అణువుల యొక్క సముదాయాన్ని పదార్ధం అని అంటారు. ఈ అణువులు అన్నీ కలిసి పదార్ధం, పదార్ధం మొత్తాని విశ్వం(Universe) అని అంటారు. ఒకే రకమైన పరమాణువులు కలిస్తే మూలకం (Element) అంటారు. రాబర్ట్ బాయిల్ మూలకం అనే పదాన్ని మొదటిసారి 1661లో ఉపయోగించారు.
రసాయన శాస్త్రం లో పదార్ధం అంటే ఏమిటి?
రసాయన శాస్త్రం అనేది పదార్థం యొక్క కూర్పు మరియు దాని పరివర్తనను అధ్యయనం చేస్తుంది. పదార్థానికి పర్యాయపదంగా పరిగణించబడే మరొక పదం మేటర్. రసాయన శాస్త్రం పదార్థం యొక్క కూర్పు, నిర్మాణం మరియు లక్షణాలు మరియు వివిధ రకాలైన పదార్ధాలు మార్పులకు గురైనప్పుడు సంభవించే దృగ్విషయానికి సంబంధించిన వివరాలను తెలియజేస్తుంది.
పదార్థ సిద్ధాంతం భౌతిక ప్రపంచాన్ని వివరించడానికి మరియు వివరించడానికి ఉపయోగించిన మారుతున్న ఆలోచనలు మరియు వ్యవస్థలను కవర్ చేస్తుంది. పదార్థ సిద్ధాంతంలో ఎక్కువ భాగం మూలకాల సిద్ధాంతంపై ఆధారపడింది.
పదార్థం దాని భౌతిక లక్షణాలు మరియు అవి ఉన్న స్థితి ఆధారంగా మూడు వర్గాలుగా విభజించారు; వీటిని పదార్థం యొక్క స్థితులు(స్టేట్స్ ఆఫ్ మాటర్) అని అంటారు.
- ఘనం (Solid)
- ద్రవం (Liquid)
- వాయువు (Gases)
పైన పేర్కొన్న మూడు కాకుండా, మనకు కనిపించని మరో 2 పదార్థ స్థితులు ఉన్నాయి. అవి ప్లాస్మా & బోస్-ఐన్‌స్టీన్ కండెన్సేట్.
ఆవర్తన పట్టికలో ఒకే రకమైన ధర్మాలు ప్రదర్శించే మూలకాలను అమర్చడాన్ని వర్గీకరణం అంటారు. మూలకాల వర్గీకరణం వలన మూలకాల ధర్మాలను అధ్యయనం చేయవచ్చు. ఆవర్తన పట్టిక లో ఇప్పటివరకు 110-118 మూలకాలు ఉన్నాయి. మనం రోజు పీల్చే గాలి, తాగే నీరు, తినే ఆహారం ఇవి అన్నీ వివిధ మూలకాల ఆధారంగా ఏర్పడతాయి. ప్రస్తుతం వాడుకలో ఉన్న ఆవర్తన పట్టిక మెండలీఫ్ అనే శాస్త్రవేత్త ప్రతిపాదించాడు దీనినే మెండలీఫ్ ఆవర్తన పట్టిక అని అంటారు. ఇందులో 18 గ్రూప్లు మరియు 7 పీరియడ్స ఉంటాయి.
APPSC/TSPSC Sure shot Selection Group
ఘన పదార్దాలు(Solid)
ఘనపదార్థాలలో ఉన్న అణువులు దగ్గరగా లేదా గట్టిగా ఉంటాయి వాటిమధ్య ఆకర్షణ ఎక్కువగా ఉంటుంది. కణాల మధ్యన ఖాళీ కూడా ఉండదు, మరియు కణాలు కదలవు. ఘనాలకి ఒక నిర్ధిష్ట పరిమాణం ఉంటుంది, ఇవి దృఢంగా ఉంటాయి. ఇవి దృఢంగా ఉండటం వలన వ్యాపించే రేటు చాలా తక్కువ.
ఉదాహరణ: రాయి, కలప, ఇటుక, ఇనుము మొదలైనవి
ద్రవ ప్రదార్ధాలు(Liquid)
ద్రవ పదార్ధాలకి స్థిర పరిమాణం ఉండదు ఇవి దాని కంటైనర్ ఆకారానికి అనుగుణంగా ఉంటాయి. నీరు ద్రవ రూపంలో ఉంటుంది. సాధారణంగా వాయువులు చల్లబడినప్పుడు, అవి నీటి ఆవిరి వలె మారతాయి. వాయువులోని అణువులు చల్లబడి శక్తిని కోల్పోతాయి. కొన్ని ఘనపదార్థాలు వేడెక్కినప్పుడు, అవి ద్రవ రూపం లోకి మారతాయి ఉదా: ఐస్, మరికొన్ని ద్రవ రూపం నుంచి ఘన రూపం లోకి మారతాయి ఉదా: లావా. ద్రవ పదార్ధాలలో అణువుల మధ్య దూరం మధ్యస్థంగా ఉంటుంది మరియు ఆకర్షణ కూడా స్వల్పంగా ఉంటుంది.
వాయువు పదార్ధాలు (Gases)
వాయువులకు స్థిరమైన ఘనపరిమాణం లేదా స్థిరమైన ఆకారం ఉండదు. కొన్ని వాయువులు మన కంటికి కనిపిస్తాయి మరియు వాటిని అనుభూతి చెందగలము, మరికొన్ని కంటికి కనిపించవు. ఉదా: గాలి, ఆక్సిజన్ మరియు హీలియం. భూమి యొక్క వాతావరణంలో చాలా రకాల వాయువులు ఉంటాయి ఓజోన్ పొర ఆక్సిజన్ వాయువుతో ఏర్పడి ఉంటుంది.
పదార్థం యొక్క భౌతిక లక్షణాలు
పదార్థం చాలా చిన్న పరిమాణంలో ఉన్న కణాలతో రూపొందించబడింది. మన చుట్టూ ఉన్న ప్రతిదీ చిన్న కణాలతో రూపొందించబడి ఉంటాయి. పదార్థం యొక్క కణాలు నిరంతరం కదులుతూ చలనంలో ఉంటాయి.పదార్థాన్ని తయారు చేసే కణాలు అణువులు.
పదార్థం యొక్క రకాన్ని బట్టి పదార్థం ఘన, ద్రవ లేదా వాయువు స్థితిలో మార్పులు ఉంటాయి. పదార్ధాలలో ఉన్న కణాలు కదలిక వలన అవి ఒక స్థితి నుంచి ఇంకో స్థితికి మారతాయి ఇది పదార్థాల లక్షణాలలో ఒకటి. ఒక పదార్ధం యొక్క వ్యాప్తి మరొక పదార్ధంలోకి ఏకరీతి మిశ్రమం ఏర్పడే వరకు కొనసాగుతుంది. వాయువులు, ద్రవాలు మరియు ఘనపదార్థాలలో వ్యాప్తి జరుగుతుంది.
పదార్థం వాయు స్థితిలో చాలా తక్కువ సాంద్రతను కలిగి ఉంటుంది, ఎందుకంటే దాని కణాలు సాపేక్షంగా ఉంటాయి. ద్రవం స్థిర పరిమాణాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఘన పదార్ధాలకి ఒక నిర్ధిష్ట పరిణామం మరియు ఆకారం ఉంటాయి.
గుప్త వేడి అనేది ఒక పదార్ధం యొక్క స్థితిని మార్చడానికి సరఫరా చేయవలసిన ఉష్ణ శక్తి. గుప్త వేడి పదార్థం యొక్క ఉష్ణోగ్రతను పెంచదు. కానీ ఒక పదార్ధం యొక్క స్థితిని మార్చడానికి గుప్త వేడిని సరఫరా చేయాలి. గుప్త వేడి కలయిక లేదా బాష్పీభవనం కావచ్చు.
వేడిచేసినప్పుడు ఘనపదార్థాన్ని నేరుగా ఆవిరిగానూ, శీతలీకరణలో ఆవిరిని ఘనపదార్థంగానూ మార్చడాన్ని సబ్లిమేషన్ అంటారు. ఈ ఘన పదార్ధాలను వేడి చేసినప్పుడు, వాటి కణాలు త్వరగా కదులుతాయి మరియు అవి నేరుగా ఆవిరి ఐపోతాయి (లేదా వాయువు). అదేవిధంగా ఈ ఆవిరి (లేదా వాయువు) చల్లబడి, అవి స్థిరంగా మారతాయి మరియు ఘనపదార్థాన్ని ఏర్పరుస్తాయి.
ఒక ద్రవాన్ని దాని మరిగే బిందువు వద్ద ఆవిరి (లేదా వాయువు) గా మార్చే ప్రక్రియను బాష్పీభవనం అంటారు. ద్రవంలోని కొన్ని కణాలు ఎక్కువ గతి శక్తిని కలిగి ఉంటాయి. కాబట్టి, ఒక ద్రవం దాని మరిగే బిందువు కంటే బాగా తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ, దానిలోని కొన్ని కణాలు కణాల మధ్య ఆకర్షణ శక్తులను విచ్ఛిన్నం చేయడానికి మరియు ఆవిరి రూపంలో ద్రవ ఉపరితలం నుండి తప్పించుకోవడానికి తగినంత శక్తిని కలిగి ఉంటాయి. అందువల్ల ద్రవం యొక్క వేగంగా కదిలే కణాలు నిరంతరం ద్రవం నుండి తప్పించుకుని ఆవిరి లేదా వాయువు రూపంలోకి మారతాయి.
ప్రతి వస్తువులోనూ పదార్థం ఉంటుంది కనుక ప్రతి వస్తువులోనూ ఎంత పదార్థం ఉందో తెలియజెయటానికి ‘పదార్థ రాశి’ లేదా ‘ద్రవ్యరాశి’ (mass) అంటారు. ఈ ద్రవ్యరాశిని గ్రాములు (grams), కిలోగ్రాములు (kilograms), స్లగ్గులు (slugs), అని ఇలా రకరకాల కొలమానాలు ఉపయోగించి కొలుస్తారు.
| మరింత చదవండి: |
|
| తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
