दैनिक चालू घडामोडी: 17 मे 2023

दैनिक चालू घडामोडी

चालू घडामोडी हा सर्वात महत्वाचा विषय आहे आणि जर आपण आपला वेळ मनापासून समर्पित केला तर आपण या विषयातून खूप चांगले गुण मिळवू शकतो. चालू घडामोडी विषय असा आहे ज्या बदल माहिती असेल तरच आपल्यला परीक्षेत उत्तरे देता येतात तेदेखील खूप कमी वेळात आणि तो वेळ आपल्याला दुसऱ्या प्रश्नांना वापरता येतो. म्हणून या विषयात चांगले गूण मिळवण्यासाठी आपल्याला देशात आणि जगात काय चालले आहे याची माहिती असणे खूप गरजेचे आहे. 

दैनिक चालू घडामोडी: 17 मे 2023

येथे आम्ही दैनिक चालू घडामोडी मध्ये सर्व वर्तमानपत्रांमधून समकालीन घटनांचा सारांश आपल्यासमोर सादर करतो, ज्यामुळे आपला वेळ वाचतो आणि आपले ज्ञान वाढते. तर चला आपण आता 17 मे 2023 च्या दैनिक चालू घडामोडी पाहूयात.

राष्ट्रीय बातम्या

1. केंद्रीय मंत्री डॉ जितेंद्र सिंह दिल्लीत आठव्या अखिल भारतीय पेन्शन अदालतचे उद्घाटन करणार आहेत.

• केंद्रीय मंत्री डॉ जितेंद्र सिंह 17 मे रोजी दिल्लीत 8 व्या अखिल भारतीय पेन्शन अदालतचे उद्घाटन करणार आहेत. पेन्शन आणि पेन्शनर्स कल्याण विभागातर्फे आयोजित या उपक्रमाचा उद्देश जुनाट पेन्शन-संबंधित प्रकरणांचे निराकरण करणे आहे. याव्यतिरिक्त, मंत्री 50 व्या निवृत्तीपूर्व समुपदेशन (PRC) कार्यशाळेचे अध्यक्षस्थान करतील, सेवानिवृत्त नागरी कर्मचार्‍यांना सेवानिवृत्तीमध्ये सुरळीत संक्रमणासाठी आवश्यक माहिती आणि मार्गदर्शन प्रदान करेल.

2. केंद्रीय मंत्री श्री अश्विनी वैष्णव यांच्या हस्ते संचार साथी पोर्टल लाँच करण्यात आले.

• केंद्रीय दळणवळण मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी नवी दिल्ली येथे आयोजित एका कार्यक्रमात संचार साथी पोर्टल लाँच केले. हरवलेल्या मोबाईल फोनचा मागोवा घेणे आणि ब्लॉक करणे यासारख्या अत्यावश्यक सेवा प्रदान करून मोबाईल फोन वापरकर्त्यांना सक्षम करणे हे नागरिक-केंद्रित पोर्टलचे उद्दिष्ट आहे.

दैनिक चालू घडामोडी: 16 मे 2023

राज्य बातम्या

3. भौगोलिक संकेत (GI) टॅग केलेल्या वस्तूंच्या कमाल संख्येच्या बाबतीत उत्तर प्रदेश आता देशात दुसऱ्या क्रमांकावर आहे.

• भौगोलिक संकेत (GI) टॅग केलेल्या वस्तूंच्या कमाल संख्येच्या बाबतीत उत्तर प्रदेश आता देशात दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. राज्याला आणखी तीन एक जिल्हा एक उत्पादन (ODOP) हस्तकलेसाठी GI टॅग मिळाले आहेत, ज्यामुळे राज्यातील GI-टॅग केलेल्या उत्पादनांची संख्या 48 वर पोहोचली आहे. तीन नवीन-टॅग केलेल्या ODOP हस्तकला म्हणजे मैनपुरी तरकाशी, महोबा गौरा स्टोन क्राफ्ट आणि सांभाळ शिंगाची कलाकुसर. GI टॅग ही उत्तर प्रदेश राज्यासाठी एक मौल्यवान संपत्ती आहे. हे राज्याच्या पारंपारिक हस्तकला आणि उत्पादनांना प्रोत्साहन देण्यास मदत करते आणि स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना देण्यास देखील मदत करते.

4. ग्रामीण भागातील मुलांसाठी ‘पहल’ या ऑनलाइन शिक्षण कार्यक्रमाचे उद्घाटन करण्यात आले.

• ऑनलाइन ग्रामीण शिक्षण उपक्रम ‘पहल’ अधिकृतपणे मुख्य सचिव दुर्गा शंकर मिश्रा यांच्या हस्ते सरोजिनी नगर येथील सरकारी यूपी सैनिक इंटर कॉलेजमध्ये सुरू करण्यात आला. माध्यमिक शिक्षण विभाग आणि IIT कानपूर यांच्यातील भागीदारीतून विकसित करण्यात आलेल्या या कार्यक्रमाचा उद्देश ग्रामीण समुदायांना ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मद्वारे शिक्षण देणे हा आहे.

आंतरराष्ट्रीय बातम्या

5. लुडोविट ओडोर यांनी स्लोव्हाकियाचे काळजीवाहू पंतप्रधान म्हणून कार्यभार स्वीकारला.

• स्लोव्हाकियाचे नॅशनल बँक ऑफ स्लोव्हाकियाचे माजी व्हाईस-गव्हर्नर लुडोविट ओडोर यांची स्लोव्हाकियाचे नवीन काळजीवाहू पंतप्रधान म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे . 7 मे रोजी माजी काळजीवाहू पंतप्रधान एडुआर्ड हेगर यांच्या राजीनाम्यानंतर, स्लोव्हाकचे अध्यक्ष झुझाना कॅपुटोव्हा यांनी ओडोर यांच्याकडे सप्टेंबरमध्ये होणार्‍या स्नॅप निवडणुकांपर्यंत देशाचे नेतृत्व करण्याची जबाबदारी सोपवली.

6. लिबियाच्या संसदेने पंतप्रधान फाथी बाशाघा यांची हकालपट्टी केली आहे.

• देशाच्या पूर्वेकडील संसदेने पंतप्रधान फाथी बाशाघा यांना चौकशीसाठी संदर्भित करून आणि त्यांच्या जागी अर्थमंत्री ओसामा हमाद यांची नियुक्ती करण्यासाठी मतदान केल्याने लिबियाचे राजकीय दृश्य गोंधळात पडले आहे.

7. ब्राझीलने अलीकडेच जंगली पक्ष्यांमध्ये हायली पॅथोजेनिक एव्हियन इन्फ्लुएंझा (HPAI) च्या प्रकरणांची पुष्टी केली आहे.

• जगातील प्रमुख चिकन निर्यातदार म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या ब्राझीलने अलीकडेच वन्य पक्ष्यांमध्ये हायली पॅथोजेनिक एव्हियन इन्फ्लुएंझा (HPAI) च्या प्रकरणांची पुष्टी केली आहे. जरी ही प्रकरणे देशातील पहिलीच घटना असल्याचे चिन्हांकित केले असले तरी, जागतिक प्राणी आरोग्य संघटनेच्या (WOAH) मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, ब्राझीलच्या पोल्ट्री उत्पादनांच्या आयातीवर बंदी आणली जाणार नाही, यावर ब्राझिलियन सरकार जोर देते. एव्हीयन इन्फ्लूएंझा विषाणू पक्ष्यांच्या लोकसंख्येला आणि शेती क्षेत्राला धोका निर्माण करत असताना, ब्राझीलच्या पोल्ट्री उद्योगावर होणारा परिणाम मर्यादित राहिला आहे.

नियुक्ती बातम्या

8. Paytm ने भावेश गुप्ता यांची अध्यक्ष आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी म्हणून नियुक्ती केली.

• Paytm ची मूळ कंपनी One 97 Communications Ltd ने फिनटेक कंपनीचे अध्यक्ष आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी (COO) म्हणून भावेश गुप्ता यांची नियुक्ती जाहीर केली. याआधी वरिष्ठ उपाध्यक्ष म्हणून कार्यरत असलेले गुप्ता आता Paytm मधील विविध उभ्यांवर देखरेख करण्याची जबाबदारी स्वीकारतील, ज्यात कर्ज देणे, विमा, ऑनलाइन आणि ऑफलाइन पेमेंट, ग्राहक पेमेंट आणि वापरकर्ता वाढ, ऑपरेशनल जोखीम, फसवणूक जोखीम, यासारख्या महत्त्वाच्या उपक्रमांचे नेतृत्व करणे समाविष्ट आहे.

9. भारत सरकारने CCI चेअरपर्सन म्हणून रवनीत कौर यांची नियुक्ती केली.

• सरकारने रवनीत कौर यांची भारतीय स्पर्धा आयोगाच्या (CCI) अध्यक्षपदी नियुक्ती केली आहे. अशोक कुमार गुप्ता यांनी ऑक्टोबर 2022 मध्ये पद सोडल्यापासून स्पर्धा नियामकासाठी पूर्णवेळ अध्यक्ष नाही. CCI सदस्या संगीता वर्मा गेल्या वर्षी ऑक्टोबरपासून अध्यक्ष म्हणून काम पाहत आहेत. रवनीत कौर, 1988 पंजाब केडर IAS अधिकारी, यांची नियुक्ती कार्यभार स्वीकारल्याच्या तारखेपासून पाच वर्षांच्या कालावधीसाठी किंवा 65 वर्षे पूर्ण झाल्याच्या तारखेपर्यंत किंवा पुढील आदेश येईपर्यंत, यापैकी जे लवकरात लवकर असेल, त्यानुसार असेल.

साप्ताहिक चालू घडामोडी (07 ते 13 मे 2023)

अर्थव्यवस्था बातम्या

10. रिजर्व्ह बँकेने 7 NBFC चे नोंदणी प्रमाणपत्र आणि 14 NBFC चे सरेंडर परवाने रद्द केले.

• रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने वित्तीय क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण कारवाई केली आहे, सात नॉन-बँकिंग फायनान्स कंपन्यांचे (NBFC) नोंदणी प्रमाणपत्र रद्द केले आहे आणि 14 NBFC च्या आत्मसमर्पण परवानग्या स्वीकारल्या आहेत. या हालचालींचा उद्देश नॉन-बँकिंग वित्तीय संस्था (NBFI) क्षेत्राचे नियमन आणि स्थिरता राखणे आहे. RBI च्या कृतींचे तपशील येथे आहेत.

RBI ने खालील सात NBFC चे नोंदणी प्रमाणपत्र रद्द केले आहे:

1. कुर्ग टी कंपनी
2. त्रिमूर्ती फिनवेस्ट
3. पूर्व पश्चिम फिनवेस्ट इंडिया
4. जेव्ही मोदी सिक्युरिटीज
5. केके पटेल वित्त
6. पुर्वी फिनवेस्ट
7. जेनफिन कॅपिटल प्रायव्हेट लिमिटेड

11. संयुक्त राष्ट्रांच्या अहवालानुसार, 2024 मध्ये अर्थव्यवस्था 6.7% वाढण्याची अपेक्षा आहे.

• युनायटेड नेशन्सने जारी केलेल्या जागतिक आर्थिक परिस्थिती आणि संभावना अहवालानुसार, भारताची अर्थव्यवस्था कॅलेंडर वर्ष 2024 मध्ये 6.7% ने वाढण्याचा अंदाज आहे. या वाढीला चालना देणारा एक महत्त्वाचा घटक म्हणून भारताची लवचिक देशांतर्गत मागणी हा अहवाल अधोरेखित करतो.

12. मॉर्गन स्टॅनलीच्या अहवालानुसार 2023-24 मध्ये भारत जागतिक GDP वाढीत 16% योगदान देईल.

• मॉर्गन स्टॅन्लेच्या अहवालानुसार, भारताच्या आर्थिक सुधारणेला लक्षणीय गती प्राप्त झाली आहे, ज्यामुळे जागतिक जीडीपी वाढीसाठी देशाचा महत्त्वाचा वाटा आहे. भारतीय अर्थव्यवस्थेने आशियातील आपल्या समकक्षांना मागे टाकणे आणि क्षेत्राबाहेरील कमकुवतपणाचे उल्लंघन करणे सुरू ठेवल्यामुळे, देशाला चक्रीय आणि संरचनात्मक घटकांच्या संयोजनाचा फायदा होत आहे. मजबूत आणि व्यापक-आधारित पुनर्प्राप्तीकडे निर्देश करत असलेल्या विविध निर्देशकांसह, भारताने 2023-2024 या कालावधीत जागतिक GDP वाढीमध्ये 16% योगदान देणे अपेक्षित आहे.

व्यवसाय बातम्या

13. HPCL उना येथे ५०० कोटी रुपयांचा इथेनॉल प्लांट उभारणार आहे.

• हिंदुस्तान पेट्रोलियम कॉर्पोरेशन लिमिटेड (HPCL) ने उना जिल्ह्यातील जीतपूर बाहेरी येथे अत्याधुनिक इथेनॉल प्लांट उभारण्यासाठी वचनबद्ध असल्याची घोषणा मुख्यमंत्री सुखविंदर सिंग सुखू यांनी केली. 500 कोटी रुपयांच्या अंदाजे खर्चासह, या प्रकल्पाचे उद्दिष्ट प्रदेशात इथेनॉलचे उत्पादन वाढवणे आणि स्थानिक समुदायांसाठी रोजगाराच्या असंख्य संधी निर्माण करणे हे आहे.

संरक्षण बातम्या

14. भारत आणि इंडोनेशिया यांच्यातील द्विपक्षीय नौदल सराव समुद्र शक्ती-23 सुरु झाला.

• एएसडब्ल्यू कार्वेट, आईएनएस कवरत्ती जे भारतात बांधले गेले आणि डिझाइन केले गेले, 14 ते 19 मे 2023 या कालावधीत 4थ्या भारत-इंडोनेशिया द्विपक्षीय सराव, समुद्र शक्ती-23 मध्ये सहभागी होण्यासाठी बाटम, इंडोनेशिया येथे पोहोचले आहे. भारतीय नौदलाचे डॉर्नियर सागरी गस्ती विमान आणि चेतक हेलिकॉप्टर देखील या सरावाचा भाग असतील, तर इंडोनेशियन नौदलाचे प्रतिनिधित्व केआरआय सुलतान इस्कंदर मुडा, सीएन 235 सागरी गस्ती विमान आणि एएस 565 पँथर हेलिकॉप्टर करतील.

सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्वाचे मुद्दे

• नौदल प्रमुख, भारत: अ‍ॅडमिरल आर हरी कुमार पीव्हीएसएम
• इंडोनेशियाचे राष्ट्राध्यक्ष: जोको विडोडो
• इंडोनेशियाची राजधानी: जकार्ता
• इंडोनेशियाचे चलन: इंडोनेशियन रुपिया

ज्ञानकोश मासिक चालू घडामोडी – एप्रिल 2023

महत्वाचे दिवस

15. जागतिक दूरसंचार आणि माहिती सोसायटी दिवस 17 मे रोजी साजरा केला जातो.

• जागतिक दूरसंचार दिन, ज्याला आता जागतिक दूरसंचार आणि माहिती सोसायटी दिवस म्हटले जाते, 17 मे रोजी आंतरराष्ट्रीय दूरसंचार संघ (ITU) च्या संयुक्त विद्यमाने साजरा केला जातो. हा प्रसंग जागतिक समुदायांवर इंटरनेट आणि विविध संप्रेषण तंत्रज्ञानाच्या प्रभावावर जोर देण्यासाठी काम करतो. जगभरातील असंख्य प्रदेशांना कनेक्टिव्हिटीशी संबंधित अडथळ्यांना सामोरे जावे लागत आहे आणि ITU हे विभाजन कमी करण्याचा प्रयत्न करत आहे.

16. भारत दरवर्षी 16 मे रोजी राष्ट्रीय डेंग्यू दिवस साजरा केल्या जातो.

• राष्ट्रीय डेंग्यू दिवस दरवर्षी 16 मे रोजी डासांपासून पसरणाऱ्या आजाराबाबत जनजागृती करण्यासाठी साजरा केल्या जातो. भारतात पावसाळ्यात आणि नंतर डेंग्यूच्या रुग्णांमध्ये वाढ होते. केंद्रीय आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालय देशभरात विविध स्तरांवर राष्ट्रीय डेंग्यू दिन साजरा करण्यासाठी विविध कार्यक्रम आयोजित करते. डेंग्यू हा चार वेगवेगळ्या विषाणूंमुळे होतो आणि एडिस डासांच्या मादींद्वारे पसरतो, जे पिवळा ताप, झिका विषाणू आणि चिकनगुनिया देखील पसरवतात.

मासिक चालू घडामोडींवर महत्त्वपूर्ण वनलायनर प्रश्न-उत्तर PDF- एप्रिल 2023

विविध बातम्या

17. भारत आणि बांगलादेशने ’50 स्टार्ट-अप्स एक्सचेंज प्रोग्राम’ सुरू केला.

• भारत आणि बांगलादेशमधील 50 स्टार्ट-अप एक्सचेंज कार्यक्रमात सहभागी झालेल्या 10 स्टार्ट-अप कंपन्यांची प्रारंभिक तुकडी 8 ते 12 मे दरम्यान भारताच्या यशस्वी भेटीनंतर ढाका येथे परतली आहे. हे स्टार्ट-अप ई-कॉमर्स, आरोग्य, वाहतूक आणि लॉजिस्टिक, ऊर्जा, शिक्षण आणि कौशल्य विकास यासह विविध क्षेत्रात कार्यरत आहेत.
• एक्सचेंज प्रोग्राम बांगलादेशातील 50 स्टार्ट-अप आणि भारतातील 50 स्टार्ट-अप यांच्यात भेटीची सुविधा देतो, ज्याचा उद्देश भागीदारी वाढवणे, व्यावसायिक संबंध वाढवणे, अनुभव आणि ज्ञान सामायिक करणे आणि तरुण उद्योजकांमध्ये सहकार्य वाढवणे. या कार्यक्रमाची मांडणी दोन्ही देशांच्या पंतप्रधानांमध्ये नुकत्याच झालेल्या द्विपक्षीय शिखर परिषदेदरम्यान करण्यात आली.

• सरकारी आणि उद्योग सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, भारताने पोलाद, लोहखनिज आणि सिमेंट यासारख्या उच्च-कार्बन वस्तूंवर 20% ते 35% दर आकारण्याच्या युरोपियन युनियनच्या प्रस्तावाबाबत जागतिक व्यापार संघटनेकडे तक्रार करण्याची योजना आखली आहे.

अड्डा 247 मराठीचे युट्युब चॅनल

अड्डा 247 मराठी अँप | अड्डा 247 मराठी टेलिग्राम ग्रुप

Sharing is caring!