World Consumer Rights Day celebrates globally on 15th March | ప్రపంచ వినియోగదారుల హక్కుల దినోత్సవం

ప్రపంచ వినియోగదారుల హక్కుల దినోత్సవం మార్చి 15న ప్రపంచవ్యాప్తంగా జరుపుకుంటారు

ప్రపంచ వినియోగదారుల హక్కుల దినోత్సవాన్ని ప్రతి సంవత్సరం మార్చి 15న జరుపుకుంటారు. వినియోగదారుల హక్కులన్నింటినీ గుర్తించాలని మరియు రక్షించాలని, అలాగే ఆ హక్కులను దెబ్బతీసే మార్కెట్ దుర్వినియోగాలు మరియు సామాజిక అన్యాయాలను నిరసించడానికి ఈ రోజు ఒక అవకాశాన్ని సూచిస్తుంది. ఈ రోజు వినియోగదారుల శక్తిని మరియు ప్రతి ఒక్కరికీ నిష్పాక్షికమైన, సురక్షితమైన మరియు స్థిరమైన మార్కెట్ ప్లేస్ కోసం వారి హక్కులను హైలైట్ చేస్తుంది.

ఈ సంవత్సరం అంతర్జాతీయ వినియోగదారుల హక్కుల దినోత్సవాన్ని “ఫెయిర్ డిజిటల్ ఫైనాన్స్” నేపథ్యం పై జరుపుకుంటారు. వినియోగదారుల వ్యవహారాల శాఖ న్యూఢిల్లీలో బహుళ కార్యక్రమాలతో ఈ రోజును స్మరించుకుంటుంది.

ఆనాటి చరిత్ర:

1962 మార్చి 15న అమెరికా కాంగ్రెస్ కు అధ్యక్షుడు జాన్ ఎఫ్ కెన్నెడీ ఇచ్చిన ప్రత్యేక సందేశం తో ప్రపంచ వినియోగదారుల హక్కుల దినోత్సవం ప్రేరణ పొందింది. ఈ సందేశంలో అతను వినియోగదారుల హక్కుల సమస్యను అధికారికంగా ప్రస్తావించాడు, అలా చేసిన మొదటి ప్రపంచ నాయకుడిగా మారాడు. వినియోగదారుల ఉద్యమం మొదట 1983 లో ఆ తేదీని గుర్తించింది మరియు ఇప్పుడు ముఖ్యమైన సమస్యలు మరియు ప్రచారాలపై చర్యను సమీకరించడానికి ప్రతి సంవత్సరం రోజును ఉపయోగిస్తుంది.

వినియోగదారులకు కొన్ని హక్కులు ఉన్నాయి:

1. భద్రత హక్కు: ప్రాణం మరియు ఆస్తికి హాని కలిగించే వస్తువులు మరియు సేవల మార్కెటింగ్ నుండి రక్షించబడాలి. కొనుగోలు చేసిన వస్తువులు మరియు సేవలు వారి తక్షణ అవసరాలను తీర్చడమే కాకుండా దీర్ఘకాలిక ప్రయోజనాలను కూడా తీర్చాలి.
2. సమాచారం పొందే హక్కు: అన్యాయమైన వాణిజ్య పద్ధతుల నుండి వినియోగదారుని రక్షించడానికి వస్తువుల నాణ్యత, పరిమాణం, శక్తి, స్వచ్ఛత, ప్రమాణం మరియు ధర గురించి తెలియజేయడానికి హక్కు.
3. ఎంచుకునే హక్కు: పోటీ ధరలో వివిధ రకాల వస్తువులు మరియు సేవలకు ప్రాప్యత సాధ్యమైన చోట, హామీ ఇవ్వబడాలి. గుత్తాధిపత్యం విషయంలో, సరసమైన ధర వద్ద సంతృప్తికరమైన నాణ్యత మరియు సేవ యొక్క హామీని పొందే హక్కు అని అర్థం.
4. వినడానికి హక్కు: వినియోగదారుల ఆసక్తులు తగిన ఫోరమ్‌లలో తగిన పరిశీలనను పొందుతాయని అర్థం. వినియోగదారుల సంక్షేమాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకునే వివిధ ఫోరమ్‌లలో ప్రాతినిధ్యం వహించే హక్కు కూడా ఇందులో ఉంది.
5. పరిష్కారాన్ని కోరుకునే హక్కు: అన్యాయమైన వాణిజ్య పద్ధతులు లేదా వినియోగదారులపై నిష్కపటమైన దోపిడీకి వ్యతిరేకంగా పరిహారం కోరడం. ఇది వినియోగదారు యొక్క నిజమైన ఫిర్యాదులను న్యాయమైన పరిష్కారానికి హక్కును కూడా కలిగి ఉంటుంది.
6. వినియోగదారుల విద్య హక్కు: జీవితాంతం సమాచారంతో కూడిన వినియోగదారుగా ఉండేలా జ్ఞానం మరియు నైపుణ్యాన్ని పొందడం. వినియోగదారులకు, ముఖ్యంగా గ్రామీణ వినియోగదారులకు తెలియకపోవడం, వారి దోపిడీకి ప్రధాన కారణం.
7. ప్రాథమిక అవసరాల సంతృప్తి హక్కు: ప్రాథమిక, అవసరమైన వస్తువులు మరియు సేవలకు ప్రాప్యత కలిగి ఉండటానికి: తగిన ఆహారం, దుస్తులు, ఆశ్రయం, ఆరోగ్య సంరక్షణ, విద్య, ప్రజా వినియోగాలు, నీరు మరియు పారిశుధ్యం.
8. ఆరోగ్యకరమైన పర్యావరణానికి హక్కు: ప్రస్తుత మరియు భవిష్యత్తు తరాల శ్రేయస్సుకు ముప్పు లేని వాతావరణంలో జీవించడం మరియు పని చేయడం.

వినియోగదారుల హక్కుల ఉల్లంఘనకు వ్యతిరేకంగా సహాయం అందించే వివిధ వినియోగదారుల సంస్థలు (క్రింద పేర్కొన్నవి) భారతదేశంలో పనిచేస్తున్నాయి:

• అఖిల్ భారతీయ గ్రాహక్ పంచాయితీ
• కన్స్యూమర్ గైడెన్స్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇండియా
• ఆల్ ఇండియా కన్స్యూమర్ ప్రొటెక్షన్ ఆర్గనైజేషన్
• కన్స్యూమర్స్ ఐ ఇండియా
• యునైటెడ్ ఇండియా కన్స్యూమర్స్ అసోసియేషన్
• గ్రాహక్ శక్తి బెంగళూరు – కర్ణాటక
• వినియోగదారుల అవగాహన, రక్షణ మరియు విద్యా మండలి
• సౌత్ ఇండియా కన్స్యూమర్ ఆర్గనైజేషన్స్ కన్సార్టియం

మరింత చదవండి:

********************************************************************************************

Adda247 App for APPSC, TSPSC, Railways, SSC and Banking