Jainism in India | జైనమతం
జైనమతం అనేది అన్ని జీవులకు క్రమశిక్షణతో కూడిన అహింస ద్వారా విముక్తికి మరియు ఆధ్యాత్మిక స్వచ్ఛత మరియు జ్ఞానోదయానికి మార్గాన్ని బోధించే పురాతన మతం. జైనమతంలో తీర్థంకరులు (మత నాయకులు) వారసత్వంగా వచ్చిన మతం యొక్క సంప్రదాయం ఉంది. జైనమతంలో 24 మంది తీర్థంకరులున్నారు. మొదటి తీర్థంకరుడు రిషభ దేవ్. 23వ తీర్థంకరుడు జైనమతాన్ని స్థాపించిన పార్శవనాథుడు. వర్ధమాన మహావీరుడు 24వ తీర్థంకరుడు (గొప్ప గురువు). జైన్ అనే పదం జినా అనే పదం నుండి వచ్చింది, అంటే విజేత.
APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group
Jainism Origin | జైనమతం – మూలం
జైనమతం 6వ శతాబ్దం B.C.లో లార్డ్ మహావీరుడు మతాన్ని ప్రచారం చేసినప్పుడు ప్రాముఖ్యం పొందింది.
24 మంది తీర్థంకరులు ఉన్నారు, వారిలో చివరివాడు మహావీరుడు. ఈ ఇరవై నాలుగు మంది గురువులను తీర్థంకరులు అని పిలుస్తారు – వారు జీవించి ఉన్నప్పుడే సమస్త జ్ఞానాన్ని (మోక్షాన్ని) పొంది ప్రజలకు ఉపదేశించారు. మొదటి తీర్థంకరుడు ఋషభనాథుడు.తీర్థంకరులందరూ పుట్టుకతో క్షత్రియులే. జైన సంప్రదాయం ప్రకారం, మహావీరునికి ముందు 23 మంది తీర్థంకరులు (ఉపాధ్యాయులు) ఉన్నారు.
Cause of Jainism | మూలానికి కారణం
హిందూమతం సంక్లిష్టమైన ఆచారాలు మరియు బ్రాహ్మణుల ఆధిపత్యంతో దృఢమైనది మరియు సనాతనమైనదిగా మారింది.వర్ణ వ్యవస్థ పుట్టుక ఆధారంగా సమాజాన్ని 4 తరగతులుగా విభజించింది, ఇక్కడ రెండు ఉన్నత వర్గాలు అనేక అధికారాలను పొందాయి.బ్రాహ్మణుల ఆధిపత్యానికి వ్యతిరేకంగా క్షత్రియుడి స్పందనగా జైనిసం వచ్చింది.
Raise of Jainism | జైన మతం ఆవిర్భావానికి కారణాలు
- జైనమతం పాళీలో బోధించబడింది మరియు సంస్కృతంతో పోలిస్తే ప్రాకృతం సామాన్యులకు అందుబాటులో ఉండేది. అన్ని కులాల వారికి అందుబాటులో ఉండేది.
- వర్ణ వ్యవస్థ కఠినతరం చేయబడింది మరియు అట్టడుగు కులాల ప్రజలు దుర్భరమైన జీవితాలను గడిపారు. జైనమతం వారికి గౌరవప్రదమైన స్థానాన్ని ఇచ్చింది.
- మహావీరుడు మరణించిన సుమారు 200 సంవత్సరాల తరువాత, గంగా లోయలో తీవ్రమైన కరువు చంద్రగుప్త మౌర్య మరియు భద్రబాహు (అవిభక్త జైన సంఘానికి చెందిన చివరి ఆచార్య) కర్ణాటకకు వలస వెళ్ళడానికి ప్రేరేపించింది. ఆ తర్వాత జైనమతం దక్షిణ భారతదేశానికి వ్యాపించింది.
Mahavira’s Life | మహావీరుని జీవితం
- ఆ మత సంప్రదాయంలో వర్ధమాన మహావీరుడు 24వ తీర్థంకరుడు.
- అతను చివరి తీర్థంకరుడిగా పరిగణించబడ్డాడు.
- క్రీ.పూ.546లో వైసాలి సమీపంలోని కుందగ్రామంలో జన్మించాడు. అతను క్షత్రియ తల్లిదండ్రులకు సిద్ధార్థ మరియు త్రిశాలకు జన్మించాడు.
- అతను యశోదను వివాహం చేసుకున్నాడు మరియు అనోజ్జ లేదా ప్రియదర్శన్ అనే కుమార్తెను కలిగి ఉన్నాడు.
- అతను 30 సంవత్సరాల వయస్సులో ఈ లోకాన్ని విడిచిపెట్టాడు, సన్యాసి అయ్యాడు మరియు పన్నెండు సంవత్సరాలు సంచరించాడు. కొన్నేళ్లుగా, అతను తనను తాను కూడా త్యాగం చేశాడు.
- 13వ సంవత్సరం సన్యాసంలో తనను తాను ఓడించి అత్యున్నతమైన ఆధ్యాత్మిక జ్ఞానాన్ని పొందాడు. ఈ విధమైన జ్ఞానాన్ని కేవల జ్ఞాన్ అంటారు. ఆ తరువాత, అతన్ని మహావీరుడు, కినా మరియు కైవారిన్ అని పిలిచేవారు.
- అతని అనుచరులను మతం అని పిలుస్తారు, ఇది తరువాత జైన మతంగా పిలువబడింది. ఈ సమయం నుండి మరణించే వరకు, అతను 30 సంవత్సరాల పాటు సిద్ధాంతాన్ని బోధించాడు.
- అతను రాజగృహ (ప్రస్తుతం పాట్నా జిల్లా) సమీపంలోని పావాలో 72 సంవత్సరాల వయస్సులో మరణించాడు.
Teaching’s of Jainism | జైనమతం యొక్క బోధనలు
- మహావీరుడు వేద సూత్రాలను తిరస్కరించాడు.
- అతను దేవుని ఉనికిని నమ్మలేదు. అతని ప్రకారం, విశ్వం కారణం మరియు ప్రభావం యొక్క సహజ దృగ్విషయం యొక్క ఉత్పత్తి.
- అతను కర్మ మరియు ఆత్మ యొక్క మార్పిడిని విశ్వసించాడు. శరీరం చచ్చిపోతుంది కానీ ఆత్మ చనిపోదు.
- ఒకరి కర్మ ప్రకారం ఒకరికి శిక్ష లేదా ప్రతిఫలం లభిస్తుంది.
- కాఠిన్యం మరియు అహింసతో కూడిన జీవితాన్ని సమర్థించారు.
- సమానత్వంపై నొక్కిచెప్పారు కానీ బౌద్ధమతంలా కాకుండా కుల వ్యవస్థను తిరస్కరించలేదు. కానీ మనిషి తన చర్యల ప్రకారం ‘మంచి’ లేదా ‘చెడు’ కావచ్చు మరియు పుట్టుక కాదని కూడా చెప్పాడు.
- సన్యాసం చాలా పొడవుగా జరిగింది. ఆకలితో అలమటించడం, నగ్నత్వం మరియు స్వీయ-మరణించుకోవడం వంటివి వివరించబడ్డాయి.
- ప్రపంచంలోని రెండు అంశాలు: జీవ మరియు ఆత్మ.
Doctrines of Jainism | జైన మతం యొక్క సిద్ధాంతాలు
జైనమతం యొక్క త్రిరత్నాలు
ఉనికి యొక్క లక్ష్యం త్రిరత్నం ద్వారా సాధించడం
1. సరైన విశ్వాసం: ఇది తిరతంకరుల విశ్వాసం.
2. సరైన జ్ఞానం: ఇది జైన మతానికి సంబంధించిన జ్ఞానం.
3. సరైన చర్య/ప్రవర్తన: ఇది జైనమతంలోని 5 ప్రమాణాల అభ్యాసం.
జైనమతం యొక్క ఐదు ప్రమాణాలు
1. అహింస (గాయం కానిది)
2. సత్య (అబద్ధం చెప్పని)
3. అస్తేయ(దొంగతనం కానిది)
4. పరిగ్రహ (స్వాధీనం కానిది)
5. బ్రహ్మచర్యం (పవిత్రత). ద్వారా మొదటి నాలుగు ప్రమాణాలు పార్శ్వనాథ్ బోధించారు. ఐదవ దానిని మహావీరుడు చేర్చాడు.
Sects in Jainism | జైన మతంలోని విభాగాలు
మగధలోని కరువు జైసిమ్‌ను దిగంబర్ (అంటే ఆకాశాన్ని ధరించి) మరియు శ్వేతాంబర్ (అంటే తెల్లని దుస్తులు ధరించి) అనే రెండు విభాగాలుగా విభజించబడింది.
దిగంబర్ శాఖ: దక్షిణాదికి వెళ్లిన సన్యాసుల నాయకుడు భద్రబాహు దీనికి నాయకత్వం వహించాడు.
ఈ శాఖ మరింత కఠినంగా ఉంటుంది మరియు మహావీరుని సమయంలో జైనులకు దాని మార్గాల్లో దగ్గరగా ఉంది.
ఇటీవలి శతాబ్దాలలో, ఇది వివిధ ఉప విభాగాలుగా విభజించబడింది. ప్రధాన ఉపవిభాగాలు
- బిసపంథా
- తేరాపంథా
- తారణపంథా లేదా సమయపంథా
- చిన్న ఉప వర్గాలు
- గుమనపంథా
- తోటపంథా
శ్వేతాంబర్ విభాగం: దీనికి ఉత్తరాదిలో బస చేసిన సన్యాసుల నాయకుడు స్థూలభద్రుడు నాయకత్వం వహించాడు.
దిగంబర్ శాఖ వలె, ఇది కూడా మూడు ప్రధాన ఉప విభాగాలుగా విభజించబడింది.
- మూర్తిపూజక
- స్థానక్వాసి (విగ్రహారాధన/మూర్తిపూజకు దూరంగా)
- తేరపంతి (దిగంబర్ తేరాపంతి కంటే సరళమైన ఆరాధన విధానం)
Jain Literature | జైన సాహిత్యం
జైన సాహిత్యం రెండు ప్రధాన వర్గాలుగా వర్గీకరించబడింది:
ఆగమ సాహిత్యం: లార్డ్ మహావీర్ యొక్క బోధనలను అతని అనుచరులు అనేక గ్రంథాలుగా సంకలనం చేశారు. ఈ గ్రంథాలను సమిష్టిగా జైన మతం యొక్క పవిత్ర గ్రంథాలు అయిన ఆగమ్స్ అని పిలుస్తారు. ఆగమ సాహిత్యం కూడా రెండు గ్రూపులుగా విభజించబడింది:
- అంగ్-అగామా: ఈ గ్రంథాలలో లార్డ్ మహావీర్ యొక్క ప్రత్యక్ష ప్రబోధం ఉంది. వాటిని గణధారులు సంకలనం చేశారు.లార్డ్ మహావీర్ యొక్క తక్షణ శిష్యులను గణాధరు అని పిలుస్తారు. గణధరులందరూ సంపూర్ణ జ్ఞానాన్ని (కేవల్-జ్ఞాన్) కలిగి ఉన్నారు. వారు మౌఖికంగా లార్డ్ మహావీర్ యొక్క ప్రత్యక్ష బోధనను పన్నెండు ప్రధాన గ్రంథాలు (సూత్రాలు)గా సంకలనం చేశారు. ఈ గ్రంథాలను అంగ్-ఆగమ్స్ అంటారు.
- అంగ్-బాహ్య-ఆగమ్‌లు (అంగ్-ఆగామ్‌ల వెలుపల): ఈ గ్రంథాలు అంగ్-ఆగామ్‌ల విస్తరణలు. వాటిని శ్రుతకేవలిన్ సంకలనం చేశారు.కనీసం పది పూర్వాల జ్ఞానం ఉన్న సన్యాసులను శ్రుతకేవలిన్ అని పిలుస్తారు. శ్రుతకేవలిన్ అంగ్-ఆగమ్‌లలో నిర్వచించిన విషయాన్ని విస్తరిస్తూ అనేక గ్రంథాలు (సూత్రాలు) రాశాడు. సమిష్టిగా ఈ గ్రంథాలను అంగ్-బాహ్య-ఆగమ్స్ అంటారు, అంటే అంగ్-ఆగమ్‌ల వెలుపల.
నాన్-ఆగమ్ సాహిత్యం: ఇది ఆగమ సాహిత్యం మరియు స్వతంత్ర రచనల వ్యాఖ్యానం మరియు వివరణను కలిగి ఉంటుంది, పెద్ద సన్యాసులు, సన్యాసినులు మరియు పండితులచే సంకలనం చేయబడింది. అవి ప్రాకృతం, సంస్కృతం, పాత మరాఠీ, గుజరాతీ, హిందీ, కన్నడ, తమిళం, జర్మన్ మరియు ఆంగ్లం వంటి అనేక భాషలలో వ్రాయబడ్డాయి.
Jain Councils | జైన మండలి
| జైన మండలి | సంవత్సరం | ప్రదేశం | ఛైర్మన్ | అభివృద్ధి |
| మొదటి జైన మండలి | 300 BC | పటాలిపుత్ర | స్థూలభద్రుడు | అంగాల సంకలనం. |
| రెండవ జైన మండలి | 512 AD | వల్లభి | దేవర్ధి క్షమాశ్రమణ | 12 అంగాలు మరియు ఉపాంగాల చివరి సంకలనం. |
Jain Architectures | జైన నిర్మాణాలు
జైన వాస్తుశిల్పం దాని స్వంత శైలితో గుర్తింపు పొందదు, ఇది దాదాపు హిందూ మరియు బౌద్ధ శైలుల యొక్క శాఖ.
జైన నిర్మాణ రకాలు:
- ఎల్లోరా గుహలు (గుహ నం. 30-35)- మహారాష్ట్ర
- మంగీ తుంగి గుహ- మహారాష్ట్ర
- గజపంత గుహ- మహారాష్ట్ర
- ఉదయగిరి-ఖండగిరి గుహలు- ఒడిశా
- హాతీ-గుంఫా గుహ- ఒడిశా
విగ్రహాలు
- గోమటేశ్వర/బాహుబలి విగ్రహం- శ్రావణబెళగొళ, కర్ణాటక
- అహింసా (రిషబ్నాథ) విగ్రహం- మంగీ-తుంగి కొండలు, మహారాష్ట్ర
జియనాలయ (ఆలయం)
- దిల్వారా ఆలయం- మౌంట్ అబూ, రాజస్థాన్
- గిర్నార్ మరియు పాలితానా ఆలయం- గుజరాత్
- ముక్తగిరి దేవాలయం- మహారాష్ట్ర
Differences b/w Buddhism & Jainism | బౌద్ధం & జైనమతం మధ్య తేడాలు
- జైనమతం దేవుని ఉనికిని గుర్తించగా బౌద్ధమతం గుర్తించలేదు.
- జైనమతం వర్ణ వ్యవస్థను ఖండించదు, బౌద్ధమతం చేస్తుంది.
- జైనమతం ఆత్మ యొక్క పరివర్తనను అంటే పునర్జన్మను విశ్వసించింది, అయితే బౌద్ధమతం నమ్మదు.
- బుద్ధుడు మధ్య మార్గాన్ని సూచించాడు, అయితే జైనమతం తన అనుచరులను పూర్తిగా బట్టలను అంటే కాఠిన్యాన్ని విస్మరించాలని సూచించింది.
Ancient History – Jainism in India in Telugu, Download PDF
| మరింత చదవండి: |
|
| తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
