7 ఆగస్టు 2023న రాజ్యసభ వివాదాస్పదమైన ఢిల్లీ NCT (సవరణ) బిల్లు, 2023ని ఆమోదించింది – ఇది సేవలపై ఢిల్లీ ప్రభుత్వ అధికారాలను పలుచన చేయడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. బిల్లుకు అనుకూలంగా 131 ఓట్లు రాగా, వ్యతిరేకంగా 102 ఓట్లు వచ్చాయి. ఇది ఇప్పటికే ఆగస్టు 03న లోక్సభ ఆమోదించింది.
ముఖ్యంగా, పబ్లిక్ ఆర్డర్, పోలీసు మరియు భూమికి సంబంధించిన విషయాలలో మినహా సివిల్ సర్వెంట్ల పరిపాలన మరియు నియంత్రణపై ఢిల్లీ ప్రభుత్వానికి అధికారం ఉందని సుప్రీంకోర్టు తీర్పు ఇచ్చిన వారం తర్వాత మే 19న కేంద్రం జారీ చేసిన ఆర్డినెన్స్ నుండి బిల్లు గణనీయమైన మార్పులను కలిగి ఉంది.
ఢిల్లీ సర్వీసెస్ బిల్లు, అధికారికంగా గవర్నమెంట్ ఆఫ్ నేషనల్ క్యాపిటల్ టెరిటరీ ఆఫ్ ఢిల్లీ (సవరణ) బిల్లు 2023 అని పిలుస్తారు, ఇది భారత పార్లమెంట్లో సమర్పించబడుతోంది మరియు ప్రభుత్వానికి ఆదేశాన్ని ఇచ్చే సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలను భర్తీ చేసే ప్రస్తుత ఆర్డినెన్స్ను భర్తీ చేయడానికి సిద్ధంగా ఉంది. ఢిల్లీలో అత్యధిక సర్వీసులు ఉన్నాయి.
APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group
ఢిల్లీ సర్వీసెస్ బిల్లు (GNCTD సవరణ బిల్లు) ఏమిటీ?
దేశ రాజధానిలోని పరిపాలన సేవలపై నియంత్రణ లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ చేతిలో ఉండాలనేది కేంద్రం ప్రతిపాదన. ఢిల్లీలో గ్రూపు-ఎ అధికారుల బదిలీలు, నియామకాలు, క్రమశిక్షణ చర్యలకుగాను ‘నేషనల్ కేపిటల్ సివిల్ సర్వీస్ అథారిటీ’ ఏర్పాటు చేయాలని కేంద్రం భావిస్తోంది. ఢిల్లీలోని పరిపాలన సేవలపై నియంత్రణను లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్కి అప్పగించేలా కేంద్రం మేలో ఆర్డినెన్స్ తీసుకొచ్చింది.
ఢిల్లీలో ప్రభుత్వ ఉద్యోగుల నియామకాలు, బదిలీలపై నియంత్రణ అధికారం ఆ రాష్ట్ర ప్రభుత్వానిదేనని మే 11న న్యాయస్థానం తీర్పు వెలువరించింది. అదే నెల 19న కేంద్రం ఆర్డినెన్సు జారీ చేసింది. ప్రస్తుతం పార్లమెంటు సమావేశాలు జరుగుతుండడంతో ఆ ఆర్డినెన్సును బిల్లు రూపంలో తీసుకొచ్చింది.
గవర్నమెంట్ ఆఫ్ నేషనల్ క్యాపిటల్ టెరిటరీ ఆఫ్ ఢిల్లీ (సవరణ) బిల్లు 2023 అని అధికారికంగా పిలువబడే ఢిల్లీ సర్వీసెస్ బిల్లును భారత పార్లమెంటులో ప్రవేశపెడుతున్నారు మరియు చాలా సేవలపై ఢిల్లీ ప్రభుత్వానికి అధికారం ఇచ్చే సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలను అధిగమించే ప్రస్తుత ఆర్డినెన్స్ స్థానంలో ఇది ప్రవేశపెట్టబడుతుంది.
ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రి అరవింద్ కేజ్రీవాల్ ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీకి, కేంద్ర ప్రభుత్వానికి మధ్య వివాదానికి ఆర్డినెన్స్ ప్రధాన కారణం.
ఇంతకీ ఏం జరిగింది?
మే 11న, భారత సర్వోన్నత న్యాయస్థానం ఢిల్లీ ప్రభుత్వానికి అనుకూలంగా నిర్ణయం తీసుకుంది, పబ్లిక్ ఆర్డర్, భూమి మరియు పోలీసులను వదిలి రాజధానిలోని చాలా సేవలపై పూర్తి ఆదేశాన్ని ఇచ్చింది. పోస్టింగ్ల బదిలీ, విజిలెన్స్ మరియు ఇతర ఆకస్మిక సమస్యలపై ఢిల్లీ లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్కు సిఫార్సులు చేయడానికి ఢిల్లీ ప్రభుత్వానికి అధికారం ఇచ్చే ఆర్డినెన్స్ను కేంద్రం మే 19న ప్రవేశపెట్టింది.
మేలో కేంద్రం నేషనల్ క్యాపిటల్ టెరిటరీ ఆఫ్ ఢిల్లీ ప్రభుత్వం (సవరణ) ఆర్డినెన్స్, 2023ని ప్రకటించింది, ఇది ఢిల్లీ ప్రభుత్వానికి జాతీయ రాజధాని ప్రాంత పరిపాలనలో ‘సేవలపై’ నియంత్రణను ఇచ్చిన సుప్రీం కోర్టు తీర్పును అమలు చేయదు. ఈ బిల్లు ఢిల్లీ ప్రభుత్వంలోని సీనియర్ అధికారుల బదిలీలు మరియు పోస్టింగ్లకు సంబంధించి జారీ చేయబడిన ఆర్డినెన్స్ స్థానంలో ఉంటుంది.
దేశ రాజధానిగా ప్రత్యేక హోదా దృష్ట్యా, ప్రమాదంలో ఉన్న స్థానిక, జాతీయ ప్రజాస్వామిక ప్రయోజనాలను సమతుల్యం చేయడానికి చట్టం ద్వారా పరిపాలనా ప్రణాళికను రూపొందించాలి, ఇది భారత ప్రభుత్వం మరియు ఢిల్లీ ప్రభుత్వం (GNCTD) యొక్క ఉమ్మడి మరియు సమిష్టి బాధ్యత ద్వారా ప్రజల ఆకాంక్షలను ప్రతిబింబిస్తుంది. అని ప్రభుత్వ ఉత్తర్వుల్లో పేర్కొన్నారు.
బదిలీల పోస్టింగ్, విజిలెన్స్, ఇతర యాదృచ్ఛిక విషయాలకు సంబంధించి లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్కు సిఫార్సులు చేయడానికి ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రి నేతృత్వంలో శాశ్వత అథారిటీని ప్రవేశపెడుతున్నట్లు తెలిపింది.
ఆగస్టు 3, లోక్సభ ఒక బిల్లును ఆమోదించింది, ఇది ఆర్డినెన్స్ను చట్టంగా అనువదిస్తుంది మరియు ప్రతిపక్ష పార్టీలు వాకౌట్ చేసినప్పటికీ, ఎన్నికైన ముఖ్యమంత్రి మరియు ఢిల్లీ ప్రభుత్వంలోని సీనియర్ అధికారులను అధిగమించడానికి కేంద్రం నియమించిన బ్యూరోక్రాట్లకు అధికారాలను ఇస్తుంది.
ఢిల్లీ సర్వీసెస్ బిల్లు దేనికి సంబంధించినది?
- దేశ రాజధానిలోని అధికారుల విచారణలు, సస్పెన్షన్లు కేంద్రం అధీనంలో ఉంటాయని ఢిల్లీ సర్వీసెస్ బిల్లు పేర్కొంది. నేషనల్ క్యాపిటల్ సివిల్ సర్వీసెస్ అథారిటీ యొక్క సిఫార్సులు మరియు ఢిల్లీ శాసనసభను వాయిదా వేయడం, సమన్లు జారీ చేయడం, రద్దు చేయడం వంటి వివిధ అంశాలపై లెఫ్టినెంట్ గవర్నర్ తన విచక్షణాధికారాన్ని వినియోగించుకునే అధికారం ఉంటుంది.
- నేషనల్ క్యాపిటల్ సివిల్ సర్వీసెస్ అథారిటీలో ఢిల్లీ ప్రధాన కార్యదర్శి, ఢిల్లీ ప్రిన్సిపల్ హోం సెక్రటరీ మరియు ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రి ఉంటారు.
- ఈ బిల్లును రాజ్యసభ ఆమోదించినట్లయితే, అది సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలను అధిగమించి, ఢిల్లీ ప్రభుత్వానికి చాలా సేవలపై అత్యధిక నియంత్రణను అందించే ప్రస్తుత ఆర్డినెన్స్ను భర్తీ చేస్తుంది.
మరింత చదవండి: |
|
తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |