीकारला आहे. SECI ही नवीकरणीय ऊर्जा प्रकल्पांचा लिलाव करण्यासाठी केंद्र सरकारची नोडल एजन्सी आहे. SECI, 2011 मध्ये स्थापित मिनीरत्न श्रेणी-I सेंट्रल पब्लिक सेक्टर एंटरप्राइझ (CPSE), भारत सरकारच्या नवीन आणि नवीकरणीय ऊर्जा मंत्रालयाच्या अंतर्गत अक्षय ऊर्जा योजना आणि प्रकल्पांसाठी प्राथमिक अंमलबजावणी करणारी संस्था म्हणून काम करते.
5. केंद्र सरकारने आर्थिक वर्ष 23 साठी राजकोषीय तुटीचे लक्ष्य, जीडीपीच्या 6.4% इतके यशस्वीरित्या साध्य केले.
केंद्र सरकारने 2022-23 या आर्थिक वर्षासाठी सकल देशांतर्गत उत्पादनाच्या (GDP) 6.4% चे वित्तीय तुटीचे लक्ष्य यशस्वीरित्या गाठले आहे. अधिक महसुली खर्च असूनही, विशेषत: सबसिडी आणि व्याज देयके यावर, सरकारच्या मजबूत कर महसुलाने या उपलब्धीमध्ये योगदान दिले आहे, जाहीर झालेल्या अधिकृत आकडेवारीनुसार. ही उपलब्धी वित्त मंत्री निर्मला सीतारामन यांनी वित्तीय वर्ष 24 च्या केंद्रीय अर्थसंकल्पात नमूद केलेल्या वित्तीय ग्लाइड मार्गाशी संरेखित आहे.
6. 2022-23 च्या चौथ्या तिमाहीत भारताच्या GDP वाढीचा वेग वाढून 6.1% झाला.
भारताच्या अर्थव्यवस्थेने 2022-23 च्या जानेवारी-मार्च तिमाहीत 6.1% च्या GDP वाढीसह लक्षणीय वाढ दर्शविली. ही वाढ, प्रामुख्याने कृषी, उत्पादन, खाणकाम आणि बांधकाम क्षेत्रातील सुधारित कामगिरीमुळे, 7.2% च्या वार्षिक विकास दरात योगदान दिले. मजबूत वाढीमुळे भारतीय अर्थव्यवस्थेला $3.3 ट्रिलियनपर्यंत पोहोचण्यास प्रवृत्त केले आणि आगामी वर्षांमध्ये $5 ट्रिलियनचे महत्त्वाकांक्षी लक्ष्य साध्य करण्याचा टप्पा निश्चित केला.
7. Razorpay ने ऑनलाइन व्यापाऱ्यांना अखंड वन-स्टेप पेमेंटसाठी ‘Turbo UPI’ लाँच केले.
Razorpay या आघाडीच्या फिनटेक युनिकॉर्नने युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (UPI) नेटवर्कसाठी ‘ Turbo UPI’ एक क्रांतिकारी एक-स्टेप पेमेंट सोल्यूशन सादर केले आहे. नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) आणि Axis बँक यांच्या सहकार्याने, Razorpay चे उद्दिष्ट वापरकर्त्यांसाठी पेमेंट प्रक्रिया सुव्यवस्थित करणे आहे, ज्यामुळे त्यांना चेकआउट दरम्यान तृतीय-पक्ष UPI अॅपवर पुनर्निर्देशित न करता थेट पेमेंट करता येईल.
शिखर परिषद बातम्या
8. BRICS परराष्ट्र मंत्र्यांची बैठक केपटाऊनमध्ये सुरू झाली.
ब्राझील, रशिया, भारत, चीन आणि दक्षिण आफ्रिका (ब्रिक्स) चे परराष्ट्र मंत्री स्थानिक चलन व्यापार आणि रशिया आणि युक्रेन दरम्यान सुरू असलेल्या संघर्षासाठी शांतता योजना यासह विविध मुद्द्यांवर चर्चा करण्यासाठी केपटाऊनमध्ये दोन दिवसीय बैठकीसाठी जमले आहेत. दक्षिण आफ्रिकेने आयोजित केलेल्या या बैठकीमुळे ऑगस्टमध्ये होणार्या 15 व्या ब्रिक्स परिषदेचा मार्ग मोकळा होईल, ज्यामध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदी, रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन आणि चीनचे अध्यक्ष शी जिनपिंग यांच्यासह सदस्य देशांचे नेते एकत्र येतील.
09. 01 जूनपासून मेघालयमध्ये भारत-EU कनेक्टिव्हिटी परिषद आयोजित केली जाणार आहे.
परराष्ट्र मंत्रालय (MEA), भारतातील EU शिष्टमंडळ आणि आशियाई संगम यांनी संयुक्तपणे आयोजित केलेली भारत-EU कनेक्टिव्हिटी परिषद 1 जून ते 2 जून या कालावधीत मेघालयमध्ये होणार आहे. या परिषदेचे उद्दिष्ट आहे भारताच्या ईशान्येकडील राज्ये आणि नेपाळ, भूतान आणि बांग्लादेशसह त्याच्या शेजारील देशांमध्ये कनेक्टिव्हिटी गुंतवणूक वाढवणे. हा कार्यक्रम मे 2021 मध्ये भारत-EU नेत्यांच्या बैठकीत सुरू झालेल्या भारत-EU कनेक्टिव्हिटी भागीदारीचा महत्त्वपूर्ण परिणाम आहे.
10. दरवर्षी 01 जून रोजी हॅप्पी वर्ल्ड पॅरेन्ट डे साजरा केल्या जातो.
दरवर्षी 01 जून रोजी हॅप्पी वर्ल्ड पॅरेन्ट डे साजरा केल्या जातो. हा दिवस जगभरातील पालकांच्या समर्पण, प्रेम आणि त्यागांचा सन्मान आणि कौतुक करण्याची संधी म्हणून कार्य करतो.
11. दरवर्षी 1 जून रोजी जागतिक दूध दिन साजरा केल्या जातो.
जागतिक दूध दिन, दरवर्षी 1 जून रोजी साजरा केला जातो, 2001 मध्ये संयुक्त राष्ट्रांच्या (UN) अन्न आणि कृषी संघटना (FAO) द्वारे जगभरात दुधाचा वापर आणि फायदे यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी तयार केले गेले. डेअरी उद्योगाशी संबंधित कोणत्याही संभाव्य उपक्रमांबद्दल जागरुकता वाढवण्याची आणि समर्थन करण्याची संधी प्रदान करणे हे या दिवसाचे उद्दिष्ट आहे.
दुग्धव्यवसाय आपल्या पर्यावरणीय पाऊलखुणा कमी करत आहे, तसेच पौष्टिक अन्न आणि उपजीविका ही जागतिक दूध दिन 2023 ची थीम आहे.
12. प्रख्यात संस्कृत अभ्यासक वेद कुमारी घई यांचे निधन झाले.
संस्कृत विद्वान वेद कुमारी घई यांचे वयाच्या 91 व्या वर्षी निधन झाले. त्यांचा जन्म 1931 मध्ये जम्मू आणि काश्मीरमधील जम्मू शहरात झाला. त्यांनी जम्मू विद्यापीठातून संस्कृतमध्ये एमए आणि पीएचडी केले. तिने बनारस हिंदू विद्यापीठ आणि ऑक्सफर्ड विद्यापीठातही शिक्षण घेतले.
मी दैनिक चालू घडामोडी बातम्या मराठीत कुठे पाहू शकतो?
आपण या लेखात दैनिक चालू घडामोडी बातम्या मराठीत पाहू शकता.
MPSC व इतर स्पर्धा परीक्षांसाठी चालू घडामोडींचा अभ्यास करणे महत्त्वाचे का आहे?
चालू घडामोडींचे प्रश्न सामान्य ज्ञान विभागात विचारले जातात, ज्यावर MPSC व इतर स्पर्धा परीक्षांमध्ये प्रश्न विचारल्या जातात. चालू घडामोडी वर परीक्षेत 8 ते 10 प्रश्न विचारल्या जातात.
चालू घडामोडींमध्ये काय समाविष्ट आहे?
चालू घडामोडींमध्ये राष्ट्रीय, राज्य, आंतरराष्ट्रीय, नियुक्ती, पुरस्कार, अहवाल व निर्देशांक, अर्थव्यवस्था, करार, संरक्षण, विज्ञान व तंत्रज्ञान, निधन बातम्या आणि महत्वाचे पुस्तक, दिनविशेष अशा सर्व बातम्यांचा यात समावेश असतो.
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी चालू घडामोडींचा अभ्यास करण्यासाठी सर्वोत्तम स्त्रोत कोणता आहे?
तुम्ही Adda247 मराठी वर प्रकाशित होणाऱ्या दैनिक चालू घडामोडी, साप्ताहिक चालूघडामोडी, मासिक चालू घडामोडी PDF आणि मासिक चालू घडामोडी (वन लायनर) PDF तपासू शकता.