భారతీయ నోబెల్ గ్రహీతలు, గ్రహీతల పూర్తి జాబితా (1913-2023)

భారతీయ నోబెల్ గ్రహీతలు: నోబెల్ బహుమతి స్వీడిష్ శాస్త్రవేత్త ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్ జ్ఞాపకార్థం గౌరవించబడింది మరియు 1901లో ప్రారంభించబడింది. ఈ ప్రతిష్టాత్మక అవార్డు సాధారణంగా సాహిత్యం, భౌతిక శాస్త్రం, రసాయన శాస్త్రం, ఆర్థిక శాస్త్రం, సైన్స్, శాంతి మరియు వైద్యం అనే ఆరు విభిన్న రంగాలలో ఇవ్వబడుతుంది. మొట్టమొదటి భారతీయ నోబెల్ గ్రహీత రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్, అతను 1913లో సాహిత్యంలో నోబెల్ బహుమతిని అందుకున్నాడు. 1913 నుండి 2023 వరకు, భారతదేశం నుండి మొత్తం తొమ్మిది మంది నోబెల్ బహుమతి విజేతలు ఉన్నారు. ఈ వ్యాసం భారతీయ నోబెల్ గ్రహీతలు, గ్రహీతల పూర్తి జాబితా (1913-2023) గురించి చర్చిస్తుంది.

నోబెల్ బహుమతి చరిత్ర

• ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్ వీలునామాలోనే భౌతికశాస్త్రం, రసాయన శాస్త్రం, వైద్యం, సాహిత్యం, శాంతి వంటి వాటికి అవార్డులు లభించాయి. నోబెల్ ఒక సంపన్న స్వీడిష్ తయారీదారు మరియు డైనమైట్ సృష్టికర్త. నోబెల్ మరణించిన ఐదు సంవత్సరాల తరువాత, 1901లో, మొదటి బహుమతులు ప్రదానం చేయబడ్డాయి.
• 1896లో నోబెల్ మరణానంతరం డిసెంబర్ 10న విజేతలకు డిప్లొమా, 10 మిలియన్ క్రోనార్ (దాదాపు 9,00,000 డాలర్లు) ప్రైజ్ మనీకి ప్రాతినిధ్యం వహించే బంగారు పతకాన్ని బహూకరిస్తారు.
• అర్థశాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతిని బ్యాంక్ ఆఫ్ స్వీడన్ ప్రైజ్ ఇన్ ఎకనామిక్ సైన్సెస్ ఇన్ ఎకనామిక్ సైన్సెస్ ఇన్ మెమరీ ఆఫ్ ఆల్ఫ్రెడ్ నోబెల్ అని పిలుస్తారు, మరియు ఇది నోబెల్ ద్వారా కాదు కానీ 1968 లో సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ స్వీడన్ చే స్థాపించబడింది

భారతీయ నోబెల్ గ్రహీతల పూర్తి జాబితా (1913-2023)

మొట్టమొదటి భారతీయ నోబెల్ గ్రహీత రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్, అతను 1913లో సాహిత్యంలో నోబెల్ బహుమతిని అందుకున్నాడు. ఇటీవలి భారతీయ నోబెల్ గ్రహీత అభిజిత్ బెనర్జీ, అతను 2019లో ఆర్థిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతిని గెలుచుకున్నాడు. భారతీయ నోబెల్ గ్రహీతలు వివిధ రంగాలలో గణనీయమైన కృషి చేశారు. సాహిత్యం, భౌతిక శాస్త్రం, రసాయన శాస్త్రం, వైద్యం, శాంతి మరియు ఆర్థిక శాస్త్రంతో సహా. వారి పని ఈ రంగాలలో విజ్ఞానం మరియు అవగాహనను మెరుగుపరచడంలో సహాయపడింది మరియు ప్రపంచంపై సానుకూల ప్రభావాన్ని చూపింది.

APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group

భారతీయ నోబెల్ గ్రహీతల పూర్తి జాబితా

1. రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్

ఠాగూర్ సాహిత్య ప్రతిభ ఆయన విస్తారమైన కవితా సంకలనం, చిన్న కథలు, నవలలు, నాటకాలలో స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. 1913 లో అతని అత్యంత ప్రసిద్ధ రచన “గీతాంజలి” కవితకు సాహిత్యంలో నోబెల్ బహుమతిని గెలుచుకున్నాడు, ఈ గౌరవాన్ని పొందిన మొదటి యూరోపియన్ కాని వ్యక్తిగా నిలిచాడు. ఆయన రచనలో అల్లిన లోతైన ఆధ్యాత్మిక అంతర్దృష్టులు, విశ్వజనీన ఇతివృత్తాలు అన్ని నేపథ్యాల పాఠకులను ఆకట్టుకుంటూనే ఉన్నాయి.

2. CV రామన్

సర్ చంద్రశేఖర్ వెంకట్ రామన్ లేదా సి.వి.రామన్ 1930 లో కాంతి పరిక్షేపణం మరియు ప్రభావాన్ని కనుగొన్నందుకు భౌతిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతితో గుర్తించబడ్డారు. ఇతని ఆవిష్కరణను “రామన్ ఎఫెక్ట్” అని కూడా పిలుస్తారు. ఈయన భారతదేశానికి రెండవ నోబెల్ బహుమతి గ్రహీత.

3. హర్ గోవింద ఖురానా

జన్యు సంకేతం మరియు ప్రోటీన్ సంశ్లేషణలో దాని పనితీరును వివరించినందుకు మార్షల్ W. నీరెన్‌బర్గ్ మరియు రాబర్ట్ W. హోలీలతో కలిసి హర్ గోవింద్ ఖురానాకు 1968 లో ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్లో నోబెల్ బహుమతి లభించింది. HG ఖురానా భారతీయ అమెరికన్ బయోకెమిస్ట్. అతని పరిశోధనా పని జీవుల వెలుపల క్రియాత్మక జన్యువుల సంశ్లేషణకు సంబంధించినది.

4. మదర్ థెరిసా

మదర్ థెరిసా 1979లో నోబెల్ శాంతి బహుమతి పొందిన మొదటి భారతీయ మహిళ. ఆమె రిపబ్లిక్ ఆఫ్ మాసిడోనియాలో జన్మించారు. 19 సంవత్సరాల వయస్సులో, ఆమె భారతదేశానికి వెళ్లి తన శేష జీవితాన్ని భారతదేశంలో రోమన్ కాథలిక్ సన్యాసిగా మరియు మిషనరీగా నగర మురికివాడలలో పేదలకు సేవ చేసింది. ఆమె మానవతా కృషి మిషనరీస్ ఆఫ్ ఛారిటీ స్థాపనకు దారితీసింది.

5. సుబ్రహ్మణ్యం చంద్రశేఖర్

నక్షత్రాల నిర్మాణం మరియు పరిణామంలో ప్రాముఖ్యత కలిగిన భౌతిక ప్రక్రియల సైద్ధాంతిక అధ్యయనాలకు సుబ్రహ్మణ్యం చంద్రశేఖర్‌కు 1983లో భౌతిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి లభించింది. అతను ఇండో-అమెరికన్ గణిత శాస్త్రజ్ఞుడు. నక్షత్రాల పరిణామంలో పాల్గొన్న భౌతిక ప్రక్రియల స్థాపనకు సంబంధించిన అతని ఆవిష్కరణలు.

6. అమర్త్య సేన్

సంక్షేమ ఆర్థిక శాస్త్రానికి చేసిన కృషికి గాను 1998లో అమర్త్యసేన్ ఆర్థిక శాస్త్రాలలో నోబెల్ బహుమతిని గెలుచుకున్నారు. అతను మానిక్‌గంజ్ (బ్రిటీష్ ఇండియా)లో జన్మించాడు. సేన్ ఆర్థిక శాస్త్రాన్ని అభ్యసించాడు మరియు US మరియు UK రెండింటిలోనూ అనేక ప్రతిష్టాత్మక సంస్థలలో సబ్జెక్టును బోధించాడు.

7. వెంకటరామన్ రామకృష్ణన్

రైబోజోమ్‌ల నిర్మాణం మరియు పనితీరుపై చేసిన కృషికి గాను వెంకటరామన్ రామకృష్ణన్ 2009లో రసాయన శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతిని గెలుచుకున్నారు. నోబెల్ బహుమతిని రాయల్ స్వీడిష్ అకాడమీ ఆఫ్ సర్వీసెస్ అందజేస్తుంది.

8. కైలాష్ సత్యార్థి

కైలాష్ సత్యార్థి మధ్యప్రదేశ్‌లో జన్మించారు మరియు పిల్లలు మరియు యువత అణచివేతకు వ్యతిరేకంగా మరియు పిల్లలందరికీ విద్యా హక్కు కోసం చేసిన పోరాటానికి 2014లో నోబెల్ శాంతి బహుమతిని అందుకున్నారు. ఆమె తన జీవితమంతా బాలల హక్కులు మరియు విద్య కోసం అంకితం చేసిన ఉద్యమకారుడు.

9. అభిజిత్ బెనర్జీ

అభిజిత్ బెనర్జీ 2019 ఆర్థిక శాస్త్రాలలో నోబెల్ బహుమతి పొందిన ఇండో-అమెరికన్ విజేత. అతను తన భార్య ఎస్తేర్ డుఫ్లో మరియు హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన మిచెల్ క్రామెర్‌తో కలిసి ఆర్థిక శాస్త్రాలలో నోబెల్ మెమోరియల్ బహుమతిని అందుకున్నాడు.

Sharing is caring!