Important Days in Maharashtra, Study Material for Talathi Bharti Exam, महाराष्ट्रातील महत्वाच्या दिवसांची यादी

Important Days in Maharashtra

Important Days in Maharashtra: Important days and dates play a very important role not only in our competitive exams but also in our daily life. There are many special Balika Din, Patrakar Din, Sinchan Din, Marathi Language Day (Marathi Rajbasha Din), Udyog Din, Samata Din, Maharashtra Divas, and many more. So it is very important to know the list of Important Days in Maharashtra. So in this article we will the list of Important Days in Maharashtra. We have also provided the significance of importance days in Maharashtra.

तलाठी भरती अभ्यासाचे नियोजन

Important Days in Maharashtra: Overview

Overview of Important Days in Maharashtra: आपण बर्‍याचदा आपल्या कॅलेन्डर प्रमाणे विविध दिवस आणि तारखा साजरे करतो जे सामाजिक, जागतिक, स्मारक किंवा उत्सवाच्या वतीने महत्वाचे असतात. हे दिवस सामान्य ज्ञानासाठी देखील फार महत्वाचे आहेत कारण प्रत्येक महत्त्वपूर्ण परीक्षेत या महत्त्वपूर्ण दिवस आणि तारखा साजरे करण्याबद्दल प्रश्न विचारले जातात. त्यामुळे स्पर्धा परीक्षांची तयारी करणाऱ्या सर्व विध्यार्थ्यांना या सर्व महत्वाच्या दिवसांची माहिती असणे गरजेचे आहे. आगामी MPSC आणि इतर सरळ सेवा भरती परीक्षेत सामान्य ज्ञान किंवा चालू घडामोडी विषयावर Important Days in Maharashtra and their Significance (महाराष्ट्रातील महत्त्वाचे दिवस आणि त्यांचे महत्त्व) वर प्रश्न विचारण्याची दाट शक्यता आहे. दररोजच्या वाचनाने हे सर्व महत्वाचे दिवस लक्षात ठेवायला सोपे जातात. तर चला आज आपण या लेखात पाहुयात महाराष्ट्रातील महत्वाचे दिवस (Important Days in Maharashtra).

Important Days in Maharashtra | महाराष्ट्रातील महत्वाचे दिवस

Special Days and Dates in Maharashtra: महाराष्ट्र शासनाने काही ‘विशेष दिवस’ जाहीर केले आहेत. हे दिवस राज्यात अनेक ठिकाणी साजरे होतात. हे सर्व दिवस प्रादेशिक स्वरूपाचे असून महाराष्ट्रापुरतेच मर्यादित आहेत. म्हणून येथे आम्ही महाराष्ट्र राज्यातील महत्त्वपूर्ण दिवसांची यादी एकत्रित केली आहे. तर चला या लेखात आपण या महत्वाच्या दिवसांची महिती घेऊयात.

1. बालिका दिन (Balika Din)- 3 जानेवारी

• महाराष्ट्र शासनाने बालिका दिन हा 3 जानेवारी रोजी सावित्रीबाई फुले यांच्या जयंती निमित्त घोषित केला आहे.
• सावित्रीबाई जोतीराव फुले (3 जानेवारी, इ.स. 1831 – 10 मार्च, इ.स. 1897) ह्या भारतीय शिक्षिका, कवयित्री व समाजसुधारक होत्या. त्यांनी भारतातील पहिली मुलींची शाळा सुरू केली होती.
• सावित्रीबाईंच्या सामजिक कार्याबद्दल कृतज्ञता म्हणून 1995 पासून 3 जानेवारी हा सावित्रीबाईचा जन्मदिन हा “बालिकादिन ” म्हणून साजरा केला जातो.

2. पत्रकार दिन (Patrakar Din)- 6 जानेवारी 

• महाराष्ट्र शासनाने पत्रकार दिन हा 6 जानेवारी रोजी बाळशास्त्री जांभेकर यांच्या जन्मदिनानिमित्त घोषित केला आहे.
• बाळशास्त्री जांभेकर मराठी भाषेतील आद्य पञकार आहे. यांनी मराठी भाषेतील पहिले वृत्तपत्र दर्पण 6 जानेवारी 1832 रोजी सुरू केले होते.
• जुलै 1840 मध्ये दर्पणचा शेवटचा अंक प्रकाशित झाला. भाषेत गोविंद कुंटे आणि भाऊ महाजन यांच्या मदतीने त्यांनी दर्पण हे मराठीतील पहिले वृत्तपत्र काढले.

3. सिंचन दिन (Sinchan Din)- 26 फेब्रुवारी

• महाराष्ट्र शासनाने सिंचन दिन हा 26 फेब्रुवारी रोजी शंकरराव चव्हाण यांच्या स्मृतीप्रित्यर्थ घोषित केला आहे.
• महाराष्ट्र राज्यात हा दिवस साजरा केला जातो. डाॅ. शंकरराव भाऊराव चव्हाण हे महाराष्ट्राचे चाैथे मुख्यमंत्री आणि भारत सरकारचे केंद्रीय मंत्री होते.

4. मराठी राजभाषा दिन (Marathi Language Day)- 27 फेब्रुवारी

• मराठी भाषा गौरव दिन (मराठी राजभाषा दिन) हा दरवर्षी 27 फेब्रुवारी रोजी महाराष्ट्राचे ज्येष्ठ कवी विष्णू वामन शिरवाडकर उर्फ कुसुमाग्रज यांच्या जन्मदिवशी साजरा करण्यात येतो.
• कुसुमाग्रज यांनी महाराष्ट्रच्या सांस्कृतिक क्षेत्रामध्ये मोलाचे योगदान दिले असून मराठी भाषा ही ज्ञानभाषा होण्यासाठी अथक परिश्रम घेतले आहेत.
• आपल्या मातृभाषेला गौरव म्हणून व कुसुमाग्रज यांच्या स्मृतींना अभिवादन म्हणून कुसुमाग्रज यांचा जन्मदिवस’मराठी भाषा गौरव दिन’ म्हणून साजरा करण्याचा शासन निर्णय दिनांक 21 जानेवारीइ.स. 2013 रोजी घेण्यात आला.

5. उद्योग दिन (Udyog Din)- 10 मार्च 

• महाराष्ट्र शासनानेउद्योग दिन हा 10 मार्च रोजी लक्ष्मणराव काशिनाथ किर्लोस्कर यांच्या स्मृतीप्रित्यर्थ साजरा करण्यात येतो.

6. समता दिन (Samata Din)- 12 मार्च 

• यशवंतराव चव्हाणांचा जन्म 12 मार्च रोजी झाला. यास्तव, महाराष्ट्र शासनाने त्यांच्या स्मरणार्थ 12 मार्च हा ‘समता दिन म्हणून साजरा करण्यात येतो.

7. शिक्षक हक्क दिन (Teachers’ Rights Day)- 11 एप्रिल 

• महाराष्ट्र शासनानेशिक्षक हक्क दिन हा 11 एप्रिल रोजी महात्मा ज्योतिबा फुले यांच्या जयंती निमित्त घोषित केला आहे.
• महात्मा जोतीराव गोविंदराव फुले (जन्म: 11 एप्रिल 1827; मृत्यू: 28 नोव्हेंबर 1890), इतर नावे: महात्मा फुले, ज्योतिबा फुले, हे मराठीलेखक, विचारवंत आणि समाजसुधारक होते.
• त्यांनी सत्यशोधक समाज नावाची संस्था स्थापन केली; शेतकरी आणि अस्पृश्य व बहुजन समाजांच्या समस्यांना केंद्रस्थानी ठेवून पुरोगामी विचारांची मांडणी केली. तसेच त्यांनी महाराष्ट्रातील स्त्री शिक्षणाची मुहूर्तमेढ रोवली.

8. ज्ञान दिवस (Knowledge Day)- 14 एप्रिल 

• डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा जन्मदिवस – 14 एप्रिल हा इ.स. 2017 पासून पुढे ज्ञान दिवस म्हणून महाराष्ट्र राज्यात साजरा करण्यात येतो.
• गेल्या अनेक दशकांपासून आंबेडकरवादी लोक आंबेडकर जयंतीला ‘ज्ञान दिवस’ म्हणून साजरा करीत होते.

9. महाराष्ट्र दिन (Maharashtra Day)-  1 मे

• महाराष्ट्र दिन हा महाराष्ट्र राज्याची निर्मिती दिवस म्हणून साजरा केला जातो. 1 मे, 1960 रोजी महाराष्ट्राची निर्मिती झालेली आहे.
• या दिवशी राज्यात सार्वजनिक सुट्टी असते. हा दिवस मराठी माणसे मोठ्या उत्साहाने साजरा करतात, विविध कार्यक्रमांचे आयोजनही या दिवशी केले जाते.
• महाराष्ट्र राज्य निर्मितीसाठी बलिदान दिलेल्या 106 हुतात्म्यांचे स्मरण या दिवशी केले जाते. 1 मे हा दिवस आंतरराष्ट्रीय कामगार दिन म्हणूनही ओळखला जातो.

10. सामाजिक न्याय दिन (Social Justice Day)- 26 जून

• महाराष्ट्र शासनाने सामाजिक न्याय दिन हा 26 जून रोजी शाहू महाराज यांच्या जयंती निमित्त घोषित केला आहे.
• शाहू भोसले (जून 26, इ.स. 1874 – मे 6, इ.स. 1922), छत्रपती शाहू महाराज, राजर्षी शाहू महाराज, कोल्हापूरचे शाहू व चौथे शाहू नावाने प्रसिद्ध, हे एक भारतीय समाजसुधारक व कोल्हापूर संस्थानाचे छत्रपती (इ.स. 1884 – 1922 दरम्यान) होते.

11. कृषि दिन (Krushi Din)- 1 जुलै

• 1 जुलै महाराष्ट्र कृषी दिन म्हणून साजरा केला जातो. हरित क्रांतीचे प्रणेते आणि महाराष्ट्राचे माजी मुख्यमंत्री वसंतराव नाईक यांच्या जयंतीनिमित्त 1 जुलै दिवस कृषी दिन म्हणून साजरा केला जातो.
• कृषी क्षेत्रातील मोलाच्या योगदानाची आठवण म्हणून महाराष्ट्र सरकारने 1 जुलैला कृषी दिन म्हणून साजरा करण्याचा निर्णय घेतला. महाराष्ट्रामध्ये हरित क्रांती आणण्यामध्ये वसंतराव नाईक यांचा मोलाचा वाटा होता

12. शेतकरी दिन (Shetkari Din)- 29 ऑगस्ट 

• महाराष्ट्र शासनाने शेतकरी दिन हा 29 ऑगस्ट रोजी विठ्ठलराव विखेपाटील यांच्या स्मरणार्थ घोषित केला आहे.

13. रेशीम दिन (Reshim Din)- 1 सप्टेंबर

• महाराष्ट्र शासनाने रेशीम दिन हा 1 सप्टेंबर रोजी घोषित केला आहे.

14. श्रमप्रतिष्ठा दिन (Shram Pratishtha Din)- 22 सप्टेंबर

• महाराष्ट्र शासनाने श्रमप्रतिष्ठा दिन हा 22 सप्टेंबर रोजी कर्मवीर भाऊराव पाटिल यांच्या स्मरणार्थ घोषित केला आहे

15. राज्य माहिती अधिकार दिन – 28 सप्टेंबर

• महाराष्ट्र शासनाने राज्य माहिती अधिकार दिन हा 28 सप्टेंबर रोजी घोषित केला आहे

16. रंगभूमी दिन (Rangbhumi Din)- 5 नोव्हेंबर

• महाराष्ट्र शासनाने रंगभूमी दिन हा 5 नोव्हेंबर रोजी विष्णूदास भावे जयंती निमित्त घोषित केला आहे.
• मराठी रंगभूमीचा परिप्रेक्ष हा किर्तन, भारुड,दंडार, दशावतार ,पोवाडा, लळीत, भागवतमेळे, नटवे, बहुरूपी लोकनाट्य, तमाशे आदी लोकपरंपरा स्त्रोतातून झालेला आहे.
• लोकरंगभूमी हीच खर्‍या अर्थाने मराठी रंगभूमीची जननी आहे. क्रमाने विकसित झालेल्या रंगभूमीच्या प्रत्येक विकास टप्प्या मागे लोकरंगभूमीचे स्थान महत्त्वाचे ठरलेले आहे.
• या पार्श्‍वभूमीवर नाट्य वाङमयाचा विचार करत असताना महाराष्ट्राला फार आदिम अशी लोककलावंतांची परंपरा आहे.त्यातूनच लोकरंगभूमी विकसित झाली.

17. विद्यार्थी दिन (Students Day in Maharashtra)- 7 नोव्हेंबर

• विद्यार्थी दिवस हा डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या सन्मानार्थ 7 नोव्हेंबर रोजी महाराष्ट्रभर साजरा केला जातो.
• महाराष्ट्र शासनाच्या शिक्षण विभागाने 7 नोव्हेंबर हा दिवस ‘विद्यार्थी दिवस’ म्हणून राज्यभर साजरा करण्याचा निर्णय 27 ऑक्टोबर, 2017 रोजी घेतला.
• अतिउच्च दर्जाची विद्वता व ज्ञान असतानाही आंबेडकरांनी स्वतःला आजन्म विद्यार्थी मानले, आणि ते आदर्श विद्यार्थी ठरले. यामुळे शासनाने त्यांच्या शाळा प्रवेश दिनाला विद्यार्थी दिन म्हणून घोषित केले.

18. जैवतंत्रज्ञान दिन (Jaiva Tantradnyan Din)- 14 नोव्हेंबर

• महाराष्ट्र शासनाने जैवतंत्रज्ञान दिन हा 14 नोव्हेंबर रोजी घोषित केला आहे.

19. हुंडाबंदी दिन (Hunda Bandi Din) – 26 नोव्हेंबर

• महाराष्ट्र शासनाने हुंडाबंदी दिन हा 26 नोव्हेंबर रोजी घोषित केला आहे.

List of Important Days in Maharashtra | महाराष्ट्रातील महत्त्वाच्या दिवसांची यादी

List of Important Days in Maharashtra: खालील तक्त्यात महाराष्ट्रातील महत्त्वाच्या दिवसांची यादी, तारीख, विशेष दिन आणि संदर्भ अश्या पद्धतीत देण्यात आले आहे जेणेकरून तुम्हाला हे सर्व महत्वाचे दिवस चांगल्या प्रकारे लक्षात ठेवता येईल.

FAQs: Important Days in Maharashtra

Q1. महाराष्ट्रात कृषि दिन कधी साजरा केला जातो?
Ans. महाराष्ट्रात कृषि दिन 1 जुलै ला साजरा केला जातो.

Q2. महाराष्ट्रात समता दिन कधी साजरा केला जातो?
Ans. महाराष्ट्रात समता दिन 12 मार्च ला साजरा केला जातो..

Q3. महाराष्ट्रात ज्ञान दिन हे कोणाच्या संदर्भात साजरी केला जातो?

Ans: महाराष्ट्रात ज्ञान दिन हे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जयंतीच्या संदर्भात साजरी केला जातो

सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी अभ्यास साहित्य

सरळ सेवा जसे कि, कृषी विभाग भरती 2023, तलाठी भरती 2023, जिल्हा परिषद भरती 2023 व इतर सर्व परीक्षेचा पेपर देणाऱ्या विद्यार्थ्यासाठी Adda 247 मराठी आपणासाठी सर्व महत्वाच्या टॉपिक वर महत्वपूर्ण लेखमालिका प्रसिद्ध करणार आहे. त्याच्या सर्व लिंक तुम्ही खालील तक्त्यात पाहू शकता आणि दररोज यात भर पडणार आहे. त्यामुळे तुम्हाला या Adda 247 मराठीच्या लेखमालिकेचा नक्कीच फायदा होईल.