Telugu govt jobs   »   Study Material   »   వలస రకాలు, కారణాలు మరియు పరిణామాలు

Economic & Human Geography Notes – వలస రకాలు, కారణాలు మరియు పరిణామాలు, డౌన్లోడ్ PDF | APPSC గ్రూప్స్

మెరుగైన జీవన పరిస్థితుల కోసం తాత్కాలికంగా లేదా శాశ్వతంగా స్థిరపడి ఒక రాష్ట్రం లేదా దేశంలోని ఒక ప్రాంతం నుండి మరొక ప్రాంతానికి వెళ్లడాన్ని వలసగా నిర్వచించారు. వలసలు చాలా వరకు ఆర్థిక పరిస్థితులు, వ్యాపార అవకాశాలు, విద్య మరియు ఉపాధి కారణంగా జరుగుతున్నాయి. ఈ కధనంలో వలస రకాలు, కారణాలు మరియు పరిణామాలు గురించి చర్చించాము.

వలస రకాలు

అంతర్గత వలస

దేశం లేదా రాష్ట్రం యొక్క భౌగోళిక సరిహద్దుల్లోని వ్యక్తుల కదలిక. అంతర్గత వలసలు రాష్ట్రం, ప్రాంతం, నగరం లేదా మునిసిపాలిటీలో నివాస మార్పును సూచిస్తాయి. అంతర్గత వలసలు అదనంగా నాలుగు రకాలుగా వర్గీకరించబడ్డాయి.

  • గ్రామీణ ప్రాంతాల నుండి పట్టణ వలసలు : ప్రధానంగా మెరుగైన జీవనోపాధి మరియు జీవన ప్రమాణాల అన్వేషణలో గ్రామీణ ప్రాంతాల నుండి సమీప పట్టణాలు మరియు నగరాలకు జనాభా తరలింపు, అంటే ఉపాధి, విద్య మరియు వినోద సౌకర్యాల కోసం.
  • గ్రామీణ ప్రాంతాల నుండి గ్రామీణ వలసలు : ఎక్కువగా వ్యవసాయ కార్మికులు, వివాహాల కారణంగా, మరియు కొన్నిసార్లు సాగు కోసం భూమి కోసం వలస పోతున్నారు.
  • పట్టణం నుండి పట్టణం వలసలు : ఒక మెట్రోపాలిటన్ కమ్యూనిటీ నుండి తదుపరి స్థానానికి మరియు వ్యాపార సంభావ్యత కోసం వలసలు జరుగుతున్నాయి.
  • పట్టణం నుండి గ్రామీణ వలసలు వాయు కాలుష్యం, రద్దీ, శబ్ద కాలుష్యం మరియు ఉద్యోగాల నుండి పదవీ విరమణ చేసిన తర్వాత వారి స్వస్థలాలకు తిరిగి రావడం వంటి పట్టణ సమస్యల నుండి విముక్తి పొందడానికి పట్టణ ప్రాంతాలు లేదా నగరాల నుండి గ్రామీణ ప్రాంతాలకు రావడం.

Telangana Geography -Vegetation And Forest of Telangana, Download PDF_40.1APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group

అంతర్జాతీయ వలస

ఇది జాతీయ సరిహద్దుల మీద నివాస మార్పును సూచిస్తుంది. ప్రపంచ వలసదారు అంటే ప్రత్యామ్నాయ దేశానికి వెళ్లే వ్యక్తి.

  • స్వల్పకాలిక వలసలు: వలసదారులు తమ స్థలానికి తిరిగి రావడానికి ముందు కొంత కాలం ఇతర దేశాలలో ఉంటారు. ఉదాహరణలు: పర్యాటకులు, వ్యాపార పర్యటనలు.
  • దీర్ఘకాలిక వలసలు: వలసదారులు తప్పనిసరిగా కొన్ని సంవత్సరాల పాటు బయట ఉంటారు. ఉదాహరణలు: కంపెనీలు తమ ఉద్యోగులను ప్రాజెక్ట్‌ల కోసం మరియు విద్యార్థులను విద్య కోసం వలస వెళతారు
  • కాలానుగుణ వలస: సాధారణంగా, ఒక నిర్దిష్ట సీజన్‌లో వ్యక్తుల సమూహం వారి స్థానిక ప్రదేశాల నుండి వెళ్లి ఆ సీజన్ ముగిసిన తర్వాత తిరిగి వస్తారు. వ్యవసాయ ఆధారిత కార్మికులు కాలానుగుణ వలసలకు ఉదాహరణ.

స్వచ్ఛంద వలసలు

స్వచ్చంద వలసలు, తరచుగా వ్యక్తిగత ఎంపిక మరియు ఆకాంక్షల ద్వారా నడపబడతాయి, వ్యక్తులు లేదా కుటుంబాలు వివిధ కారణాల వల్ల ఇష్టపూర్వకంగా తాము ఉండే ప్రదేశం మార్చాలని నిర్ణయించుకున్నప్పుడు సంభవిస్తుంది. వ్యక్తులు ఎంచుకున్న గమ్యస్థానంలో మెరుగైన ఉద్యోగ అవకాశాలు, అధిక వేతనాలు లేదా మెరుగైన జీవన ప్రమాణాలను కోరుకునే వ్యక్తులతో ఆర్థిక కారకాలు తరచుగా కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి. ఉన్నత-నాణ్యత గల విద్యాసంస్థలను యాక్సెస్ చేయడానికి ప్రజలు వలసపోతారు కాబట్టి విద్య మరొక సాధారణ ప్రేరణ. అదనంగా, కుటుంబ పునరేకీకరణ కోరిక లేదా నిర్దిష్ట జీవనశైలిని అనుసరించడం స్వచ్ఛంద వలసలకు ఆజ్యం పోస్తుంది.

బలవంతపు వలస/అసంకల్పిత వలస

వలసదారుల కోరికకు వ్యతిరేకంగా పునరావాసం జరిగితే, దానిని అసంకల్పిత వలస అంటారు. ఈ రకమైన వలసలు తరచుగా సంఘర్షణ, యుద్ధం, రాజకీయ వేధింపులు లేదా ప్రకృతి వైపరీత్యాల పర్యవసానంగా ఉంటాయి, భద్రత కోసం ప్రజలు తమ ఇళ్లను వదిలి పారిపోయేలా బలవంతం చేస్తారు. బలవంతంగా వలస వచ్చినవారు ఇళ్లు కోల్పోవడం, కుటుంబ సభ్యుల నుండి విడిపోవడం మరియు వారి ప్రయాణంలో వివిధ కష్టాలకు గురికావడం వంటి అపారమైన సవాళ్లను ఎదుర్కోవచ్చు.

వలస పోవడానికి గల కారణాలు

  • ఉపాధి: అంతర్రాష్ట్ర, అంతర్రాష్ట్ర (గ్రామీణ నుండి పట్టణ ప్రాంతాలకు, పట్టణానికి పట్టణ ప్రాంతాలకు వలస) మరియు బాహ్య వలసలకు ప్రాథమిక కారణాలు పరిశ్రమలు, వాణిజ్యం, రవాణా మరియు సేవలలో మెరుగైన ఉపాధి కోసం అన్వేషణకు కారణమని చెప్పవచ్చు.
  • విద్య: వారి నివాస స్థలంలో విద్యా సౌకర్యాల కొరత కారణంగా, మెరుగైన విద్యా అవకాశాల కోసం ప్రజలు అంతర్గత వలసల విషయంలో పట్టణ ప్రాంతాలకు మరియు అంతర్జాతీయ వలసల విషయంలో ఇతర దేశాలకు వలసపోతారు.
  • భద్రత లేకపోవడం: అంతర్గత మరియు బాహ్య వలసలకు రాజకీయ అవాంతరాలు మరియు అంతర్-జాతి వైరుధ్యాలు కూడా ఒక కారణం. యుద్ధాలు మరియు అంతర్గత రాజకీయ అస్థిరత వంటి కారణాల వల్ల బలవంతంగా స్థానభ్రంశం కూడా జరగవచ్చు.
  • వివాహం: అంతర్గత వలసలకు వివాహం అనేది ఒక ముఖ్యమైన సామాజిక అంశం మరియు అంతర్-రాష్ట్ర వలసల విషయంలో ఎక్కువ మంది వలసలు ఒక గ్రామీణ ప్రాంతం నుండి మరొక ప్రాంతానికి, ఆడవారి విషయంలో వివాహం కారణంగా జరుగుతుంది.
  • పర్యావరణ మరియు విపత్తు-ప్రేరిత కారకాలు: కరువు, వరదలు, వడగాలులు మొదలైన వాటి రూపంలో పర్యావరణ విపత్తు ఫలితంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల నుండి పట్టణ ప్రాంతాలకు లేదా ఒక దేశం నుండి మరొక దేశానికి వలస వెళ్ళవలసి వస్తుంది.

వలస పరిణామాలు

సానుకూల ప్రభావం

  • వలస కార్మికుల డిమాండ్ మరియు సరఫరాలో అంతరాలను నింపుతుంది, నైపుణ్యం కలిగిన కార్మికులు, నైపుణ్యం లేని కార్మికులు మరియు చౌక కార్మికులను సమర్ధవంతంగా కేటాయిస్తుంది.
  • ఆర్థిక చెల్లింపులు: వలసదారుల ఆర్థిక శ్రేయస్సు మూలం ఉన్న ప్రాంతాల్లోని కుటుంబాలకు నష్టాల నుండి బీమాను అందిస్తుంది, వినియోగదారుల వ్యయం మరియు ఆరోగ్యం, విద్య మరియు ఆస్తుల నిర్మాణంలో పెట్టుబడిని పెంచుతుంది.
  • నైపుణ్యాభివృద్ధి: వలసలు బయటి ప్రపంచంతో బహిర్గతం మరియు పరస్పర చర్య ద్వారా వలసదారుల జ్ఞానం మరియు నైపుణ్యాలను మెరుగుపరుస్తాయి.
  • వలసల ఫలితంగా, పుట్టిన ప్రదేశం యొక్క జనాభా సాంద్రత తగ్గుతుంది మరియు జనన రేటు తగ్గుతుంది.

దుష్ప్రభావం

  • పెద్ద సంఖ్యలో వలసలు కమ్యూనిటీల జనాభా సంఖ్యను మార్చగలవు, చాలా మంది యువకులు బయటికి వెళ్లిపోతారు, మహిళలు మరియు వృద్ధులను మాత్రమే దేశంలో ఉంటారు.
  • రాజకీయ బహిష్కరణ: వలస కార్మికులు తమ రాజకీయ హక్కులను వినియోగించుకోవడానికి ఓటు హక్కు వంటి అనేక అవకాశాలను కోల్పోతున్నారు.
  • జనాభా విస్ఫోటనం మరియు గమ్యస్థానం స్థానంలో కార్మికుల ప్రవాహం ఉద్యోగం, ఇళ్లు, పాఠశాల సౌకర్యాలు మొదలైన వాటి కోసం పోటీని పెంచుతుంది మరియు అధిక జనాభా సహజ వనరులు, సౌకర్యాలు మరియు సేవలపై అధిక ఒత్తిడిని కలిగిస్తుంది.
  • సామూహిక వలసలు మురికివాడల ప్రాంతాలలో పెరుగుదలకు దారితీస్తాయి, అవస్థాపన నాణ్యత మరియు గమ్యస్థానంలో జీవనం రాజీపడతాయి, ఇది అపరిశుభ్ర పరిస్థితులు, నేరాలు, కాలుష్యం మొదలైన అనేక ఇతర సమస్యలకు మరింత అనువదిస్తుంది.

వలస రకాలు, కారణాలు మరియు పరిణామాలు, డౌన్లోడ్ PDF

Read More:
భారతదేశంలోని ఉష్ణమండల సతత హరిత అడవులు వ్యవసాయ చట్టాలు 2020
సౌర వ్యవస్థ భారతదేశంలో పీఠభూములు
భారతదేశంలో రాష్ట్రాల వారీగా ఖనిజ ఉత్పత్తి జాబితా భారతదేశంలోని అన్ని వ్యవసాయ విప్లవాల జాబితా 1960-2023
భారతదేశం యొక్క వాతావరణం భారతదేశంలో వరదలు
భారతీయ రుతుపవనాలు తుఫానులు మరియు ఉష్ణమండల తుఫానులు
భారతదేశ భౌగోళిక స్వరూపం
భారతదేశంలోని నేలలు రకాలు
భారత దేశ రాష్ట్రాల అక్షాంశాలు మరియు రేఖాంశాలు
శిలలు రకాలు మరియు లక్షణాలు
కుండపోత వర్షం – కారణాలు మరియు ప్రభావాలు
ఎండోజెనిక్ Vs ఎక్సోజెనిక్ ఫోర్సెస్

pdpCourseImg

మరింత చదవండి: 
తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు  ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి
ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి
ఉచిత మాక్ టెస్టులు  ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి

Sharing is caring!

FAQs

వలస యొక్క ప్రధాన రకాలు ఏమిటి?

వలసలను అంతర్గత వలసలు (ఒక దేశంలో), అంతర్జాతీయ వలసలు (సరిహద్దులు దాటి), బలవంతపు వలసలు (సంఘర్షణ లేదా విపత్తుల కారణంగా అసంకల్పితం), మరియు స్వచ్ఛంద వలసలు (వ్యక్తిగత కారణాల కోసం ఇష్టపడే ఉద్యమం)గా వర్గీకరించవచ్చు.

ప్రజలు వలస వెళ్ళడానికి కారణం ఏమిటి?

వలసలు తరచుగా ఆర్థిక కారకాలు (ఉద్యోగావకాశాలు, అధిక వేతనాలు), రాజకీయ కారకాలు (యుద్ధం, రాజకీయ అస్థిరత), సామాజిక కారకాలు (విద్య, కుటుంబ పునరేకీకరణ) మరియు పర్యావరణ కారకాలు (సహజ విపత్తులు, వాతావరణ మార్పు) ద్వారా నడపబడతాయి.