ఇటీవల, కేంద్ర హోం మంత్రి లోక్‌సభలో మూడు బిల్లులను ప్రవేశపెట్టారు, ఇవి బ్రిటీష్ కాలం నాటి ఇండియన్ పీనల్ కోడ్ (IPC), ఇండియన్ ఎవిడెన్స్ యాక్ట్, క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్ (CrPC)లను రద్దు చేసేందుకు కేంద్ర హోంమంత్రి అమిత్ షా లోక్‌సభలో మూడు బిల్లులను ప్రవేశపెట్టారు. నిర్దిష్ట సమయపాలనను నిర్దేశించడం ద్వారా విచారణలను వేగవంతం చేయడం, సాక్ష్యాల నాణ్యతను మెరుగుపరచడం మరియు దాని సమగ్రతను నిర్ధారించడం మరియు బాధితులకు ఉపశమనం మరియు రక్షణ కల్పించడం ద్వారా నేరారోపణ రేటును పెంచడం వంటి లక్ష్యంతో ఈ మూడు బిల్లులను ప్రవేశపెట్టారు.
3 కొత్త బిల్లులు ఏమిటి?
కేంద్ర హోంమంత్రి అమిత్ షా ప్రవేశపెట్టిన బిల్లులు
- భారతీయ న్యాయ్ సంహిత బిల్లు, 2023
- భారతీయ నాగ్రిక్ సురక్షా సంహిత బిల్లు, 2023
- భారతీయ సాక్ష్యా బిల్లు, 2023
కొత్త బిల్లులు గురించి
- భారతీయ న్యాయ్ సంహిత బిల్లు, 2023, ఇది IPC, 1860ని భర్తీ చేస్తుంది
- note: ఇండియన్ పీనల్ కోడ్ (IPC) అనేది 1833 చార్టర్ చట్టం ప్రకారం 1834లో స్థాపించబడిన మొదటి లా కమిషన్ నేపథ్యంలో 1860లో రూపొందించబడిన భారతదేశ అధికారిక క్రిమినల్ కోడ్.
- భారతీయ నాగ్రిక్ సురక్షా సంహిత బిల్లు, 2023, ఇది CrPC, 1898ని భర్తీ చేస్తుంది
- note: క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్ (CrPC) భారతదేశంలో క్రిమినల్ చట్టాన్ని నిర్వహించడానికి విధానాలను అందిస్తుంది. ఇది 1973లో అమలులోకి వచ్చింది మరియు 1 ఏప్రిల్ 1974 నుండి అమలులోకి వచ్చింది.
- భారతీయ సాక్ష్యా బిల్లు, 2023, ఇది సాక్ష్యం చట్టం, 1872 స్థానంలో ఉంటుంది
- note: బ్రిటీష్ రాజ్ కాలంలో 1872లో ఇంపీరియల్ లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్ ద్వారా భారతదేశంలో ఆమోదించబడిన ఇండియన్ ఎవిడెన్స్ యాక్ట్, భారతీయ న్యాయస్థానాలలో సాక్ష్యాల ఆమోదాన్ని నియంత్రించే నియమాలు మరియు అనుబంధ సమస్యలను కలిగి ఉంది.
ఈ బిల్లుల యొక్క ప్రధాన లక్షణాలు
భారతీయ న్యాయ్ సంహిత బిల్లు, 2023
- ఈ బిల్లు తీవ్రవాదం మరియు వేర్పాటువాదం, ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా సాయుధ తిరుగుబాటు, దేశ సార్వభౌమత్వాన్ని సవాలు చేయడం వంటి నేరాలను నిర్వచించింది, వీటిని గతంలో వివిధ చట్ట నిబంధనల క్రింద ప్రస్తావించారు.
- ఇది దేశద్రోహ నేరాన్ని రద్దు చేస్తుంది, ఇది స్వేచ్ఛా వాక్ మరియు భిన్నాభిప్రాయాలను నిరోధించే వలసరాజ్యాల అవశేషంగా విస్తృతంగా విమర్శించబడింది.
ఇది ఇటీవలి సంవత్సరాలలో ముప్పుగా ఉన్న మాబ్ లిన్చింగ్‌కు గరిష్ట శిక్షగా ఉరిశిక్షను నిర్దేశిస్తుంది. - ఇది మోసం మరియు దోపిడీ యొక్క సాధారణ రూపమైన వివాహానికి సంబంధించిన తప్పుడు వాగ్దానంపై మహిళలతో లైంగిక సంబంధం కలిగి ఉన్నందుకు 10 సంవత్సరాల జైలు శిక్షను ప్రతిపాదించింది.
- బిల్లు నిర్దిష్ట నేరాలకు శిక్ష యొక్క రూపంగా సమాజ సేవను పరిచయం చేస్తుంది, ఇది నేరస్థులను సంస్కరించడంలో మరియు జైళ్లలో రద్దీని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది.
- ఛార్జ్ షీట్ దాఖలు చేయడానికి బిల్లు గరిష్టంగా 180 రోజుల పరిమితిని నిర్ణయించింది, ఇది విచారణ ప్రక్రియను వేగవంతం చేస్తుంది మరియు నిరవధిక జాప్యాన్ని నిరోధించవచ్చు.
APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group
భారతీయ నాగ్రిక్ సురక్ష సంహిత బిల్లు, 2023
- ఇది ట్రయల్స్, అప్పీళ్లు మరియు రికార్డింగ్ డిపాజిషన్‌ల కోసం సాంకేతికతను ఉపయోగించడాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది, ప్రొసీడింగ్‌ల కోసం వీడియో-కాన్ఫరెన్స్‌ను అనుమతిస్తుంది.
- బిల్లు లైంగిక హింస నుండి బయటపడిన వారి స్టేట్‌మెంట్‌ను వీడియో-రికార్డింగ్ తప్పనిసరి చేస్తుంది, ఇది సాక్ష్యాలను భద్రపరచడంలో మరియు బలవంతం లేదా తారుమారుని నిరోధించడంలో సహాయపడుతుంది.
- జవాబుదారీతనం మరియు పారదర్శకతను పెంపొందించే ఫిర్యాదు యొక్క స్థితిని 90 రోజుల్లోగా పోలీసులు తెలియజేయాలని బిల్లు ఆదేశిస్తుంది.
- CrPCలోని సెక్షన్ 41Aను సెక్షన్ 35గా మార్చనున్నారు. కనీసం డిప్యూటీ సూపరింటెండెంట్ ఆఫ్ పోలీస్ (DSP) స్థాయి అధికారి నుంచి ముందస్తు అనుమతి లేకుండా ఎవరినీ అరెస్టు చేయరాదని, ముఖ్యంగా 3 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ శిక్ష పడే నేరాలకు లేదా 60 ఏళ్లు పైబడిన వ్యక్తులకు ఈ మార్పులో అదనపు రక్షణ ఉంటుంది.
- ఏడేళ్లు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ శిక్ష పడే కేసును ఉపసంహరించుకునే ముందు పోలీసులు బాధితురాలిని సంప్రదించాలని ఈ బిల్లు కోరుతుంది, ఇది న్యాయంలో రాజీ పడకుండా లేదా నిరాకరించకుండా చూసుకోగలదు.
- పరారీలో ఉన్న నేరస్థులను కోర్టు విచారించి శిక్ష విధించడానికి ఇది అనుమతిస్తుంది, ఇది పారిపోయిన వారు న్యాయం నుండి తప్పించుకోకుండా నిరోధించగలదు.
- ఈ-మెయిల్స్, SMSsలు, వాట్సాప్ సందేశాలు వంటి ఎలక్ట్రానిక్ రికార్డుల ఆధారంగా నేరాలను పరిగణనలోకి తీసుకునే అధికారం మేజిస్ట్రేట్లకు ఉంది, ఇది సాక్ష్యాల సేకరణ మరియు ధృవీకరణను సులభతరం చేస్తుంది.
- మరణశిక్ష కేసుల్లో క్షమాభిక్ష పిటిషన్లను 30 రోజుల్లోగా గవర్నర్ కు, 60 రోజుల్లోగా రాష్ట్రపతికి దాఖలు చేయాలి.
- రాష్ట్రపతి నిర్ణయానికి వ్యతిరేకంగా ఏ కోర్టులోనూ అప్పీల్ చేయకూడదు.
భారతీయ సాక్ష్యా బిల్లు, 2023
- ఎలక్ట్రానిక్ సాక్ష్యాన్ని ఏదైనా పరికరం లేదా వ్యవస్థ ద్వారా సృష్టించబడిన లేదా ప్రసారం చేయబడిన ఏదైనా సమాచారంగా ఈ బిల్లు నిర్వచిస్తుంది, ఇది ఏ విధంగానైనా నిల్వ చేయవచ్చు లేదా తిరిగి పొందవచ్చు.
- ఇది ప్రామాణికత, సమగ్రత, విశ్వసనీయత మొదలైన ఎలక్ట్రానిక్ సాక్ష్యాధారాల ఆమోదానికి నిర్దిష్ట ప్రమాణాలను నిర్దేశిస్తుంది, ఇది డిజిటల్ డేటా దుర్వినియోగం లేదా ట్యాంపరింగ్‌ను నిరోధించగలదు.
- ఇది జీవ సాక్ష్యం యొక్క ఖచ్చితత్వం మరియు విశ్వసనీయతను పెంపొందించే సమ్మతి, కస్టడీ గొలుసు మొదలైన DNA సాక్ష్యాలను ఆమోదించడానికి ప్రత్యేక నిబంధనలను అందిస్తుంది.
- ఇది వైద్య అభిప్రాయం, చేతివ్రాత విశ్లేషణ మొదలైన సాక్ష్యాల రూపంగా నిపుణుల అభిప్రాయాన్ని గుర్తిస్తుంది, ఇది కేసుకు సంబంధించిన వాస్తవాలు లేదా పరిస్థితులను స్థాపించడంలో సహాయపడుతుంది.
- ఇది నేర న్యాయ వ్యవస్థ యొక్క ప్రాథమిక సూత్రంగా అమాయకత్వం యొక్క ఊహను పరిచయం చేస్తుంది, అంటే ఒక నేరానికి పాల్పడిన ప్రతి వ్యక్తి సహేతుకమైన సందేహానికి మించి దోషిగా నిరూపించబడే వరకు నిర్దోషిగా భావించబడుతుందని అర్థం.
మునుపటి చట్టాలకు సంబంధించిన సమస్యలు ఏమిటి?
- బ్రిటిష్ వారసత్వం: పాత చట్టాలు బ్రిటిష్ వలస పాలన యొక్క అవశేషాలు, భారతదేశ న్యాయ వ్యవస్థపై వారి నియంత్రణను కొనసాగించడానికి రూపొందించబడ్డాయి.
- శిక్షా విధానం: పాత చట్టాల దృష్టి పౌరులకు న్యాయం జరిగేలా చూడటం కంటే శిక్షలపైనే కేంద్రీకరించింది.
కాలం చెల్లినవి: 19 వ శతాబ్దంలో అమలు చేయబడిన చట్టాలు ఆధునిక సామాజిక నిబంధనలు, సాంకేతికత లేదా న్యాయ అవసరాలకు అనుగుణంగా లేవు. - తక్కువ నేరారోపణ రేట్లు: కాలం చెల్లిన చట్టాలు తక్కువ నేరారోపణలు మరియు ఆలస్యమైన న్యాయానికి దోహదపడ్డాయి, న్యాయ వ్యవస్థపై ప్రజల నమ్మకాన్ని దెబ్బతీశాయి.
- లింగ సున్నితత్వం: పాత చట్టాలు మహిళలు మరియు పిల్లలపై నేరాలను తగినంతగా పరిష్కరించలేదు, ఇది సున్నితమైన విధానాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది.
- సంక్లిష్టమైన విధానాలు: గజిబిజిగా ఉండే విధానాలు మరియు వ్రాతపని నేర న్యాయ వ్యవస్థలో విచారణలు మరియు అసమర్థతలను ఆలస్యం చేయడానికి దారితీసింది.
- అధికారాల దుర్వినియోగం: వ్యక్తులను లక్ష్యంగా చేసుకోవడానికి మరియు రాజద్రోహం అభియోగాల దుర్వినియోగం వంటి పౌర స్వేచ్ఛలను తగ్గించడానికి అధికారులు చట్టాలను దుర్వినియోగం చేయవచ్చు.
- బాధితుల దృష్టి లేకపోవడం: బాధితులకు మద్దతు, న్యాయం అందించడం కంటే న్యాయపరమైన సాంకేతికతలపై దృష్టి సారించారు.
- సాంకేతిక సమగ్రత లేకపోవడం: పాత చట్టాలలో ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని ఉపయోగించుకునే నిబంధనలు లేవు, సమర్థవంతమైన దర్యాప్తు మరియు సాక్ష్యాధారాల ప్రదర్శనకు ఆటంకం ఏర్పడింది.
- పరిమిత పరిధి: సైబర్ నేరాలు, ఉగ్రవాదం మరియు వ్యవస్థీకృత నేరాల వంటి సమకాలీన సమస్యలను తగినంతగా పరిష్కరించడంలో చట్టాలు విఫలమయ్యాయి.
మూడు కొత్త బిల్లుల్లోని ప్రధాన నిబంధనలు:
| మూడు కొత్త బిల్లుల్లోని ప్రధాన నిబంధనలు: | |||
| నిబంధనలు | భారతీయ న్యాయ సంహిత బిల్లు 2023 | భారతీయ నాగరిక్ సురక్ష సంహిత బిల్లు 2023 | భారతీయ సాక్ష్య బిల్లు 2023 |
| భర్తీ చేస్తుంది | ఇండియన్ పీనల్ కోడ్, 1860 | క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్, 1898 | ఇండియన్ ఎవిడెన్స్ యాక్ట్, 1872 |
| దృష్టి | భారతీయ నైతికతను ప్రతిబింబిస్తుంది, న్యాయం ఆధారితం | పౌరుల రక్షణను మెరుగుపరుస్తుంది | సాక్ష్యం ప్రదర్శనను ఆధునికీకరిస్తుంది |
| విభాగాలు | 356 సెక్షన్లు (511 స్థానంలో) | 533 విభాగాలు (160 మార్చబడ్డాయి) | 170 విభాగాలు (23 మార్చబడ్డాయి) |
| మహిళలు మరియు పిల్లలు |
|
నేరాలలో రక్షణ, ప్రాధాన్యత | |
| డిజిటల్ ఇంటిగ్రేషన్ | డాక్యుమెంట్ ల యొక్క విస్తృత నిర్వచనం | ప్రక్రియల డిజిటలైజేషన్ |
|
| వేగవంతమైన ట్రయల్స్ | సారాంశం ట్రయల్స్, సమయ పరిమితులు |
|
|
| బాధితుల మద్దతు | బాధితుల మద్దతు యొక్క తప్పనిసరి స్థితి నవీకరణలు | రక్షణ, సకాలంలో సమాచారం | పోలీసులు జరిపిన సెర్చ్ మరియు సీజ్ ఆపరేషన్ల వీడియో రికార్డింగ్ |
| ఆధునీకరించబడిన శిక్షలు | కొత్త నేరాలు, సైబర్ నేరాలకు పరిష్కారం | ||
| తీవ్రవాదం మరియు వ్యవస్థీకృత నేరం | తొలిసారి ఉగ్రవాదానికి కొత్త నిర్వచనాలు, ఆస్తుల జప్తు; సాయుధ తిరుగుబాటు, వేర్పాటువాద కార్యకలాపాలు, వ్యవస్థీకృత నేరాలు మొదలైనవి ప్రత్యేక నేరాలుగా చేయబడ్డాయి; మూకదాడులు స్పష్టంగా నేరంగా మారాయి | ముఠాలపై కఠిన నిబంధనలు | వ్యవస్థీకృత నేరాలను నిర్వచించడం మరియు పరిష్కరించడం |
| విచారణలు | గైర్హాజరైన ఖైదీలకు ట్రయల్స్ | ||
| FIR | Zero FIR, e-FIR ప్రవేశపెట్టారు | Zero FIR, e-FIR ప్రవేశపెట్టారు. శిక్షగా సమాజ సేవను ప్రవేశపెట్టడం | ఎఫ్ఐఆర్, చార్జిషీట్లు మొదలైన వాటిని తప్పనిసరిగా డిజిటలైజేషన్ చేయాలి. 7 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ సంవత్సరాల శిక్ష పడే నేరాలకు ఫోరెన్సిక్ సేవలను తప్పనిసరిగా ఉపయోగించడం |
| రాజద్రోహ చట్టం | రద్దు చేయబడింది | ||
Download Reforms in Indian Criminal Law, What are the 3 new bills PDF
| మరింత చదవండి: | |
| తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
