Daily Current Affairs in Marathi (चालू घडामोडी) | 17 August 2022

राष्ट्रीय बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra Exams)

1. भारत सरकारने पंजाब आणि हरियाणामध्ये उच्च न्यायालयाच्या 11 नवीन न्यायाधीशांची नियुक्ती केली आहे.

• भारत सरकारने पंजाब आणि हरियाणा उच्च न्यायालयात आणखी 11 उच्च न्यायालयाच्या न्यायाधीशांच्या नियुक्त्या अधिसूचित केल्या आहेत. नियुक्तींमध्ये निधी गुप्ता, संजय वशिष्ठ, त्रिभुवन दहिया, नमित कुमार, हरकेश मनुजा, अमन चौधरी, नरेश सिंग, हर्ष बुंगेर, जगमोहन बन्सल, दीपक मनचंदा आणि आलोक जैन यांचा समावेश आहे.
• पंजाब आणि हरियाणा उच्च न्यायालय सध्या 85 च्या मंजूर संख्या विरुद्ध फक्त 46 न्यायाधीशांसह कार्यरत आहे आणि 46 पैकी डझनभर न्यायाधीश पुढील दोन वर्षांत निवृत्त होणार आहेत. नवीन अतिरिक्त न्यायाधीशांच्या नियुक्तीमुळे, न्यायाधीशांची संख्या 57 पर्यंत वाढेल.

2. भारत स्वयंसेवी ट्रस्ट मानवी हक्कांच्या संरक्षणासाठी 3 कोटी रुपयांपेक्षा जास्त निधी

• जिनिव्हा येथील संयुक्त राष्ट्रातील भारताच्या स्थायी मिशनने जारी केलेल्या माहितीनुसार, भारताने तब्बल चार V स्वयंसेवी ट्रस्ट फंडांना $400,000 (3 कोटींहून अधिक) देणगी दिली आहे. व्ही ऑलंटरी ट्रस्ट फंडांना दिलेली देणगी जागतिक प्रगती आणि मानवाधिकारांच्या संरक्षणासाठी तसेच यूएन मानवाधिकार परिषदेला पाठिंबा देण्यासाठी भारताची वचनबद्धता दर्शविण्यासाठी देण्यात आली आहे. भारताने छळ, तांत्रिक सहकार्य, UPR आणि LDCs/SIDS च्या अंमलबजावणीवर 4 स्वयंसेवी ट्रस्ट फंडांना $400,000 दान केले आहे.

आंतरराष्ट्रीय बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra Exams)

3. विल्यम रुटो यांना केनियाचे पुढील राष्ट्राध्यक्ष म्हणून घोषित करण्यात आले.

• केनियाचे उपराष्ट्रपती, विल्यम रुटो हे आता देशाचे निवडून आलेले राष्ट्राध्यक्ष आहेत, त्यांना गेल्या राष्ट्रपतीपदाच्या निवडणुकीत पाच वेळा प्रतिस्पर्धी असलेल्या रैला ओडिंगा यांच्यावर विजयी घोषित करण्यात आले आहे. वाफुला चेबुकातीपूर्वी, केनियाच्या निवडणूक आयोगाचे अध्यक्ष रुटोच्या विजयाची घोषणा करू शकतात. रुटो यांना 50.49% मते मिळाली, असे अध्यक्ष म्हणाले, तर ओडिंगा यांना 48.85% मते मिळाली.

सर्व स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:

• केनिया राजधानी: नैरोबी;
• केनिया चलन: शिलिंग.

चालू घडामोडी (Daily Current Affairs) 2022 | 13-August-2022

नियुक्ती बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra state exams)

4. ग्रेनाडाचे सायमन स्टाइल यांची UNFCCC चे नवीन कार्यकारी सचिव म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे.

• संयुक्त राष्ट्रांचे सरचिटणीस अँटोनियो गुटेरेस यांनी सायमन स्टिल यांची जर्मनीतील बॉन येथील संयुक्त राष्ट्रांच्या हवामान बदल सचिवालयाचे नवीन कार्यकारी सचिव म्हणून नियुक्ती केली आहे. या नियुक्तीला UN फ्रेमवर्क कन्व्हेन्शन ऑन क्लायमेट चेंज (UNFCCC) च्या ब्युरोने मान्यता दिली आहे.

सायमन स्टाइलची कारकीर्द:

• सायमन स्टाइल यांनी ग्रेनाडा सरकारमध्ये पाच वर्षे हवामान लवचिकता आणि पर्यावरण मंत्री पदे सांभाळून वरिष्ठ मंत्री म्हणून काम केले.
• त्यांनी शिक्षण आणि मानव संसाधन विकास मंत्री, मानव संसाधन विकास आणि पर्यावरणाची जबाबदारी असलेले राज्यमंत्री आणि कृषी, जमीन, वनीकरण, मत्स्यव्यवसाय आणि पर्यावरण मंत्रालयात कनिष्ठ मंत्री म्हणून काम केले.
• स्टिएलने ग्रेनेडाच्या संसदेच्या वरच्या सभागृह, सिनेटचे सदस्य म्हणून काम केले, जिथे त्यांनी या कालावधीत सरकारच्या व्यवसायाचे प्रमुख पद भूषवले.

5. 5 वर्षांसाठी GDP 9% दराने वाढल्यास FY29 पर्यंत भारताची अर्थव्यवस्था USD 5 ट्रिलियन होऊ शकते.

• जीडीपी पुढील पाच वर्षे सातत्याने नऊ टक्के दराने वाढला तरच भारत 2028-29 पर्यंत पाच ट्रिलियन डॉलरची अर्थव्यवस्था बनू शकेल, असे आरबीआयचे माजी गव्हर्नर डी सुब्बाराव यांनी सोमवारी सांगितले.
• ते म्हणाले की, 5 ट्रिलियन अर्थव्यवस्थेचे स्वप्न साकार करण्यासाठी भारतासमोर आठ प्रमुख आव्हाने आहेत. गुंतवणुकीत वाढ करणे, उत्पादकता आणि शिक्षण आणि आरोग्याचे परिणाम सुधारणे, नोकऱ्या निर्माण करणे, कृषी उत्पादकता वाढवणे, समष्टि आर्थिक स्थिरता राखणे, जागतिक मेगा ट्रेंडचे व्यवस्थापन आणि प्रशासन सुधारणे ही आव्हाने आहेत. सुब्बा राव पुढे म्हणाले की पीएम मोदींनी राज्य अनुदानावर वाद सुरू केला आणि सर्व राजकीय पक्ष या परिस्थितीसाठी दोषी आहेत.

6. भारत एप्रिल 2023 पासून 20% इथेनॉलसह पेट्रोलचा पुरवठा सुरू करणार आहे.

• भारत पुढील वर्षी एप्रिलपासून निवडक पेट्रोल पंपांवर 20 टक्के इथेनॉलसह पेट्रोलचा पुरवठा सुरू करेल आणि त्यानंतर पुरवठा वाढवेल कारण ते तेल आयात अवलंबित्व कमी करेल आणि पर्यावरणीय समस्या सोडवेल. E20 पेट्रोल (20 टक्के इथेनॉल मिश्रित पेट्रोल) एप्रिल 2023 पासून काही प्रमाणात उपलब्ध होईल आणि उर्वरित 2025 पर्यंत कव्हर केले जाईल.

7. कर्नाटक बँकेने मुदत ठेव योजना “KBL अमृत समृद्धी” लाँच केली.

• आझादी का अमृत महोत्सव म्हणून स्वातंत्र्याच्या ७५ वर्षांच्या निमित्ताने, कर्नाटक बँकेने अभ्युदय कॅश सर्टिफिकेट (ACC) अंतर्गत KBL अमृत समृद्धी ही नवीन मुदत ठेव योजना आणली आहे आणि 75 आठवडे (525 दिवस) मुदत ठेव. या ठेव योजनेचा व्याज दर वार्षिक ६.१०% आहे. समृद्ध देशभक्तीपरंपरा आणि मूल्यांचे चित्रण करणारी कर्नाटक बँक आपल्या बहुमूल्य संरक्षकांच्या आकांक्षा आणि स्वप्ने पूर्ण करण्यासाठी सदैव तत्पर आहे. KBL अमृत समृद्धी या नवीन उत्पादनासह, बँक आमच्या ग्राहकांना व्याजदर वाढीचा लाभ देते.

सर्व स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:

• कर्नाटक बँकेचे मुख्यालय: मंगळुरु
• कर्नाटक बँकेचे CEO: महाबळेश्वरा M. S
• कर्नाटक बँकेची स्थापना: 18 फेब्रुवारी 1924

8. 4 स्वतंत्र संचालकांची भारत सरकारकडून RBI च्या केंद्रीय मंडळावर पुनर्नियुक्ती

• सतीश काशिनाथ मराठे, स्वामीनाथन गुरुमूर्ती, रेवती अय्यर आणि सचिन चतुर्वेदी या सर्वांना राष्ट्रीय सरकारने RBI च्या केंद्रीय मंडळावर किंवा भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या केंद्रीय मंडळावर अर्धवेळ, अशासकीय संचालक म्हणून काम करण्यासाठी नामांकित केले आहे. आरबीआयने आपल्या वेबसाईटवर म्हटले आहे की, आरबीआयच्या केंद्रीय बोर्डाला पुढील सूचना येईपर्यंत गुरुमूर्ती आणि मराठे यांना आणखी चार वर्षांच्या मुदतीसाठी नामांकन देण्यात आले आहे.

9. घाऊक किंमत निर्देशांक (WPI) जुलैमध्ये 13.93% पर्यंत घसरला.

• वाणिज्य मंत्रालयाने जारी केलेल्या आकडेवारीनुसार, जुलैमध्ये भारतातील घाऊक किंमत निर्देशांक (WPI) आधारित महागाई 13.93% पर्यंत कमी झाली आहे. WPI महागाईचा दर मे महिन्यातील विक्रमी 16.63 टक्क्यांवरून जूनमध्ये 15.18 टक्क्यांवर घसरला. घाऊक किंमत निर्देशांक (WPI) महागाई जुलै 2021 मध्ये 11.57 टक्के होती. जुलैमध्ये घाऊक किंमत निर्देशांक दुहेरी अंकांनी वाढला आहे, जो सलग 16 व्या महिन्यात WPI 10-टक्क्यांच्या उंबरठ्यावर वाढला आहे.

10. केंद्रीय मंत्री जितेंद्र सिंह यांनी भारतातील पहिल्या खारट पाण्याच्या कंदीलचे अनावरण केले.

• केंद्रीय भूविज्ञान मंत्री, जितेंद्र सिंह यांनी भारतातील पहिला खारट पाण्याचा कंदील, ‘रोशिनी’ लाँच केला आहे, जो प्रकाश उत्सर्जक डायोड (एलईडी) दिवे उर्जा देण्यासाठी समुद्राच्या पाण्याचा वापर करतो . सागरी संशोधनासाठी नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ ओशन टेक्नॉलॉजी (NIOT) चेन्नई द्वारे संचालित सागर अन्वेशिका या सागरी संशोधन जहाजाच्या भेटीदरम्यान मंत्र्यांनी अशा प्रकारच्या पहिल्या कंदीलचे अनावरण केले.

कराराच्या बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra state exams)

11. ओडिशा सरकारने किनारपट्टीच्या संरक्षणासाठी NIOT सोबत सामंजस्य करार केला.

• ओडिशा सरकारने पूर, चक्रीवादळ, मातीची धूप आणि भरती-ओहोटी इत्यादीसारख्या विविध नैसर्गिक आपत्तींपासून किनारी भागाच्या संरक्षणासाठी चेन्नईस्थित राष्ट्रीय महासागर तंत्रज्ञान संस्थेशी (एनआयओटी) एक सामंजस्य करार (एमओयू) केला आहे. ओडिशा हवामान बदलाच्या परिणामांमुळे किनारी भागांना दरवर्षी नैसर्गिक आपत्तींना सामोरे जावे लागते. गंजम, पुरी, खोरधा, केंद्रपाडा, भद्रक, बालेश्वर आणि जगतसिंगपूर या सात जिल्ह्यांना या उपक्रमाचा लाभ मिळणार आहे.

पुरस्कार बातम्या (Daily Current Affairs in Marathi)

12. दादाभाई नौरोजींच्या लंडनच्या घराला ब्लू प्लेकचा मान मिळाला.

• दादाभाई नौरोजी यांच्या लंडनमधील घराला ‘ब्लू प्लेक’ मिळेल, हा सन्मान लंडनमध्ये वास्तव्य आणि काम केलेल्या उल्लेखनीय व्यक्तींसाठी राखीव आहे. नौरोजी हे पहिले आशियाई होते जे ब्रिटनमध्ये संसद सदस्य म्हणून निवडून आले. इंग्लिश हेरिटेज चॅरिटीद्वारे चालवली जाणारी ब्लू प्लेक योजना, लंडनमधील विशिष्ट इमारतींच्या ऐतिहासिक महत्त्वाचा सन्मान करते. नौरोजी यांच्या फलकाचे अनावरण भारतीय स्वातंत्र्याच्या 75 व्या वर्धापन दिनानिमित्त करण्यात आले.

13. गृह मंत्रालयाने 2022 मध्ये 1082 पोलीस पदके दिली.

• केंद्रीय गृह मंत्रालयाने (MHA ) CAPF आणि राज्य दलातील 1,082 पोलीस कर्मचार्‍यांना स्वातंत्र्य दिनाच्या पूर्वसंध्येला शौर्य कृतीसह विविध श्रेणीतील सेवा पदकांनी सन्मानित केले आहे. या अलंकारांमध्ये 347 पोलीस शौर्य पदके (PMG), 87 राष्ट्रपती पोलीस पदके विशिष्ट सेवेसाठी आणि 648 पोलीस पदकांचा समावेश आहे.

विज्ञान आणि तंत्रज्ञान बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra state exams)

14. CCMB, IIT हैदराबाद आणि LVPEI द्वारे विकसित केलेला भारतातील पहिला 3D-मुद्रित मानवी कॉर्निया

• हैदराबादमधील संशोधकांनी कृत्रिम कॉर्निया ( 3D-मुद्रित मानवी कॉर्निया ) यशस्वीरित्या 3D-प्रिंट केले आहे आणि ते भारतात प्रथमच सशाच्या डोळ्यात ठेवले आहे. मानवी दात्याच्या कॉर्नियल टिश्यूपासून बनविलेले 3D- प्रिंट केलेले मानवी कॉर्निया LV प्रसाद आय इन्स्टिट्यूट (LVPEI ), इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी-हैदराबाद (IIT-H), आणि सेंटर फॉर सेल्युलर अँड मॉलिक्युलर बायोलॉजी (CCMB ) च्या संशोधकांनी तयार केले आहे.

3D-मुद्रित मानवी कॉर्निया: मुख्य मुद्दे

• उत्पादन (3D-मुद्रित मानवी कॉर्निया) स्थानिक पातळीवर सरकार आणि परोपकारी संस्थांच्या समर्थनाने तयार केले गेले; हे पूर्णपणे नैसर्गिक, कृत्रिम घटकांपासून मुक्त आणि रुग्णांसाठी वापरण्यासाठी सुरक्षित आहे.
• विशेष बायोमिमेटिक हायड्रोजेल (पेटंट प्रलंबित) तयार करण्यासाठी, LVPEI, IITH, आणि CCMB मधील संशोधकांनी मानवी डोळ्यांमधून तयार केलेल्या डिसेल्युलराइज्ड कॉर्नियल टिश्यू मॅट्रिक्स आणि स्टेम पेशींचा वापर केला.
• हे हायड्रोजेल 3D-मुद्रित मानवी कॉर्नियासाठी पायाभूत सामग्री म्हणून काम करते .
• 3D-प्रिंट केलेले मानवी कॉर्निया हे बायोकॉम्पॅटिबल, नैसर्गिक आणि प्राण्यांच्या उपउत्पादनांपासून मुक्त आहे कारण ते मानवी कॉर्नियाच्या ऊतींपासून तयार केलेल्या घटकांपासून बनलेले आहे.

15. कोविड बूस्टर लसीकरण प्रथम युनायटेड किंगडममध्ये मंजूर झाले.

• ब्रिटीश आरोग्य अधिकार्‍यांनी सांगितले की, मॉडर्ना कोविड बूस्टर लसीकरणास मान्यता देणारे यूके हे पहिले राष्ट्र बनले आहे. कोविड बूस्टर लसीकरण COVID-19 चे मूळ स्ट्रेन आणि अगदी अलीकडील ओमिक्रॉन आवृत्ती या दोन्हींना लक्ष्य करते. मॉडर्ना कोविड बूस्टर लसीकरणाला मेडिसिन्स अँड हेल्थकेअर प्रॉडक्ट्स रेग्युलेटरी एजन्सी (MHRA) द्वारे नवीन कोरोनाव्हायरस विरूद्ध “तीक्ष्ण साधन” म्हणून मान्यता देण्यात आली आहे कारण ती सुरक्षितता, गुणवत्ता आणि परिणामकारकतेच्या आवश्यकता पूर्ण करण्याचा निर्धार केला आहे.

16. स्वातंत्र्याची 75 वर्षे पूर्ण झाल्यानिमित्त अवकाशात भारताचा ध्वज फडकला.

• देशाच्या स्वातंत्र्याची 75 वर्षे पूर्ण झाल्यामुळे भारतीय राष्ट्रध्वज 30 किमी पेक्षा जास्त उंचीवर अंतराळात फडकवण्यात आला. तिरंगा स्पेस किड्झ इंडियाने फुग्यावर अंतराळाच्या काठावर पाठवला होता, जो देशासाठी तरुण शास्त्रज्ञ तयार करणारी एरोस्पेस संस्था आहे. ध्वज फडकवणे हा आझादी का अमृत महोत्सवाचा एक भाग होता जो भारत स्वतंत्र झाल्याला 75 वर्षे पूर्ण झाली.