Shyama Prasad Mukherji Rurban Mission (SPMRM) | శ్యామా ప్రసాద్ ముఖర్జీ రూర్బన్ మిషన్ (SPMRM)

Shyama Prasad Mukherji Rurban Mission (SPMRM) is an attempt to make our rural areas socially, economically and physically sustainable regions. The Mission strives to strengthen rural areas by providing economic, social and infrastructure amenities, thus leading to sustainable and balanced regional development in the country.

శ్యామా ప్రసాద్ ముఖర్జీ రూర్బన్ మిషన్ (SPMRM) అనేది మన గ్రామీణ ప్రాంతాలను సామాజికంగా, ఆర్థికంగా మరియు భౌతికంగా స్థిరమైన ప్రాంతాలుగా మార్చే ప్రయత్నం. ఆర్థిక, సామాజిక మరియు మౌలిక సదుపాయాలను అందించడం ద్వారా గ్రామీణ ప్రాంతాలను బలోపేతం చేయడానికి మిషన్ కృషి చేస్తుంది, తద్వారా దేశంలో స్థిరమైన మరియు సమతుల్య ప్రాంతీయ అభివృద్ధికి దారి తీస్తుంది.

APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group

Shyama Prasad Mukherji Rurban Mission: Introduction | శ్యామా ప్రసాద్ ముఖర్జీ రూర్బన్ మిషన్: పరిచయం

• దేశంలోని గ్రామీణ ప్రాంతాల్లోని పెద్ద భాగాలు ఒకదానికొకటి సాపేక్షంగా సాపేక్షంగా దగ్గరగా ఉండే సెటిల్‌మెంట్‌ల సమూహంలో భాగమే కాకుండా స్వతంత్ర నివాసాలు కాదు. ఈ సమూహాలు సాధారణంగా వృద్ధికి సంభావ్యతను వివరిస్తాయి, ఆర్థిక డ్రైవర్లను కలిగి ఉంటాయి మరియు స్థాన మరియు పోటీ ప్రయోజనాలను పొందుతాయి. ఈ సమూహాలను ఒకసారి అభివృద్ధి చేసిన తర్వాత ‘రుర్బన్’గా వర్గీకరించవచ్చు.
• దీనిని దృష్టిలో ఉంచుకుని, రూ.5142.08 కోట్లతో శ్యామా ప్రసాద్ ముఖర్జీ రూర్బన్ మిషన్ (SPMRM)కి సెప్టెంబర్ 16, 2015న కేంద్ర మంత్రివర్గం ఆమోదం తెలిపింది. ఫిబ్రవరి 21, 2016న ఛత్తీస్‌గఢ్‌లోని రాజ్‌నంద్‌గావ్ జిల్లాలోని కురుభట్ నుండి నేషనల్ రూర్బన్ మిషన్‌ను ప్రధాని మోదీ ప్రారంభించారు.
• ఇది గ్రామీణాభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ పరిధిలోకి వస్తుంది.
• SPMRM “గ్రామీణ సమాజ జీవనం యొక్క సారాంశాన్ని సంరక్షించే మరియు పెంపొందించే గ్రామాల సమూహాన్ని అభివృద్ధి చేయడం ద్వారా ఈక్విటీ మరియు సమగ్రతను దృష్టిలో ఉంచుకుని, ముఖ్యంగా పట్టణ స్వభావం కలిగినటువంటి సౌకర్యాలతో రాజీపడకుండా, తద్వారా “రూర్బన్ గ్రామాల” సమూహాన్ని సృష్టిస్తుంది.

Objective of Shyama Prasad Mukherji Rurban Mission (SPMRM) | శ్యామా ప్రసాద్ ముఖర్జీ రూర్బన్ మిషన్ (SPMRM) లక్ష్యం

స్థానిక ఆర్థికాభివృద్ధిని ప్రోత్సహించడం, ప్రాథమిక సేవలను మెరుగుపరచడం మరియు చక్కగా ప్రణాళికాబద్ధమైన రూర్బన్ క్లస్టర్‌లను రూపొందించడం దీని లక్ష్యం.

What is a ‘Rurban Cluster’? | ‘రూర్బన్ క్లస్టర్’ అంటే ఏమిటి?

‘రుర్బన్ క్లస్టర్’ అనేది మైదాన మరియు తీర ప్రాంతాలలో సుమారు 25000 నుండి 50000 జనాభాతో మరియు ఎడారి, కొండలు లేదా గిరిజన ప్రాంతాలలో 5000 నుండి 15000 జనాభా కలిగిన భౌగోళికంగా ఆనుకొని ఉన్న గ్రామాల సమూహం.

What are the components of the scheme? | పథకం యొక్క భాగాలు ఏమిటి?

జాతీయ రూర్బన్ మిషన్ (NRuM) కింద, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం క్లస్టర్ అభివృద్ధికి సంబంధించి ఇప్పటికే ఉన్న కేంద్ర ప్రాయోజిత, కేంద్ర రంగం లేదా రాష్ట్ర ప్రభుత్వ పథకాలను గుర్తించి, వాటి అమలును సమీకృత మరియు సమయ పరిమితిలో కలుస్తుంది. రూర్బన్ క్లస్టర్ అభివృద్ధిలో చేర్చడానికి పద్నాలుగు భాగాలు కావాల్సినవిగా సూచించబడ్డాయి.

Progress of Shyama Prasad Mukherjee Rurban Mission 2 | శ్యామా ప్రసాద్ ముఖర్జీ రూర్బన్ మిషన్ 2 పురోగతి

• మిషన్ కింద, ప్రస్తుతం, 28 రాష్ట్రాలు మరియు 6 కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలలో (UTs) వివిధ దశల అభివృద్ధిలో 109 గిరిజన సమూహాలు మరియు 191 గిరిజనేతర క్లస్టర్‌లు ఉన్నాయి.
• 300 రూర్బన్ క్లస్టర్‌లలో, 298 క్లస్టర్‌లు ఆమోదించబడ్డాయి, 291 ఇంటిగ్రేటెడ్ క్లస్టర్ యాక్షన్ ప్లాన్‌లు (ICAPలు) మరియు 282 డిటైల్డ్ ప్రాజెక్ట్ రిపోర్ట్‌లు (DPRలు) రాష్ట్రాలు/యూటీలు రూపొందించిన మొత్తం పెట్టుబడితో రూ. 27,709.33 కోట్లు (క్రిటికల్ గ్యాప్ ఫండ్ + కన్వర్జెన్స్ ఫండ్).
• మిషన్ కింద మొత్తం 75,925 ప్రాజెక్ట్ పనులలో, మొత్తం 35,449 పనులు పూర్తయ్యాయి మరియు మొత్తం 15,919 పనులు కొనసాగుతున్నాయి (జూన్ 23, 2022 నాటికి).

What are the 14 desirable components recommended under the Mission? | మిషన్ కింద సిఫార్సు చేయబడిన 14 కావాల్సిన భాగాలు ఏమిటి?

కింది భాగాలు ప్రతి క్లస్టర్‌లో కావాల్సిన భాగాలుగా ఊహించబడ్డాయి:

(i) ఆర్థిక కార్యకలాపాలకు సంబంధించిన నైపుణ్యాభివృద్ధి శిక్షణ

(ii) ఆగ్రో ప్రాసెసింగ్, అగ్రి సర్వీసెస్, స్టోరేజ్ మరియు వేర్‌హౌసింగ్.

(iii) పూర్తిగా అమర్చబడిన మొబైల్ హెల్త్ యూనిట్.

(iv) పాఠశాల/ఉన్నత విద్యా సౌకర్యాలను అప్‌గ్రేడ్ చేయడం.

(v) పారిశుధ్యం

(vi) గొట్టాల నీటి సరఫరా ఏర్పాటు.

(vii) ఘన మరియు ద్రవ వ్యర్థాల నిర్వహణ.

(viii) గ్రామ వీధులు మరియు కాలువలు.

(ix) వీధి దీపాలు

(x) అంతర్-గ్రామ రహదారి కనెక్టివిటీ.

(xi) ప్రజా రవాణా.

(xii) LPG గ్యాస్ కనెక్షన్లు

(xiii) డిజిటల్ అక్షరాస్యత.

(xiv) పౌర సేవా కేంద్రాలు- పౌర కేంద్రీకృత సేవలు/ఇ-గ్రామ్ కనెక్టివిటీ యొక్క ఎలక్ట్రానిక్ డెలివరీ కోసం.

ఈ క్లస్టర్‌లను అభివృద్ధి చేస్తున్నప్పుడు వ్యవసాయం మరియు అనుబంధ కార్యకలాపాలకు సంబంధించిన భాగాలకు ప్రత్యేక ప్రాధాన్యత ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది.

గమనిక : శ్యామా ప్రసాద్ ముఖర్జీ రూర్బన్ మిషన్ (SPMRM) పథకం కింద, క్లస్టర్ అభివృద్ధికి ఇరవై ఒక్క భాగాలు కావాల్సినవిగా సూచించబడ్డాయి మరియు టూరిజం ప్రమోషన్ ఒక భాగం.

What is Integrated Cluster Action Plan (ICAP) and Detailed Project Report (DPR)? | ఇంటిగ్రేటెడ్ క్లస్టర్ యాక్షన్ ప్లాన్ (ICAP) మరియు డిటైల్డ్ ప్రాజెక్ట్ రిపోర్ట్ (DPR) అంటే ఏమిటి?

• సమీకృత క్లస్టర్ యాక్షన్ ప్లాన్ (ICAP) అనేది క్లస్టర్ యొక్క అవసరాలు మరియు ఈ అవసరాలను పరిష్కరించడానికి మరియు దాని సామర్థ్యాన్ని ప్రభావితం చేయడానికి అవసరమైన కీలక జోక్యాలను వివరించే బేస్‌లైన్ అధ్యయనాలను కవర్ చేసే కీలక పత్రం.
• వివరణాత్మక ప్రాజెక్ట్ నివేదిక (DPR) రాష్ట్ర ప్రభుత్వ నిబంధనలకు అనుగుణంగా ప్రాజెక్ట్ భాగాల యొక్క వివరణాత్మక రూపకల్పన మరియు ఖర్చులను కలిగి ఉంటుంది. DPRలు క్లస్టర్‌ల కోసం మిషన్ ఫలితాలుగా రాష్ట్రాలు చేర్చాలని ప్రతిపాదించిన భాగాల కోసం రూపొందించబడిన ‘అమలుకు మంచివి’ పత్రాలు.

మరింత చదవండి: