Daily Current Affairs in Marathi (चालू घडामोडी) | 11 January 2023

कराराच्या बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra Exams)

13. अँक्सिस बँकेने संस्थेत गणित आणि संगणन केंद्र स्थापन करण्यासाठी इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स (IISc) बेंगळुरूसोबत करार केला आहे.

• अँक्सिस बँकेने संस्थेत गणित आणि संगणन केंद्र स्थापन करण्यासाठी इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स (IISc), बेंगळुरू सोबत करार केला आहे. Axis Bank Center for Mathematics and Computing हे गणित आणि संगणनावरील भारतातील पहिले सर्वसमावेशक शैक्षणिक संशोधन केंद्र आहे. आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स आणि डेटा सायन्स यासारख्या अनेक समकालीन आणि भविष्यवादी क्षेत्रे गणित आणि संगणनाच्या पायावर अवलंबून असल्याने राष्ट्राचे भविष्य घडवण्यात ते महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावेल.

14. भारत आणि पनामा यांनी राजनयिकांच्या प्रशिक्षणात सहकार्याला प्रोत्साहन देण्यासाठी सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी केली आहे.

• केंद्रीय विज्ञान आणि तंत्रज्ञान राज्यमंत्री, डॉ. जितेंद्र सिंग यांनी राष्ट्रीय माध्यम केंद्र येथे “राष्ट्रीय विज्ञान दिन 2023” ची “ग्लोबल सायन्स फॉर ग्लोबल वेलबीइंग” या थीमचे प्रकाशन केले. कार्यक्रमात केंद्रीय विज्ञान आणि तंत्रज्ञान राज्यमंत्री, राज्य पृथ्वी विज्ञान मंत्री, राज्यमंत्री पीएमओ, कार्मिक, सार्वजनिक तक्रारी, निवृत्ती वेतन, अणुऊर्जा आणि अवकाश, डॉ. जितेंद्र सिंह यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या सूक्ष्म मार्गदर्शनाबद्दल त्यांचे मनापासून आभार व्यक्त केले.

One Liner Questions on Monthly Current Affairs in Marathi- December 2022

विज्ञान आणि तंत्रज्ञान बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra Exams)

15. ISRO द्वारे 750 शालेय मुलींनी बनवलेला Space Kidz India उपग्रह प्रक्षेपित केला जाणार आहे.

• भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) चे प्रक्षेपण वाहन देशभरातील सरकारी शाळांमध्ये शिकणाऱ्या 750 मुलींनी तयार केलेला उपग्रह घेऊन जाईल.

मुख्य मुद्दे

• स्कायरूट एरोस्पेसच्या विक्रम-एस प्रक्षेपण वाहनाने स्पेस किड्झचे पेलोड वाहून नेले, गेल्या वर्षी कक्षेत प्रक्षेपित करणारे पहिले भारतीय खाजगी रॉकेट म्हणून,
• AzaadiSAT उपग्रहाची लक्ष्य प्रक्षेपण तारीख 16 जानेवारी आहे, तथापि ही तारीख विविध कारणांमुळे बदलू शकते.
• Space Kidz India ने देशभरातील 75 सरकारी शाळांमधून 10 विद्यार्थिनींची निवड केली.
• स्पेस किड्झ इंडियाच्या वेबसाइटने म्हटले आहे की “निवडलेले तरुण प्रामुख्याने आठवी ते बारावीपर्यंतचे आहेत.”
• Lumina Datamatics ने Space Kidz India सोबत सहयोग केला आहे आणि नीती आयोग देखील या प्रकल्पाला पाठिंबा देतो.

16. अर्जुन राम मेघवाल, संस्कृती राज्यमंत्री यांनी खगोल पर्यटनाचे उद्घाटन केले.

• नॅशनल कौन्सिल ऑफ सायन्स म्युझियम्सने नेहरू मेमोरियल म्युझियम आणि लायब्ररी यांच्या सहकार्याने दिल्लीच्या इंडिया गेट येथे खगोल पर्यटन – एक स्काय गेटिंग कार्यक्रम आयोजित केला होता. सांस्कृतिक राज्यमंत्री अर्जुन राम मेघवाल यांनी कार्यक्रमाचे उद्घाटन केले.
• खगोल पर्यटन कार्यक्रमात अनुभवी खगोलशास्त्रज्ञांद्वारे अँस्ट्रो टॉक्स, खगोलशास्त्र प्रदर्शन, खगोलीय वस्तूंबद्दल कथाकथन, चंद्राचे खड्डे पाहण्यासाठी दुर्बिणीचा अनुभव, खगोलशास्त्र क्रियाकलाप, फोटोग्राफिक पॅनेल प्रदर्शन आणि खगोल-फोटोग्राफी यासह विविध क्रियाकलापांचा समावेश आहे.

क्रीडा बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra Exams)

17. सूर्य कुमार यादव T20I मध्ये सर्वात जलद 1,500 धावा करणारा खेळाडू ठरला आहे.

• सूर्य कुमार यादव T20I मध्ये सर्वात जलद 1,500 धावा करणारा खेळाडू ठरला आहे. 45 सामने आणि 43 डावांमध्ये सूर्यकुमारने 46.41 च्या सरासरीने 1,578 धावा केल्या आहेत. त्‍याच्‍या फॉर्मेटमध्‍ये तीन शतके आणि 13 अर्धशतके आहेत, त्‍यामध्‍ये 117 च्‍या सर्वोत्‍तम वैयक्तिक स्कोअर आहेत.

18. खेलो इंडिया राष्ट्रीय महिला खो-खो लीग तीन टप्प्यात होणार आहेत.

• खेलो इंडिया वरिष्ठ महिला राष्ट्रीय खो खो लीग चंदीगड विद्यापीठ, पंजाब येथे होणार आहे. खेलो इंडिया सीनियर महिला राष्ट्रीय खो खो लीग 10 ते 13 जानेवारी 2023 या कालावधीत होणार असून ती तीन टप्प्यांत होणार आहे.
• खेलो इंडिया सीनियर महिला राष्ट्रीय खो खो लीगचे आयोजन भारतीय खो-खो फेडरेशनने क्रीडा विभाग, युवा व्यवहार मंत्रालय आणि क्रीडा मंत्रालयाच्या संपूर्ण आर्थिक पाठिंब्याने केले आहे.
• केंद्रीय मंत्रालयाने या स्पर्धेसाठी एकूण 32.25 लाख रुपये खर्चून तीन टप्प्यांत मंजुरी दिली आहे.
  मंत्रालयाने 3 टप्प्यांमधील शीर्ष 4 पदांसाठी एकूण 18 लाख रुपयांची बक्षीस रक्कम देण्यास सहमती दर्शवली आहे.
  खेलो इंडिया वरिष्ठ महिला राष्ट्रीय खो खो लीगमध्ये एकूण 12 संघ सहभागी होणार असून 200 खेळाडू सहभागी होणार आहेत.

19. KKCL ने भारतीय क्रिकेट संघाचा अधिकृत प्रायोजक म्हणून MPL ची जागा घेतली.

• भारतीय क्रिकेट नियामक मंडळाने (बीसीसीआय) टीम इंडियाच्या दोन जर्सी प्रायोजकांपैकी एकाची बदली शोधली आहे. क्रिकेट संस्थेने किलर जीन्सचा निर्माता केवल किरण क्लोदिंगला भारतीय क्रिकेट संघाचा अधिकृत भागीदार म्हणून पाच महिन्यांसाठी (31 मे 2023 पर्यंत) स्वाक्षरी केली आहे. लॉमन आणि इंटिग्रिटी सारख्या ब्रँडचे मालक असलेले केवल किरण क्लोदिंग, गेमिंग फर्म MPL ची जागा घेते. या डील अंतर्गत, फ्लॅगशिप ब्रँड (किलर) टीम इंडियाच्या जर्सीच्या उजव्या छातीच्या वरच्या बाजूला प्रदर्शित करण्यात आला आहे.

अहवाल व निर्देशांक बातम्या (Daily Current Affairs in Marathi)

20. 2022 मध्ये दिल्ली भारतातील सर्वाधिक प्रदूषित शहर आहे.

• केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाच्या डेटाच्या विश्लेषणानुसार, दिल्ली हे 2022 मध्ये भारतातील सर्वात प्रदूषित शहर होते, ज्यामध्ये PM 2.5 पातळी सुरक्षित मर्यादेच्या दुप्पट आणि PM10 पातळीपेक्षा तिसऱ्या क्रमांकावर होती. राष्ट्रीय राजधानीतील PM2.5 प्रदूषण चार वर्षांत 7 टक्क्यांहून कमी झाले आहे, 2019 मध्ये 108 मायक्रोग्रॅम प्रति घनमीटर ते 2022 मध्ये 99.71 मायक्रोग्राम प्रति घनमीटर झाले आहे.

21. हेन्ले पासपोर्ट इंडेक्स 2023 प्रसिद्ध झाला.

• नवीनतम हेन्ले पासपोर्ट निर्देशांकानुसार, जपानने जगातील सर्वात अनुकूल पासपोर्ट म्हणून आपले स्थान कायम ठेवले आहे, ज्यामुळे 193 जागतिक गंतव्यस्थानांमध्ये व्हिसा-मुक्त प्रवेश मिळतो. ज्यामध्ये देश सलग पाचव्या वर्षी अव्वल आहे. सिंगापूर आणि दक्षिण कोरिया या क्रमवारीत संयुक्त दुसऱ्या क्रमांकावर आहेत, त्यानंतर जर्मनी आणि स्पेन आणि त्यानंतर अनेक युरोपीय राष्ट्रे आहेत.
• जगभरातील 59 गंतव्यस्थानांना व्हिसा-मुक्त प्रवेश देत भारतीय पासपोर्ट 85 व्या क्रमांकावर आहे. 2019, 2020, 2021 आणि 2022 मध्ये देश अनुक्रमे 82व्या, 84व्या, 85व्या आणि 83व्या क्रमांकावर होता.

संरक्षण बातम्या (Daily Current Affairs for MPSC Exams)

22. सुखोई फायटर जेटची पायलट करणारी भारताची पहिली महिला पायलट अवनी चतुर्वेदी आहे.

• Su-30MKI पायलट स्क्वाड्रन लीडर चतुर्वेदी यांना जपानमधील वीर गार्डियन 2023 मध्ये नियुक्त केले जाईल. भारतीय हवाई दल (IAF) मधील पहिली महिला लढाऊ वैमानिक, स्क्वाड्रन कमांडर अवनी चतुर्वेदी, उद्घाटन हवाई सराव वीर गार्डियन 2023 मध्ये सहभागी होतील. जपान आणि भारत यांच्यातील हवाई संरक्षण सहकार्य सुधारणे हे या सरावाचे उद्दिष्ट आहे.

महत्वाचे दिवस (Daily Current Affairs in Marathi)

23. राष्ट्रीय मानवी तस्करी जागृती दिवस दरवर्षी 11 जानेवारीला साजरा केल्या जातो.

• अमेरिकेत दरवर्षी 11 जानेवारी रोजी राष्ट्रीय मानवी तस्करी जागरूकता दिवस पाळला जातो. हा दिवस मानवी तस्करीबद्दल जागरूकता वाढवण्यासाठी समर्पित आहे. जरी संपूर्ण जानेवारी महिना राष्ट्रीय गुलामगिरी आणि मानवी तस्करी प्रतिबंध महिना म्हणून ओळखला गेला असला तरीही, 11 जानेवारीचा विशेष उद्देश बेकायदेशीर प्रथा रोखण्यासाठी आहे.

Monthly Current Affairs in Marathi- December 2022

निधन बातम्या (Daily Current Affairs in Marathi)

24. काश्मीरचे पहिले ज्ञानपीठ पुरस्कार विजेते रहमान राही यांचे निधन झाले.

• प्रख्यात कवी आणि काश्मीरचे पहिले ज्ञानपीठ पुरस्कार विजेते प्रोफेसर रहमान राही यांनी 09 जानेवारी रोजी पहाटे काश्मीरमधील नौशेरा भागातील त्यांच्या राहत्या घरी अखेरचा श्वास घेतला. ते 98 वर्षांचे होते. 6 मे 1925 रोजी जन्मलेल्या राहीने अनेक कविता संग्रह लिहिले आणि इतर भाषांमधील काही नामांकित कवींच्या काश्मिरीमध्ये अनुवादित केले.
• 2007 मध्ये त्यांना ‘सियाह रूद ज़रीन मंज़’ (इन ब्लॅक ड्रिझल) या काव्यसंग्रहासाठी देशातील सर्वोच्च साहित्यिक सन्मान- ज्ञानपीठ पुरस्कार मिळाला.