दैनिक चालू घडामोडी: 4 जून 2021
चालू घडामोडी हा सर्वात महत्वाचा विषय आहे आणि जर आपण आपला वेळ मनापासून समर्पित केला तर आपण या विषयातून खूप चांगले गुण मिळवू शकता. चालू घडामोडींच्या संबधीत MPSC State Service, MPSC Group B, MPSC Group C, Saral Seva Bharati, Talathi, UPSC, SSC, RRB अशा अनेक स्पर्धापरीक्षांमधे बरेच प्रश्न विचारले जातात. हा विषय असा आहे ज्या बदल माहिती असेल तरच आपल्यला परीक्षेत उत्तर देता येतात आणि ते पण खूप कमी वेळात आणि तो वेळ आपण दुसऱ्या प्रशांसाठी लावता येतो. म्हणून या विषयात चांगले गूण मिळवण्यासाठी आपल्यला देशात आणि जगात काय चालले आहे याची माहिती असणे खूप गरजेचे आहे.
येथे आम्ही सर्व वर्तमानपत्रांमधून समकालीन समस्यांचा सारांश आपल्यासमोर सादर करतो, ज्यामुळे आपला वेळ वाचतो आणि आपले ज्ञान वाढते. तर चला 4 जून 2021 चे सर्व महत्वाचे चालू घडामोडी पाहुयात.
राष्ट्रीय बातम्या
- शहरी विकासाबाबत भारत-जपान दरम्यान केंद्रीय मंत्रिमंडळाने सामंजस्य कराराला मंजुरी दिली
- शाश्वत शहरी विकासाच्या क्षेत्रात भारत-जपान यांच्यात सहकार्याच्या निवेदनाला केंद्रीय मंत्रिमंडळाने मंजुरी दिली आहे.
- भारत सरकार आणि जपान सरकार, जमीन, पायाभूत सुविधा, वाहतूक आणि पर्यटन मंत्रालय यांच्यात शाश्वत शहरी विकास विषयक सहकार्य करारावर स्वाक्षऱ्या करण्यात आल्या आहेत.
- सहकार्याच्या निवेदनांतर्गत सहकार्यावरील कार्यक्रमांची अंमलबजावणी करण्यासाठी संयुक्त कार्यकारी गट (जेडब्ल्यूजी) देखील तयार केला जाईल). जेडब्ल्यूजी वर्षातून एकदा भेटेल.
- या सामंजस्य करारामुळे नागरी नियोजन, स्मार्ट सिटी डेव्हलपमेंट, परवडणारी घरे (भाड्याच्या घरांसह), शहरी पूर व्यवस्थापन, मलनिस्सारण आणि कचरा जल व्यवस्थापन इत्यादी क्षेत्रातील तांत्रिक सहकार्य मजबूत होईल.
- शाश्वत शहरी विकास क्षेत्रात भारत आणि जपान यांच्यात सर्वोत्तम पद्धती आणि मुख्य शिक्षणांची देवाणघेवाण केली जाईल.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्वाचे मुद्दे :
- जपान राजधानी: टोकियो;
- जपान चलन: जपानी येन;
- जपानचे पंतप्रधान: योशिहिदे सुगा.
2. चीनने एलएसी बाजूने एकत्रित हवाई संरक्षण प्रणाली विकसित केली
- वास्तविक नियंत्रण रेषेत (एलएसी) चीननेएकत्रित हवाई संरक्षण प्रणाली तयार केली आहे. वायु सेना आणि पश्चिम थिएटर कमांडच्या सैन्याच्या घटकांसह एकत्रित हवाई संरक्षण प्रणाली विकसित केली गेली आहे.
- पहिल्यांदाच चीनने पश्चिम सीमेवरील एकीकृत सैन्याची हवाई संरक्षण प्रणाली विकसित केली आहे. सेना आणि हवाई दलाची सर्व मालमत्ता केंद्रीय नियंत्रणाखाली ठेवण्यासाठी एकत्रित हवाई संरक्षण प्रणाली विकसित केली गेली आहे. सन 2017 पासून चीनने एलएसीजवळील एअरबेस आणि हेलिपोर्टची संख्या वाढविली आहे.
- वास्तविक नियंत्रण रेखा: ही एक सीमा रेखा आहे जी भारत नियंत्रित प्रदेश चीनच्या नियंत्रित प्रदेशापासून विभक्त करते. भारत आणि चीन यांच्यात मोठा मतभेद एलएसीच्या पश्चिमेला आहे.
- भारत-चीन एलएसी तीन भागात विभागले गेले आहेः अरुणाचल आणि सिक्कीम सीमा, उत्तराखंड आणि हिमाचल प्रदेश सीमा, आणि लडाख सीमा.
राज्य बातमी
3. छत्तीसगडमधील इंडस बेस्ट मेगा फूड पार्कचे उद्घाटन नरेंद्र सिंह तोमर यांच्या हस्ते झाले
- छत्तीसगडचे मुख्यमंत्री भूपेश बघेल व केंद्रीय अन्न प्रक्रिया उद्योग राज्यमंत्री रामेश्वर तेली यांच्या उपस्थितीत केंद्रीय खाद्य प्रक्रिया उद्योग मंत्री नरेंद्रसिंह तोमर यांच्या हस्ते इंडस बेस्ट मेगाफूड पार्कचे उद्घाटन झाले.
- मेगा फूड पार्क मूल्यवर्धितता, शेती उत्पादनांसाठी दीर्घ शेल्फ लाइफ, शेतकर्‍यांना चांगल्या किंमतीची प्राप्ती, उत्कृष्ट साठवण सुविधा आणि या भागातील शेतकऱ्यांना पर्यायी बाजारपेठ उपलब्ध करुन देईल.
- या पार्कद्वारे सुमारे 5000 लोकांना प्रत्यक्ष आणि अप्रत्यक्ष रोजगारही मिळतील आणि सीपीसी आणि पीपीसी पाणलोट क्षेत्रातील सुमारे 25000 शेतकऱ्यांना फायदा होईल.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- छत्तीसगडचे मुख्यमंत्री: भूपेश बघेल; राज्यपाल: अनुसुइया उइके.
रॅक्स आणि अहवाल बातम्या
4. निती आयोगाच्या तिसर्‍या एसडीजी इंडिया इंडेक्स 2020-21 मध्ये केरळने अव्वल स्थान कायम राखले आहे
- निती आयोग यांच्या एसडीजी इंडिया इंडेक्स 2020-21 च्या तिसर्‍या आवृत्तीत केरळने अव्वल स्थान कायम राखले आहे, तर बिहारला सर्वात वाईट कामगिरी म्हणून घोषित केले आहे.
- टिकाऊ विकास लक्ष्यांसाठी निर्देशांक (Sustainable Development Goals-एसडीजी) सामाजिक, आर्थिक आणि पर्यावरणीय घटकांवर राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांच्या प्रगतीचे मूल्यांकन करतो.
- केरळने 75 गुणांसह अव्वल राज्याचा दर्जा कायम राखला. भारताच्या एसडीजी निर्देशांकाची तिसरी प्रस्तुती नीतियोगाचे उपाध्यक्ष राजीव कुमार यांनी 3 जून रोजी सुरू केली.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- नीती आयोग स्थापनाः 1 जानेवारी 2015.
- नीती आयोग मुख्यालय: नवी दिल्ली.
- नीती आयोगाचे अध्यक्ष: नरेंद्र मोदी
करार
5. भारती एक्सा लाइफ इन बँकाश्युरन्स आणि शिवालिक स्मॉल फायनान्स बँकेसह करार
- खाजगी जीवन विमाधारक भारती एक्सा लाइफ इन्शुरन्सने शिवालिक स्मॉल फायनान्स बँकेच्या पॅन-इंडिया नेटवर्क शाखेतून जीवन विमा उत्पादनांच्या वितरणासाठी बॅंकासुरन्स पार्टनरशिप केली आहे.
- ही युती बँकेच्या वित्तीय समावेशासाठी आणि ग्राहकांनसाठी संपत्ती निर्माण करण्याच्या गती वाढवण्यासाठी केला आहे.
- भारती एक्सा लाइफ इन्शुरन्स शिवालिक स्मॉल फायनान्स बँकेच्या देशभरातील 31 शाखा आणि डिजिटल नेटवर्कमधील ग्राहकांना संरक्षण, आरोग्य, बचत आणि गुंतवणूकीच्या योजनांसह आपल्या जीवन विमा उत्पादनांचा पुरवठा करेल.
- या युतीमुळे शिवालिक बँकेच्या 4.5 लाखाहून अधिक ग्राहकांना कंपनीने आर्थिक सुरक्षा पुरवण्यासाठी उपलब्ध असलेल्या उत्पादनांच्या श्रेणीत प्रवेश करण्यास सक्षम केले आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- भारती एक्सा लाइफ इन्शुरन्सचे एमडी आणि सीईओ: पराग राजा;
- भारती एक्सा लाइफ इन्शुरन्सची स्थापना: 2005.
6. एडीबी आणि भारत यांनी सिक्कीममधील रस्ते अपग्रेडेशन प्रकल्पासाठी करार केला
- एशियन डेव्हलपमेंट बँक आणि भारत सरकार यांच्यात सिक्कीममधील रस्ता अप-ग्रेडेशन प्रकल्पासाठी वित्तपुरवठावर करार झाला.
- सिक्किममधील प्रमुख जिल्हा रस्ते सुधारित करण्याच्या प्रकल्पांना सहाय्य करण्यासाठी एडीबी $ 2.5 दशलक्ष वित्तपुरवठा कर्ज (पीआरएफ) देईल. यामुळे कनेक्टिव्हिटी सुधारेल आणि राज्यातील आर्थिक क्रियाकलापांना चालना मिळेल.
- प्रोजेक्ट रेडीनेस नॅन्सींग (पीआरएफ) राष्ट्रीय व राज्य महामार्ग नेटवर्कसह प्रमुख जिल्हा आणि इतर रस्ते जोडण्यास मदत करेल.
- 2011 मध्ये सिक्किममधील रस्ते कनेक्टिव्हिटी सुधारण्यासाठी एडीबीने अनुदानीत पूर्वोत्तर राज्य रस्ते गुंतवणूक कार्यक्रम सुरू केला.
- राज्य संस्था निवडलेल्या उप-प्रकल्पांचे तपशीलवार अभियांत्रिकी डिझाइन तयार करतील आणि व्यवहार्यता अभ्यास करतील. सिक्किमच्या रोड नेटवर्कला वारंवार दरड कोसळणे आणि धूप यामुळे नियमित अपग्रेडेशन आवश्यक आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- एडीबी ही1966 मध्ये स्थापन झालेल्या प्रादेशिक विकास बँक आहे;
- एडीबी सदस्य: 68 देश (49 सदस्य आशिया प्रशांत प्रदेशातील आहेत);
- एडीबीचे मुख्यालय फिलिपीन्समधील मंडलयुंग येथे आहे;
- मसात्सुगु असकावा एडीबीचे सद्याचे अध्यक्ष आहेत.
7. रोख व्यवस्थापन समाधानासाठी आयपीपीबीने महिंद्रा रूरल हाउसिंग फायनान्सशी करार केला
- महिंद्रा रूरल हाऊसिंग फायनान्स लिमिटेड (एमआरएचएफएल), महिंद्रा आणि महिंद्रा फायनान्शियल लिमिटेडची उपकंपनी आणि इंडिया पोस्ट पेमेंट्स बँक (आयपीपीबी) ने रोख व्यवस्थापन समाधानासाठी सामरिक भागीदारी केली आहे.
- करारनामाचा भाग म्हणून, आयपीपीबी एमआरएचएफएलला त्यांच्या प्रवेश बिंदू आणि टपाल सेवा प्रदात्यांद्वारे रोख व्यवस्थापन आणि संग्रह सेवा देणार आहे.
- महिंद्रा रूरल हाउसिंग फायनान्सने एका निवेदनात म्हटले आहे की, रोख व्यवस्थापन सेवेद्वारे ग्राहकांना मासिक किंवा तिमाही कर्जाचे हप्ते 1.36 लाख टपाल कार्यालयांवर परत करता येतील.
- रोख व्यवस्थापन हे व्यवसायाचे कार्यस्थान आहे, आयपीपीबी त्याच्या मजबूत नेटवर्क आणि तंत्रज्ञानाचा प्लॅटफॉर्ममुळे कॉर्पोरेट्सना त्यांच्या प्राप्य घेवाण सुरक्षित आणि अखंडपणे व्यवस्थापन करण्यास मदत होऊ शकते.
अर्थव्यवस्था बातम्या
8. आरबीआयचे गव्हर्नर यांनी आरबीआय चलनविषयक/मुद्राविषयक धोरण धोरण 2021 वर संबोधित केले
- गव्हर्नर शक्तिकांत दास यांच्या अध्यक्षतेखालील रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाच्या (आरबीआय) सहा सदस्यीय पतधोरण समितीने 2 ते 4 जून दरम्यान झालेल्या जून 2021 च्या धोरण आढावा बैठकीत सलग सहाव्या वेळी कर्जाचे दर कायम ठेवण्याचा निर्णय घेतला आहे.
- कोविड -19 चा प्रभाव कमी करण्यासाठी आरबीआयच्या चलनविषयक धोरण समितीने (एमपीसी) आवश्यकतेपर्यंत अनुकूल भूमिका घेण्याचा निर्णय घेतला आहे. एमपीसीची पुढील बैठक 4 ते 6 ऑगस्ट 2021 रोजी होणार आहे.
- मार्जिनल स्थायी सुविधा (एमएसएफ) दर आणि बँक दर कायम आहेत: पॉलिसी रेपो दर: 4.00%, उलट रेपो दर: 3.35%, मार्जिनल स्थायी सुविधा दर: 25.२25%, बँक दर: 25.२25%, सीआरआर: 4%, एसएलआर: 18.00%
आरबीआय चलनविषयक धोरण ठळक मुद्दे आणि महत्त्वाचे निर्णयः
- आरबीआयने वित्तीय वर्ष 22 मधील जीडीपी वाढीचा अंदाजही कमी केला असून तो आता 9.5% केला आहे जे आधी 10.5 टक्के होता.
- दुसरीकडे, वाढ ही मोठी चिंता आहे. आर्थिक वर्ष 21 मध्ये स्थूल देशांतर्गत उत्पादनात (जीडीपी) 7.3 टक्के घसरण झाली.
- नुकतीच एसबीआयच्या अर्थशास्त्रज्ञांनी त्यांचे वित्तीय वर्ष 22 जीडीपीतील वाढीचा अंदाज पूर्वीच्या 10.4 टक्क्यांवरून 7.9 टक्क्यांपर्यंत खाली आणला आहे.
- रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाचे गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांनी आर्थिक वर्ष 2021-22 साठी ग्राहक किंमत निर्देशांक (सीपीआय) चलनवाढीचा दर 5.1 टक्के ठेवण्याची घोषणा केली.
- बाजाराला पाठिंबा देण्यासाठी वित्त वर्ष 22 च्या दुसऱ्या तिमाहीत जी-एसएपी १.2 लाख करोडची किंमत घेतली जाईल.
- रुपया अमेरिकन डॉलरच्या तुलनेत 18 पैशांनी वाढून 72.91 च्या पातळीवर झाला.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- आरबीआय 25 वा गव्हर्नर: शक्तीकांत दास; मुख्यालय: मुंबई; स्थापना: 1 एप्रिल 1935, कोलकाता.
व्यवसाय बातमी
9. विप्रो 3 ट्रिलियन रुपये बाजार भांडवलाची तिसरी भारतीय आयटी फर्म बनली
- टाटा कन्सल्टन्सी सर्व्हिसेस आणि इन्फोसिसनंतर 3 ट्रिलियन रुपयांचा बाजार भांडवलाचा टप्पा स्पर्श करणारी विप्रो तिसरी भारतीय आयटी फर्म बनली आहे.
- कंपनीने जर्मन विक्रेता मेट्रोकडून आतापर्यंतचा सर्वात मोठा करार जिंकला आणि 7.1 अब्ज डॉलर्सच्या डीलमध्ये विजय मिळविला. भारतात एकूण 13 सूचीबद्ध कंपन्या आहेत ज्यांनी 3 ट्रिलियन एम-कॅपची (मार्केट कॅपिटल) मर्यादा ओलांडली आहे. विप्रो आता 14 व्या क्रमांकावर आहे.
- रिलायन्स इंडस्ट्रीज ही 14.05 ट्रिलियन डॉलर्सची बाजारपेठ असून, अनुक्रमे 11.58 ट्रिलियन आणि 8.33 ट्रिलियन डॉलरची एम-कॅप असलेली टाटा कन्सल्टन्सी सर्व्हिसेस लिमिटेड आणि एचडीएफसी बँक ही भारताची सर्वाधिक मूल्यवान कंपनी आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- विप्रो लिमिटेडचे अध्यक्ष: रिषद प्रेमजी.
- विप्रो मुख्यालय: बेंगलुरू;
- विप्रोचे एमडी आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी: थिअरी डेलापोर्ट.
संरक्षण बातमी
10. नौदलाचे हायड्रोग्राफिक सर्वेक्षण जहाज संधायक यांना सेवामुक्त केले जाईल
- भारतीय नौदलाचे हायड्रोग्राफिक सर्वेक्षण जहाज संधायक 40 वर्षे देशाची सेवा केल्यानंतर बंद केले जाईल.
- आय.एन.एस. संधायकचा सेवामुक्त समारंभ नौदल डॉकयार्ड विशाखापट्टणम येथे होणार आहे आणि सीओव्हीआयडी-19 प्रोटोकॉलचे कडक पालन करणारे केवळ स्टेशन अधिकारी आणि खलाशी उपस्थित राहतील.
- या जहाजाने आपल्या केलेल्या सेवेदरम्यान देशाच्या पूर्व आणि पश्चिम किनारपट्टी, अंदमान समुद्र तसेच शेजारच्या देशांमध्ये अंदाजे 200 प्रमुख हायड्रोग्राफिक सर्वेक्षण आणि असंख्य किरकोळ सर्वेक्षणे केली.
क्रीडा बातम्या
11. एफआयएच जागतिक क्रमवारीत: भारतीय पुरुष संघाने चौथा क्रमांक कायम राखला आहे
- हॉकीमध्ये भारतीय पुरुष संघाने चौथे स्थान कायम राखले तर महिलांचा संघ आंतरराष्ट्रीय हॉकी महासंघाच्या जागतिक क्रमवारीत नवव्या स्थानावर आहे.
- एप्रिल आणि मेमध्ये ग्रेट ब्रिटन, स्पेन आणि जर्मनी येथे एफआयएच हॉकी प्रो लीग मालिकेचा युरोपियन लिग गमावून सुद्धा भारतीय पुरुष संघाने चौथे स्थान कायम राखले.
- पुरुषांच्या गटात: बेल्जियम, या क्रमवारीत आघाडीवर आहेत, त्यानंतर 2019 मध्ये एफआयएच हॉकी प्रो लीग विजेता ऑस्ट्रेलिया आहे. नेदरलँड्स तिसर्‍या क्रमांकावर आहे.
- महिलांच्या गटात: नेदरलँड्स महिला संघ आघाडीवर आहे तर अर्जेंटिना दुसर्‍या क्रमांकावर आहे आणि ऑस्ट्रेलिया तिसर्‍या स्थानावर.
महत्वाचे दिवस
12. आक्रमकतेने बळी पडलेल्या निर्दोष मुलांचा आंतरराष्ट्रीय दिवस: 04 जून
- आक्रमकपणामुळे बळी पडलेला निर्दोष मुलांचा आंतरराष्ट्रीय दिवस दरवर्षी 4 जून रोजी जागतिक स्तरावर साजरा केला जातो. हा दिवस मुलांच्या हक्कांचे रक्षण करण्याच्या संयुक्त राष्ट्रांच्या वचनबद्धतेची पुष्टी करतो.
- आजचा दिवस म्हणजे आपल्या पृथ्वीवर जी मुले शारीरिक, मानसिक आणि भावनिक अत्याचाराला बळी पढलेले आहेत अशांना समर्पित करते. आज साजरा करण्याचे मुख्य उद्दीष्ट म्हणजे पीडितांना मुले म्हणून होणाऱ्या वेदना आणि वेदनांविषयी नोटीस पाठविणे.
- 19 ऑगस्ट, 1982 रोजी, पॅलेस्टाईनच्या प्रश्नावरील आणीबाणीच्या सत्रात, यूएन जनरल असेंब्लीने, इस्रायलच्या हल्ल्यात बळी पडलेल्या निष्पाप पॅलेस्टाईन आणि लेबनीज मुलांचे प्रमाण लक्षात घेतल्यामुळे आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील प्रत्येक वर्षाचा 4 जून साजरा करण्याचा निर्णय घेतला. आक्रमणाचा बळी पडलेला निष्पाप मुलांचा दिवस म्हणून
निधन बातम्या
13. मॉरिशसचे माजी पंतप्रधान सर अनिरुद्ध जुगनाथ यांचे निधन
- माजी पंतप्रधान आणि मॉरिशस प्रजासत्ताकचे अध्यक्ष सर अनिरुद्ध जुगनाथ यांचे निधन झाले. ते 18 वर्षांहून अधिक कार्यकाळ असलेले देशाचे सर्वात प्रदीर्घ पंतप्रधान आहेत. ते 1980 च्या दशकाच्या मॉरिशियन आर्थिक चमत्काराचे जनक मानले गेले.
- 1982 ते 1995 दरम्यान त्यानंतर पुन्हा 2000 ते 2003 आणि पुन्हा 2014 ते 2017 मॉरिशसचे पंतप्रधान ते राहिले. सद्या त्यांचा मुलगा प्रविंद जुगनाऊत मॉरिशसचे पंतप्रधान आहेत.
महाराष्ट्र राज्यातील सर्व स्पर्धा परीक्षांचे मोफत अभ्यास साहित्य
YouTube channel- Adda247 Marathi
App- Adda247 (मराठी भाषा)
Use Coupon code: HAPPY
आणि मिळवा 75% डिस्काउंट
आता तुमच्या घरी लाइव्ह वर्ग मराठीत उपलब्ध आहेत
लाइव्ह वर्ग मराठीमध्ये
केवळ सरावच परीक्षेत चांगले गुण मिळण्यास मदत करू शकतो
सराव करा
SBI लिपिक फाउंडेशन बॅच | द्विभाषिक
लाइव्ह वर्ग मराठीमध्ये