భారతదేశంలో మహిళల ఉద్యోగావకాశాలలో జరుగుతున్న మార్పులు: మహిళల ఉపాధిలో మారుతున్న ధోరణుల ద్వారా భారతదేశ ప్రయాణం గణనీయమైన హెచ్చుతగ్గులు మరియు తీవ్రమైన చర్చలతో గుర్తించబడింది. నేషనల్ శాంపిల్ సర్వేలు (NSS) మరియు పీరియాడిక్ లేబర్ ఫోర్స్ సర్వేలు (PLFS) నుండి చూస్తే, ఒక గుర్తించదగిన నమూనా బయటపడింది: మహిళల పని భాగస్వామ్య రేటు 1993-94 మరియు 2004-05 మధ్య 42% నుండి 2011-12 లో 28% కు పడిపోయింది, 2017-18లో 22%కి మరింత దిగజారింది, 2022-23 నాటికి 36%కి మాత్రమే ఆశ్చర్యకరమైన పెరుగుదలను సాధించింది.
విభిన్న వివరణలు
ఈ పథం రెండు ప్రధాన కథనాలను సృష్టించింది:
- నిరాశావాద దృక్పథం: ప్రారంభ క్షీణతను తగ్గుతున్న ఉద్యోగ లభ్యతకు సూచికగా వివరిస్తుంది మరియు పెరుగుతున్న పేదరికానికి తదుపరి పెరుగుదలను ఆపాదిస్తుంది.
- ఆశావహ దృక్పథం: ప్రారంభ పతనం శ్రేయస్సుకు సంకేతంగా, మహిళలు కుటుంబానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వడానికి వీలు కల్పిస్తుంది, తరువాత పెరుగుదల మెరుగైన ఉపాధి అవకాశాలను ప్రతిబింబిస్తుంది.
నిశిత పరిశీలన
25-59 సంవత్సరాల వయస్సు గల మహిళల పని భాగస్వామ్యాన్ని లోతుగా పరిశీలిస్తే మూడు ప్రాథమిక వర్గాలు కనిపిస్తాయి: వ్యవసాయంలో స్వయం ఉపాధి, వ్యవసాయేతర స్వయం ఉపాధి మరియు వేతనం లేదా జీతంతో కూడిన పని. గమనించిన అత్యంత ముఖ్యమైన మార్పు వ్యవసాయ రంగంలో ఉంది, ఇక్కడ కుటుంబ పొలాలలో మహిళల ప్రమేయం 1993 మరియు 2017 మధ్య 23% నుండి 10% కు నాటకీయంగా తగ్గింది, ఇటీవలి సంవత్సరాలలో 23% కు తిరిగి పుంజుకుంది.
అంతేకాకుండా, పనిప్రాంతంలో లైంగిక వేధింపులను నివారించడానికి అంతర్గత ఫిర్యాదుల కమిటీ (ICC) ఏర్పాటు (POSH), శిశు సంరక్షణ సౌకర్యాల ఏర్పాటు, సమాన పనికి సమాన వేతనం అమలు, మహిళలకు సౌకర్యవంతమైన లేదా రిమోట్ పని గంటల లభ్యత మరియు ఆలస్యంగా రవాణా సౌకర్యాలను కల్పించడం వంటి వివిధ అంశాలపై ప్రభుత్వం సమాచారాన్ని కోరుతోంది.
Adda247 APP
భారతదేశంలో నిరుద్యోగ వృద్ధి సవాళ్లు
ఒక విశ్వవిద్యాలయం విశ్లేషించిన ప్రభుత్వ డేటా ప్రకారం, జూన్ 2022 వరకు ఐదేళ్లలో భారతదేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ దాదాపు 57 మిలియన్ల ఉద్యోగాలను జోడించి, శ్రామిక శక్తిని 493 మిలియన్లకు విస్తరించింది. అయినప్పటికీ, 35 మిలియన్ల మంది నిరుద్యోగులుగా మిగిలిపోవడంతో గణనీయమైన అంతరం కొనసాగుతోంది. అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో సగటుతో పోలిస్తే భారతదేశంలో వృద్ధి తక్కువగా ఉందని పరిశోధన నొక్కి చెప్పింది.
భారతదేశంలో GDP వృద్ధి మరియు ఉపాధి వృద్ధికి పరస్పర సంబంధం లేదని పేర్కొంటూ నివేదిక దీర్ఘకాలిక ధోరణిని నొక్కి చెబుతుంది. GDP వృద్ధిని వేగవంతం చేయడానికి ఉద్దేశించిన విధానాలు తప్పనిసరిగా ఉద్యోగ కల్పనలో దామాషా పెరుగుదలకు దారితీయకపోవచ్చని ఇది సూచిస్తుంది.
ముఖ్యంగా ఆందోళన కలిగించే విషయం ఏమిటంటే, యువతలో నిరుద్యోగిత రేటు ఎక్కువగా ఉండటం, 25 ఏళ్లలోపు గ్రాడ్యుయేట్లు జూన్ 2022 నాటికి నిరుద్యోగిత రేటు 42.3% కంటే ఎక్కువగా ఉన్నారు. అయితే, గ్రాడ్యుయేట్ల వయస్సు పెరిగే కొద్దీ నిరుద్యోగిత రేటు తగ్గుతుంది, 22.8%కి పడిపోతుంది 25-29 వయస్కులు మరియు 30-34 సంవత్సరాల వయస్సు వారికి 9.8%.
కొలతలో సవాళ్లు
భారతదేశం ఆర్థికంగా పురోగమిస్తున్నప్పటికీ, మహిళా శ్రామిక శక్తి భాగస్వామ్యం గణనీయంగా తక్కువగా ఉంది. ఉపాధి పొందుతున్న వారికి నైపుణ్యాభివృద్ధి, సామాజిక రక్షణ, పని-జీవిత సమతుల్యత, ఆదాయం, ఉద్యోగ భద్రత వంటి అంశాల్లో ఉపాధి నాణ్యత కీలకం.
శ్రామిక శక్తి సర్వేల విశ్వసనీయత పరిశీలనలో ఉంది, ఎందుకంటే ఈ పద్ధతి తరచుగా గ్రామీణ మహిళల పని యొక్క బహుముఖ స్వభావాన్ని ఖచ్చితంగా సంగ్రహించడంలో విఫలమవుతుంది. గతంలో అనుభవజ్ఞులైన ఫీల్డ్ ఇన్వెస్టిగేటర్లు అవలంబించిన సున్నితమైన విధానం నియామక పద్ధతుల్లో మార్పులతో రాజీపడి డేటా నాణ్యత క్షీణతకు దారితీసింది.
అభివృద్ధి మార్గం
నిర్మాణంలో మహిళల ఉపాధి నాణ్యతను పెంపొందించడానికి, అనేక జోక్యాలు కీలకమైనవి:
- సామాజిక రక్షణ: పని ప్రదేశాలలో పిల్లల సంరక్షణ సౌకర్యాలను అమలు చేయడం వలన వేతనం లేని సంరక్షణ భారాన్ని తగ్గించవచ్చు, మహిళలు తమ వృత్తిపరమైన పాత్రలపై దృష్టి పెట్టడానికి వీలు కల్పిస్తుంది.
- నైపుణ్యాల శిక్షణ: ఈ రంగంలో మహిళలు అధిక-నాణ్యత, మెరుగైన వేతనం పొందే స్థానాలకు ఎదగడానికి నైపుణ్యాలు మరియు శిక్షణతో సాధికారత చాలా అవసరం.
- పనిప్రాంత భద్రత: భద్రతా ప్రోటోకాల్స్ ను పెంచడం మరియు అవసరమైన పరికరాలను అందించడం వల్ల వృత్తిపరమైన ప్రమాదాల నుండి మహిళలను రక్షించవచ్చు.
ఈ ధోరణుల వెనుక కారణాలపై చర్చల మధ్య, వ్యవసాయం వెలుపల వేతన కార్మికులు మరియు వ్యవస్థాపకతలో నిమగ్నమైన మహిళల నిష్పత్తిలో స్తబ్దతను పరిష్కరించడంపై దృష్టి సారించాలి. వ్యవసాయేతర రంగాల్లో అవకాశాలను పెంపొందించడం ద్వారా భారతదేశం అంతటా మహిళలకు మరింత సమానమైన మరియు ప్రతిఫలదాయకమైన ఉపాధికి మార్గం సుగమం అవుతుంది.
మరింత చదవండి | |
తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
Adda247 తెలుగు APP | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
Adda247 తెలుగు Youtube Official Channel | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |