Table of Contents
दैनिक चालू घडामोडी
चालू घडामोडी हा सर्वात महत्वाचा विषय आहे आणि जर आपण आपला वेळ मनापासून समर्पित केला तर आपण या विषयातून खूप चांगले गुण मिळवू शकतो. चालू घडामोडी विषय असा आहे ज्या बदल माहिती असेल तरच आपल्यला परीक्षेत उत्तरे देता येतात तेदेखील खूप कमी वेळात आणि तो वेळ आपल्याला दुसऱ्या प्रश्नांना वापरता येतो. म्हणून या विषयात चांगले गूण मिळवण्यासाठी आपल्याला देशात आणि जगात काय चालले आहे याची माहिती असणे खूप गरजेचे आहे.
दैनिक चालू घडामोडी | |
श्रेणी | चालू घडामोडी |
उपयोगिता | महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी |
विषय | चालू घडामोडी |
लेखाचे नाव | दैनिक चालू घडामोडी |
दिनांक | 18 ऑगस्ट 2023 |
दैनिक चालू घडामोडी: 18 ऑगस्ट 2023
येथे आम्ही दैनिक चालू घडामोडी मध्ये सर्व वर्तमानपत्रांमधून समकालीन घटनांचा सारांश आपल्यासमोर सादर करतो, ज्यामुळे आपला वेळ वाचतो आणि आपले ज्ञान वाढते. तर चला आपण आता 18 ऑगस्ट 2023 च्या दैनिक चालू घडामोडी पाहूयात.
राष्ट्रीय बातम्या
1. कनेक्टिव्हिटीला चालना देण्यासाठी 32,500 कोटी रुपयांच्या सात रेल्वे प्रकल्पांना मंत्रिमंडळाने मंजुरी दिली.
- पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखालील केंद्रीय मंत्रिमंडळाने 32,500 कोटी रुपयांच्या गुंतवणुकीचे संकेत देत सात महत्त्वाकांक्षी रेल्वे प्रकल्पांना मंजुरी दिली आहे. केंद्रीय रेल्वे मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी घोषित केलेले हे प्रकल्प भारतीय रेल्वेच्या कार्यक्षमतेत आणि क्षमतेत परिवर्तनात्मक उपक्रमांद्वारे क्रांती घडवून आणण्यासाठी सज्ज आहेत. अभियांत्रिकी, खरेदी आणि बांधकाम (EPC) मॉडेलचा अवलंब करणारे प्रकल्प, विविध क्षेत्रांमध्ये कनेक्टिव्हिटी आणि सुलभतेच्या नवीन युगाची सुरुवात करतील अशी अपेक्षा आहे.
2. केंद्रीय मंत्रिमंडळाने PM-eBus सेवा योजनेला मंजुरी दिली.
- शहरी वाहतूक वाढवण्यासाठी आणि इलेक्ट्रिक मोबिलिटीला चालना देण्याच्या दिशेने महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलत केंद्रीय मंत्रिमंडळाने “PM-eBus सेवा” योजनेला मान्यता दिली आहे. सार्वजनिक-खाजगी भागीदारी (PPP) मॉडेलद्वारे 10,000 इलेक्ट्रिक बसेस तैनात करून शहर बस ऑपरेशनचा विस्तार करणे हा या उपक्रमाचा उद्देश आहे.
3. मंत्रिमंडळाने डिजिटल इंडिया प्रकल्पाच्या 14,903 कोटींच्या विस्ताराला मंजुरी दिली.
- मंत्रिमंडळाने ₹14,903 कोटी रुपयांच्या अर्थसंकल्पाची तरतूद करून, डिजिटल इंडिया प्रकल्पाच्या विस्तारास मान्यता दिली आहे. केंद्रीय मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी या निर्णयाची घोषणा केली. या विस्तारित डिजिटल इंडिया प्रकल्पाच्या कक्षेत, अनेक महत्त्वपूर्ण उद्दिष्टे रेखाटण्यात आली आहेत, प्रत्येक उद्दिष्ट भारताच्या तांत्रिक क्षमतांना चालना देण्यासाठी आहे.
तांत्रिक क्षमता खालीलप्रमाणे आहे.
- आयटी प्रोफेशनल अपस्किलिंग
- IT प्रशिक्षण:
- सुपरकॉम्प्युटिंग पायाभूत सुविधांचा विस्तार
- एंटरप्रायझेससाठी डिजिटल सशक्तीकरण
- माहिती सुरक्षा प्रशिक्षण
- विद्यार्थ्यांसाठी सायबर जागरूकता
- सायबर फॉरेन्सिकची वाढ
- नॅशनल नॉलेज नेटवर्क बळकट करणे
- AI सेंटर ऑफ एक्सलन्स
- सायबर सुरक्षा प्रगती
- टियर 2 आणि 3 शहरांमध्ये स्टार्टअप सपोर्ट
4. लखपती दीदी योजनेद्वारे केंद्र सरकार 2 कोटी महिलांसाठी कौशल्य प्रशिक्षणाची योजना करत आहे.
- महिलांचे सक्षमीकरण आणि आर्थिक विकासाला चालना देण्याच्या महत्त्वपूर्ण हालचालीमध्ये, भारत सरकारने ‘लखपती दीदी’ योजना जाहीर केली आहे, ज्याचा उद्देश देशभरातील दोन कोटी महिलांना कौशल्य प्रशिक्षण देण्याचे आहे. याआधी निवडक राज्यांमध्ये लागू करण्यात आलेली ही योजना आता राष्ट्रीय स्तरावर तिची पोहोच आणि प्रभाव वाढवण्याचा प्रयत्न करते.
5. पीएम विश्वकर्मा योजनेबद्दल माहिती
- पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी त्यांच्या स्वातंत्र्यदिनाच्या भाषणात विश्वकर्मा योजनेची नुकतीच केलेली घोषणा पारंपारिक कारागीर आणि कारागीर यांच्या रोजीरोटीच्या संधींना चालना देण्याच्या उद्देशाने नवीन योजनेचा मार्ग मोकळा झाला आहे. या घोषणेनंतर, केंद्रीय मंत्रिमंडळाने पारंपारिक कौशल्ये आणि हस्तकला यांना प्रोत्साहन आणि जतन करण्याची आपली वचनबद्धता दर्शवून या योजनेला त्वरेने मंजुरी दिली.
विश्वकर्मा योजनेचे फायदे
- प्रशिक्षण आणि कौशल्य संवर्धन: पारंपारिक कारागिरांना 6 दिवसांच्या सर्वसमावेशक प्रशिक्षण कार्यक्रमाद्वारे त्यांची कौशल्ये वाढवण्याची अनमोल संधी मिळेल. हे प्रशिक्षण सुतार, शिंपी, टोपली विणकर, नाई, सोनार, लोहार, कुंभार, मिठाई, मोची आणि इतरांच्या विशिष्ट गरजांनुसार तयार केले जाते, त्यांना प्रगत तंत्र आणि ज्ञानाने सक्षम करते.
- आर्थिक सहाय्य: ही योजना रु. 10,000 ते रु. 10 लाखांपर्यंत भरीव आर्थिक सहाय्य देऊन प्रशिक्षणाच्या पलीकडे जाते. ही आर्थिक मदत लाभार्थ्यांना त्यांचे प्रयत्न सुरू करण्यास आणि त्यांच्या व्यवसायाचा विस्तार करण्यास सक्षम करते, परिणामी आजीविका सुधारते.
- रोजगाराच्या संधी: पीएम विश्वकर्मा योजना रोजगाराच्या संधी निर्माण करण्यासाठी उत्प्रेरक आहे. आर्थिक वाढ आणि स्थिरता वाढवून दरवर्षी अंदाजे 15,000 व्यक्तींसाठी रोजगार निर्मिती करण्याचे उद्दिष्ट आहे.
- ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया: इच्छुक लाभार्थी ऑनलाइन अर्ज करून योजनेत सहज प्रवेश करू शकतात. हा वापरकर्ता-अनुकूल दृष्टीकोन अर्ज प्रक्रिया सुलभ करतो आणि पात्र उमेदवार या योजनेच्या लाभांचा सहज लाभ घेऊ शकतात याची खात्री करतो.
- संपूर्ण खर्च कव्हरेज: विश्वकर्मा योजनेंतर्गत विविध प्रशिक्षण कार्यक्रमांच्या संपूर्ण खर्चाची जबाबदारी राज्य सरकार घेते. हे सुनिश्चित करते की कारागीर कोणत्याही आर्थिक भाराशिवाय उच्च दर्जाचे प्रशिक्षण घेऊ शकतात.
राज्य बातम्या
6. मायेम गावावर केंद्रीत असलेल्या भारतातील पहिल्या व्हिलेज ऍटलसचे अनावरण प्रमोद संवत यांनी केले.
- भारताचा समृद्ध सामाजिक-सांस्कृतिक वारसा जतन आणि साजरा करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल म्हणून, गोव्याचे मुख्यमंत्री प्रमोद सावंत यांनी मायेम व्हिलेजच्या जैवविविधता ऍटलस या महत्त्वपूर्ण उपक्रमाचे अनावरण केले.
मायेमच्या ऐतिहासिक आणि पर्यावरणीय टेपेस्ट्रीची एक झलक
- मायेम व्हिलेजचा जैवविविधता ऍटलस, ज्याला India’s inaugural village atlas म्हणून ओळखले जाते, मायेम गावाच्या काळातील मोहक प्रवासाची एक प्रकाशमय अंतर्दृष्टी प्रदान करते.
- इतिहासाच्या इतिहासात खोलवर जाऊन, ऍटलस सामाजिक-सांस्कृतिक टेपेस्ट्री उलगडून दाखवते जी शतकानुशतके बारकाईने विणली गेली आहे.
- गावाच्या विनम्र उत्पत्तीपासून ते परिवर्तनाच्या टप्पे, एटलस मायेमच्या उत्क्रांतीचे सार अंतर्भूत करते.
दैनिक चालू घडामोडी: 17 ऑगस्ट 2023
आंतरराष्ट्रीय बातम्या
7. या वर्षी मुरमान्स्क बंदराद्वारे हाताळण्यात येणाऱ्या मालवाहतुकीमध्ये भारताचा वाटा 35% आहे.
- रशियाच्या आर्क्टिक प्रदेशासोबत भारताचे सहकार्य वाढत चालले आहे, याचा पुरावा मुर्मान्स्क बंदरावर मालवाहतुकीत भरीव योगदान देत आहे. मॉस्कोच्या वायव्येस सुमारे 2,000 किमी अंतरावर असलेले हे मोक्याचे बंदर रशियासाठी मुख्य उत्तरेकडील प्रवेशद्वार म्हणून काम करते आणि 2023 च्या पहिल्या सात महिन्यांत एकूण आठ दशलक्ष टन मालाची हाताळणी करते. विशेष म्हणजे, भारताच्या या मालवाहतुकीत भारताचा वाटा 35% आहे, ज्यात प्रामुख्याने भारताच्या पूर्व किनार्यासाठी नियोजित कोळशाचा समावेश आहे.
8. डच अर्थव्यवस्थेने मंदीमध्ये प्रवेश केला आहे.
- डच अर्थव्यवस्थेने मंदीमध्ये प्रवेश केला आहे, दुस-या तिमाहीत तिमाही आधारावर 0.3% कमी होत आहे. साथीच्या रोगानंतरची ही पहिली मंदी आहे आणि वर्षाच्या पहिल्या तीन महिन्यांत 0.4% आकुंचन पावले आहे. युरोझोनची पाचवी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था ग्राहक खर्च आणि निर्यातीत घट झाल्यामुळे चालते. ग्राहक खर्च 1.6% कमी झाला, तर निर्यात वर्षाच्या पहिल्या तीन महिन्यांच्या तुलनेत 0.7% कमी होती. नेदरलँड्समधील महागाई सप्टेंबर 2022 मध्ये 14.5% च्या शिखरावर पोहोचल्यानंतर घसरली आहे, परंतु तरीही 2023 च्या दुसऱ्या तिमाहीत 6% वर तुलनेने जास्त होती.
नियुक्ती बातम्या
9. ACC समितीने कमलेश वार्ष्णेय आणि अमरजीत सिंग यांची सेबीचे पूर्णवेळ सदस्य म्हणून नियुक्ती करण्यास मान्यता दिली आहे.
- अपॉईंटमेन्ट कमिटी ऑफ कॅबिनेट (ACC) ने कमलेश वार्ष्णेय आणि अमरजीत सिंग यांच्या सेबीचे पूर्णवेळ सदस्य म्हणून नियुक्तीला मान्यता दिली आहे. भारतीय महसूल सेवेचे 1990 च्या बॅचचे अधिकारी वार्ष्णेय हे वित्त मंत्रालयातील महसूल विभागात सहसचिव आहेत, तर सिंग हे सिक्युरिटीज अँड एक्सचेंज बोर्ड ऑफ इंडिया (SEBI) चे कार्यकारी संचालक आहेत.
10. AFI प्रमुख अदिले सुमारीवाला यांची जागतिक अँथलेटिक्स कार्यकारी मंडळावर निवड झाली आहे.
- अदिले सुमारीवाला यांची जागतिक अँथलेटिक्सच्या चार उपाध्यक्षांपैकी एक म्हणून निवड झाली आहे, जी जागतिक ट्रॅक आणि फील्ड गव्हर्निंग बॉडीमध्ये भारतीयाने घेतलेली सर्वोच्च पद आहे. 65 वर्षीय सुमारीवाला, जे अँथलेटिक्स फेडरेशन ऑफ इंडियाचे (AFI) अध्यक्ष आहेत, त्यांना बुडापेस्ट, हंगेरी येथे गुरुवारी झालेल्या WA निवडणुकीत तिसऱ्या क्रमांकाची सर्वाधिक मते मिळाली. ते चार वर्षांचा कार्यकाळ सांभाळतील.
ज्ञानकोश मासिक चालू घडामोडी – जुलै 2023
व्यवसाय बातम्या
11. ओपनएआयने स्टार्टअप ग्लोबल इल्युमिनेशन यशस्वीरित्या अधिग्रहण केले आहे.
- OpenAI ने यशस्वीरित्या ग्लोबल इल्युमिनेशन, न्यूयॉर्क-आधारित स्टार्टअपचे अधिग्रहण केले आहे. ग्लोबल इल्युमिनेशन नाविन्यपूर्ण सर्जनशील साधने, डिजिटल अनुभव आणि मजबूत पायाभूत सुविधा तयार करण्यासाठी AI च्या सामर्थ्याचा उपयोग करते. हे अधिग्रहण OpenAI ची क्षमता वाढवण्याच्या आणि AI लँडस्केपमध्ये क्रांती घडवण्याच्या वचनबद्धतेचे संकेत देते.
स्पर्धा परीक्षांचे मुख्य मुद्दे
- ओपनएआयचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी: सॅम ऑल्टमन
क्रीडा बातम्या
12. डोप चाचणीत अपयशी ठरल्याने दुती चंदवर चार वर्षांची बंदी घालण्यात आली आहे.
- स्प्रिंटर दुती चंदला स्पर्धेबाहेरील डोप चाचणीत अपयशी ठरल्यानंतर चार वर्षांच्या बंदीचा मोठा धक्का बसला आहे. चाचणीमध्ये सिलेक्टिव्ह एंड्रोजन रिसेप्टर मॉड्युलेटर (SARM) ची उपस्थिती दिसून आली, ज्यामुळे त्याला स्पर्धात्मक खेळांमधून निलंबित करण्याचा निर्णय घेण्यात आला.
13. वहाब रियाझने आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधून निवृत्तीची घोषणा केली.
- पाकिस्तानचा वेगवान गोलंदाज वहाब रियाझने 15 वर्षांच्या कारकिर्दीला पूर्णविराम देत आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधून निवृत्तीची घोषणा केली आहे. वहाब रियाझ 38 वर्षाचा आहे. त्याने 2008 मध्ये आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमध्ये पदार्पण केले आणि 27 कसोटी, 91 एकदिवसीय आणि 36 टी-20 सामने खेळले आणि एकूण 237 बळी घेतले.
मासिक चालू घडामोडींवर महत्त्वपूर्ण वनलायनर प्रश्न-उत्तर PDF- जुलै 2023
विज्ञान आणि तंत्रज्ञान बातम्या
14. चांद्रयान-3 लँडिंगची तारीख 23 ऑगस्ट 2023 रोजी नियोजित आहे.
- भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने जाहीर केले आहे की चंद्रावर चंद्रयान-3 चे लँडिंग 23 ऑगस्ट 2023 रोजी होणार आहे. हे यान 14 जुलै 2023 रोजी प्रक्षेपित करण्यात आले आणि 5 ऑगस्ट 2023 पासून ते चंद्राच्या कक्षेत आहे. चांद्रयान-3 ही भारताची तिसरी चंद्र मोहीम आहे आणि चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर लँडर आणि रोव्हर सॉफ्ट-लँड करणे हे त्याचे ध्येय आहे. विक्रम नावाचा लँडर प्रज्ञान नावाच्या रोव्हरला घेऊन जाणार आहे.
15. अग्निकुल कॉसमॉसने त्याच्या पहिल्या उपग्रह रॉकेटचे एकत्रीकरण सुरू केले.
- चेन्नईस्थित अग्निकुल कॉसमॉसने श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन स्पेस सेंटरमध्ये असलेल्या त्याच्या खाजगी लॉन्चपॅडसह अग्निबान SOrTeD (सब-ऑर्बिटल टेक्नॉलॉजिकल डेमॉन्स्ट्रेटर) या ग्राउंडब्रेकिंग प्रक्षेपण वाहनाची एकत्रीकरण प्रक्रिया सुरू केली आहे.
स्पर्धा परीक्षेसाठी महत्त्वाचे मुद्दे
- अग्निकुल कॉसमॉस प्रा. लि. चे मुख्य कारीकारी अधिकारी: श्रीनाथ रविचंद्रन
संरक्षण बातम्या
16. राष्ट्रपती मुर्मू यांनी आयएनएस विंध्यगिरी लाँच केली.
- भारताची सागरी क्षमता बळकट करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल म्हणून, राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांनी भारतीय नौदलाच्या ताफ्यात नवीनतम INS विंध्यगिरी लाँच केली. लाँच इव्हेंट गार्डन रीच शिपबिल्डर्स अँड इंजिनियर्स (GRSE), कोलकाता येथे आयोजित करण्यात आला होता. INS विंध्यगिरीच्या प्रक्षेपणानंतर, जहाज GRSE च्या आउटफिटिंग जेट्टीवर तिची बहिण जहाज INS हिमगिरी आणि INS दूनागिरी यांच्यासोबत सामील होईल.
निधन बातम्या
17. ब्रिटीश ‘चॅट शो किंग’ मायकल पार्किन्सन यांचे वयाच्या 88 व्या वर्षी निधन झाले.
- ज्येष्ठ ब्रिटिश चॅट शो होस्ट मायकेल पार्किन्सन, प्रसिद्ध व्यक्तिमत्त्वांशी संभाषणासाठी प्रसिद्ध असलेले, वयाच्या 88 व्या वर्षी निधन झाले. 2008 मध्ये बकिंघम पॅलेस येथे क्वीन एलिझाबेथ II यांनी त्यांना नाइटहूड प्रदान केला होता. त्यांना प्रदान करण्यात आलेला हा सन्मान ब्रिटिश संस्कृतीवरील त्यांच्या कायमस्वरूपी प्रभावाची साक्ष होता. 2005 मध्ये, त्यांनी स्पोर्ट्स जर्नलिस्ट असोसिएशन ऑफ ग्रेट ब्रिटनच्या अध्यक्षपदाची भूमिका स्वीकारली.
18. प्रख्यात शिक्षणतज्ञ आणि सामाजिक कार्यकर्ते प्रा देवेन दत्ता यांचे निधन झाले.
- ग्राहक हक्क कार्यकर्ते आणि कॉटन युनिव्हर्सिटीचे माजी उपप्राचार्य देवेन दत्ता यांचे वयाच्या 81 व्या वर्षी निधन झाले. 5 एप्रिल 1944 रोजी शिवसागर येथील नाझिरा येथे जन्मलेले देवेन दत्ता गुवाहाटीतील सुंदरपूर भागात राहत होते. 1965 मध्ये त्यांनी इंग्रजी विषयात पदव्युत्तर शिक्षण पूर्ण केले आणि कॉटन कॉलेजमध्ये इंग्रजीचे प्राध्यापक म्हणून कारकीर्द सुरू केली. ते प्रसिद्ध साहित्यिक आणि स्तंभलेखकही होते.
विविध बातम्या
19. 10 दिवसांच्या बुधा अमरनाथ यात्रेला जम्मूमध्ये सुरुवात झाली.
- भव्यता आणि खोल धार्मिक भक्तीच्या प्रदर्शनात, जम्मू आणि काश्मीर प्रशासनाने पूंछ जिल्ह्यातील रोलिंग भूभाग ओलांडून वार्षिक बुधा अमरनाथ यात्रेचे उद्घाटन केले. 10 दिवसांच्या कालावधीत चालणारी तीर्थयात्रा, भगवान शिवाकडून आशीर्वाद मिळवणाऱ्या भक्तांसाठी एक गहन महत्त्वाचा प्रवास आहे.
ताज्या महाराष्ट्र सरकारी नोकरीबद्दल माहितीसाठी | माझी नोकरी 2023 |
होम पेज | अड्डा 247 मराठी |
मराठीत चालू घडामोडी | चालु घडामोडी |