दैनिक चालू घडामोडी: 03 ऑगस्ट 2023

दैनिक चालू घडामोडी

चालू घडामोडी हा सर्वात महत्वाचा विषय आहे आणि जर आपण आपला वेळ मनापासून समर्पित केला तर आपण या विषयातून खूप चांगले गुण मिळवू शकतो. चालू घडामोडी विषय असा आहे ज्या बदल माहिती असेल तरच आपल्यला परीक्षेत उत्तरे देता येतात तेदेखील खूप कमी वेळात आणि तो वेळ आपल्याला दुसऱ्या प्रश्नांना वापरता येतो. म्हणून या विषयात चांगले गूण मिळवण्यासाठी आपल्याला देशात आणि जगात काय चालले आहे याची माहिती असणे खूप गरजेचे आहे. 

दैनिक चालू घडामोडी: 03 ऑगस्ट 2023

येथे आम्ही दैनिक चालू घडामोडी मध्ये सर्व वर्तमानपत्रांमधून समकालीन घटनांचा सारांश आपल्यासमोर सादर करतो, ज्यामुळे आपला वेळ वाचतो आणि आपले ज्ञान वाढते. तर चला आपण आता 03 ऑगस्ट 2023 च्या दैनिक चालू घडामोडी पाहूयात.

राष्ट्रीय बातम्या

1. संसदेने खाजगी क्षेत्राला लिथियम आणि इतर अणु खनिजे खाण करण्यास परवानगी देणारे विधेयक मंजूर केले.

• खाण आणि खनिजे (विकास आणि नियमन) सुधारणा विधेयक, 2023, भारतीय संसदेने अलीकडेच मंजूर केले आहे, ज्यामुळे खाजगी क्षेत्राला लिथियमसह 12 पैकी सहा अणु खनिजे तसेच सोन्यासारख्या खोलवर बसलेल्या खनिजांसाठी खाणकाम कार्य करण्यास सक्षम केले गेले. आणि चांदी. हा महत्त्वपूर्ण निर्णय देशांतर्गत उत्खनन आणि गंभीर खनिजांच्या उत्पादनाला चालना देण्याचा आणि या संसाधनांवर अवलंबून असलेल्या उद्योगांच्या वाढीला गती देण्याचा प्रयत्न करतो.

2. NTA ने PM YASASVI योजनेअंतर्गत 10 ऑगस्ट 2023 पर्यंत शिष्यवृत्ती कार्यक्रमासाठी अर्जदारांची नोंदणी प्रक्रिया सुरू केली आहे.

• नॅशनल टेस्टिंग एजन्सी (NTA) ने PM यंग अचिव्हर्स स्कॉलरशिप अवॉर्ड स्कीम फॉर व्हायब्रंट इंडिया (YASASVI) या योजनेअंतर्गत सुरू केलेल्या शिष्यवृत्ती प्रवेश परीक्षा 2023 साठी अर्ज प्रक्रिया सुरू केली आहे. NTA ने 11 जुलै 2023 ते 10 ऑगस्ट 2023 या कालावधीत अद्याप.nta.an.in या अधिकृत वेबसाइटद्वारे अर्ज आमंत्रित केले आहेत. पीएम यशस्वी शिष्यवृत्ती परीक्षेद्वारे इयत्ता 9-12वीच्या गुणवंत विद्यार्थ्यांना दरवर्षी 75,000 ते रु. 1,25,000 पर्यंतची 15,000 शिष्यवृत्ती देण्याची योजना सरकारने आखली आहे.

3. एडटेक प्लॅटफॉर्म DIKSHA चे आधुनिकीकरण करण्यासाठी शिक्षण मंत्रालयाने ओरॅकल क्लाउड इन्फ्रास्ट्रक्चरची निवड केली.

• शिक्षण मंत्रालयाने राष्ट्रीय शैक्षणिक तंत्रज्ञान मंच डिजिटल इन्फ्रास्ट्रक्चर फॉर नॉलेज शेअरिंग (DIKSHA) या कंपनीचे आधुनिकीकरण करण्यासाठी ओरॅकल क्लाउड इन्फ्रास्ट्रक्चरची निवड केली आहे. स्थलांतर DIKSHA ला अधिक प्रवेशयोग्य बनविण्यात आणि त्याच्या IT खर्च कमी करण्यात मदत करेल. सात वर्षांच्या सहकार्य करारांतर्गत, OCI मंत्रालयाला देशभरातील लाखो अतिरिक्त विद्यार्थी, शिक्षक आणि सहयोगींना शैक्षणिक संसाधने प्रदान करण्यासाठी DIKSHA चा वापर करण्यास मदत करेल.

4. कॅम्पसवरील भेदभावविरोधी मार्गदर्शक तत्त्वे सुधारण्यासाठी केंद्राने तज्ञांचे पॅनेल तयार केले आहे.

• केंद्रीय शिक्षण मंत्रालयाने 2 ऑगस्ट रोजी उच्च शैक्षणिक संस्थेतील अनुसूचित जाती, ST, OBC, अपंग व्यक्ती आणि इतर अल्पसंख्याकांच्या संदर्भात भेदभाव विरोधी मार्गदर्शक तत्त्वे सुधारण्यासाठी तज्ञ पॅनेलची स्थापना केली. तज्ज्ञ पॅनेलचे प्राथमिक उद्दिष्ट कॅम्पसमधील विद्यमान भेदभावविरोधी धोरणे आणि पद्धतींचा सर्वसमावेशक आढावा घेणे, अंतर आणि कमतरता ओळखणे आणि सुधारणा प्रस्तावित करणे हे आहे.

5. नॅशनल डीप टेक स्टार्टअप पॉलिसी कन्सोर्टियमने भारतीय डीप टेक स्टार्टअप इकोसिस्टमच्या प्रगतीसाठी समर्पित डीप टेक स्टार्टअप पॉलिसी लाँच केली.

• नॅशनल डीप टेक स्टार्टअप पॉलिसी (NDTSP) कन्सोर्टियमने मागणी पूर्ण करण्यासाठी आणि भारतीय सखोल टेक स्टार्टअप इकोसिस्टम मजबूत करण्यासाठी सार्वजनिक सल्लामसलत करण्यासाठी राष्ट्रीय डीप टेक स्टार्टअप धोरणाचा मसुदा अनावरण केला आहे.
• डीप टेकमध्ये गहन वैज्ञानिक आणि अभियांत्रिकी प्रगतीवर आधारित अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा समावेश आहे. उदाहरणार्थ, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स (AI) आणि मशीन लर्निंग (ML) डीप टेकचे उदाहरण देतात कारण ते मशीन्सना डेटामधून शिकण्यास आणि चपखल निर्णय घेण्यास सक्षम करण्यासाठी जटिल अल्गोरिदम आणि मॉडेल्सवर अवलंबून असतात

राज्य बातम्या

6. आसामचे मुख्यमंत्री हिमंता बिस्वा सरमा यांनी ‘अमृत वृद्धि आंदोलन’ अँप लाँच केले.

• आसाम सरकारने ‘ अमृत वृक्षा आंदोलन ‘ नावाचा एक मोठा उपक्रम जाहीर करून आपले वनक्षेत्र वाढवण्यासाठी आणि हवामान बदलाचा सामना करण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. या महत्त्वाकांक्षी प्रकल्पात सप्टेंबरमध्ये एका दिवसात 1 कोटी रोपे लावण्याचे उद्दिष्ट आहे, जे राज्याच्या हरित अर्थव्यवस्थेला चालना देण्यासाठी आणि ग्लोबल वॉर्मिंगविरुद्धच्या लढ्यात योगदान देण्याच्या प्रयत्नांमध्ये एक महत्त्वपूर्ण टप्पा म्हणून ओळखले जाते.

7. पाटणा उच्च न्यायालयाने बिहारमध्ये जात आधारित सर्वेक्षण पुन्हा सुरू करण्याचे आदेश दिले आहेत.

• पाटणा उच्च न्यायालयाच्या आदेशानंतर संपूर्ण बिहारमध्ये जात आधारित सर्वेक्षण पुन्हा सुरू झाले आहे. हे सर्वेक्षण प्रथम पाटणा जिल्हा दंडाधिकारी चंद्रशेखर यांनी प्रभाग 10, फुलवारीशरीफ, पाटणा येथे सुरू केले. पाटण्यात 13 लाख 69 हजार कुटुंबे असून त्यापैकी 9 लाख 35 हजार लोकांचे सर्वेक्षण करण्यात आले असून, उर्वरित कुटुंबांचे सर्वेक्षण आठवडाभरात केले जाणार आहे.

8. तामिळनाडू सांस्कृतिक महोत्सव आडी पेरुक्कू साजरा करत आहे.

• तमिळ सांस्कृतिक समुदाय पावसाळ्याच्या ऋतूचा आणि जमिनीच्या सुपीकतेचा सन्मान करण्यासाठी आदी पेरुक्कू, ज्याला पाथिनेटम पेरुक्कू असेही म्हणतात, हा सण साजरा करतात. आडी पेरुक्कू 3 ऑगस्ट रोजी साजरी केली जाते. पारंपारिकपणे जुलैच्या उत्तरार्धात किंवा ऑगस्टच्या सुरुवातीस साजरा केला जाणारा, हा उत्सव पाणवठ्यांप्रती कृतज्ञता व्यक्त करण्यासाठी केंद्रस्थानी असतो, कारण आडीचा संपूर्ण महिना पावसाळ्याच्या प्रारंभाचा शुभारंभ मानला जातो.

9. ओडिशाने सामाजिक सुरक्षा योजनेची व्याप्ती वाढवली.

• ओडिशा सरकारने सामाजिक सुरक्षा योजनेची व्याप्ती असंघटित कामगारांच्या 50 अधिक श्रेणींमध्ये वाढवली आहे ज्यात डिलिव्हरी बॉय, बोटमन आणि फोटोग्राफर यांचा समावेश आहे, या योजनेचा उद्देश अपघाती किंवा नैसर्गिक मृत्यू झाल्यास आर्थिक सहाय्य प्रदान करणे आहे.

दैनिक चालू घडामोडी: 02 ऑगस्ट 2023

आंतरराष्ट्रीय बातम्या

10. चीनमध्ये 140 वर्षांत सर्वाधिक पाऊस पडल्यामुळे लोकांना ऐतिहासिक पुराचा सामना करावा लागत आहे.

• चीनची राजधानी बीजिंगने ऐतिहासिक महापूर अनुभवला आणि पाच दिवसांच्या कालावधीत तब्बल ७४४.८ मिलीमीटर पावसाची नोंद केली. हा मुसळधार पाऊस, जो 140 वर्षांतील सर्वाधिक आहे , डोक्सुरी या टायफूनच्या अवशेषांमुळे सुरू झाला, ज्यामुळे रस्ते पाण्याखाली गेले आणि रहिवासी अडकून पडले. आपत्तीमुळे दुःखद मृत्यू झाला आहे, कमीतकमी 21 लोकांचा मृत्यू झाला आहे आणि इतर 26 अद्याप बेपत्ता आहेत. बीजिंग आणि आजूबाजूच्या हेबेई प्रांताला भीषण पुराचा सामना करावा लागला, ज्यामुळे पायाभूत सुविधांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आणि बचाव कार्यात मोठे आव्हान उभे राहिले.

11. नायजरमधील सत्तापालटामुळे राजकीय स्थिरता आणि प्रादेशिक सुरक्षा धोक्यात आली.

• 26 जुलै रोजी, नायजरमधील बंडखोरीच्या प्रयत्नाने देशाच्या राजकीय स्थिरतेला धक्का दिला आणि साहेल प्रदेशातील वाढत्या इस्लामी बंडखोरीचा सामना करण्याच्या प्रयत्नांबद्दल चिंता व्यक्त केली. देशातील पहिल्या शांततापूर्ण लोकशाही संक्रमणाद्वारे 2021 मध्ये सत्तेवर आलेले राष्ट्राध्यक्ष मोहम्मद बझौम यांना बंडखोर सैनिकांनी पदच्युत केले. हा लेख सत्तापालटामागील कारणे, त्याचा प्रदेशावर होणारा परिणाम आणि आंतरराष्ट्रीय प्रतिसाद याविषयी माहिती देतो.

12. 6 ऑगस्ट 1945 रोजी जपानमधील हिरोशिमा शहर जगातील पहिल्या अणुबॉम्ब हल्ल्याला बळी पडले.

• हिरोशिमाच्या बॉम्बस्फोटापर्यंतच्या घटनांना द्वितीय विश्वयुद्धाने आकार दिला , एक संघर्ष ज्याने जगाला अभूतपूर्व हिंसाचार आणि विनाशाने वेढले. जपानी सरकार मित्र राष्ट्रांचा एक मोठा शत्रू होता, आणि युनायटेड स्टेट्सने, युद्धाला त्वरीत निष्कर्षापर्यंत पोहोचवण्याची इच्छा बाळगून, जपानच्या शरणागतीला भाग पाडण्यासाठी नवीन विकसित अणुबॉम्बचा वापर करण्याचा कठीण निर्णय घेतला.

अर्थव्यवस्था बातम्या

13. SBI ने 7.54% कूपन दराने 15-वर्षांच्या पायाभूत सुविधा बाँडद्वारे ₹10,000 कोटी उभारले.

• स्टेट बँक ऑफ इंडिया (SBI) ने तिसर्‍या इन्फ्रास्ट्रक्चर बाँड जारी करून 10,000 कोटी रुपये यशस्वीरित्या उभे केले. रोख्यांचा कालावधी 15 वर्षांचा आहे आणि त्यांचा 31 जुलै रोजी लिलाव करण्यात आला, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांचा उत्स्फूर्त प्रतिसाद लाभला.

14. जीएसटी कौन्सिलच्या 51 व्या परिषदेत ऑनलाइन गेमिंगवर 28% कर लावण्याचा ठराव करण्यात आला आहे.

• वस्तू आणि सेवा कर (GST) परिषदेच्या 51 व्या बैठकीत ऑनलाइन गेमिंगवर लावलेल्या बेट्सच्या पूर्ण दर्शनी मूल्यावर 28% कर लावण्याचा निर्णय घेतला आहे, जो 1 ऑक्टोबरपासून लागू होईल.

15. मार्च 2023 मध्ये सरकारी कर्ज ₹155.6 लाख कोटी होते.

• मार्च 2023 मध्ये, भारत सरकारचे कर्ज ₹155.6 लाख कोटी होते, जे देशाच्या GDP च्या 57.1% होते. हे 2020-21 मधील GDP च्या 61.5% वरून घट दर्शवते, जे कर्ज पातळी व्यवस्थापित करण्याच्या प्रयत्नांना सूचित करते. सरकारने भांडवली खर्च, आर्थिक वृद्धी आणि मॅक्रो आणि सूक्ष्म दोन्ही स्तरांवर कल्याणला चालना देण्यासाठी विविध योजना देखील लागू केल्या आहेत. याव्यतिरिक्त, भारताला $5 ट्रिलियनची अर्थव्यवस्था बनवण्याचे महत्त्वाकांक्षी उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठी एक रोडमॅप तयार करण्यात आला आहे, ज्यामध्ये डिजिटल अर्थव्यवस्थेचा प्रचार, तंत्रज्ञान-सक्षम विकास, ऊर्जा संक्रमण आणि बरेच काही समाविष्ट आहे.

16. जुलैमध्ये UPI व्यवहार 44% वाढून ₹15-लाख कोटी झाले.

• युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (UPI) नेटवर्कमध्ये जुलै 2023 मध्ये उल्लेखनीय वाढ दिसून आली, ज्याने व्यवहाराचे प्रमाण आणि मूल्य दोन्हीमध्ये नवीन विक्रम प्रस्थापित केले. जूनमध्ये किरकोळ घट झाल्यानंतर, UPI व्यवहारांमध्ये वार्षिक 44% वाढ झाली (YoY) आणि तो तब्बल ₹15.34 लाख कोटींवर पोहोचला. व्यवहारांच्या संख्येने देखील 996 कोटींचा नवा उच्चांक गाठला आहे, जो जुलै 2022 च्या तुलनेत 58% ची लक्षणीय वाढ आहे. बाजारातील सहभागींनी अंदाज व्यक्त केला आहे की UPI व्यवहार वाढतच जातील, शक्यतो चालू तिमाहीत 1,000-कोटीचा टप्पा ओलांडतील.

साप्ताहिक चालू घडामोडी (23 ते 29 जुलै 2023)

कराराच्या बातम्या

17. भारतीय रेल्वे आणि IIT-मद्रास यांनी 5G टेस्टबेडसाठी सामंजस्य करार केला.

• रेल्वे मंत्रालय आणि इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी मद्रास (IIT मद्रास) यांनी सिकंदराबाद येथील इंडियन रेल्वे इन्स्टिट्यूट ऑफ सिग्नल इंजिनिअरिंग अँड टेलिकम्युनिकेशन्स (IRISET) येथे इंडिया 5G टेस्टबेड स्थापित करण्यासाठी सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी केली;

अहवाल व निर्देशांक बातम्या

18. जगातील सर्वात श्रीमंत व्यक्तींच्या यादीत इलॉन मस्क पहिल्या क्रमांकावर आहे.

• जगातील अब्जाधीशांची यादी किंवा रिअल-टाइम अब्जाधीशांची यादी ही जगातील सर्वात श्रीमंत अब्जाधीशांची त्यांच्या रेकॉर्ड केलेल्या निव्वळ संपत्तीवर आधारित वार्षिक क्रमवारी आहे. फोर्ब्स मॅगझिनद्वारे दर मार्चमध्ये त्याची निर्मिती आणि प्रकाशन केले जाते. या क्रमवारीची पहिली आवृत्ती 1987 मध्ये प्रकाशित झाली होती.

अव्वल 10 व्यक्तींची यादी 

अ. क्र.	नाव	निव्वळ संपत्ती (अब्जांमध्ये)	देश
1	इलॉन मस्क	$240.7	संयुक्त राष्ट्र अमेरिका
2	बर्नार्ड अर्नॉल्ट अँड फॅमिली	$231.4	फ्रान्स
3	जेफ बेझोस	$154.9	संयुक्त राष्ट्र अमेरिका
4	लॅरी एलिसन	$146.1	संयुक्त राष्ट्र अमेरिका
5	बिल गेट्स	$119.3	संयुक्त राष्ट्र अमेरिका
6	वॉरन बफेट	$117.4	संयुक्त राष्ट्र अमेरिका
7	मार्क झुकरबर्ग	$115.2	संयुक्त राष्ट्र अमेरिका
8	लॅरी पेज	$111.9	संयुक्त राष्ट्र अमेरिका
9	सर्जी ब्रिन	$106.2	संयुक्त राष्ट्र अमेरिका
10	स्टीव्ह बाल्मर	$103.4	संयुक्त राष्ट्र अमेरिका

19. रिलायन्सने 16 स्थानांची झेप घेतली, आता फॉर्च्यून ग्लोबल 500 यादीत 88 व्या क्रमांकावर आहे.

• अब्जाधीश मुकेश अंबानी यांच्या रिलायन्स इंडस्ट्रीजने ताज्या फॉर्च्यून ग्लोबल 500 यादीत भारतीय कॉर्पोरेट्समधील सर्वोच्च क्रमवारी कायम राखली असून, 16 स्थानांनी झेप घेत 88 व्या क्रमांकावर आहे. कंपनीने 2021 मधील 155 व्या क्रमांकावरून गेल्या दोन वर्षांत तब्बल 67 स्थाने मिळवली आहेत. या वर्षीच्या फॉर्च्युन ग्लोबल 500 रँकिंगमध्ये तब्बल आठ भारतीय कंपन्या आहेत. सरकारी मालकीच्या इंडियन ऑइल कॉर्पोरेशनने (IOC) 48 स्थानांनी झेप घेत 94 व्या क्रमांकावर झेप घेतली आहे.

ज्ञानकोश मासिक चालू घडामोडी – जुलै 2023

पुस्तके आणि लेखक बातम्या

20. ज्येष्ठ पत्रकार नीरजा चौधरी यांच्या “हाऊ प्राइम मिनिस्टर्स डिसायड” या नवीन पुस्तक प्रकाशित झाले.

• ज्येष्ठ पत्रकार नीरजा चौधरी यांचे हाऊ प्राइम मिनिस्टर्स डिसाइड नावाचे नवीन पुस्तक प्रकाशित झाले आहे. माजी पंतप्रधान इंदिरा गांधी यांचे अनेक आरएसएस नेत्यांशी चांगले संबंध होते, परंतु त्यांनी संघटना आणि स्वतःमध्ये अंतर ठेवले होते, असा दावाही एका नवीन पुस्तकात करण्यात आला आहे.

मासिक चालू घडामोडींवर महत्त्वपूर्ण वनलायनर प्रश्न-उत्तर PDF- जुलै 2023

विविध दिवस

21. कुनो नॅशनल पार्कमध्ये आणखी एका चित्ताचा मृत्यू झाल्याने मृतांची संख्या नऊ झाली आहे.

• मध्य प्रदेशातील कुनो नॅशनल पार्कमध्ये धात्री (टिबिलिसी) नावाच्या मादी चित्ताचा नुकताच मृत्यू झाला आहे. यामुळे या वर्षी मार्चपासून भारतात जन्मलेल्या तीन शावकांसह नामिबिया आणि दक्षिण आफ्रिकेतून स्थलांतरित झालेल्या सहा प्रौढ चित्त्यांसह एकूण मृत्यूची संख्या नऊ झाली आहे. मृत्यूचे कारण निश्चित करण्यासाठी सध्या शवविच्छेदन तपासणी सुरू आहे.

अड्डा 247 मराठीचे युट्युब चॅनल

अड्डा 247 मराठी अँप | अड्डा 247 मराठी टेलिग्राम ग्रुप.

Sharing is caring!