భారతీయ సమాజం స్టడీ మెటీరీయల్ – జాతీయ సమైఖ్యత | UPSC, APPSC, TSPSC గ్రూప్స్

భారతీయ సమాజం స్టడీ మెటీరీయల్ – జాతీయ సమైఖ్యత

భారతీయ సమాజంలో జాతీయ సమైక్యత అనేది భారతదేశంలోని విభిన్న జనాభాలో ఐక్యత, సామరస్యం మరియు ఉమ్మడి గుర్తింపు యొక్క భావాన్ని పెంపొందించే ప్రక్రియను సూచిస్తుంది. భారతదేశం సుసంపన్నమైన సాంస్కృతిక, భాషా, మత మరియు జాతి వైవిధ్యానికి ప్రసిద్ధి చెందింది, వివిధ ప్రాంతాలు, కులాలు, భాషలు మరియు మతాలకు చెందిన ప్రజలు దాని సరిహద్దుల్లో సహజీవనం చేస్తున్నారు. సామాజిక స్థిరత్వాన్ని కాపాడుకోవడంలో, శాంతిని పెంపొందించడంలో మరియు దేశం యొక్క మొత్తం పురోగతిని నిర్ధారించడంలో జాతీయ సమైక్యత కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది.

జాతీయ సమైఖ్యత కేవలం జాతీయ భావన మాత్రమే కాదు, అన్ని మాండలికాలు మరియు నమ్మకాల ప్రజలను ఒకే విధమైన ప్రయత్నంలో ఒకచోట చేర్చే స్ఫూర్తి. జాతీయ సమైక్యత’ అనేది పౌరుల ప్రవర్తన మరియు సంకల్పం ఆలోచన. జాతీయ ఐక్యతను, సమగ్రతను బలహీనపరిచే శక్తులను, ఆలోచనలను వ్యతిరేకించడం పౌరుడిగా ప్రతి వ్యక్తి కర్తవ్యం. ఈ కధనంలో జాతీయ సమైక్యత యొక్క ప్రాముఖ్యత, జాతీయ సమైక్యత యొక్క ప్రయోజనాలు & అప్రయోజనాలు కూడా ఇక్కడ చర్చించబడ్డాయి

జాతీయ సమైక్యత యొక్క లక్ష్యాలు

• జాతీయ సమైక్యత యొక్క లక్ష్యం సమాజంలోని ప్రతి వర్గాన్ని ఏకం చేయడం మరియు ప్రతి పౌరునికి సమాన అవకాశాలను అందించడం మరియు సాంస్కృతిక, సామాజిక మరియు ఆర్థిక అభివృద్ధి పరంగా ఒక ఉమ్మడి వేదిక.
• ఇది ఒక దేశంలోని మైనారిటీలను ఏకం చేయడంలో సహాయపడుతుంది మరియు వారి జీవితాన్ని ఉత్తమ మార్గంలో జీవించడానికి వారికి స్వేచ్ఛను అందిస్తుంది.
• జాతీయ సమైక్యత వివక్షను తగ్గిస్తుంది, సోదరభావాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది, జాతీయ వృద్ధి మరియు అభివృద్ధికి మద్దతు ఇస్తుంది మరియు పెద్ద స్థాయిలో నేరాలను తగ్గిస్తుంది.

భారతదేశంలో జాతీయ సమైక్యత

• భారతదేశం సార్వభౌమ, ప్రజాస్వామ్య, లౌకిక దేశం. ఇక్కడ, మతం, కులం, రంగు, మతం, ప్రాంతం మరియు భాష మొదలైన వాటి ఆధారంగా వివక్ష లేకుండా ప్రజలందరికీ సమాన హక్కులు మరియు విధులు ఉన్నాయి.
• భారతదేశం బహుళ జాతి మరియు బహుళ మతాల దేశం. ఇది లౌకిక దేశం, ఇక్కడ అన్ని మతాల ప్రజలు తమ మతపరమైన ఆచారాల ప్రకారం ఎటువంటి ఆటంకాలు లేకుండా పూజలు చేస్తారు, అయినప్పటికీ శాంతిభద్రతలకు లోబడి ఉంటుంది.
• భౌగోళికంగా మరియు భాషాపరంగా భారతదేశం అనేక విభిన్నతను కలిగి ఉంది, అది భిన్నత్వంలో మన ఏకత్వం. వివిధ రాష్ట్రాలు మరియు ప్రాంతాలలోని భారతీయ ప్రజలు వివిధ రకాల ఆహారాన్ని తింటారు.
• వారు వేర్వేరు బట్టలు ధరిస్తారు, వారు వివిధ భాషలు మాట్లాడతారు, వారికి వివిధ కులాలు ఉన్నాయి మరియు వారు వివిధ మతపరమైన ఆచారాలను పాటిస్తారు, అయిన అందరూ భారతీయులే.

జాతీయ సమైక్యతకు దోహదపడే కొన్ని ముఖ్య అంశాలు

భారతీయ సమాజంలో జాతీయ సమైక్యతకు దోహదపడే కొన్ని ముఖ్య అంశాలు మరియు కార్యక్రమాలు ఇక్కడ ఉన్నాయి:

రాజ్యాంగం మరియు లౌకికవాదం: 1950లో ఆమోదించబడిన భారత రాజ్యాంగం జాతీయ సమగ్రతకు బలమైన పునాదిని అందిస్తుంది. ఇది లౌకికవాదం, సమానత్వం మరియు సామాజిక న్యాయం యొక్క సూత్రాలను నొక్కి చెబుతుంది, వారి మతం, కులం లేదా లింగంతో సంబంధం లేకుండా ప్రతి పౌరుడు సమానంగా పరిగణించబడతారని నిర్ధారిస్తుంది.

భిన్నత్వంలో ఏకత్వం: భారతదేశ వైవిధ్యం తరచుగా బలం మరియు ఏకత్వానికి మూలంగా జరుపుకుంటారు. దేశం యొక్క నినాదం, “భిన్నత్వంలో ఏకత్వం”, విభిన్న సంస్కృతులు, భాషలు మరియు సంప్రదాయాల సహజీవనం మరియు పరస్పర గౌరవాన్ని నొక్కి చెబుతుంది. ఈ ఆలోచన విభిన్న వర్గాల మధ్య కలుపుగోలుతనం మరియు అంగీకార భావాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది.

సామాజిక మరియు విద్యా సంస్కరణలు: సమాజంలోని వివిధ వర్గాల మధ్య అంతరాలను తగ్గించడానికి వివిధ సామాజిక మరియు విద్యా సంస్కరణలు అమలు చేయబడ్డాయి. చారిత్రాత్మకంగా వెనుకబడిన వర్గాలకు రిజర్వేషన్లు, నిశ్చయాత్మక కార్యాచరణ విధానాలు మరియు అట్టడుగు వర్గాల్లో విద్యను ప్రోత్సహించే ప్రయత్నాలు సమాన అవకాశాలను అందించడం మరియు అసమానతలను తగ్గించడం వంటి కార్యక్రమాలు.

మీడియా మరియు కమ్యూనికేషన్: సమాచారాన్ని వ్యాప్తి చేయడంలో, అవగాహనను ప్రోత్సహించడంలో మరియు అంతరాలను తగ్గించడంలో మీడియా కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది. బాధ్యతాయుతమైన మరియు నిష్పాక్షికమైన రిపోర్టింగ్ వివిధ వర్గాల మధ్య అవగాహనను పెంపొందించడం మరియు సంభాషణలను ప్రోత్సహించడం ద్వారా జాతీయ సమైక్యతకు దోహదపడుతుంది.

సామాజిక అనుసంధాన కార్యక్రమాలు: ప్రభుత్వం మరియు వివిధ ప్రభుత్వేతర సంస్థలు (NGOలు) సామాజిక ఏకీకరణను ప్రోత్సహించడానికి కార్యక్రమాలు మరియు కార్యక్రమాలను నిర్వహిస్తాయి. ఈ కార్యక్రమాలు మత సామరస్యం, మతాల మధ్య చర్చలు మరియు సామాజిక పక్షపాతాల నిర్మూలన వంటి అంశాలపై దృష్టి సారించాయి.

జాతీయ చిహ్నాలు మరియు గీతం: భారత జెండా మరియు జాతీయ గీతం, “జన గణ మన” వంటి జాతీయ చిహ్నాలు పౌరులలో దేశభక్తి మరియు జాతీయ అహంకార భావాన్ని కలిగించే ఏకీకృత చిహ్నాలుగా పనిచేస్తాయి.

జాతీయ సమైక్యతకు అడ్డంకులు

కులతత్వం: ఇది జాతీయ సమైక్యతకు పెద్ద అడ్డంకి. భారతదేశంలో వివిధ మతాలు మరియు కులాల జనాభాలో చాలా వ్యత్యాసం ఉంది. తగిన కులం లేదా మతం యొక్క అనుచరులు ఇతర మతాలు లేదా కులాలను విశ్వసించే వారి కంటే తమను తాము ఉన్నతంగా భావిస్తారు. ఈ పక్షపాతాలు చాలా అసహ్యంగా మరియు ఇరుకైనవి, ప్రజలు జాతీయ ప్రయోజనాల గురించి ఆలోచించలేరు

భాషాపరమైన తేడాలు: భారతదేశం వంటి సువిశాల దేశంలో జాతీయ భాష అన్ని ప్రాంతాలలో మాట్లాడాలి, అర్థం చేసుకోవాలి. కానీ ఇరుకైన ప్రాంతీయ అభిప్రాయాల కారణంగా, హిందీ లేదా మరే ఇతర భాషా సాధనంగా ఇంకా చేర్చబడలేదు. భాషా విశిష్టతపై రాజకీయాలు ప్రజలను భాషపై పక్షపాత భేదాలను అధిగమించనివ్వడం లేదు.

మతతత్వం: ఇది జాతీయ సమైక్యతకు పెద్ద అవరోధం. మన దేశంలో, ప్రజలు వివిధ మతాలను అనుసరిస్తారు: హిందూ మతం, ఇస్లాం, క్రైస్తవ మతం మొదలైనవి. సాధారణంగా, పౌరులందరూ సామరస్యంగా జీవిస్తారు. కొన్నిసార్లు కూడబెట్టిన ఆసక్తులు పరస్పర శత్రుత్వం మరియు ద్వేషం యొక్క భావాలను సృష్టిస్తాయి, ఇది మత ఘర్షణలకు దారి తీస్తుంది. జాతీయ ఐక్యత క్షేమంగా ఉండాలంటే మనం మతపరమైన విభజనను అరికట్టాలి.

ప్రాంతీయత: ఇది భారతదేశ జాతీయ ఐక్యతకు కూడా ప్రధాన అడ్డంకి. భాషా ప్రాతిపదికన కొత్త రాష్ట్రాల ఏర్పాటుకు పెద్దపీట వేస్తోంది. దేశంలోని వివిధ రాష్ట్రాల్లో ప్రాంతీయవాదం అనే సంకుచిత భావం రాష్ట్రాల మధ్య పరస్పర విద్వేషాలను పెంచుతోంది

జాతీయ సమైక్యత యొక్క ప్రయోజనాలు

• సోదర భావాన్ని పెంచుతుంది.
• మతం, ప్రాంతం, జాతి, సంస్కృతికి సంబంధించిన విభేదాలను తగ్గిస్తుంది.
• హత్యలు, మారణకాండలు మరియు అల్లర్లు మొదలైన వాటిని తగ్గిస్తుంది.
• దేశాభివృద్ధికి తోడ్పడుతుంది.
• ప్రజల మధ్య ఐక్యతను పెంపొందుతుంది

భారతదేశం విస్తారమైన భౌగోళిక వైవిధ్యం కలిగిన దేశం, ఇక్కడ అనేక మతాలు, కులాలు, తెగలు మరియు వర్గాలు నివసిస్తున్నాయి. ఈ వ్యత్యాసాలు మన సంస్కృతి యొక్క ఔన్నత్యం, ఏకపక్షంగా ఉన్నప్పుడు, జాతీయ ఐక్యత మరియు సమైక్యతకు బలహీనతగా మారతాయి. జాతీయ సమైక్యతను కొనసాగించడానికి, జాతీయ సమైక్యత అంశాలలో పాల్గొనడం అవసరం.దేశ స్వాతంత్ర్యం మరియు సార్వభౌమాధికారాన్ని కాపాడుకోవడానికి తమ ప్రాణాలను అర్పించిన అసంఖ్యాక జాతీయవాదుల కథలను మనం గుర్తు చేసుకోవాలి.