Table of Contents
दैनिक चालू घडामोडी
चालू घडामोडी हा सर्वात महत्वाचा विषय आहे आणि जर आपण आपला वेळ मनापासून समर्पित केला तर आपण या विषयातून खूप चांगले गुण मिळवू शकतो. चालू घडामोडी विषय असा आहे ज्या बदल माहिती असेल तरच आपल्यला परीक्षेत उत्तरे देता येतात तेदेखील खूप कमी वेळात आणि तो वेळ आपल्याला दुसऱ्या प्रश्नांना वापरता येतो. म्हणून या विषयात चांगले गूण मिळवण्यासाठी आपल्याला देशात आणि जगात काय चालले आहे याची माहिती असणे खूप गरजेचे आहे.
दैनिक चालू घडामोडी | |
श्रेणी | चालू घडामोडी |
उपयोगिता | महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी |
विषय | चालू घडामोडी |
लेखाचे नाव | दैनिक चालू घडामोडी |
दिनांक | 05 मे 2023 |
दैनिक चालू घडामोडी: 05 मे 2023
येथे आम्ही दैनिक चालू घडामोडी मध्ये सर्व वर्तमानपत्रांमधून समकालीन घटनांचा सारांश आपल्यासमोर सादर करतो, ज्यामुळे आपला वेळ वाचतो आणि आपले ज्ञान वाढते. तर चला आपण आता 05 मे 2023 च्या दैनिक चालू घडामोडी पाहूयात.
राष्ट्रीय बातम्या
1. NTPC समूहाची एकूण स्थापित क्षमता 72,304 MW वर पोहोचली आहे.
- सरकारी मालकीच्या ऊर्जा समूहाने एनटीपीसी समूहाने आपली स्थापित क्षमता 72,304 मेगावॅटपर्यंत वाढवून ऊर्जा क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण टप्पा गाठला आहे. या वाढीमध्ये बांगलादेशातील रामपाल येथील मैत्री सुपर थर्मल पॉवर प्लांट (MSTPP) च्या 660 मेगावॅट युनिट-1 च्या अलीकडील एकीकरणाचा समावेश आहे, जे NTPC ची पहिली परदेशातील क्षमता वाढ म्हणून चिन्हांकित करते.
दैनिक चालू घडामोडी: 04 मे 2023
महाराष्ट्र राज्य बातम्या
2. मॉरिशसमध्ये देवेंद्र फडणवीस यांच्या हस्ते छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या पुतळ्याचे अनावरण केले.
- महाराष्ट्राचे उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी मॉरिशसमध्ये छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या पुतळ्याचे अनावरण केले. त्यांनी इंडो-मॉरिशस बिझनेस फोरममध्ये भारतातील एक प्रमुख औद्योगिक आणि गुंतवणुकीचे ठिकाण म्हणून महाराष्ट्राची क्षमता अधोरेखित केली आणि मॉरिशस आणि महाराष्ट्र यांच्यातील व्यापाराला चालना देण्यासाठी सामंजस्य करार केला.
राज्य बातम्या
3. उत्तर प्रदेश सरकारने अयोध्येत डिस्नेलँडच्या धरतीवर ‘रामलँड’ची योजना आखली आहे.
- अयोध्या हे जागतिक पर्यटनाचे हॉटस्पॉट म्हणून, उत्तर प्रदेश सरकार भगवान रामाची कथा सांगण्यासाठी डिस्नेलँडवर आधारित ‘रामलँड’ थीम पार्क विकसित करण्याची योजना आखत आहे. रामलँडसह, पर्यटन विभाग ‘लर्निंग विथ एन्टरटेन्मेंट’ या टेम्प्लेटमध्ये रामायणातील पौराणिक कथा दाखवण्यासाठी मुलांना आणि प्रौढांना आकर्षित करण्याचा विचार करत आहे.
अंतरराष्ट्रीय बातम्या
4. श्रीलंकेचा डायलॉग Axiata आणि Bharti Airtel यांनी बंधनकारक टर्म शीटवर स्वाक्षरी केली.
- डायलॉग Axiata, श्रीलंकेतील सर्वात मोठी दूरसंचार प्रदाता आणि मलेशियाची Axiata ची उपकंपनी, यांनी त्यांच्या श्रीलंकन उपकंपन्यांचे विलीनीकरण करण्यासाठी भारताच्या Bharti Airtel सोबत बंधनकारक मुदत पत्रक जाहीर केले आहे. प्रस्तावित व्यवहारामुळे एअरटेलला डायलॉगमध्ये भागभांडवल मिळेल, जे एअरटेल लंकेच्या वाजवी मूल्याचे प्रतिनिधित्व करेल आणि एअरटेलला बेट राष्ट्रातील मोठ्या ग्राहकांपर्यंत पोहोचण्याची परवानगी देईल.
नियुक्ती बातम्या
5. पोलावरपू मल्लिकार्जुन प्रसाद कोल इंडियाचे पुढील प्रमुख असतील.
- सार्वजनिक उपक्रम निवड मंडळाने (PSEB) सेंट्रल कोलफिल्डचे CMD पोलावरपू मल्लिकार्जुन प्रसाद यांची कोल इंडिया (CIL) चे पुढील अध्यक्ष आणि व्यवस्थापकीय संचालक म्हणून शिफारस केली आहे. प्रसाद यांनी 1 जुलैपासून भारतातील सर्वात मोठ्या कोळसा खाणकामाची जबाबदारी स्वीकारण्याची अपेक्षा आहे, ज्यात खाणकाम केलेल्या वस्तूंपैकी 80 टक्के वाटा आहे.
6. दिल्ली उच्च न्यायालयाने कर्नाटक उच्च न्यायालयाचे माजी न्यायाधीश बास्केटबॉल फेडरेशन ऑफ इंडियाचे प्रशासक म्हणून नियुक्त केले.
- कर्नाटक उच्च न्यायालयाचे माजी न्यायाधीश पी कृष्णा भट यांची दिल्ली उच्च न्यायालयाने बास्केटबॉल फेडरेशन ऑफ इंडिया (BFI) च्या प्रशासक म्हणून संस्थेच्या निवडणुका घेण्यासाठी नियुक्ती केली आहे. नियुक्ती ताबडतोब प्रभावी होईल आणि जोपर्यंत नवीन-निर्वाचित संस्था BFI चा कार्यभार घेत नाही तोपर्यंत प्रशासक कार्यरत राहील. क्रीडा संहितेनुसार निवडणूक प्रक्रिया लवकरात लवकर पार पडेल याची काळजी घेण्याचे निर्देश न्यायालयाने प्रशासकांना दिले आहेत. 2023-2027 या कालावधीसाठी पदाधिकारी आणि कार्यकारिणी सदस्यांच्या निवडीसंदर्भातील अनेक याचिकांच्या अनुषंगाने हा निर्णय घेण्यात आला आहे.
अर्थव्यवस्था बातम्या
7. एप्रिलमधील भारतातील बेरोजगारीचा दर मार्चमधील 7.8 टक्क्यांवरून 8.11 टक्क्यांवर पोहोचला आहे.
- सेंटर फॉर मॉनिटरिंग इंडिया इकॉनॉमी या संशोधन संस्थेच्या आकडेवारीनुसार, एप्रिल 2023 मध्ये भारतातील बेरोजगारीचा दर 8.11% या चार महिन्यांच्या उच्चांकावर पोहोचला आहे. मार्चमध्ये देशव्यापी बेरोजगारीचा दर 7.8% वरून वाढला आहे, त्याच कालावधीत शहरी बेरोजगारी 8.51% वरून 9.81% पर्यंत वाढली आहे. ग्रामीण बेरोजगारी मात्र एप्रिलमध्ये किरकोळ घटून ७.३४ टक्क्यांवर आली आहे, जी महिन्यापूर्वी 7.47 टक्के होती.
8. RBI, BIS ने G20 TechSprint स्पर्धेची चौथी आवृत्ती लाँच केली.
- भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) आणि बँक फॉर इंटरनॅशनल सेटलमेंट्स (BIS) ने G20 TechSprint 2023 लाँच करण्याची घोषणा केली आहे, ही जागतिक स्पर्धा नाविन्यपूर्ण तंत्रज्ञान उपायांद्वारे क्रॉस-बॉर्डर पेमेंट्स सुधारण्याच्या उद्देशाने आहे. स्पर्धेच्या चौथ्या आवृत्तीचे अनावरण 4 मे रोजी करण्यात आले आणि ते जागतिक नवोन्मेषकांसाठी खुले आहे.
9. प्रमुख यूएस बँकांच्या अलीकडील अपयशांदरम्यान जेपी मॉर्गनने प्रथम रिपब्लिक बँक ताब्यात घेतली.
- अमेरिकन नियामकांनी घोषित केले की फर्स्ट रिपब्लिक बँक ताब्यात घेण्यात आली आहे आणि बँक जेपी मॉर्गन चेस अँड कंपनीला विकण्याचा करार झाला आहे. केवळ दोन महिन्यांत अपयशी ठरणारी ही तिसरी मोठी यूएस वित्तीय संस्था आहे. JPMorgan $173 अब्ज कर्जे आणि सुमारे $30 अब्ज सिक्युरिटीज मिळवणार आहे, ज्यात फर्स्ट रिपब्लिक बँकेकडून $92 अब्ज ठेवींचा समावेश आहे, परंतु ते बँकेचे कॉर्पोरेट कर्ज किंवा पसंतीचा स्टॉक घेत नाहीत.
10. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने नुकताच 2022-23 आर्थिक वर्षाचा अहवाल जारी केला.
- रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने नुकताच 2022-23 आर्थिक वर्षाचा अहवाल प्रसिद्ध केला आहे, ज्यामध्ये शाश्वत वाढ आणि कार्बन उत्सर्जन कमी करण्यावर लक्ष केंद्रित केले आहे. अहवालात हवामान बदलाच्या चार गंभीर पैलूंचा समावेश आहे, ज्यात त्याचे व्यापक आर्थिक परिणाम, आर्थिक स्थिरता परिणाम आणि हवामान धोके कमी करण्यासाठी धोरणे यांचा समावेश आहे.
कराराच्या बातम्या
11. भारत आणि इस्रायलमध्ये औद्योगिक संशोधन आणि विकास सहकार्यासाठी सामंजस्य करार करण्यात आला.
- भारत आणि इस्रायलने औद्योगिक संशोधन आणि विकास सहकार्यावर सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी केली आहे, जो त्यांच्या वैज्ञानिक आणि तांत्रिक भागीदारीतील महत्त्वपूर्ण मैलाचा दगड आहे, असे विज्ञान आणि तंत्रज्ञान मंत्रालयाने म्हटले आहे.
- आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स, क्वांटम आणि सेमीकंडक्टर्स, सिंथेटिक बायोलॉजी, हेल्थकेअर, एरोस्पेस, शाश्वत ऊर्जा आणि कृषी यासारख्या विविध उच्च-तंत्रज्ञान क्षेत्रातील संयुक्त औद्योगिक संशोधन आणि विकास प्रकल्पांना सक्षम करणे हे या सहकार्याचे उद्दिष्ट आहे.
शिखर व परिषद बातम्या
12. शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (SCO) च्या आठ सदस्य देशांच्या परराष्ट्र मंत्र्यांची गोव्यात 4 आणि 5 मे रोजी बैठक होत आहे.
- शांघाय कोऑपरेशन ऑर्गनायझेशन (SCO) च्या आठ सदस्य देशांच्या परराष्ट्र मंत्र्यांची गोव्यात 4 आणि 5 मे रोजी बैठक होत आहे. या बैठकीमुळे नवी दिल्ली येथे जुलैमध्ये होणाऱ्या SCO नेत्यांच्या शिखर परिषदेची मुहूर्तमेढ रोवली जाईल. भारत, यजमान देश, या क्षेत्रातील बहुपक्षीय, राजकीय, सुरक्षा, आर्थिक आणि लोक-लोकांच्या परस्परसंवादांना प्रोत्साहन देण्यासाठी SCO ला विशेष महत्त्व देतो.
व्यवसाय बातम्या
13. Vizag मध्ये टेक्नॉलॉजी बिझनेस पार्कची स्थापना AdaniConneX द्वारे केली जाणार आहे.
- AdaniConneX, अदानी एंटरप्रायझेसच्या मालकीची कंपनी, स्थानिक तंत्रज्ञान परिसंस्थेला चालना देण्याच्या उद्देशाने विझागच्या मधुरावडा येथे एकात्मिक डेटा सेंटर आणि तंत्रज्ञान व्यवसाय पार्क बांधत आहे. कंपनीच्या म्हणण्यानुसार, या सुविधेत डेटा सेंटर, तंत्रज्ञान आणि बिझनेस पार्क तसेच कौशल्य विकास केंद्राचा समावेश असेल.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- आंध्र प्रदेशचे मुख्यमंत्री: वायएस जगन मोहन रेड्डी
- अदानी समूहाचे व्यवस्थापकीय संचालक: राजेश अदानी
- अदानी पोर्ट्स अँड सेझ (एपीएसईझेड) लिमिटेडचे सीईओ आणि पूर्णवेळ संचालक: करण अदानी
क्रीडा बातम्या
14. ग्लोबल चेस लीग (GCL), FIDE आणि टेक महिंद्रा यांच्यातील संयुक्त उपक्रम, दुबई हे उद्घाटन आवृत्तीचे ठिकाण म्हणून घोषित केले.
- FIDE आणि टेक महिंद्रा यांच्यातील संयुक्त उपक्रम असलेल्या ग्लोबल चेस लीग (GCL) ने उद्घाटन आवृत्तीसाठी दुबई हे ठिकाण घोषित केले. डॉ. अमन पुरी, दुबईचे भारताचे महावाणिज्य दूत, विश्वनाथन आनंद, पाचवेळा जागतिक बुद्धिबळ चॅम्पियन, FIDE चे उपाध्यक्ष, CP गुरनानी, टेक महिंद्राचे व्यवस्थापकीय संचालक आणि सीईओ पराग शाह, AVP आणि प्रमुख, महिंद्रा एक्सेलो आणि ग्लोबल चेस सदस्य लीग बोर्डाचे आणि ग्लोबल चेस लीग बोर्डाचे अध्यक्ष जगदीश मित्रा उपस्थित होते.
15. ऑलिम्पिक रौप्यपदक विजेत्या निजेल आमोसवर डोपिंगसाठी 3 वर्षांची बंदी घालण्यात आली.
- अँथलेटिक्स इंटिग्रिटी युनिटनुसार, 2012 ऑलिम्पिकमध्ये पुरुषांच्या 800 मीटरमध्ये रौप्य पदक जिंकणाऱ्या निजेल अमोसवर डोपिंगसाठी तीन वर्षांची बंदी घालण्यात आली आहे.बोत्सवानाचा रहिवासी असलेल्या आमोसने मागील वर्षीच्या ट्रॅक वर्ल्ड चॅम्पियनशिपच्या आघाडीवर GW1516 या बंदी घातलेल्या पदार्थासाठी सकारात्मक चाचणी केली. तथापि, आरोप मान्य केल्याबद्दल त्याला मानक चार वर्षांच्या बंदीवर कपात मिळाली. दुर्दैवाने, याचा अर्थ असा आहे की बंदीमुळे आमोस पुढील वर्षी पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये सहभागी होऊ शकणार नाही.
ज्ञानकोश मासिक चालू घडामोडी – एप्रिल 2023
संरक्षण बातम्या
16. भारताचे संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह आणि त्यांच्या मालदीवच्या समकक्ष मारिया दीदी यांनी मालदीवच्या तटरक्षक दलासाठी सिफावारू येथे बंदर बांधण्याचे उद्घाटन केले.
- भारताचे संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह आणि त्यांच्या मालदीवच्या समकक्ष मारिया दीदी यांनी मालदीवच्या तटरक्षक दलासाठी सिफावरू येथे बंदर बांधण्याचे काम सुरू केले. या हालचालीचा उद्देश देशाची सागरी सुरक्षा क्षमता वाढवणे आहे, विशेषत: चीन अधिक युद्धनौका पाठवून आणि या प्रदेशात प्रकल्प हाती घेऊन हिंद महासागर क्षेत्रात आपली उपस्थिती वाढवत आहे.
महत्वाचे दिवस
17. आंतरराष्ट्रीय अग्निशामक दिवस 04 मे रोजी साजरा केला जातो.
- आंतरराष्ट्रीय अग्निशामक दिन हा दिवस इतरांना वाचवण्यासाठी दररोज आपले प्राण पणाला लावणाऱ्या शूर व्यक्तींना ओळखण्यासाठी आणि त्यांचा सन्मान करण्यासाठी समर्पित दिवस आहे.
18. जागतिक पोर्तुगीज भाषा दिवस 5 मे रोजी साजरा केला जातो.
- UNESCO च्या सर्वसाधारण परिषदेच्या 40 व्या सत्रात, 2019 मध्ये, पोर्तुगीज भाषा आणि लुसोफोन संस्कृतींच्या सन्मानार्थ 5 मे हा “जागतिक पोर्तुगीज भाषा दिवस” म्हणून नियुक्त केला गेला. पोर्तुगीज भाषिक देशांचा समुदाय (CPLP), ही एक आंतरशासकीय संस्था आहे ज्यामध्ये पोर्तुगीज बोलल्या जाणार्या देशांचा समावेश आहे, ही तारीख 2009 मध्ये स्थापित केली गेली आणि 2000 पासून युनेस्कोशी अधिकृत भागीदारी आहे.
निधन बातम्या
19. युनायटेड स्टेट्स ऑफ अमेरिका मधील माजी 100 मीटर वर्ल्ड चॅम्पियन स्प्रिंटर, टोरी बोवी यांचे वयाच्या 32 व्या वर्षी निधन झाले.
- युनायटेड स्टेट्स ऑफ अमेरिका मधील माजी 100 मीटर वर्ल्ड चॅम्पियन स्प्रिंटर, टोरी बोवी यांचे वयाच्या 32 व्या वर्षी निधन झाले. अमेरिकन 2017 मध्ये जागतिक विजेतेपदावर विराजमान झाले आणि 2016 मध्ये रिओ गेम्समध्ये तीन ऑलिम्पिक पदके जिंकली. तिने यूएसए सोबत ऑलिम्पिक सुवर्ण जिंकले 2016 मध्ये रिओ ऑलिम्पिकमधील रिले संघ. टोरीचा जन्म मिसिसिपीमध्ये झाला आणि ट्रॅक इव्हेंट्स घेण्यापूर्वी ती लहानपणी बास्केटबॉल खेळली.
मासिक चालू घडामोडींवर महत्त्वपूर्ण वनलायनर प्रश्न-उत्तर PDF- एप्रिल 2023
ताज्या महाराष्ट्र सरकारी नोकरीबद्दल माहितीसाठी | माझी नोकरी 2023 |
होम पेज | अड्डा 247 मराठी |
मराठीत चालू घडामोडी | चालु घडामोडी |