Table of Contents
आयताची परिमिती | Perimeter of a rectangle
आयताची परिमिती | Perimeter of a rectangle : एक बंद मार्ग ज्यामध्ये द्विमितीय आकार समाविष्ट असतो, घेरतो किंवा बाह्यरेखा असतो त्याला परिमिती म्हणतात. आयताची परिमिती मुळात त्याच्या काठाभोवती व्यापलेले एकूण क्षेत्रफळ परिभाषित करते. आयत म्हणजे शिरोबिंदूंवर चार काटकोन असलेला चौकोन आणि समान लांबीच्या समांतर बाजूंच्या दोन जोड्या. या लेखात, आपण आयताच्या परिमितीबद्दल आणि काही सोडवलेल्या उदाहरणांसह त्याचे सूत्र जाणून घेणार आहोत.
|
Title |
Link | Link |
|
महानगरपालिका भरती परीक्षा 2024 अभ्यास योजना |
अँप लिंक | वेब लिंक |
आयताची परिमिती | Perimeter of a rectangle : विहंगावलोकन
| आयताची परिमिती | Perimeter of a rectangle : विहंगावलोकन | |
| श्रेणी | अभ्यास साहित्य |
| उपयोगिता | महानगरपालिका भरती परीक्षा 2024 आणि इतर सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी उपयुक्त |
| विषय | अंकगणित |
| लेखाचे नाव | आयताची परिमिती | Perimeter of a rectangle |
| लेखातील प्रमुख मुद्दे |
|
आयताची परिमिती काय आहे?
आयताच्या परिमितीचे सूत्र शिकण्यापूर्वी, आपण आयताचे गुणधर्म समजून घेतले पाहिजेत. नावाप्रमाणेच आयत हा चार बाजू असलेला चतुर्भुज आहे. आयताच्या विरुद्ध बाजू समांतर आणि लांबीच्या समान असतात. आयताला चार कोन असतात कारण त्याला चार बाजू असतात. आयताचे कोन सर्व समान आहेत, जे 90 अंश आहेत. आयताचे आणखी एक वैशिष्ट्य म्हणजे त्यात दोन समान-लांबीचे कर्ण आहेत.
कोणत्याही बहुभुजाची परिमिती त्याच्या बाजूंच्या लांबीच्या बेरजेइतकी असते. एका आयताभोवती त्याच्या संपूर्ण लांबीमध्ये फिरताना एकूण अंतर हा त्याचा परिघ आहे. आयताच्या परिमितीचे वर्णन आयताच्या चारही बाजूंच्या लांबीची बेरीज म्हणून केले जाऊ शकते.
आयताची परिमिती आयत = 2(l + w) च्या सूत्र परिमिती वापरून मोजली जाते , जेथे l ही आयताची लांबी आणि w त्याची रुंदी असते.
आयत सूत्रे
आयताचे क्षेत्रफळ आणि परिमिती मोजण्याचे सूत्र खालीलप्रमाणे आहे:
आयताचे क्षेत्रफळ: आयताचे क्षेत्रफळ (A) सूत्राद्वारे दिले जाते:
A = लांबी × रुंदी
येथे :
“लांबी” ही आयताची लांबी आहे.
“रुंदी” ही आयताची रुंदी आहे.
आयताची परिमिती: आयताची परिमिती (P) सूत्राद्वारे दिली जाते:
P = 2 × (लांबी + रुंदी)
येथे :
“लांबी” ही आयताची लांबी आहे.
“रुंदी” ही आयताची रुंदी आहे.
ही सूत्रे आयताचे क्षेत्रफळ आणि परिमिती मोजण्यासाठी वापरली जातात, जे समान लांबी आणि काटकोनांच्या विरुद्ध बाजूंसह चार-बाजूचे भौमितिक आकार आहेत.
आयत सूत्राची परिमिती
भूमितीमध्ये, आयताची परिमिती ही आयताच्या मूलभूत सूत्रांपैकी एक आहे. याआधी आपल्याला माहीत झाले होते की आयताचा परिमिती ही आयताच्या सर्व बाजूंच्या एकूण लांबीची बेरीज असते. आयताची परिमिती निर्धारित करण्याचे सूत्र खाली लिहिले आहे:
आयताची परिमिती = चार बाजूंच्या लांबीची बेरीज
आयताची परिमिती = लांबी + लांबी + रुंदी + रुंदी
P = l + l + w + w
किंवा, P = 2 ( l + w )
म्हणून आपण असा निष्कर्ष काढू शकतो की, आयताच्या परिमितीचे सूत्र, P = 2 × (लांबी + रुंदी) = 2 × (लगतच्या बाजूंची बेरीज)
आयताची परिमिती = 2(लांबी + रुंदी) एकक
आयत परिमिती
आयताची परिमिती म्हणजे आयताच्या बाबतीत सीमा किंवा बाजूंनी व्यापलेले एकूण अंतर. आयताच्या परिमितीची गणना करण्यासाठी, सर्व चार बाजू एकत्र जोडा. आयताची परिमिती ही त्याच्या सर्व बाजूंच्या सीमारेषेची एकूण लांबी किंवा अंतराची बेरीज आहे, अशा प्रकारे आयताची परिमिती एक रेषीय मापन आहे जी मीटर, फूट, इंच किंवा यार्डमध्ये व्यक्त केली जाऊ शकते.
आयत सूत्राच्या परिमितीची व्युत्पत्ती
सूत्राच्या परिमितीची व्युत्पत्ती अगदी सोपी आहे. आपण सर्व बाजू जोडून कोणत्याही बहुभुजाची परिमिती मिळवू शकतो. आयताची परिमिती ठरवताना, आपल्याला माहित आहे की एकमेकांच्या विरुद्ध बाजूंच्या लांबी समान आहेत. चला गृहीत धरू की, आयताची लांबी आणि रुंदी ‘a’ आणि ‘b’ आहेत. परिणामी, त्या आयताची परिमिती (P) द्वारे दिली जाते
P = त्याच्या चार बाजूंची बेरीज.
P = a + b + a + b (आयताच्या विरुद्ध बाजू समान आहेत)
P = 2(a + b)
म्हणून,
आयताची परिमिती = 2(लांबी + रुंदी) एकक
आयताच्या परिमितीची गणना करण्यासाठी पायऱ्या
आयताची परिमिती तीन सोप्या चरणांमध्ये मोजली जाऊ शकते. खाली सूचीबद्ध केलेल्या तीन पायऱ्या तुम्हाला आयताच्या परिमितीची गणना करण्यात मदत करतील.
पायरी 1: आयताच्या परिमितीची गणना करण्यासाठी, प्रथम दिलेल्या आयताची लांबी आणि रुंदी निश्चित करा.
पायरी 2: लांबी आणि रुंदीची मूल्ये आयताच्या सूत्राच्या परिमितीमध्ये बदलली जातात.
पायरी 3: समीकरण सोडवल्यानंतर, दिलेल्या आयत मूल्याची परिमिती मोजली जाते.
Q. परिमितीची परिमिती आणि रुंदी अनुक्रमे 60 सेमी आणि 10 सेमी आहे. त्या आयताची लांबी निश्चित करा.
Solution: येथे दिले आहे,
आयताची परिमिती 60 सेमी आहे, रुंदी 10 सेमी आहे.
आयताच्या एका बाजूची लांबी L आहे असे गृहीत धरू
या आयताची परिमिती निश्चित करण्याचे सूत्र
P = 2(लांबी + रुंदी)
किंवा, 60 = 2 (L+ 10)
किंवा, L+ 10 = 60/2
किंवा, L + आहे. 10 = 30
किंवा, L = 30 -10 = 20 सेमी.
त्यामुळे त्याची लांबी. आयताची एक बाजू 20 सेमी आहे.
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.
