RBI రూ.2000 నోట్ల ఉపసంహరణను ప్రకటించింది
రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) ₹2000 డినామినేషన్ నోట్లను చెలామణి నుండి ఉపసంహరించుకోవాలని కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. ఈ నోట్లు ఇకపై జారీ చేయబడనప్పటికీ, అవి చట్టబద్ధమైన టెండర్ హోదాను కలిగి ఉంటాయి. ₹2000 నోట్లను ప్రవేశపెట్టే లక్ష్యం నెరవేరినందున, ఇతర డినామినేషన్‌లు ఇప్పుడు ఆర్థిక వ్యవస్థ యొక్క కరెన్సీ అవసరాలను తగినంతగా తీరుస్తున్నాయి. ₹1000 మరియు ₹500 నోట్లను రద్దు చేసిన సుమారు ఆరున్నర సంవత్సరాల తర్వాత ఇది వస్తుంది.
మే 23 నుండి, RBI అన్ని బ్యాంకు శాఖలు ₹2000 నోట్లను ఇతర డినామినేషన్ల నోట్లలోకి ఒకేసారి ₹20,000 పరిమితి వరకు మార్చుకునే సదుపాయాన్ని కల్పిస్తాయని తెలిపింది. అన్ని బ్యాంకులు సెప్టెంబర్ 30, 2023 వరకు ₹2000 నోట్లకు డిపాజిట్ మరియు/లేదా మార్పిడి సౌకర్యాలను అందిస్తాయి. ₹2000 నోట్లను డిపాజిట్ చేయడానికి మరియు/లేదా మార్చుకోవడానికి ప్రజలకు సెప్టెంబర్-చివరి 2023 వరకు సమయం ఉంది.
RBI రూ.2000 నోట్ల ఉపసంహరణను ప్రకటించింది – కీలక అంశాలు
- ప్రజల సభ్యులు తమ బ్యాంకు ఖాతాల్లో ₹2000 నోట్లను జమ చేసుకోవచ్చు మరియు/లేదా ఏదైనా బ్యాంక్ బ్రాంచ్‌లో ఇతర డినామినేషన్ల నోట్లతో మార్చుకోవచ్చు అని RBI తెలిపింది.
- కార్యనిర్వహణ సౌలభ్యాన్ని నిర్ధారించడానికి మరియు బ్యాంక్ బ్రాంచ్‌ల సాధారణ కార్యకలాపాలకు అంతరాయం కలగకుండా ఉండటానికి, మే 23, 2023 నుండి ప్రారంభమయ్యే ఏ బ్యాంక్‌లోనైనా ₹2000 నోట్లను ఇతర డినామినేషన్ల బ్యాంక్‌నోట్‌లుగా మార్చుకోవడాన్ని ఒకేసారి ₹20,000 వరకు చేయవచ్చని RBI తెలిపింది.
- కసరత్తును సమయానుకూలంగా పూర్తి చేయడానికి మరియు ప్రజల సభ్యులకు తగిన సమయాన్ని అందించడానికి, అన్ని బ్యాంకులు సెప్టెంబర్ 30, 2023 వరకు ₹2000 నోట్లకు డిపాజిట్ మరియు/లేదా మార్పిడి సౌకర్యాలను అందిస్తాయి.
APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group
2018-19లో ముద్రణ ఆగిపోయింది
- ఇతర డినామినేషన్లలోని నోట్లు తగిన పరిమాణంలో అందుబాటులోకి వచ్చిన తర్వాత ₹2000 నోట్లను ప్రవేశపెట్టాలనే లక్ష్యం నెరవేరిందని ఆర్‌బిఐ తెలిపింది. అందువల్ల, 2018-19లో ₹2000 నోట్ల ముద్రణ నిలిపివేయబడింది.
- రూ.2000 డినామినేషన్ బ్యాంక్ నోట్లలో దాదాపు 89 శాతం మార్చి 2017కి ముందు జారీ చేయబడ్డాయి మరియు వాటి జీవిత కాలం 4-5 సంవత్సరాలుగా అంచనా వేయబడింది.
- చలామణిలో ఉన్న ఈ నోట్ల మొత్తం విలువ మార్చి 31, 2018 (చలామణిలో ఉన్న నోట్లలో 37.3 శాతం) గరిష్టంగా ₹6.73 లక్షల కోట్ల నుండి ₹3.62 లక్షల కోట్లకు తగ్గిందని, మార్చి 31, 2023న చెలామణిలో ఉన్న నోట్లలో 10.8 శాతం మాత్రమే ఉన్నాయని RBI తెలిపింది.
ఉపసంహరణకు గల కారణాలు
నవంబర్ 2016లో ₹2000 నోట్లను ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా ₹500 మరియు ₹1000 నోట్లకు చట్టబద్ధమైన టెండర్ హోదాను ఉపసంహరించుకోవడంపై ప్రతిస్పందనగా ఉంది. ఈ కొలత ఆ సమయంలో అత్యవసర కరెన్సీ అవసరాలను తీర్చడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. అయితే, 2018-19లో ₹2000 నోట్ల ముద్రణ ఆపివేయబడింది, ఎందుకంటే వాటి ప్రయోజనం నెరవేరింది. అంతేకాకుండా, లావాదేవీల కోసం ₹2000 నోట్లను ఉపయోగించడం సాధారణం కాదని RBI పేర్కొంది.
తగ్గుతున్న సర్క్యులేషన్
దాదాపు 89% ₹2000 బ్యాంక్ నోట్లు మార్చి 2017కి ముందు జారీ చేయబడ్డాయి మరియు ఇప్పుడు వాటి జీవిత కాల అంచనా 4-5 సంవత్సరాలకు చేరుకుంది. తత్ఫలితంగా, చలామణిలో ఉన్న ₹2000 నోట్ల మొత్తం విలువ మార్చి 31, 2018న గరిష్టంగా ₹6.73 లక్షల కోట్ల నుండి ₹3.62 లక్షల కోట్లకు తగ్గింది, మార్చి 31, 2023 నాటికి మొత్తం చెలామణిలో ఉన్న నోట్లలో 10.8% మాత్రమే ఉంది. చెలామణిలో తగ్గింపు మరియు పరిమిత వినియోగం రూ.2000 నోట్లను ఉపసంహరించుకునే నిర్ణయాన్ని మరింతగా ప్రేరేపించింది.
క్లీన్ నోట్ పాలసీ
₹2000 నోట్ల ఉపసంహరణ RBI యొక్క “క్లీన్ నోట్ పాలసీ”కి అనుగుణంగా ఉంటుంది. ఈ విధానం చెలామణిలో ఉన్న కరెన్సీ నాణ్యతను నిర్వహించడం మరియు బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో సామర్థ్యాన్ని ప్రోత్సహించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఆర్‌బీఐ గతంలో 2013-2014లో కూడా ఇదే తరహాలో నోట్లను చెలామణి నుంచి ఉపసంహరించుకుంది.
ప్రజలకు సంబంధించిన విధానాలు
ఉపసంహరణ ప్రక్రియను సులభతరం చేయడానికి, RBI ప్రజలకు మార్గదర్శకాలను అందించింది. వ్యక్తులు తమ బ్యాంక్ ఖాతాల్లో ₹2000 నోట్లను జమ చేయవచ్చు లేదా ఏదైనా బ్యాంక్ బ్రాంచ్‌లో ఇతర డినామినేషన్ల బ్యాంక్ నోట్లకు వాటిని మార్చుకోవచ్చు. డిపాజిట్లు సాధారణ పద్ధతిలో, ఎటువంటి పరిమితులు లేకుండా, ఇప్పటికే ఉన్న సూచనలు మరియు చట్టబద్ధమైన నిబంధనలకు లోబడి చేయవచ్చు.
మార్పిడి ప్రక్రియ
కార్యాచరణ సౌలభ్యాన్ని నిర్ధారించడానికి మరియు సాధారణ బ్యాంకింగ్ కార్యకలాపాలకు అంతరాయాన్ని తగ్గించడానికి, వ్యక్తులు తమ ₹2000 నోట్లను ఇతర డినామినేషన్ల బ్యాంక్ నోట్లకు మార్చుకోవచ్చు. ఈ మార్పిడిని మే 23, 2023 నుండి ఏ బ్యాంక్‌లోనైనా ఒకేసారి ₹20,000/- పరిమితి వరకు చేయవచ్చు. RBI యొక్క 19 ప్రాంతీయ కార్యాలయాలు మరియు ఇతర బ్యాంకులు ఈ మార్పిడి ప్రక్రియలో పాల్గొంటాయి.
కాలక్రమం మరియు చట్టపరమైన టెండర్ స్థితి
ఆర్‌బిఐ ఉపసంహరణ ప్రక్రియను ప్రారంభించగా, ₹2000 నోట్లు చట్టబద్ధంగా ఉంటాయని నొక్కి చెప్పింది. వ్యక్తులు తమ ₹2000 నోట్లను మార్చుకోవడానికి లేదా వారి బ్యాంక్ ఖాతాల్లో డిపాజిట్ చేయడానికి సెప్టెంబర్ 30, 2023 వరకు గడువు ఉంది. ఈ తేదీ తర్వాత, బ్యాంకులు మార్పిడి కోసం ₹2000 నోట్లను స్వీకరించడం ఆపివేయవచ్చు, అయినప్పటికీ వాటిని బ్యాంక్ ఖాతాల్లో జమ చేయవచ్చు.
| మరింత చదవండి |
|
| తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
