వేద కాలం అనేది భారతదేశ చరిత్రలో సాంప్రదాయకంగా 1500 నుండి 500 BCE నాటి కాలం. ఈ సమయంలో రచించిన మత గ్రంథాల సమాహారమైన వేదాల పేరు మీదుగా దీనికి పేరు పెట్టారు. ఋగ్వేద కాలం గురించి అన్నీ ముఖ్యమైన పోటీ పరీక్షలలో ప్రశ్నలు తరచూ అడుగుతూ ఉంటారు. ఈ కధనంలో ఋగ్వేద కాలం గురించిన చరిత్ర, అప్పటి ఆర్ధిక పరిస్థితులు, మతం సమాజం వంటి ముఖ్యమైన సమాచారం అందించాము.
APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group
ఋగ్వేద కాలం
ప్రాచీన భారతదేశ చరిత్రలో ఒక ముఖ్యమైన శకం ఋగ్వేద కాలం. ఇది (క్రీ.పూ 1500 – 1000) వరకు జరిగింది. క్రీస్తుపూర్వం రెండవ మరియు మొదటి BCE మధ్య వైదిక సంస్కృతి ఉనికిలో ఉందని, ఆరవ శతాబ్దం వరకు కొనసాగిందని పండితులు చెబుతున్నారు. వైదిక సాహిత్యం మరియు వేదాలు భారత ఉపఖండంలో ఈ యుగంలో సృష్టించబడ్డాయి కాబట్టి, దీనిని వేద యుగం లేదా వేద కాలం అని పిలుస్తారు. వేదాలు వేదకాలంలో ఉన్న ఆచారాలు, జీవన విధానం ద్వారా ప్రభావితమయ్యాయి.
ఋగ్ వేద కాలం చరిత్ర
ఋగ్వేదం మండలాలుగా పిలవబడే పది సంపుటాలుగా రూపొందించబడింది. 10,600 చరణాలు మరియు 1,028 శ్లోకాలు ఈ సంకలనంలో ఉన్నాయి. ఇండో-యూరోపియన్ భాషలో, దీనిని తొలి వచనంగా భావిస్తారు. ఇది క్రీస్తుపూర్వం 1700 కాలానికి చెందినది. ఇందులోని రచనలు ప్రముఖంగా ఇద్దరు చేత రచించబడ్డాయి, 35% రచనలు అంగీరాస్ (ఋషి కుటుంబం), మరియు 25% ఋగ్వేదం కణ్వ కుటుంబీకులు రచించారు.
ఋగ్వేదంలోని అనేక శ్లోకాలు ఇప్పటికీ ముఖ్యమైన హిందూ వేడుకలు మరియు ప్రార్థనలలో వీటిని విరివిగా ఉపయోగిస్తున్నారు. ఇది ప్రపంచం ఎలా ఆవిర్భవించింది, దేవతల యొక్క ప్రాముఖ్యత మరియు సంపూర్ణమైన మరియు విజయవంతమైన ఉనికిని ఎలా నడిపించాలనే దానిపై సమాచారాన్ని అందిస్తుంది. ఋగ్వేదం ప్రకారం, అసలు దేవుడు మరియు ఉనికికి మూలకారణమైన ప్రజాపతి విశ్వాన్ని సృష్టించాడు అని తెలుస్తుంది.
శ్లోకాలు వేడుకల సమయంలో పాడటానికి వీలుగా ఉంటాయి. ఋగ్వేదంలో పేర్కొన్న ప్రధాన దేవుడు ఇంద్రుడు. పాత ఆర్యన్ దేవతలతో పాటు, ఋగ్వేదంలో ముఖ్యమైన ఇతర ప్రధాన దేవతలు కూడా ఉన్నారు. వీటిలో ఆకాశ దేవుడు వరుణుడు, అగ్ని దేవుడు అగ్ని మరియు సూర్య దేవుడు ఉన్నారు. ఋగ్వేదం హిందువుల దేవుడైన శివుడిని పర్వతం మరియు తుఫాను దేవుడు రుద్రకు ఆపాదించింది.
ఋగ్వేదం ప్రకారం, హిందూ దేవతల త్రిమూర్తులలో ఒకరైన విష్ణువుకి కాస్త తక్కువ ప్రాధాన్యం ఉంది. ఋగ్వేదంలో ప్రసిద్ధ గాయత్రీ శ్లోకం (సావిత్రి) కూడా ఉంది. ఈ శ్లోకం వర్ణ వ్యవస్థను, సమాజంలోని నాలుగు విభాగాలను మరియు, “శూద్రుడు”, మహర్షి దుఃఖం, పురుష శుక్త కీర్తనలను ప్రస్తావిస్తుంది.
ఋగ్వేద కాలంలో సామాజిక నిర్మాణం
సభలు, సమితులలో మహిళలకు ప్రవేశం కల్పించి గౌరవప్రదమైన పదవులు నిర్వహించారు. వారిలో అపాలా, లోపముద్ర, విశ్వవర, ఘోసా వంటి మహిళా రచయితలు ఉన్నారు. పశువుల్లో ఆవుల ప్రాముఖ్యత పెరిగింది. బహుభార్యత్వం సాధారణం కానప్పటికీ, ఇది గొప్పవాళ్ళు మరియు ప్రభువుల కుటుంబాలలో ఉంది. బాల్యవివాహాల సంప్రదాయం ఉండేది కాదు. వంశపారంపర్యంగా, సామాజిక విభేదాలు ఉన్నాయి. నాలుగు వర్ణాలు: కులవ్యవస్థ నాలుగు వర్ణాలు, లేదా సామాజిక వర్గాలుగా విభజించబడింది:
- బ్రాహ్మణులు (పూజారులు)
- క్షత్రియులు (యోధులు)
- వైశ్యులు (వ్యాపారులు)
- శూద్రులు (కార్మికులు).
బహిష్కృతులు: బహిష్కృతులు లేదా దళితులు కుల వ్యవస్థలో అట్టడుగు సామాజిక వర్గం. వారికి ప్రాథమిక హక్కులు, అవకాశాలు లేవు.
ఋగ్వేద కాలంలో ఆర్థిక నిర్మాణం
ఆర్యులలో ఎక్కువ మంది గొర్రెల కాపారులు మరియు పశువుల పెంపకందారులు ఉన్నారు. మరియు వాళ్ళు వ్యవసాయ భూమిలో పనిచేసేవారు. రథాలు మరియు నాగలి వడ్రంగులచే రూపొందించబడ్డాయి. కార్మికులు పెద్ద సంఖ్యలో వస్తువులను రూపొందించడానికి ఇనుము, ఇత్తడి మరియు రాగిని ఉపయోగించారు. పత్తి మరియు ఉన్ని వస్త్రాల సృష్టి కోసం, స్పిన్నింగ్ ఉపయోగించబడింది. ఆభరణాలు స్వర్ణకారులచే సృష్టించబడ్డాయి మరియు వివిధ రకాల గృహోపకరణాలు కుమ్మరులచే సృష్టించబడ్డాయి. ప్రారంభంలో, వస్తుమార్పిడి విధానం ద్వారా వాణిజ్యం నిర్వహించబడింది, అయితే ముఖ్యమైన ఒప్పందాలకు, “నిష్కా” అని పిలిచే బంగారు నాణేలు ఉపయోగించేవారు. జలమార్గాల ద్వారా రవాణా జరిగింది.
ఋగ్వేద కాలంలో మతం
వివిధ ప్రకృతి మూలకాలను దేవుళ్లుగా చిత్రీకరించడం ద్వారా, వారు భూమి, అగ్ని, గాలి, వర్షం, ఉరుములు మొదలైన వాటిని పూజించేవారు. దేవతలలో అతి ముఖ్యమైన వాడు ఇంద్రుడు (ఉరుము). పృథ్వీ (భూమి), అగ్ని (అగ్ని), వరుణుడు (వర్షం), మరియు వాయు (గాలి) ఇతర దేవతలు. ఉష మరియు అదితి స్త్రీ దేవతలుగా నిలిచారు. దేవాలయాలలో లేదా విగ్రహారాధనలో ఎటువంటి వేడుకలు నిర్వహించబడలేదు.
ఋగ్వేద కాలంలో సభ మరియు సమితి
ప్రజాపతి కుమార్తెలను సభ మరియు సమితి అని పిలుస్తారు. వారిని కాపాడేందుకు సైన్యంతో పాటు కదిలే దళాలు ఎల్లప్పుడూ ఉంటాయి.
ఋగ్వేదం సభ మరియు సమితిలను ప్రజాపతి యొక్క ఏడుగురు కుమార్తెలలో ఇద్దరుగా పేర్కొంది. మిగిలిన ఐదుగురు కూతుళ్లు:
- దక్షాయణి : యజ్ఞ దేవత
- వక్త: వాక్కు దేవత
- సరస్వతి: జ్ఞానానికి, విద్యకు అధిదేవత.
- పృథ్వీ: భూదేవత
- ఉష: ఉదయ దేవత
- రాత్రి: రాత్రి దేవత
ఋగ్వేద యుగంలో సభ
సభ అనేది అసెంబ్లీ (ప్రారంభ ఋగ్వేద యుగంలో) మరియు సమావేశ స్థలం (తరువాతి ఋగ్వేద కాలంలో) రెండింటినీ సూచిస్తుంది. ఈ సమావేశంలో, సభావతి నుండి మహిళలు కూడా పాల్గొంటారు. ఏది ఏమైనప్పటికీ, ఇది ప్రాథమికంగా బంధువుల ఆధారిత సమావేశం, మరియు తరువాత వరకు వేద కాలంలో, మహిళలు పాల్గొనడానికి అనుమతించబడలేదు. ఋగ్వేదం సభను నృత్యం, సంగీతం, మంత్రవిద్య మరియు వశీకరణంతో పాటు పాచికలు మరియు జూదానికి సంబంధించిన ప్రదేశంగా కూడా వివరిస్తుంది. ఇది ఆధ్యాత్మిక విషయాలను చర్చిస్తుంది, న్యాయ మరియు పరిపాలనా విధులను నిర్వహింస్తుంది మరియు చట్టపరమైన అధికారాన్ని ఉపయోగించింది.
| మరింత చదవండి: |
|
| తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
