Union Budget 2024 – Interesting Facts about Union Budget | యూనియన్ బడ్జెట్ 2024 – కేంద్ర బడ్జెట్ గురించి ఆసక్తికరమైన విషయాలు

బడ్జెట్ అనే పదం మధ్య ఆంగ్ల పదం బౌగెట్ నుండి ఉద్భవించింది, ఇది లెదర్ బ్యాగ్ అని అర్థం వచ్చే మిడిల్ ఫ్రెంచ్ బౌగెట్ నుండి వచ్చింది. భారత బడ్జెట్ ను రాష్ట్రపతి నిర్ణయించిన తేదీన పార్లమెంటులో ప్రవేశపెడతారు. ఆర్థిక మంత్రి బడ్జెట్ ప్రసంగం సాధారణంగా రెండు భాగాలుగా ఉంటుంది. పార్ట్ A దేశ సాధారణ ఆర్థిక సర్వేకు సంబంధించినది కాగా, పార్ట్ B పన్ను ప్రతిపాదనలకు సంబంధించినది.

ఆర్థిక మంత్రి సాధారణంగా ఫిబ్రవరి చివరి పనిదినం నాడు పార్లమెంటులో వార్షిక కేంద్ర బడ్జెట్ ను ప్రవేశపెడతారు. బడ్జెట్ అనేది ప్రభుత్వ నిధుల యొక్క అత్యంత విస్తృతమైన ఖాతా, దీనిలో అన్ని వనరుల నుండి వచ్చే ఆదాయాలు మరియు చేపట్టిన అన్ని కార్యకలాపాల ఖర్చులను క్రోడీకరించారు. ఇందులో రెవెన్యూ బడ్జెట్, క్యాపిటల్ బడ్జెట్ ఉంటాయి. ఇందులో వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించిన బడ్జెట్ అంచనాలు కూడా ఉంటాయి. కేంద్ర బడ్జెట్ ప్రకటనలో ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ, ప్రణాళికా సంఘం, పరిపాలనా మంత్రిత్వ శాఖలు, కంప్ట్రోలర్ అండ్ ఆడిటర్ జనరల్ ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తాయి.

Union Budget 2024 | కేంద్ర బడ్జెట్ 2024

భారత వార్షిక బడ్జెట్ సమర్పణ ఆర్థిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన క్షణం, ఎందుకంటే ఇది రాబోయే ఆర్థిక సంవత్సరానికి ఆర్థిక రోడ్ మ్యాప్ ను ఆవిష్కరిస్తుంది. ఆర్థిక మంత్రి దేశ ప్రజలనుద్దేశించి ప్రసంగించడంతో అంచనాలు పెరుగుతాయి. కేంద్ర బడ్జెట్ ఒక ముఖ్యమైన పత్రం, ఎందుకంటే ఇది ప్రభుత్వ ఆర్థిక వ్యూహం, ప్రాధాన్యతలు మరియు వృద్ధి ఆకాంక్షలను వివరిస్తుంది. పన్ను సంస్కరణలు, మౌలిక సదుపాయాల పెట్టుబడులు, సామాజిక సంక్షేమ కేటాయింపులు దేశ ఆర్థిక గమనాన్ని ప్రభావితం చేస్తాయి. ఇది సున్నితమైన సమతుల్యత, దీర్ఘకాలిక సుస్థిరతకు పునాదులు వేసేటప్పుడు తక్షణ అవసరాలను పరిష్కరిస్తుంది.

APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group

Interesting facts about the Union Budget | కేంద్ర బడ్జెట్ గురించి ఆసక్తికరమైన విషయాలు

• First Indian Budge | తొలి భారత బడ్జెట్
• • భారతదేశపు మొట్టమొదటి బడ్జెట్‌ను ఏప్రిల్ 7, 1860న ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీకి చెందిన స్కాటిష్ ఆర్థికవేత్త జేమ్స్ విల్సన్ సమర్పించారు. ఇది ఆదాయపు పన్నును ప్రవేశపెట్టింది, ఇది ఇప్పుడు కూడా ప్రభుత్వానికి ప్రధాన ఆదాయ వనరు.
  •  మిస్టర్ విల్సన్ భారత వైస్రాయ్‌కు సలహా ఇచ్చే ఇండియా కౌన్సిల్‌లో ఆర్థిక సభ్యుడు. అతను స్కాటిష్ వ్యాపారవేత్త, ఆర్థికవేత్త మరియు ఉదారవాద రాజకీయవేత్త. అతను ది ఎకనామిస్ట్ మరియు స్టాండర్డ్ చార్టర్డ్ బ్యాంక్‌లను స్థాపించాడు.
• మొదటి ఆర్థిక మంత్రి సర్ RK షణ్ముఖం చెట్టి
  • భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తర్వాత, మొదటి బడ్జెట్‌ను నవంబర్ 26, 1947న అప్పటి ఆర్థిక మంత్రిగా ఉన్న ఆర్‌కే షణ్ముఖం చెట్టి సమర్పించారు.
  • భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తర్వాత ఆర్థిక మంత్రి గా పారిశ్రామికవేత్త, కొచ్చిన్ రాష్ట్ర మాజీ దివాన్ మరియు ఛాంబర్ ఆఫ్ ప్రిన్సెస్‌కు రాజ్యాంగ సలహాదారు అయిన సర్ RK షణ్ముఖం చెట్టికి వచ్చింది.
  • అతను బ్రిటిష్ అనుకూల జస్టిస్ పార్టీలో సభ్యుడు. స్వతంత్ర భారతదేశం యొక్క మొదటి బడ్జెట్‌ను నవంబర్ 26, 1947న విభజన మరియు అల్లర్ల నేపథ్యంలో మిస్టర్ చెట్టి సమర్పించారు. అప్పటి నుండి భారతదేశం 80 బడ్జెట్‌లను కలిగి ఉంది.
• First budget of the Republic of India | రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ఇండియా యొక్క మొదటి బడ్జెట్
  • చెట్టి స్థానంలో జాన్ మథాయ్ ఆర్థిక మంత్రి గా బాధ్యతలు చేపట్టారు. 1949-50లో శ్రీ మథాయ్ అత్యంత స్పష్టమైన బడ్జెట్ ప్రసంగం చేశారు, అన్ని వివరాలతో కూడిన శ్వేతపత్రం చలామణి అవుతోందని సభ్యులకు తెలియజేస్తూ అన్ని వివరాలను చదవకూడదని నిర్ణయించుకున్నారు.
  • అనంతరం ద్రవ్యోల్బణం, ఆర్థిక విధానంపై చిన్న ఉపన్యాసం ఇచ్చారు. ఇది వాస్తవానికి సమైక్య భారతదేశానికి మొదటి బడ్జెట్, ఎందుకంటే ఇది ఇది పూర్వపు రాచరిక రాష్ట్రాలకు సంబంధించిన ఆర్థిక నివేదికలను కలిగి ఉంది మరియు ప్రణాళికా సంఘం ఏర్పాటు మరియు పంచవర్ష ప్రణాళికలను కలిగి ఉండవలసిన అవసరం గురించి అతిపెద్ద వార్త.
• భారతదేశ చరిత్రలోనే అత్యంత సుదీర్ఘమైన బడ్జెట్ ప్రసంగం చేసిన రికార్డును ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ సొంతం చేసుకున్నారు. ఫిబ్రవరి 1, 2020న, ఆమె 2020-21కి కేంద్ర బడ్జెట్‌ను సమర్పించినప్పుడు, శ్రీమతి సీతారామన్ రెండు గంటల 42 నిమిషాల పాటు ప్రసంగించారు. ఆమె ప్రసంగం ఉదయం 11 గంటలకు ప్రారంభమై మధ్యాహ్నం 1:42 వరకు కొనసాగింది. శ్రీమతి సీతారామన్‌కు ఆరోగ్యం బాగోకపోవడంతో రెండు పేజీలు మిగిలి ఉండగానే తన ప్రసంగాన్ని ముగించాల్సి వచ్చింది. స్పీకర్ తన మిగిలిన వ్యాఖ్యలను చదివిన వాటిని ఆమోదించాలని ఆమె అభ్యర్థించారు. జూలై 2019లో ఆమె తన మొదటి బడ్జెట్‌ను 2 గంటల 17 నిమిషాల పాటు ప్రసంగించినప్పుడు సెట్ చేసిన ప్రసంగం యొక్క నిడివి కోసం ఆమె తన స్వంత రికార్డును అధిగమించింది.
• అయితే, పదాల పరంగా, 1991లో నరసింహారావు ప్రభుత్వ హయాంలో వార్షిక ఆర్థిక పత్రాన్ని సమర్పించేటప్పుడు 18,604 పదాలను ఉపయోగించిన మన్మోహన్ సింగ్ సుదీర్ఘ బడ్జెట్ ప్రసంగం రికార్డును కలిగి ఉన్నారు. అరుణ్ జైట్లీ 2018లో 18,604 పదాలతో ప్రసంగించినప్పుడు, ఉపయోగించిన పదాల సంఖ్య పరంగా రెండవ స్థానంలో ఉన్నారు. ఆయన ఒక గంట 49 నిమిషాల పాటు ప్రసంగించారు.
• ఆసక్తికరంగా, 1977లో మొరాజీ దేశాయ్ ప్రభుత్వ హయాంలో ఆర్థిక మంత్రిగా ఉన్న హిరూభాయ్ ముల్జీభాయ్ పటేల్ అతి తక్కువ బడ్జెట్ ప్రసంగాన్ని సమర్పించారు. ఆయన ప్రసంగంలో కేవలం 800 పదాలు మాత్రమే ఉన్నాయి.
• భారతదేశ చరిత్రలో అత్యధిక బడ్జెట్ ప్రతిపాదనలను సమర్పించిన మాజీ ప్రధాని మొరారాజీ దేశాయ్ పేరిట మరో ఆసక్తికరమైన రికార్డు ఉంది. 1962 నుండి 1969 వరకు ఆయన ఆర్థిక మంత్రిగా ఉన్న సమయంలో, అతను 10 బడ్జెట్‌లను సమర్పించారు, తరువాత పి చిదంబరం (9), ప్రణబ్ ముఖర్జీ (8), యశ్వంత్ సిన్హా (8) ఉన్నారు.
• ఫిబ్రవరి చివరి పని దినం సాయంత్రం 5 గంటలకు పార్లమెంట్‌లో కేంద్ర బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు – ఇది 1999 వరకు కొనసాగింది. 1999లో అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి ప్రభుత్వంలో ఆర్థిక మంత్రి యశ్వంత్ సిన్హా ఈ సమయాన్ని ఉదయం 11 గంటలకు మార్చారు. బడ్జెట్ సమర్పణ తేదీని 2017 ఫిబ్రవరి 28 నుంచి ఫిబ్రవరి 1కి అరుణ్ జైట్లీ మార్చారు.
• 1955 వరకు, కేంద్ర బడ్జెట్ ఆంగ్లంలో మాత్రమే సమర్పించబడింది. కానీ కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం బడ్జెట్ పత్రాలను హిందీ మరియు ఇంగ్లీషు రెండింటిలోనూ ముద్రించాలని నిర్ణయించింది.
• కోవిడ్-19 మహమ్మారి కారణంగా, 2021-22 బడ్జెట్ పూర్తిగా డిజిటల్ చేయబడింది – ఇది స్వతంత్ర భారతదేశానికి మొదటిది.
• 1970-1971 ఆర్థిక సంవత్సరానికి బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టిన ఇందిరాగాంధీ తర్వాత, 2019లో నిర్మలా సీతారామన్ రెండో మహిళగా నిలిచారు.

Sharing is caring!