విటమిన్లు మరియు మినరల్స్ జాబితా
విటమిన్లు మరియు ఖనిజాలు సాధారణ విధులను నిర్వహించడానికి శరీరానికి అవసరమైన సూక్ష్మపోషకాలు. అయినప్పటికీ, ఈ సూక్ష్మపోషకాలు మన శరీరంలో ఉత్పత్తి చేయబడవు మరియు మనం తినే ఆహారం నుండి తప్పనిసరిగా పొందాలి.
విటమిన్లు
విటమిన్లు సేంద్రీయ సమ్మేళనాలు, ఇవి జీవి యొక్క జీవ విధులను నిర్వహించడానికి సహాయపడతాయి. ఇది మన రోజువారీ ఆహారంలో అవసరమైన పరిమాణంలో చేర్చవలసిన ముఖ్యమైన పోషకం. విటమిన్లు సేంద్రీయ సమ్మేళనాలుగా సూచిస్తారు, అవి చాలా తక్కువ మొత్తంలో అవసరమవుతాయి, అందువల్ల, వాటిని సూక్ష్మపోషకాలుగా పేర్కొంటారు. అవి జీవక్రియ, రోగనిరోధక శక్తి మరియు జీర్ణక్రియ వంటి మన శరీర విధుల్లో కీలకమైన విధులను మరియు ముఖ్యమైన పాత్రను నిర్వహిస్తాయి.
విటమిన్ అనేది గ్రీకు పదం – “వీటా”- లైఫ్ మరియు “అమీన్” కొన్ని విటమిన్లు (A, D, E, మరియు K) కొవ్వులో కరిగిపోతాయి మరియు మీ శరీరంలో నిల్వ చేయబడతాయి. నీటిలో కరిగే విటమిన్లు C మరియు B-కాంప్లెక్స్ విటమిన్లు (విటమిన్లు B6, B12, నియాసిన్, రిబోఫ్లావిన్ మరియు ఫోలేట్ వంటివి) శరీరం వాటిని గ్రహించే ముందు నీటిలో కరిగిపోవాలి. 1912 లో, కాసిమిర్ ఫంక్ “విటమిన్” అనే పదాన్ని ఉపయోగించారు.
APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group
విటమిన్లు జాబితా
దిగువ పట్టికలో విటమిన్ల శాస్త్రీయ నామం, విటమిన్ లభించే వనరులు, విటమిన్ లోపించడం వల్ల కలిగే వ్యాధుల వివరాలు అందించాము.
విటమిన్ | శాస్త్రీయ నామం | ఆహార వనరులు | వ్యాధులు |
విటమిన్ A | రెటినోల్ | ఆకుపచ్చ ఆకు కూరలు, కాయలు, టొమాటోలు, నారింజ, పండిన పసుపు పండ్లు, జామ, పాలు, కాలేయం, క్యారెట్లు, బ్రోకలీ మరియు పుచ్చకాయ. | రాత్రి అంధత్వం జిరోఫ్తాల్మియా |
విటమిన్ B1 | థయామిన్ | తాజా పండ్లు, మొక్కజొన్న, జీడిపప్పు, బంగాళదుంపలు, చిలగడదుంపలు, బఠానీలు, గోధుమలు, పాలు, ఖర్జూరాలు, బ్లాక్ బీన్స్ మొదలైనవి. | (బెరి-బెరి), ఇది చర్మం మరియు ఎముకల వ్యాధి. |
విటమిన్ B2 | రిబోఫ్లేవిన్ | అరటిపండ్లు, ద్రాక్ష, మామిడి, బఠానీలు, గుమ్మడికాయ, ఖర్జూరం, పెరుగు, పాలు, పుట్టగొడుగులు, పాప్కార్న్, బీఫ్ లివర్ మొదలైనవి. | చర్మం పగుళ్లు, పెదవులు & నాలుక పగుళ్లు. |
విటమిన్ B3 | నియాసిన్ | మాంసం, గుడ్లు, చేపలు, పాల ఉత్పత్తులు, జామ, పుట్టగొడుగులు, వేరుశెనగలు, తృణధాన్యాలు, పచ్చి బఠానీలు మొదలైనవి. | జుట్టు తెల్లబడటం, (జ్ఞాపకశక్తి కోల్పోవడం) డిమెన్షియా, నిద్రలేమి |
విటమిన్ B5 | పాంతోతేనిక్ యాసిడ్ | మాంసం, మూత్రపిండాలు, గుడ్డు పచ్చసొన, బ్రోకలీ, వేరుశెనగ, చేపలు, చికెన్, పాలు, పెరుగు, చిక్కుళ్ళు, పుట్టగొడుగులు, అవకాడో మొదలైనవి. | పెల్లాగ్రా ఆఫ్ 4.D సిండ్రోమ్ (డయేరియా, డిఫ్తీరియా, డిమెన్షియా, మరణం) |
విటమిన్ B6 | పిరిడాక్సిన్ | పంది మాంసం, చికెన్, చేపలు, బ్రెడ్, తృణధాన్యాలు, గుడ్లు, కూరగాయలు, సోయా బీన్స్ మొదలైనవి. | చర్మ రుగ్మతలు |
విటమిన్ B7 | బయోటిన్ | వాల్నట్లు, వేరుశెనగలు, తృణధాన్యాలు, పాలు, గుడ్డు సొనలు, సాల్మన్, పంది మాంసం, పుట్టగొడుగులు, కాలీఫ్లవర్, అవకాడోలు, అరటిపండ్లు, రాస్ప్బెర్రీస్ మొదలైనవి. | జుట్టు రాలడం, డిమెన్షియా, రక్తహీనత |
విటమిన్ B9 | ఫోలిక్ యాసిడ్ | సిట్రస్ పండ్లు, ఆకు కూరలు, తృణధాన్యాలు, చిక్కుళ్ళు, దుంపలు మొదలైనవి. | గర్భధారణ సమయంలో మెగాలోబ్లాస్టిక్ రక్తహీనత మరియు లోపం న్యూరల్ ట్యూబ్ లోపాలు వంటి పుట్టుకతో వచ్చే లోపాలతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది |
విటమిన్ B12 | కోబాలమిన్ | చేపలు, మాంసం, పౌల్ట్రీ, గుడ్లు, పాలు మొదలైనవి | రక్తహీనత, చర్మ రుగ్మత, నిద్రలేమి |
విటమిన్ C | ఆస్కార్బిక్ ఆమ్లం | నారింజ మరియు ద్రాక్షపండు, బ్రోకలీ, మేక పాలు, నల్ల ఎండుద్రాక్ష మరియు చెస్ట్నట్లు వంటి తాజా సిట్రస్ పండ్లు. | చిగుళ్ల రక్తస్రావం (పియోరియా) చిగుళ్ల వాపు. |
విటమిన్ D | కాల్సిఫెరోల్ | చేప, గొడ్డు మాంసం, కాడ్ లివర్ ఆయిల్, గుడ్డు పచ్చసొన, కాలేయం, చికెన్ బ్రెస్ట్ మరియు తృణధాన్యాలు. | రికెట్స్ → చైల్డ్ 2. ఆస్టియోమలాసియా → పురుషుడు 3. బోలు ఎముకల వ్యాధి → స్త్రీ |
విటమిన్ E | టోకోఫెరోల్ | బంగాళాదుంపలు, గుమ్మడికాయ, జామ, మామిడి, పాలు, కాయలు మరియు గింజలు. | తక్కువ సంతానోత్పత్తి |
విటమిన్ K | ఫైటోనాడియోన్ | టమోటాలు, బ్రోకలీ, మామిడి, ద్రాక్ష, చెస్ట్నట్, జీడిపప్పు, గొడ్డు మాంసం మరియు గొర్రె. | రక్తం గడ్డకట్టకపోవడం |
మినరల్స్
మినరల్స్ మట్టి మరియు నీటిలో ఉండే అకర్బన మూలకాలు, ఇవి మొక్కలచే శోషించబడతాయి లేదా జంతువులచే వినియోగించబడతాయి. మీకు కాల్షియం, సోడియం మరియు పొటాషియం గురించి బాగా తెలిసినప్పటికీ, చాలా తక్కువ మొత్తంలో అవసరమైన ట్రేస్ మినరల్స్ (ఉదా. రాగి, అయోడిన్ మరియు జింక్) సహా ఇతర మినరల్స్ శ్రేణి ఉంది.
మినరల్స్ జాబితా
దిగువ పట్టికలో మినరల్స్ లభించే వనరులు, మినరల్స్ లోపించడం వల్ల కలిగే వ్యాధుల వివరాలు అందించాము.
మినరల్ | ఆహార వనరులు | మినరల్ లోపం వల్ల కలిగే లక్షణాలు |
కాల్షియం | పాలు, గుడ్లు, వెన్న, చీజ్, నిమ్మకాయ, క్యారెట్, జామ, కూరగాయలు, ఆల్కలీన్ నీరు. | ఎముకలు మరియు దంతాల అసమాన పెరుగుదల, రికెట్స్, ధనుర్వాతం.రక్తమార్పిడి ఉపయోగించబడుతుంది. |
భాస్వరం | పాలు, చేపలు, మాంసం, గుడ్లు, కాలేయం, తృణధాన్యాలు, కూరగాయలు. | ఎముకలు మరియు దంతాల అసమాన పెరుగుదల, రికెట్స్, దంత క్షయం |
సోడియం | ఆహారాలు ఉప్పు, పాలు, ఆల్కలీన్ నీరు మరియు అన్ని రకాల ఆహారాలు. | నరాల ఆటంకాలు, అలసట, మూత్రపిండాల వైఫల్యం. |
పొటాషియం | అన్ని ఆహార ఉత్పత్తులు | అసంపూర్ణ పెరుగుదల, వంధ్యత్వం, భయము, క్రమ రహితంగా గుండె కొట్టుకోవడం. |
మెగ్నీషియం | ఆకుపచ్చ ఆకు కూరలు, మాంసం, బ్రెడ్. | ధనుర్వాతం, దీర్ఘకాలిక పోషకాహార లోపం, అసంపూర్ణ పెరుగుదల, క్రమరహిత హృదయ స్పందన. |
ఐరన్ | చేపలు, మాంసం, గుడ్లు, కాయధాన్యాలు, పప్పులు. | రక్తం గడ్డకట్టడం |
సల్ఫర్ | పాలు, చేపలు, మాంసం, గుడ్లు, గింజలు, క్యాబేజీ, ఖర్జూరాలు, కూరగాయలు. | అసంపూర్ణ పెరుగుదల, చక్కెర జీవక్రియలో ఆటంకాలు. |
రాగి | పాలు, కాలేయం, రక్తం, కూరగాయలు, సముద్రపు నీరు. | రక్తం గడ్డకట్టడం |
కోబాల్ట్ | ఆకుపచ్చ కూరగాయలు. | రక్తం గడ్డకట్టడం |
జింక్ | కూరగాయలు, చేపలు, మాంసం. | రక్తం గడ్డకట్టడం |
సముద్రపు ఉప్పు, | నీరు, కూరగాయలు, మత్స్యలో అయోడిన్. | గాయిటర్ వ్యాధి |
క్లోరిన్ | సాధారణ ఉప్పు, కూరగాయలు. | కిడ్నీ వైఫల్యం. |
మాంగనీస్ | క్యాబేజీ, పాలకూర, బాదం, నారింజ, నిమ్మకాయలు, గుడ్డు సొనలు. | నాడీ; పిండం పోషకాహార లోపం. |
మరింత చదవండి: | |
తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |