కొత్త పార్లమెంటు భవనంలో “సెంగోల్”, సెంగోల్ రాజదండం చరిత్ర  మరియు ప్రాముఖ్యత

మే 28, 2023న, సెంట్రల్ విస్టా రీడెవలప్‌మెంట్ ప్రాజెక్ట్‌లో భాగమైన కొత్త పార్లమెంట్ భవనాన్ని ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ ప్రారంభిస్తారు. స్పీకర్ సీటుకు సమీపంలో సెంగోల్ అని పిలువబడే చారిత్రాత్మక బంగారు రాజదండంను ఏర్పాటు చేయడం ఈవెంట్ యొక్క ముఖ్యాంశాలలో ఒకటి. సెంగోల్ భారతదేశ స్వాతంత్ర్యం మరియు సార్వభౌమాధికారం, అలాగే దాని సాంస్కృతిక వారసత్వం మరియు వైవిధ్యానికి చిహ్నం.  ఈ రాజదండము చారిత్రక ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంది, ఇది వాస్తవానికి భారతదేశం యొక్క మొదటి ప్రధాన మంత్రి జవహర్‌లాల్ నెహ్రూకు సమర్పించబడింది, ఇది బ్రిటిష్ వారి నుండి భారతీయ ప్రజలకు అధికార బదిలీకి ప్రతీక. “సెంగోల్” అని పిలువబడే రాజదండం తమిళ పదం “సెమ్మై” నుండి ఉద్భవించింది.

కొత్త పార్లమెంట్ భవనంలో చారిత్రక రాజదండం ‘సెంగోల్’

సెంగోల్ యొక్క అంతగా తెలియని చరిత్ర మరియు ప్రాముఖ్యతను ఎత్తిచూపిన హోం మంత్రి, కొత్త పార్లమెంట్‌లో దీనిని చేర్చడం సంస్కృతీ సంప్రదాయాలను ఆధునికతతో కలపడమే లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నట్లు నొక్కి చెప్పారు. అలహాబాద్‌లోని మ్యూజియంలో ప్రస్తుత ప్రదర్శన నుండి పార్లమెంటు భవనంలోని కొత్త నివాసానికి మార్చబడే సెంగోల్‌ను ప్రతిపాదిస్తూ ప్రధాని మోదీ దూరదృష్టిని శ్రీ షా ప్రశంసించారు.

చారిత్రక రాజదండం ‘సెంగోల్’ గురించి

• బ్రిటీష్ ఇండియా చివరి వైస్రాయ్ లార్డ్ మౌంట్ బాటన్ ప్రధాన మంత్రి నెహ్రూకి అడిగిన ప్రశ్నతో ప్రారంభమైన సంఘటనల శ్రేణిలో సెంగోల్ యొక్క మూలాలను గుర్తించవచ్చు.
• భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తర్వాత అధికార మార్పిడిని గుర్తుచేసే చిహ్నం గురించి మౌంట్ బాటన్ ఆరా తీసినట్లు చారిత్రక కథనాలు మరియు వార్తా నివేదికలు వెల్లడిస్తున్నాయి.
• దీనికి ప్రతిస్పందనగా, ప్రధాన మంత్రి నెహ్రూ సలహా కోసం భారతదేశ చివరి గవర్నర్ జనరల్ సి రాజగోపాలాచారిని సంప్రదించారు.
• రాజాజీ అని కూడా పిలువబడే రాజగోపాలాచారి, అధికారాన్ని స్వీకరించిన తర్వాత ప్రధాన పూజారి కొత్త రాజుకు దండను సమర్పించే తమిళ సంప్రదాయం గురించి నెహ్రూకు తెలియజేశాడు.
• చోళ రాజవంశం సమయంలో ఈ పద్ధతిని అనుసరించారని మరియు ఇది బ్రిటిష్ పాలన నుండి భారతదేశం యొక్క విముక్తికి ప్రతీక అని సూచించాడు. ఈ చారిత్రాత్మక ఘట్టం కోసం రాజదండం సంపాదించే బాధ్యతను రాజాజీ స్వీకరించారు.
• రాజదండాన్ని ఏర్పాటు చేసే సవాలుతో రాజాజీ ప్రస్తుత తమిళనాడులోని ప్రముఖ మత సంస్థ తిరువడుతురై అథీనంను సంప్రదించారు.
• ఆ సమయంలో సంస్థ అధిపతి బాధ్యతను స్వీకరించారు.
• గతంలో మద్రాసులో నగల వ్యాపారి అయిన వుమ్మిడి బంగారు చెట్టి ఈ సెంగోల్‌ను రూపొందించారు.
• ఇది ఐదు అడుగుల ఎత్తులో ఉంది మరియు న్యాయాన్ని సూచించే ‘నంది’ ఎద్దును కలిగి ఉంటుంది.

APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group

సెంగోల్ యొక్క చారిత్రక ప్రాముఖ్యత

• సెంగోల్ అర్థంలో లోతైనది, తమిళ పదం “సెమ్మై” నుండి ఉద్భవించింది, దీని అర్థం “ధర్మం”. ఇది బంగారం లేదా వెండితో తయారు చేయబడింది మరియు తరచుగా విలువైన రాళ్లతో అలంకరించబడింది.
• ఒక సెంగోల్ రాజదండాన్ని చక్రవర్తులు ఉత్సవ సందర్భాలలో తీసుకువెళ్లారు మరియు వారి అధికారాన్ని సూచించడానికి ఉపయోగించారు.
• ఇది దక్షిణ భారతదేశంలో సుదీర్ఘకాలం పాలించిన మరియు అత్యంత ప్రభావవంతమైన రాజవంశాలలో ఒకటైన చోళ సామ్రాజ్యంతో సంబంధం కలిగి ఉంది.
• చోళులు తమిళనాడు, కేరళ, కర్నాటక, ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ, ఒడిషా మరియు శ్రీలంక ప్రాంతాలను 9వ శతాబ్దం నుండి 13వ శతాబ్దం వరకు పాలించారు.
• వారు వారి సైనిక పరాక్రమం, సముద్ర వాణిజ్యం, పరిపాలనా దక్షత, సాంస్కృతిక పోషణ మరియు ఆలయ నిర్మాణాలకు ప్రసిద్ధి చెందారు.
• చోళులు వారసత్వం మరియు చట్టబద్ధత చిహ్నంగా సెంగోల్ రాజదండాన్ని ఒక రాజు నుండి మరొక రాజుకు అప్పగించే సంప్రదాయాన్ని కలిగి ఉన్నారు.
• ఈ వేడుకను సాధారణంగా ప్రధాన పూజారి లేదా గురువు కొత్త రాజును ఆశీర్వదించి, అతనికి సెంగోల్‌ను ప్రదానం చేస్తారు.

భారతదేశ స్వాతంత్ర్యంలో సెంగోల్ ఎలా భాగమైంది?

• 1947 లో బ్రిటిష్ పాలన నుండి స్వాతంత్ర్యం పొందడానికి ముందు, అప్పటి వైస్రాయ్ – లార్డ్ మౌంట్ బాటన్ కాబోయే ప్రధాని జవహర్ లాల్ నెహ్రూను “బ్రిటీష్ నుండి భారతదేశం చేతుల్లోకి అధికార బదిలీకి ప్రతీకగా అనుసరించాల్సిన వేడుక ఏమిటి?” అని ఒక ఒక ప్రశ్నను అడిగారు.
• భారత చివరి గవర్నర్ జనరల్ గా పనిచేసిన రాజాజీగా పిలువబడే సి.రాజగోపాలాచారిని ప్రధాని నెహ్రూ సంప్రదించారు.
• సెంగోల్ శిరోముండనాన్ని అప్పగించే చోళ నమూనాను భారత స్వాతంత్ర్యానికి తగిన వేడుకగా స్వీకరించవచ్చని రాజాజీ సూచించారు.
• ఇది భారతదేశ ప్రాచీన నాగరికత, సంస్కృతిని, భిన్నత్వంలో ఏకత్వాన్ని ప్రతిబింబిస్తుందని ఆయన అన్నారు.
• సెంగోల్ దండను పిఎం నెహ్రూకు తిరువావడుతురై అధీనం (500 సంవత్సరాల పురాతన శైవ మఠం) ఆగస్టు 14, 1947న బహూకరించారు.
• మద్రాసు (ప్రస్తుతం చెన్నై)లో ప్రసిద్ధ నగల వ్యాపారి అయిన వుమ్మిడి బంగారు చెట్టి బంగారు చెంచును రూపొందించాడు.
• “న్యాయము” యొక్క శిరస్సుగా తన అలుపెరగని చూపులతో ఉన్న నంది పైభాగంలో చేతితో చెక్కబడి ఉంది.

సెంగోల్ ఇప్పుడు ఎక్కడ ఉంది

• 1947 లో సెంగోల్ శిలాఫలకాన్ని అందుకున్న తరువాత, నెహ్రూ దానిని కొంతకాలం ఢిల్లీలోని తన నివాసంలో ఉంచారు.
• తరువాత అతను దానిని తన పూర్వీకుల నివాసమైన అలహాబాద్ (ప్రస్తుతం ప్రయాగ్ రాజ్) లోని ఆనంద్ భవన్ మ్యూజియానికి విరాళంగా ఇవ్వాలని నిర్ణయించుకున్నాడు.
• భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమ చరిత్ర, వారసత్వాన్ని పరిరక్షించడానికి 1930లో ఆయన తండ్రి మోతీలాల్ నెహ్రూ ఈ మ్యూజియాన్ని స్థాపించారు.
• సెంగోల్ శిలాఫలకం ఏడు దశాబ్దాలకు పైగా ఆనంద్ భవన్ మ్యూజియంలో ఉంది.

కొత్త పార్లమెంట్ భవనంలో సెంగోల్ ఎందుకు ప్రతిష్టించబడుతుందిస్తున్నారు?

• 2021-22లో, సెంట్రల్ విస్టా రీడెవలప్‌మెంట్ ప్రాజెక్ట్ జరుగుతున్నప్పుడు, ఈ చారిత్రక సంఘటనను పునరుద్ధరించాలని మరియు కొత్త పార్లమెంట్ భవనంలో సెంగోల్ రాజదండాన్ని ఏర్పాటు చేయాలని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది.
• ఇది కొత్త పార్లమెంట్ భవనంలో స్పీకర్ సీటు దగ్గర ఉంచబడుతుంది మరియు దాని చరిత్ర మరియు అర్థాన్ని వివరించే ఫలకంతో పాటు ఉంటుంది.
• కొత్త పార్లమెంటు భవనంలో సెంగోల్ ను ఏర్పాటు చేయడం కేవలం ఒక ప్రతీకాత్మక చర్య మాత్రమే కాదు, ఒక అర్థవంతమైన సందేశం కూడా.
• భారతదేశ ప్రజాస్వామ్యం దాని పురాతన సంప్రదాయాలు మరియు విలువలలో పాతుకుపోయిందని మరియు దాని వైవిధ్యం మరియు బహుళత్వాన్ని సమ్మిళితంగా మరియు గౌరవిస్తుందని ఇది సూచిస్తుంది.

Sharing is caring!