రోజువారీ కరెంట్ అఫైర్స్ | 15 మే 2023

తెలుగులో రోజువారీ కరెంట్ అఫైర్స్ 15 మే 2023: ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు తెలంగాణ లో అత్యంత ముఖ్యమైన మరియు ప్రతిష్టాత్మకమైన పరీక్షలు TSPSC &APPSC, గ్రూప్-1,2,3 మరియు4, అలాగే SSC, రైల్వే లలోనికి చాలా మంది ఆశావహులు ఈ ప్రతిష్టాత్మక ఉద్యోగాల్లో కి ప్రవేశించడానికి ఆసక్తి చూపుతారు.దీనికి పోటీ ఎక్కువగా ఉండడం కారణంగా, అధిక వెయిటేజీ సంబంధిత సబ్జెక్టులను ఎంచుకుని స్మార్ట్ అధ్యయనంతో ఉద్యోగం పొందవచ్చు. ఈ అంశాలను అర్థం చేసుకోవడం ద్వారా మీరు అన్ని పోటీ పరీక్షల సమకాలీన అంశాలను (అన్ని తాజా నవీకరణల కోసం తెలుగులో రోజువారీ కరెంట్ అఫైర్స్) సులభంగా సాధించవచ్చు. తెలుగు సమకాలీన అంశాలలో రోజువారీ కరెంట్ అఫైర్స్‌కు సంబంధించి ఈ క్రింది ముఖ్యమైన అంశాలు.

జాతీయ అంశాలు

1.   నేషనల్ మెడికల్ కమిషన్ వైద్యులకు ప్రత్యేక గుర్తింపును తప్పనిసరి చేసింది

నేషనల్ మెడికల్ కమిషన్ (ఎన్‌ఎంసి) కొత్త నిబంధనల ప్రకారం దేశంలో మెడిసిన్ ప్రాక్టీస్ చేయడానికి వైద్యులు ఇప్పుడు ప్రత్యేక గుర్తింపు సంఖ్య (యుఐడి) పొందవలసి ఉంటుంది. UID కేంద్రంగా NMC ఎథిక్స్ బోర్డ్ ద్వారా ఉత్పత్తి చేసి తద్వారా ప్రాక్టీషనర్‌కు, NMRలో నమోదు మరియు భారతదేశంలో వైద్యం చేయడానికి అర్హతను మంజూరు చేస్తుంది.

NMC యొక్క కొత్త నోటిఫికేషన్ ప్రకారం, దేశంలోని రిజిస్టర్డ్ మెడికల్ ప్రాక్టీషనర్లందరికీ ఉమ్మడి జాతీయ వైద్య రిజిస్టర్ ఉంటుంది మరియు NMC క్రింద ఉన్న ఎథిక్స్ అండ్ మెడికల్ రిజిస్ట్రేషన్ బోర్డ్ (EMRB) లో కూడా అదే జాబితా ఉంటుంది. ఈ రిజిస్టర్‌లో వివిధ రాష్ట్ర మెడికల్ కౌన్సిల్‌లచే నిర్వహించబడే అన్ని రాష్ట్ర రిజిస్టర్‌ల యొక్క రిజిస్టర్డ్ మెడికల్ ప్రాక్టీషనర్ల యొక్క అన్ని ఎంట్రీలు ఉంటాయి మరియు మెడికల్ ప్రాక్టీషనర్‌కు సంబంధించిన మొత్తం సంబంధిత సమాచారం ఉంటుంది.

రిజిస్టర్డ్ మెడికల్ ప్రాక్టీషనర్‌కు మెడిసిన్ ప్రాక్టీస్ చేయడానికి జారీ చేయబడిన లైసెన్స్ ఐదేళ్ల పాటు చెల్లుబాటు అవుతుంది, ఆ తర్వాత మెడికల్ ప్రాక్టీషనర్ స్టేట్ మెడికల్ కౌన్సిల్‌కు దరఖాస్తు చేయడం ద్వారా లైసెన్స్‌ను పునరుద్ధరించుకుంటారు, కొత్త నోటిఫికేషన్-“మెడికల్ రిజిస్ట్రేషన్ ప్రాక్టీషనర్లు మరియు మెడిసిన్ నిబంధనలను ప్రాక్టీస్ చేయడానికి లైసెన్స్, 2023”. లైసెన్స్  గడువు ముగిసే ౩ నెలల ముందు  పునరుద్ధరణ కోసం దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు.

రాష్ట్రాల అంశాలు

2. తెలంగాణకు చెందిన వుప్పాల ప్రణీత్ భారత్‌కు 82వ గ్రాండ్‌మాస్టర్‌గా నిలిచారు 

తెలంగాణకు చెందిన 15 ఏళ్ల చెస్ క్రీడాకారుడు వి.ప్రణీత్ గ్రాండ్‌మాస్టర్ టైటిల్‌ను సాధించి, రాష్ట్రం నుండి ఆరో వ  మరియు భారతదేశంలో 82వ వ్యక్తిగా నిలిచారు. అతను బాకు ఓపెన్ 2023 చివరి రౌండ్‌లో US కు చెందిన GM హాన్స్ నీమాన్‌ను ఓడించడం ద్వారా ఈ విజయాని సాధించారు. ఈ విజయం అతనికి 2500, ముఖ్యంగా 2500.5 ఎలో రేటింగ్‌ను అధిగమించడంలో సహాయపడింది. ప్రణీత్ మార్చి 2022లో జరిగిన మొదటి శనివారం టోర్నమెంట్‌లో తన మొదటి GM-నార్మ్ మరియు ఇంటర్నేషనల్ మాస్టర్ (IM) టైటిల్‌ను పొందారు. అతను జూలై 2022లో బీల్ MTOలో తన రెండవ GM-నార్మ్‌ని సాధించారు , తొమ్మిది నెలల తర్వాత  రెండవ చెస్బుల్‌లో సన్‌వే ఫార్మెంటెరా ఓపెన్ 2023 లో అతని చివరి GM-నార్మ్‌ను సాధించారు.

భారతదేశం మొత్తం 81 మంది గ్రాండ్‌మాస్టర్‌లను తయారు చేసింది, రష్యా మరియు చైనా తర్వాత ప్రపంచంలోనే మూడవ స్థానంలో నిలిచింది. మొదటి భారతీయ గ్రాండ్‌మాస్టర్ విశ్వనాథన్ ఆనంద్, అతను 1988లో టైటిల్‌ను గెలుచుకున్నారు. 5 సార్లు ప్రపంచ ఛాంపియన్ గా నిలిచిన ఆనంద్ ఆల్ టైమ్ గ్రేటెస్ట్ చెస్ ప్లేయర్లలో ఒకడిగా గుర్తింపు పొందారు.

3. పాండవులు నిర్మించిన తుంగనాథ్ ఆలయాన్ని జాతీయ స్మారక చిహ్నంగా ప్రకటించారు

ఉత్తరాఖండ్‌లోని రుద్రప్రయాగ్‌లో ఉన్న తుంగనాథ్ ప్రపంచంలోని అత్యంత ఎత్తైన శివాలయాలలో ఒకటి మాత్రమే కాకుండా 5  పంచ కేదార్ ఆలయాలలో ఎత్తైనది. ఇటీవల, ఇది జాతీయ స్మారక చిహ్నంగా గుర్తించబడింది. మార్చి 27 నాటి నోటిఫికేషన్‌లో కేంద్ర ప్రభుత్వం తుంగనాథ్‌ను జాతీయ ప్రాముఖ్యత కలిగిన స్మారక చిహ్నంగా ప్రకటించింది. దేవరాజ్ సింగ్ రౌటేలా నేతృత్వంలోని ఆర్కియాలజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా (ASI), ఈ గుర్తింపు కోసం తాము చాలా కాలంగా కృషి చేస్తున్నామని తెలిపింది. ఈ ప్రక్రియలో, తుంగనాథ్‌ను జాతీయ వారసత్వంగా ప్రకటించడంపై ప్రజల అభిప్రాయాలు మరియు అభ్యంతరాలను ASI  కోరింది.

తుంగనాథ్ ఆలయం గురించి:

• సముద్ర మట్టానికి 3,690 మీటర్ల (12,106 అడుగులు) ఎత్తులో ఉన్న పురాతన ఆలయం పాండవులతో అనుసంధానించబడి ఉంది.
• ఈ ఆలయాన్ని 8వ శతాబ్దపు హిందూ తత్వవేత్త మరియు సంస్కర్త ఆదిశంకరాచార్య నిర్మించినట్లు నమ్ముతారు. ఈ ఆలయం నాగరా నిర్మాణ శైలిలో నిర్మించబడిన సాధారణ నిర్మాణం. ఆలయ ప్రధాన దేవత లింగం, ఇది శివుని ప్రాతినిధ్యం. పార్వతీ దేవి మరియు ఇతర హిందూ దేవతలకు కూడా దేవాలయాలు ఉన్నాయి.
• ఈ ఆలయం ఏప్రిల్ నుండి నవంబర్ వరకు యాత్రికులకు తెరిచి ఉంటుంది. చలికాలంలో, ఆలయం మూసివేయబడుతుంది మరియు శివుని విగ్రహాన్ని సమీపంలోని ఆలయానికి తరలిస్తారు.

బ్యాంకింగ్ & ఆర్ధిక అంశాలు

4. జూలై నాటికి బ్యాంకులు LIBOR వాడకాన్ని పూర్తిగా నిలిపివేస్తాయని RBI అంచనా వేసింది

రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) ఆర్థిక సంస్థలు మరియు బ్యాంకులకు ప్రత్యామ్నాయ రిఫరెన్స్ రేటును, ప్రధానంగా సెక్యూర్డ్ ఓవర్‌నైట్ ఫైనాన్సింగ్ రేట్ (SOFR)ని అనుసరించాలని మరియు కుంభకోణంతో కప్పబడిన లండన్ ఇంటర్‌బ్యాంక్ ఆఫర్డ్ రేట్ (LIBOR) మరియు ముంబై ఇంటర్‌బ్యాంక్‌ల ఫార్వార్డ్ అవుట్‌రైట్ రేట్ (MIFOR) పై ఆధారపడటాన్ని జూలై 1 నాటికి ముగించాలని ఆదేశించింది.

ఇప్పుడు  కొత్త లావాదేవీలు SOFR మరియు సవరించిన ముంబై ఇంటర్‌బ్యాంక్ ఫార్వర్డ్ అవుట్‌రైట్ రేట్ (MMIFOR)ని బెంచ్‌మార్క్‌లుగా ఉపయోగిస్తున్నాయని సెంట్రల్ బ్యాంక్ తెలిపింది.

ప్రధానాంశాలు

• LIBOR 2008 ఆర్థిక సంక్షోభాన్ని తీవ్రతరం చేయడంలో మరియు రేట్లను నిర్ణయించే బ్యాంకుల మధ్య LIBOR మానిప్యులేషన్ కుంభకోణాల కోసం దాని పాత్ర కారణంగా దశలవారీగా తొలగించబడుతోంది.
• జూన్ 30 నాటికి, మిగిలిన 5 డాలర్ LIBOR సెట్టింగ్‌ల ప్రచురణ శాశ్వతంగా ఆగిపోతుంది.

5. భారతదేశపు విదేశీ మారక నిల్వలు 11 నెలల గరిష్ట స్థాయి $595.9కి చేరుకు

మే 5, 2023తో ముగిసిన వారంలో భారతదేశ విదేశీ మారక నిల్వలు $7.196 బిలియన్లు పెరిగి 11 నెలల గరిష్ట స్థాయికి  $595.976 బిలియన్లకు చేరుకున్నాయి, ఇది . ఇది అంతకు ముందు వారం $4.532 బిలియన్ల పెరుగుదలను అనుసరించింది. విదేశీ కరెన్సీ ఆస్తులు (FCA) అత్యంత ముఖ్యమైన వృద్ధిని సాధించి, వారంలో $6.536 బిలియన్లు పెరిగి $526.021 బిలియన్లకు చేరుకుంది.

ప్రధానాంశాలు

• బంగారం నిల్వలు $659 మిలియన్ లు పెరిగి $46.315 బిలియన్ కు చేరుకోగా, అంతర్జాతీయ ద్రవ్య నిధి వద్ద రిజర్వ్ స్థానం $139 మిలియన్ లు  పెరిగి $5.192 బిలియన్ కు చేరుకుంది.
• స్పెషల్ డ్రాయింగ్ రైట్స్ (SDRలు) $204 మిలియన్లు తగ్గి $18.447 బిలియన్లకు చేరాయి. భారతీయ రిజర్వ్ బ్యాంక్ స్పాట్ మరియు ఫార్వర్డ్ పొజిషన్ల ద్వారా రూపాయి క్షీణతను అరికట్టడానికి ఫారెక్స్ మార్కెట్‌లో జోక్యం చేసుకుంటోంది.
• US డాలర్ బలం,  చైనీస్ ఆర్థిక గణాంకాలు మందగించడం, US ఆర్థిక విధానంపై ఆందోళనలు మరియు అనిశ్చిత వడ్డీ రేట్ల కారణంగా భారతీయ రూపాయి ఇటీవల మార్చి మధ్య నుండి క్షీణిస్తూ గత వారం రోజులుగా దారుణమైన స్థితిలో ఉంది.

6. బ్యాంక్ ఆఫ్ బరోడా తన డిజిటల్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లో ఎలక్ట్రానిక్ బ్యాంక్ గ్యారెంటీని ప్రారంభించింది

పబ్లిక్ సెక్టార్ బ్యాంక్ అయిన బ్యాంక్ ఆఫ్ బరోడా, ఎలక్ట్రానిక్ బ్యాంక్ గ్యారెంటీ (BG) వ్యవస్థను ప్రారంభించేందుకు  దివాలా బోర్డ్ (IBBI)చే నియమించబడిన ప్రభుత్వ-మద్దతు గల సమాచార యుటిలిటీ నేషనల్ ఈ-గవర్నెన్స్ సర్వీసెస్ లిమిటెడ్ (NeSL)తో తన భాగస్వామ్యాన్ని ప్రకటించింది. 

బ్యాంకు యొక్క డిజిటల్ ప్లాట్‌ఫారమ్ BarodaINSTA ద్వారా సురక్షితంగా మరియు సౌకర్యవంతంగా ఇన్‌ల్యాండ్ బ్యాంక్ గ్యారెంటీల జారీని సిస్టమ్ అనుమతిస్తుంది.

ప్రధానాంశాలు

• ఈ వ్యవస్థ పూర్తిగా డిజిటల్, ఇది టర్న్‌అరౌండ్ సమయాన్ని తగ్గించి  సురక్షితమైన మరియు మరింత అందుబాటులో ఉండే మాధ్యమాన్ని తయారుచేస్తుంది.
• జారీ చేసిన తర్వాత, లబ్ధిదారుడు NeSL పోర్టల్‌లో తుది డిజిటల్ BGని వెంటనే వీక్షించవచ్చు, ప్రత్యేక BG జారీ చేసే బ్యాంక్ ప్రమాణీకరణ అవసరాన్ని తొలగిస్తుంది.

లక్ష్యం

• సాంప్రదాయిక కాగితం ఆధారిత ప్రక్రియతో పోలిస్తే ఎలక్ట్రానిక్ బ్యాంక్ గ్యారెంటీలను జారీ చేయడానికి టర్న్‌అరౌండ్ సమయాన్ని గణనీయంగా తగ్గించడం ఈ ప్రయోగం యొక్క లక్ష్యం.
• కొత్త వ్యవస్థ సాంప్రదాయ BG కోసం సగటు టర్నరౌండ్ సమయాన్ని 2-3 రోజుల నుండి కొన్ని నిమిషాలకు తగ్గించగలదని బ్యాంక్ అంచనా వేస్తోంది.

అన్ని పోటీ పరీక్షలకు ముఖ్యమైన అంశాలు:

• NeSL యొక్క MD & CEO: దేబజ్యోతి రే చౌధురి
• RBI గవర్నర్: శక్తికాంత దాస్

7. SCO సభ్యులు భారతదేశం యొక్క డిజిటల్ పబ్లిక్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ ప్రతిపాదనను స్వీకరించారు

ఆధార్, యునైటెడ్ పేమెంట్స్ ఇంటర్‌ఫేస్ (UPI), మరియు డిజిలాకర్‌లతో కూడిన డిజిటల్ పబ్లిక్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ (DPI) విస్తరణ మరియు స్వీకరణను ప్రోత్సహించాలనే భారతదేశ ప్రతిపాదనను షాంఘై కోఆపరేషన్ ఆర్గనైజేషన్ (SCO) భారతదేశం అధ్యక్షతన జరిగిన ICT అభివృద్ధి మంత్రుల సమావేశంలో ఆమోదించింది.

ప్రధానాంశాలు

• సరసమైన పోటీని ప్రోత్సహించడానికి, సాంకేతికతను ప్రజాస్వామ్యీకరించడానికి మరియు సభ్య దేశాలలో సమ్మిళిత డిజిటల్ వృద్ధికి మద్దతు ఇవ్వడానికి డిజిటల్ పబ్లిక్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్ అయిన ఇండియా స్టాక్‌ను పరిగణించి, అమలు చేయమని SCOలోని ఇతర సభ్యులను వైష్ణవ్ ప్రోత్సహించారు.
• మారుమూల గ్రామాలకు మొబైల్ కనెక్టివిటీని అందించడానికి 3 బిలియన్ డాలర్లు మరియు మొత్తం 250,000 గ్రామ సభలకు బ్రాడ్‌బ్యాండ్ కనెక్టివిటీని అందించడానికి 5 బిలియన్ డాలర్లు పెట్టుబడి పెట్టాలని భారతదేశం యోచిస్తోంది.
• అదనంగా, భారతదేశం డిసెంబర్‌లో ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ సమ్మిట్‌పై వార్షిక గ్లోబల్ పార్టనర్‌షిప్‌ను నిర్వహించనుంది.
• SCO అనేది భారతదేశం, చైనా, రష్యా, కజాఖ్స్తాన్, కిర్గిజ్స్తాన్, తజికిస్తాన్, ఉజ్బెకిస్తాన్ మరియు పాకిస్తాన్లతో సహా ఎనిమిది సభ్య దేశాల సమూహం, ప్రాంతీయ భద్రత, ఆర్థిక మరియు సాంస్కృతిక సహకారాన్ని ప్రోత్సహించడానికి ప్రాంతీయ అంతర్ ప్రభుత్వ సంస్థగా కలిసి పని చేస్తుంది.

కమిటీలు & పథకాలు

8. బ్లూ ఎకానమీని ముందుకు తీసుకెళ్తున్న భారత్ డీప్ ఓషన్ మిషన్

కేంద్ర సైన్స్ & టెక్నాలజీ సహాయ మంత్రి (స్వతంత్ర బాధ్యత), ఎర్త్ సైన్సెస్ రాష్ట్ర మంత్రి (స్వతంత్ర బాధ్యత) మరియు PMO, సిబ్బంది, ప్రజా ఫిర్యాదులు, పెన్షన్‌లు, అణుశక్తి మరియు అంతరిక్ష శాఖ సహాయ మంత్రి డాక్టర్ జితేంద్ర సింగ్ ఈ విషయాన్ని తెలిపారు. “బ్లూ ఎకానమీ” భవిష్యత్తులో భారతదేశం యొక్క మొత్తం ఆర్థిక వ్యవస్థకు గణనీయమైన దోహదపడుతుంది మరియు ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోడీ ప్రకటించిన డీప్ ఓషన్ మిషన్ దాని ప్రధాన భాగం. న్యూఢిల్లీలోని పృథ్వీ భవన్‌లో డీప్ ఓషన్ మిషన్‌కు సంబంధించిన మొట్టమొదటి ఉన్నత స్థాయి స్టీరింగ్ కమిటీ సమావేశానికి మంత్రి అధ్యక్షత వహించారు. ఈ కమిటీలో కేంద్ర పర్యావరణం, విదేశీ వ్యవహారాలు, రక్షణ, ఆర్థిక శాఖల సహాయ మంత్రులతో పాటు నీతి ఆయోగ్ వైస్ చైర్మన్ కూడా ఉన్నారు.

శిఖరాగ్ర సమావేశాలు & సదస్సులు

9. 6 వ హిందూ మహాసముద్ర సమావేశం- IOC 2023

ఇండియన్ ఓషన్ కాన్ఫరెన్స్ (IOC) 2016లో స్థాపించబడింది మరియు గత 6 సంవత్సరాలుగా, ప్రాంతీయ వ్యవహారాలను చర్చించడానికి ఈ ప్రాంతంలోని దేశాలకు ఇది ప్రముఖ సంప్రదింపుల వేదికగా మారింది. IOC యొక్క లక్ష్యం ముఖ్యమైన రాష్ట్రాలు మరియు ఈ ప్రాంతంలోని ప్రధాన సముద్ర భాగస్వాములను ఉమ్మడి వేదికపైకి తీసుకురావడం ద్వారా అందరికీ భద్రత మరియు అభివృద్ధి కోసం ప్రాంతీయ సహకారంపై చర్చలను సులభతరం చేయడం (సాగర్).

ప్రధానాంశాలు

• ఇండో పసిఫిక్ విజన్ 21వ శతాబ్దంలో వాస్తవమైందని విదేశాంగ మంత్రి డాక్టర్ ఎస్. జైశంకర్ ఉద్ఘాటించారు.
• బంగ్లాదేశ్ రాజధానిలో జరిగిన 6వ హిందూ మహాసముద్ర సదస్సు-2023 సందర్భంగా ఆయన ఈ ప్రకటన చేశారు, అక్కడ బంగ్లాదేశ్ ఇటీవలి “ఇండో పసిఫిక్ ఔట్‌లుక్” ప్రకటనను కూడా అంగీకరించారు మరియు ఈ ప్రాంత పురోగతికి ఆటంకం కలిగించే దేశాలకు వ్యతిరేకంగా హెచ్చరించారు.
• ఇండో-పసిఫిక్ సమకాలీన ప్రపంచీకరణకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తుందని మరియు 1945లో స్థాపించబడిన ఫ్రేమ్‌వర్క్ నుండి నిష్క్రమణను సూచిస్తుందని జైశంకర్ పేర్కొన్నారు.
• భారత మంత్రి రెండు రోజుల పర్యటన కోసం ఢాకా వెళ్లారు. అతను ప్రధాన మంత్రి షేక్ హసీనా మరియు  డాక్టర్ AK అబ్దుల్ మోమెన్‌తో సమావేశమయ్యారు.

ర్యాంకులు మరియు నివేదికలు

10. డేటా గవర్నెన్స్ క్వాలిటీ ఇండెక్స్‌ సర్వే నివేదికలో MoPSW 2వ స్థానంలో నిలిచింది

2022-2023 Q3కి అత్యంత ప్రభావవంతమైన డేటా గవర్నెన్స్ క్వాలిటీ ఇండెక్స్ (DGQI) మదింపులో 66 మంత్రిత్వ శాఖలలో 2వ స్థానాన్ని పొంది ఓడరేవులు, షిప్పింగ్ మరియు జలమార్గాల మంత్రిత్వ శాఖ (MoPSW) అత్యుత్తమ విజయాన్ని సాధించింది. మంత్రిత్వ శాఖకు 5కి 4.7 స్కోర్ లభించింది, ఇది డేటా గవర్నెన్స్‌లో శ్రేష్ఠతను సాధించడంలో మంత్రిత్వ శాఖ యొక్క తిరుగులేని నిబద్ధతను తెలియజేస్తుంది.

ప్రధానాంశాలు

కేంద్ర రంగ పథకాలు (సిఎస్), కేంద్ర ప్రాయోజిత పథకాలు (సిఎస్ఎస్) అమలు కోసం వివిధ మంత్రిత్వ శాఖలు మరియు విభాగాలు నిర్ణయాలు తీసుకునే ప్రక్రియలలో ఉపయోగించే పరిపాలనా డేటా వ్యవస్థల పరిపక్వత స్థాయిని కొలవాలనే ఉద్దేశంతో నీతి ఆయోగ్లోని డెవలప్మెంట్ మానిటరింగ్ అండ్ ఎవాల్యుయేషన్ ఆఫీస్ (డిఎంఇఓ) డిజిక్యూఐ సర్వేను నిర్వహిస్తుంది.

• ఈ లక్ష్యాలను సాధించడానికి స్పష్టమైన మార్గాలను నిర్దేశిస్తూ, మంత్రిత్వ శాఖలో అంతరాయం లేని డేటా మార్పిడి మరియు దాని సినర్జిస్టిక్ ఉపయోగాన్ని సాధించడానికి అవసరమైన సంస్కరణలను కూడా ఈ సర్వే గుర్తిస్తుంది.
• DGQI అసెస్‌మెంట్‌లో డేటా జనరేషన్, డేటా క్వాలిటీ, యూజ్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, డేటా అనాలిసిస్, యూజ్ అండ్ డిసెమినేషన్, డేటా సెక్యూరిటీ  హెచ్‌ఆర్ కెపాసిటీ మరియు కేస్ స్టడీస్‌తో సహా 6 క్లిష్టమైన అంశాలు ఉన్నాయి.

11. టోకు ధరల సూచీ ఏప్రిల్‌లో -0.92% తగ్గింది

ఏప్రిల్‌లో, టోకు ధరల ఆధారిత ద్రవ్యోల్బణం వార్షిక ప్రాతిపదికన -0.92%కి పడిపోయింది, మార్చిలో 1.34% నుండి తగ్గింది, వాణిజ్యం & పరిశ్రమల మంత్రిత్వ శాఖ ఆధ్వర్యంలో పరిశ్రమ మరియు అంతర్గత వాణిజ్య ప్రోత్సాహక విభాగం ప్రకారం. ఈ తగ్గుదల రాయిటర్స్ పోల్ నుండి అంచనా వేయబడిన 0.2% క్షీణత కంటే ఎక్కువగా ఉంది. మార్చి 2023తో పోలిస్తే ఏప్రిల్ 2023కి సంబంధించిన WPIలో నెలవారీ మార్పు ఏమి లేదు.

వరుసగా 11వ నెలలో ఏప్రిల్‌లో WPI ఆధారిత ద్రవ్యోల్బణం తగ్గుముఖం పట్టింది. ద్రవ్యోల్బణం తగ్గుదల విస్తృతంగా ఉంది, ప్రధానంగా ముడి చమురు, ఇంధనం, ఆహారేతర వస్తువులు మరియు ఆహార వస్తువుల ధరలు తగ్గడం. ఏప్రిల్‌లో ప్రాథమిక వస్తువుల ద్రవ్యోల్బణం మార్చిలో 2.40%తో పోలిస్తే 1.60%కి తగ్గింది.

ముఖ్యమైన అంశాలు:

• ఇంధనం & విద్యుత్ ద్రవ్యోల్బణం మార్చిలో 8.96 % మరియు ఫిబ్రవరిలో 13.96 % నుండి ఏప్రిల్‌లో 0.93 %కి తగ్గింది.
• తయారీ ఉత్పత్తుల ద్రవ్యోల్బణం మార్చిలో -0.77 % మరియు ఫిబ్రవరిలో 1.94 % నుండి ఏప్రిల్‌లో -2.42 %కి తగ్గింది.
• భారతదేశంలో రిటైల్ ద్రవ్యోల్బణం ఏప్రిల్‌లో 5.7 శాతం నుండి 4.7 శాతానికి లేదా 18 నెలల కనిష్టానికి బాగా తగ్గింది.

నియామకాలు

12. సీబీఐ తదుపరి డైరెక్టర్‌గా కర్ణాటక డీజీపీ ప్రవీణ్ సూద్ నియమితులయ్యారు

కేంద్ర దర్యాప్తు సంస్థ (సీబీఐ) తదుపరి డైరెక్టర్ గా కర్ణాటక డీజీపీ ప్రవీణ్ సూద్ నియమితులయ్యారు. సుబోధ్ కుమార్ జైస్వాల్ పదవీకాలం ఈ నెల 25తో ముగియనుండటంతో రెండేళ్ల పాటు ప్రవీణ్ సూద్ ఈ పదవిలో కొనసాగనున్నారు.

ప్రధానాంశాలు
● ఆకట్టుకునే విద్యా నేపథ్యంతో, సూద్ గతంలో బళ్లారి మరియు రాయచూర్ జిల్లాల పోలీసు సూపరింటెండెంట్, మైసూర్ సిటీ పోలీసు కమిషనర్ మరియు మారిషస్ ప్రభుత్వానికి పోలీసు సలహాదారు వంటి పాత్రలను నిర్వహించారు.
● సూద్ అదనపు డైరెక్టర్ జనరల్ ఆఫ్ పోలీస్ (కంప్యూటర్ వింగ్)గా ఉన్న సమయంలో కర్ణాటకలో క్రిమినల్ ట్రాకింగ్ నెట్‌వర్క్ సిస్టమ్ అమలుకు బాధ్యత వహించారు.
● ట్రాఫిక్ నిర్వహణ మరియు రహదారి భద్రతను మెరుగుపరచడానికి సాంకేతికతను వినూత్నంగా ఉపయోగించినందుకు అతను అనేక అవార్డులను అందుకున్నారు.

ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ, భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి డీవై చంద్రచూడ్, లోక్‌సభలో ప్రతిపక్ష నేత అధీర్ రంజన్ చౌదరిలతో కూడిన ఉన్నతస్థాయి కమిటీ సమావేశంలో కర్ణాటక డీజీపీ ప్రవీణ్ సూద్ నియామకానికి అనుమతి లభించింది. తదుపరి సిబిఐ డైరెక్టర్‌గా సూద్‌ను ఎంపిక చేయడంపై ఆయన భిన్నాభిప్రాయాలను వ్యక్తం చేశారు.

అవార్డులు

13. జయంత్ నార్లికర్‌కు గోవింద్ స్వరూప్ లైఫ్‌టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డు 2022 లభించింది

ప్రముఖ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త మరియు IUCAA వ్యవస్థాపక డైరెక్టర్, ప్రొఫెసర్ జయంత్ V. నార్లికర్, ఆస్ట్రోనామికల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇండియా (ASI) నుండి ప్రారంభ గోవింద్ స్వరూప్ లైఫ్‌టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డును అందుకున్నారు. నార్లికర్ ASI యొక్క మాజీ అధ్యక్షులు  మరియు ఇంటర్-యూనివర్శిటీ సెంటర్ ఫర్ ఆస్ట్రానమీ అండ్ ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ (IUCAA) వ్యవస్థాపక డైరెక్టర్. అతను విశ్వశాస్త్రం  మరియు గురుత్వాకర్షణపై చేసిన కృషికి ప్రసిద్ధి చెందారు మరియు విశ్వం యొక్క పరిణామాన్ని అర్థం చేసుకోవడంలో గణనీయమైన కృషి చేశారు.

గోవింద్ స్వరూప్ లైఫ్‌టైమ్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డ్ అనేది ఖగోళ శాస్త్ర రంగంలో వ్యక్తులు చేసిన విశిష్ట సేవలను గుర్తించే ప్రతిష్టాత్మక అవార్డు. భారతదేశంలో రేడియో ఖగోళ శాస్త్ర రంగంలో అగ్రగామిగా ఉన్న గోవింద్ స్వరూప్ జ్ఞాపకార్థం గా ఈ అవార్డు గౌరవించబడింది మరియు ఇది గౌరవనీయుల అంకితభావం, ఆవిష్కరణ మరియు శాస్త్రీయ సమాజంపై అపారమైన ప్రభావానికి నిదర్శనం.

అన్ని పోటీ పరీక్షలకు ముఖ్యమైన అంశాలు :

• ఆస్ట్రోనామికల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇండియా అధ్యక్షుడు: ప్రొ. దీపాంకర్ బెనర్జీ
• ఆస్ట్రోనామికల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇండియా హైదరాబాద్, ఇండియా
• ఆస్ట్రోనామికల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇండియా స్థాపించబడింది: 1972.

Read More:  Download Top Current Affairs Q&A in Telugu 

Join Live Classes in Telugu for All Competitive Exams

దినోత్సవాలు

14. UN గ్లోబల్ రోడ్ సేఫ్టీ వీక్ ఈ సంవత్సరం మే 15-21 వరకు జరుగుతుంది

UN గ్లోబల్ రోడ్ సేఫ్టీ వీక్ అనేది రోడ్డు భద్రత మరియు ప్రమాదాల నివారణకు చర్యలు తీసుకోవడం యొక్క ప్రాముఖ్యత గురించి అవగాహన కల్పించడానికి మే లో నిర్వహించబడే వార్షిక కార్యక్రమం. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) మరియు UN ప్రాంతీయ కమీషన్‌లచే ఈ వారం నిర్వహించబడుతుంది మరియు ప్రభుత్వాలు, NGOలు, వ్యాపారాలు మరియు వ్యక్తులతో సహా అనేక రకాల భాగస్వాములు దీనికి మద్దతునిస్తున్నారు. ఈ వారం మొదటగా 2007లో గుర్తించబడింది. ఇది 2013 వరకు గమనించబడలేదు మరియు అప్పటి నుండి 2019 వరకు ప్రతి రెండు సంవత్సరాలకు ఒకసారి నమోదు చేయబడింది. ఇది ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) ద్వారా నిర్వహించబడే ప్రత్యేక ప్రపంచ రహదారి భద్రత ప్రచారం, రోడ్డు భద్రత మరియు ప్రమాదాల నివారణపై అవగాహన.

థీమ్
7వ UN గ్లోబల్ రోడ్ సేఫ్టీ వీక్ ఈ సంవత్సరం మే 15-21 వరకు జరుగుతుంది. థీమ్ స్థిరమైన రవాణా, మరియు ప్రత్యేకంగా ప్రభుత్వాలు నడక, సైకిల్ తొక్కడం మరియు ప్రజా రవాణాను ఉపయోగించడం వంటి వాటిని సులభతరం చేయడం అవసరం. ఈ మార్పు జరగడానికి రహదారి భద్రత ఒక అవసరం . #RethinkMobility అనేది నినాదం.

ప్రపంచవ్యాప్తంగా 5-29 సంవత్సరాల వయస్సు గల వ్యక్తుల మరణాలకు రోడ్డు ట్రాఫిక్ గాయాలు ప్రధాన కారణమని WHO అంచనా వేసింది. 2020లో, 1.3 మిలియన్ల రోడ్డు ట్రాఫిక్ మరణాలు సంభవించాయి మరియు చాలా మంది వ్యక్తులు గాయపడ్డారు.

15. అంతర్జాతీయ కుటుంబ దినోత్సవం 2023 మే 15న జరుపుకుంటారు

కుటుంబాల ప్రాముఖ్యత మరియు సమాజంలో వారి పాత్ర గురించి అవగాహన కల్పించేందుకు మే 15న అంతర్జాతీయ కుటుంబాల దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటారు. ఈ రోజు మన సమాజంలో కుటుంబాలు పోషించే ముఖ్యమైన పాత్రపై దృష్టి పెడుతుంది, అదే సమయంలో వారు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలను కూడా హైలైట్ చేస్తుంది. అంతర్జాతీయ కుటుంబాల దినోత్సవం అనేది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న దేశాలు జరుపుకునే ప్రపంచ ఆచారం. యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో, నేషనల్ కౌన్సిల్ ఆన్ ఫ్యామిలీ రిలేషన్స్, ఫ్యామిలీ రిసోర్స్ కోయలిషన్ ఆఫ్ అమెరికా మరియు నేషనల్ ఫ్యామిలీ ప్లానింగ్ అండ్ రిప్రొడక్టివ్ హెల్త్ అసోసియేషన్‌తో సహా అనేక రకాల సంస్థలు ఈ దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటాయి.

థీమ్
అంతర్జాతీయ కుటుంబాల దినోత్సవాన్ని ప్రతి సంవత్సరం ఒక్కో థీమ్‌తో జరుపుకుంటారు. అంతర్జాతీయ కుటుంబాల దినోత్సవం 2023 యొక్క థీమ్ ‘జనాభా ధోరణులు మరియు కుటుంబాలు’. గత సంవత్సరం అంతర్జాతీయ కుటుంబాల దినోత్సవం యొక్క థీమ్ ‘డెమోగ్రాఫిక్ ట్రెండ్స్ అండ్ ఫ్యామిలీస్’. కుటుంబాలు వారి వైవిధ్యాన్ని జరుపుకోవడానికి మరియు వారి ప్రత్యేక బంధాన్ని బలోపేతం చేయడానికి వివిధ కార్యక్రమాలు మరియు కార్యకలాపాలను నిర్వహించడం ద్వారా ఈ రోజును జరుపుకుంటారు.

Also Read:  Complete Static GK 2022 in Telugu (latest to Past)

ఇతరములు

16. కార్పొరేట్ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ C-PACEని పరిచయం చేసింది

MCA రిజిస్టర్ నుండి కంపెనీలను తొలగించే ప్రక్రియను క్రమబద్ధీకరించడానికి కార్పొరేట్ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ (MCA) సెంటర్ ఫర్ ప్రాసెసింగ్ యాక్సిలరేటెడ్ కార్పొరేట్ ఎగ్జిట్ (C-PACE)ని ఏర్పాటు చేసింది. C-PACE యొక్క ఉద్దేశ్యం రిజిస్ట్రీపై భారాన్ని తగ్గించడం మరియు రిజిస్టర్ నుండి తమ కంపెనీ పేరును తీసివేయడానికి వాటాదారులకు అనుకూలమైన ప్రక్రియను అందించడం.

ప్రధానాంశాలు

• కంపెనీలకు వ్యాపారం చేయడం మరియు నిష్క్రమించడం సులభతరం చేయడానికి MCA చేస్తున్న ప్రయత్నంలో ఈ చొరవ భాగం.
• C-PACE రిజిస్ట్రార్ ఆఫ్ కంపెనీస్ (RoC) క్రింద పనిచేస్తుంది మరియు ప్రాసెసింగ్ మరియు తొలగించడం కోసం దరఖాస్తులను నిర్వహిస్తుంది.
• C-PACE కార్యాలయాన్ని మే 1, 2023న R.K  దాల్మియా  ప్రారంభించారు MCAలో ఇన్‌స్పెక్షన్ అండ్ ఇన్వెస్టిగేషన్ డైరెక్టర్ గా పనిచేశారు.
• న్యూఢిల్లీలోని కార్పొరేట్ వ్యవహారాల డైరెక్టర్ జనరల్ (DGCoA)గా పర్యవేక్షించే C PACE తొలి రిజిస్ట్రార్గా హరిహర సాహూ నియమితులయ్యారు.

17. పసాంగ్ దావా షెర్పా 26 సార్లు ఎవరెస్ట్‌ను అధిరోహించిన 2వ వ్యక్తి

ప.దావా అని కూడా పిలువబడే పసాంగ్ దావా షెర్పా 26వ సారి విజయవంతంగా ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని చేరుకుని మరో నేపాల్ గైడ్ నెలకొల్పిన రికార్డును సమం చేశారు. హంగేరియన్ పర్వతారోహకుడికి తోడుగా 46 ఏళ్ల ఈ ఘనత సాధించారు. నేపాల్‌లోని హిమాలయాల్లో పర్వతారోహణ విజయాలను నమోదు చేసే హిమాలయన్ డేటాబేస్ ప్రకారం, ప దావా గతంలో ఎవరెస్ట్‌ని 25 సార్లు అధిరోహించారు, ఇందులో 2022లో రెండు అధిరోహణలు ఉన్నాయి. 1998లో అతని ప్రారంభ విజయవంతమైన అధిరోహణ నుండి, దావా దాదాపు ప్రతి సంవత్సరం ప్రయాణం చేస్తూనే ఉన్నారు.

అమెరికాకు చెందిన ఒక బృందానికి నాయకత్వం వహిస్తున్న కమీ రీటా ప్రస్తుతం ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని 27వ సారి అధిరోహించడం ద్వారా తన సొంత రికార్డును అధిగమించాలనే లక్ష్యంతో ఉన్నారు. రాబోయే కొద్ది రోజుల్లోనే పసాంగ్ దావా రికార్డు బద్దలయ్యే అవకాశం ఉందని ఇది సూచిస్తుంది. నేపాల్ ప్రపంచంలోని 14 ఎత్తైన శిఖరాలలో ఎనిమిది, 8,000 మీటర్ల కంటే ఎక్కువ ఎత్తులో ఉంది. సాధారణంగా వారి మొదటి పేర్లను ఉపయోగించే షెర్పాలు, వారి అసాధారణ అధిరోహణ సామర్ధ్యాలకు ప్రసిద్ధి చెందారు మరియు ప్రధానంగా పర్వతాలలో విదేశీ అధిరోహకులకు మార్గనిర్దేశం చేయడం ద్వారా జీవనోపాధి పొందుతారు. ఏప్రిల్‌లో ముగ్గురు షెర్పా అధిరోహకులు పర్వతం యొక్క సవాలుగా ఉన్న భాగంలో ప్రమాదకరమైన పగుళ్లలో పడిపోయిన సంఘటన తర్వాత ఈ సంవత్సరం క్లైంబింగ్ సీజన్ కొంచెం ఆలస్యం అయింది.

అన్ని పోటీ పరీక్షలకు ముఖ్యమైన అంశాలు:

• నేపాల్ రాజధాని: ఖాట్మండు;
• నేపాల్ ప్రధాన మంత్రి: పుష్ప కమల్ దహల్;
• నేపాల్ అధ్యక్షుడు: రామ్ చంద్ర పౌడెల్;
• నేపాల్ కరెన్సీ: నేపాల్ రూపాయి;
• నేపాల్ అధికారిక భాష: నేపాలీ.

***************************************************************************

Sharing is caring!