Daily Current Affairs In Marathi | 20 May 2021 Important Current Affairs In Marathi

• हवामान आणि सागरी आपत्तींवर लवकरात लवकर इशारा देणारी गतिमान महासागर पर्यावरण मॉनिटरिंग सिस्टम तयार करण्याच्या प्रयत्नांचा एक भाग म्हणून चीनने नवीन महासागर-निरीक्षण उपग्रह यशस्वीरित्या कक्षेत पाठविला आहे.
• वायव्य चीनमधील जियुकवान उपग्रह प्रक्षेपण केंद्राकडून हायंग -2 डी (एचवाय -2 डी) उपग्रह वाहून नेणार्‍या लाँग मार्च –4 बी रॉकेटद्वारे हा उपग्रह प्रक्षेपित करण्यात आला.
• एचवाय -2 डी उच्च-वारंवारता आणि मध्यम आणि मोठ्या प्रमाणात ऑल-वेदर आणि राऊंड-द-घन डायनॅमिक सागर पर्यावरण देखरेखीची प्रणाली तयार करण्यासाठी एचवाय -2 बी आणि एचवाय -2 सी उपग्रहांसह एक नक्षत्र तयार करेल.
• एचवाय -2 डी चायना अकॅडमी ऑफ स्पेस टेक्नॉलॉजी आणि शांघाय अकॅडमी ऑफ स्पेसफ्लाइट टेक्नॉलॉजीद्वारे वाहक रॉकेट विकसित केले गेले.
• चीनच्या अंतराळ कार्यक्रमात गेल्या आठवड्यात जेव्हा मंगळावर अंतराळ यान उतरले तेव्हा अमेरिकेनंतर लाल ग्रहावर रोव्हर असणारा तो दुसरा देश ठरला.

सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:

• मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी यांच्या अध्यक्षतेखालील पश्चिम बंगालच्या मंत्रिमंडळाने विधान परिषद स्थापनेला मान्यता दिली आहे.
• सध्या केवळ आंध्र प्रदेश, कर्नाटक, तेलंगणा, महाराष्ट्र, बिहार आणि उत्तर प्रदेशात विधान परिषद आहे. पूर्वी, पश्चिम बंगालमध्ये द्विसद्रीय विधिमंडळ होती परंतु संयुक्त मोर्चाच्या सरकारने 1969 मध्ये ती रद्द केली
• राज्य विधान परिषद ही राज्य विधिमंडळाचे वरचे सभागृह आहे.
• भारतीय राज्यघटनेच्या अनुच्छेद 169 अन्वये याची स्थापना केली गेली आहे.
• राज्य विधान परिषदेचा आकार राज्य विधानसभेच्या सदस्यांपैकी एक तृतीयांश पेक्षा जास्त असू शकत नाही.
• जर त्या राज्याच्या विधानसभेने विशेष बहुमतासह ठराव संमत केला असेल तर भारताची संसद एखाद्या राज्याची राज्य विधान परिषद तयार किंवा रद्द करू शकते.

सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:

• भारतीय नवीकरणीय उर्जा कंपनी, अदानी ग्रीन एनर्जी लिमिटेड (एडीएनए.एनएस) सॉफ्टबँक ग्रुप कॉर्प- समर्थित(9984. टी) एसबी एनर्जी होल्डिंग्ज 3.5 अब्ज डॉलर्सच्या एंटरप्राइझ मूल्यासाठी खरेदी करेल.
• करारामध्ये 80% हिस्सेदारी सॉफ्टबँक ग्रुप कॅपिटल लिमिटेड आणि उर्वरित भारतीय समभाग भारती ग्लोबल लिमिटेडच्या मालकीची आहेत जी रोख रकमेत खरेदी केलेली असेल.
• या करारामुळे अदानी ग्रीनला अपेक्षित टाइमलाइनपेक्षा चार वर्षांपूर्वी 25 गीगावाट (जीडब्ल्यू) चे लक्ष्यित नूतनीकरणयोग्य पोर्टफोलिओ मिळण्याची संधी मिळेल.

सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:

• सौर फोटोव्होल्टाइक (पीव्ही) मोर्चावरील अपवादात्मक कामगिरीमुळे भारत EY च्या नूतनीकरणक्षम ऊर्जा देश आकर्षण निर्देशांकातील तिसर्‍या स्थानावर आला आहे. मागील निर्देशांक (4 था) च्या तुलनेत भारताने एक स्थानावर आघाडी घेतली आहे. हे सौर पीव्ही आघाडीवरील अपवादात्मक कामगिरीमुळे आहे.
• अमेरिकेने आरईसीएआय 57 वर अव्वल स्थान कायम राखले आहे, चीन एक उत्साही बाजारपेठ आहे आणि दुसरे स्थान कायम आहे. अमेरिकेने नुकत्याच आयोजित केलेल्या हवामान परिषदेत 2030 पर्यंत अक्षय ऊर्जा उर्जा क्षमतेसाठी (स्थापित) 450 जीडब्ल्यू उभारण्याचीही भारताने वचनबद्धता व्यक्त केली.

• एस अँड पी ग्लोबल मार्केट इंटेलिजन्स आकडेवारीनुसार, भारत आशिया-पॅसिफिकमधील दुसर्‍या क्रमांकाचा विमा तंत्रज्ञान बाजारपेठ आहे आणि या क्षेत्रामध्ये गुंतवणूक केलेल्या 3.66 अब्ज डॉलर्सच्या इन्शुरटेक-केंद्रित उद्यम भांडवलापैकी 35 टक्के हिस्सा आहे.
• आशिया-पॅसिफिकमध्ये किमान 335 खासगी विमा कंपन्या कार्यरत असल्याचे आकडेवारीवरून दिसून आले आहे. त्यापैकी 122 जण खासगी प्लेसमेंट सौद्यांद्वारे एकूण 3.66 अब्ज डॉलर्सची भांडवल घडवून आणत आहेत.
• चीन आणि भारत एकत्रितपणे एपीएसी क्षेत्रातील जवळपास अर्ध्या खाजगी विमा कंपन्या आहेत आणि गुंतवणूकीतील जवळपास 78 टक्के गुंतवणूक आहे.
• विमा तंत्रज्ञानातील गुंतवणूकदार भारताकडे आकर्षित झाले आहेत कारण हे जगातील सर्वात वेगाने वाढणारे विमा बाजारपेठ आहे.

• क्रांतिकारक आरोग्य सेवा प्रगतीचा मार्ग प्रशस्त करणारा एक फास्ट डीएनए सिक्वेंसींग तंत्र विकसित करणार्‍या दोन ब्रिटिश रसायनशास्त्रज्ञांना फिनलँडच्या नोबेल विज्ञान पुरस्काराची आवृत्ती देण्यात आली.
• केंब्रिज युनिव्हर्सिटीचे प्राध्यापक शंकर बालसुब्रमण्यम आणि डेव्हिड क्लेनरमॅन यांनी 27 वर्षांपेक्षा जास्त काळ मानवी जीनोम अनुक्रमित करण्यासाठी वेगवान आणि स्वस्त मार्ग शोधण्याचे काम केल्याबद्दल 10 लाख युरो (1.22 दशलक्ष डॉलर्स) शतकीय तंत्रज्ञान पुरस्कार देण्यात आला.
• तंत्रज्ञान अकादमी फिनलंड ने द्वैवार्षिक बक्षीस देताना असे म्हटले की जोडीचे नेक्स्ट-जनरेशन डीएनए सिक्वेंसींग टेक्नॉलॉजी (एनजीएस) म्हणजे कोविड – 19 किंवा कॅन्सरसारख्या प्राणघातक आजारांविरूद्धच्या लढाईत मदत करणे आणि पिकांचे रोग अधिक चांगल्याप्रकारे समजून घेणे आणि अन्न उत्पादन वाढविणे यापासून समाजाला मोठ्या प्रमाणात फायदा होईल.
• 2004 मध्ये स्थापित फिनिश मिलेनियम तंत्रज्ञान पुरस्कार, व्यावहारिक अनुप्रयोग असलेले आणि “लोकांच्या जीवनाची गुणवत्ता वाढविणारे” असे नाविन्यपूर्ण कार्ये असणारे तंत्रज्ञान सांगतात.
• हे तंत्रज्ञान नोबेल विज्ञान बक्षिसेसारखे असण्याचे उद्दीष्ट आहे, परंतु काहींनी पारंपारिक, खूप दशके या  वैज्ञानिक संशोधनावर जास्त लक्ष केंद्रित केल्याबद्दल टीका केली आहे.

क्रीडा बातम्या

8. कोविड -19 मुळे आशिया चषक 2021 अनिश्चित काळासाठी पुढे ढकलण्यात आला

• श्रीलंकेमध्ये जूनमध्ये होणारी एशिया कप टी -२० स्पर्धा कोविड -19  साथीमुळे अनिश्चित काळासाठी तहकूब करण्यात आली आहे. मुळात सप्टेंबर २०२० मध्ये श्रीलंका येथे होणारी स्पर्धा कोविड -19मुळे जून 2021 मध्ये ठेवण्यात आली होती.
• सर्व संघ पुढील दोन वर्षांसाठी त्यांच्या फ्यूचर टूर प्रोग्राम्स (एफटीपी) साठी नियोजन करीत आहेत, 2023 च्या आयसीसी 50 षटकांच्या विश्वचषकानंतरच ही स्पर्धा होण्याची शक्यता आहे.
• आशियाई क्रिकेट कौन्सिलचे औपचारिक निवेदन अद्याप आले नाही. सुरुवातीला पाकिस्तानने त्याचे आयोजन केले होते. तथापि, भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील तणावामुळे ही स्पर्धा श्रीलंकेत ठेवण्यात आली.

महत्वाचे दिवस

9. 20 मे रोजी जागतिक मधमाशी  दिन साजरा केला जातो

• जागतिक मधमाशी दिन दरवर्षी 20 मे रोजी जागतिक स्तरावर साजरा केला जातो. या तारखेला 20 मे रोजी मधमाश्या पाळण्याचे प्रणेते अँटोन जॅनाचा जन्म 1734 मध्ये स्लोव्हेनिया येथे झाला.
• मधमाशी दिवसाचा हेतू म्हणजे पर्यावरणातील मधमाश्या आणि इतर परागकणांची भूमिका ओळखणे. जगातील सुमारे 33% खाद्य उत्पादन मधमाश्यावर अवलंबून असते म्हणूनच ते जैवविविधतेचे जतन करण्यासाठी, निसर्गातील पर्यावरणीय संतुलनासाठी आणि प्रदूषण कमी करण्यास उपयुक्त असतात.
• जागतिक मधमाशी दिन 2021 ची थीम “मधमाशी गुंतलेली आहे: मधमाश्यासाठी चांगले घर पुन्हा तयार करा”
• संयुक्त राष्ट्रसंघाच्या सदस्यांनी स्लोव्हेनियाच्या डिसेंबर 2017 मध्ये जागतिक मधमाशी दिन म्हणून घोषित करण्याच्या प्रस्तावाला मान्यता दिली. ठरावामध्ये ठराविक संवर्धनाच्या उपाययोजनांचा अवलंब करण्यास सांगितले आणि मधमाश्यांच्या संरक्षणाचे महत्त्व आणि मानवतेसाठी त्यांचे महत्त्व अधोरेखित केले. पहिला जागतिक मधमाशी दिन 2018 मध्ये साजरा झाला.

सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:

• जागतिक मेट्रोलॉजी दिन दरवर्षी 20 मे रोजी जागतिक स्तरावर साजरा केला जातो. या दिवशी अनेक देश मेट्रोलॉजी आणि संबंधित क्षेत्रात त्याची प्रगती याबद्दल जनजागृती करण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय स्तरावर सहकार्य करतात.
• जागतिक मेट्रोलॉजी दिन 2021 ची थीम “आरोग्यासाठी मापन” आहे. या थीमची निवड आरोग्यासाठी आणि आपल्यातील प्रत्येकाच्या कल्याणकारी भूमिकेसाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका घेण्याविषयी जागरूकता निर्माण करण्यासाठी केली गेली होती.
• जागतिक मेट्रोलॉजी दीन हा 20 मे 1875 रोजी फ्रान्समधील पॅरिस येथे सतरा राष्ट्रांच्या प्रतिनिधींनी मीटर कन्व्हेन्शनच्या स्वाक्षर्‍याचा वार्षिक उत्सव आहे.
• जागतिक मेट्रोलॉजी डे प्रकल्प आंतरराष्ट्रीय संस्था कायदेशीर मेट्रोलॉजी (ओआयएमएल) आणि ब्यूरो इंटरनेशनल देस पोड्स एट मेसुरस (बीआयपीएम) यांच्या संयुक्त विद्यमाने साकारला गेला.

सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:

• गुगलने आपला जागतिक परवाना कार्यक्रमने भारतात न्यूज शोकेस सुरू करण्याची घोषणा केली आहे. गुगलने 30 भारतीय प्रकाशकांशी त्यांच्यातील काही सामग्रीवर प्रवेश देण्याच्या करारावर शिक्कामोर्तब केले आहे.
• तंत्रज्ञानाच्या व्यासपीठावरून वाजवी किंमत आणि जाहिरातींच्या वाटा मागितल्या जाणाऱ्या जागतिक माध्यम बंधुतांच्या दबाव वाढत असताना हा करार करण्यात आला.
• फेब्रुवारीमध्ये इंडियन न्यूजपेपर सोसायटीने (आयएनएस) सर्च इंजिन गुगललाही वृत्तपत्रांद्वारे प्रकाशित केलेल्या सामग्रीच्या वापराची भरपाई करण्यास सांगितले होते आणि त्याच्या जाहिरातींच्या महसुलात मोठा वाटा मागितला होता.
• या प्रकाशकांमधील सामग्री गूगल न्यूज मधील समर्पित बातम्या शोकेस कथा पॅनेलमध्ये आणि इंग्रजी आणि हिंदी मधील डिस्कव्हर पृष्ठांवर दिसू लागेल. भविष्यात अधिक स्थानिक भाषांचे समर्थन जोडले जाईल. वाचकांना देय दिलेल्या सामग्रीत मर्यादित प्रमाणात प्रवेश देण्यासाठी ते सहभागी वृत्तसंस्थांना पैसे देईल.
• शोकेस बातमी प्रकाशकांना त्यांच्या सामग्रीसाठी ऑनलाइन पैसे देतात आणि भागीदार प्रकाशकांना वापरकर्त्यांना देय-पृष्ठाच्या कथांमध्ये मर्यादित प्रवेश प्रदान करण्यास अनुमती देतात.
• 700 पेक्षा जास्त प्रकाशकांसोबत काम करणार्‍या 12 हून अधिक देशांमध्ये थेट शोकेस हा गुणवत्तापूर्ण पत्रकारितेला पाठिंबा देण्यासाठी गूगलच्या  1 अब्ज डॉलर्सच्या गुंतवणूकीचा एक भाग आहे.

सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:

• आंतरराष्ट्रीय संग्रहालये दिन 2021 च्या निमित्ताने नॅशनल गॅलरी ऑफ मॉडर्न आर्ट (एनजीएमए) ने ऑडिओ-व्हिज्युअल गाइड अ‍ॅप लाँच केले.
• अ‍ॅप संग्रहालय दर्शकांना गॅलरीमध्ये प्रदर्शित भारतीय आधुनिक कलेशी संबंधित किस्से आणि कथा ऐकण्यास सक्षम करेल.
• अभ्यागतांना संग्रहालय पाहण्याचा अधिक चांगला मार्ग देण्यासाठी हे सुरू करण्यात आले आहे. आंतरराष्ट्रीय संग्रहालये दिन दरवर्षी 18 मे रोजी साजरा केला जातो.

सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे: