ఇస్రో నిర్వహిస్తున్న భారతదేశంలోని ప్రస్తుత అంతరిక్ష మిషన్ల జాబితా

Table of Contents

గత ఏడాది కాలంలో ఇస్రో పలు కీలక మిషన్లతో గణనీయమైన పురోగతి సాధించింది. భారత్ లో ప్రస్తుతం అనేక అంతరిక్ష ప్రయోగాలు జరుగుతున్నాయి. 2024 లో భారతదేశం చేపట్టబోయే అంతరిక్ష యాత్రల జాబితాను తెలుసుకోవడానికి ఈ కథనం చదవండి.

Adda247 APP

ఇస్రో నిర్వహిస్తున్న భారతదేశంలోని ప్రస్తుత అంతరిక్ష మిషన్ల జాబితా

ఇస్రో నిర్వహిస్తున్న భారతదేశంలోని ప్రస్తుత అంతరిక్ష మిషన్ల జాబితా
అంతరిక్ష మిషన్ల పేరు	వివరాలు
ఆదిత్య ఎల్-1	ఆదిత్య ఎల్ 1 అనేది భూమి-సూర్య లాగ్రాంజ్ పాయింట్ (ఎల్ 1) నుండి సూర్యుడిని అధ్యయనం చేయడానికి ఉద్దేశించిన భారతదేశం యొక్క సోలార్ సైన్స్ మిషన్. ఇది 2024 మేలో సౌర తుఫానును గమనించింది. మిషన్ సౌర కార్యకలాపాలు మరియు అంతరిక్ష వాతావరణంపై వాటి ప్రభావాన్ని అర్థం చేసుకోవడంపై దృష్టి పెడుతుంది.
గగన్యాన్	భారత సముద్ర జలాల్లో సురక్షితంగా భూమికి తిరిగి రావడానికి ముందు మూడు రోజుల మిషన్ కోసం ముగ్గురు సభ్యుల బృందాన్ని 400 కిలోమీటర్ల కక్ష్యలోకి ప్రవేశపెట్టాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. గగన్ యాన్ వ్యోమనౌకను 300 నుంచి 400 కిలోమీటర్ల లో ఎర్త్ ఆర్బిట్ (ఎల్ఈఓ)లో ఉంచి ఎల్వీఎం 3 రాకెట్ ద్వారా అంతరిక్షంలోకి పంపి వ్యోమగాములు కేవలం 16 నిమిషాల్లోనే అంతరిక్షానికి చేరుకోగలుగుతారు. 2023 అక్టోబర్ 21న, ISRO గగనయాన్ మానవ అంతరిక్ష యాత్రా కార్యక్రమం కోసం ఒక సవరించిన L-40 వికాస్ ఇంజన్‌ను ఉపయోగించి తన మొదటి తాత్కాలిక రద్దు మిషన్‌ను విజయవంతంగా నిర్వహించింది
XPoSAT	XPoSat, లేదా X-ray పోలారిమీటర్ ఉపగ్రహం, తీవ్రమైన పరిస్థితులలో ప్రకాశవంతమైన ఖగోళ ఎక్స్-రే వనరుల డైనమిక్స్ను అధ్యయనం చేయడానికి భారతదేశం యొక్క మొదటి మిషన్. బ్లాక్ హోల్స్, న్యూట్రాన్ నక్షత్రాలు, పల్సర్లు, క్రియాశీల గెలాక్టిక్ కేంద్రకాలతో సహా విశ్వంలోని 50 ప్రకాశవంతమైన వనరుల నుండి ఎక్స్-కిరణాల పోలరైజేషన్ను ఈ ఉపగ్రహం అధ్యయనం చేస్తుంది.
ఇన్సాట్-3DS	నిసార్ మిషన్ కోసం GSLV విశ్వసనీయతకు మద్దతుగా ప్రయోగించిన వాతావరణ ఉపగ్రహం ఇది. ఇది భారతదేశ వాతావరణ అంచనా సామర్థ్యాలను పెంచుతుంది.
RLV-TD	పుష్పక్ అనే పునర్వినియోగ ప్రయోగ వాహనాన్ని ఉపయోగించి ఇస్రో ఇప్పటికే రెండు విజయవంతమైన పునర్వినియోగ ప్రయోగ వాహన పరీక్షలను (LEX-02, LEX-03) నిర్వహించింది. ఈ పరీక్షల్లో విజయం ఇస్రోకు ‘ఆర్బిటల్ రిటర్న్ ఫ్లైట్ ఎక్స్పెరిమెంట్’కు వెళ్లే ఆత్మవిశ్వాసాన్ని ఇచ్చింది.
చిన్న ఉపగ్రహ ప్రయోగ వాహనం (SSLV)	ఇది సాలిడ్ ప్రొపల్షన్ దశలు మరియు లిక్విడ్ ప్రొపల్షన్ వెలాసిటీ ట్రిమ్మింగ్ మాడ్యూల్ (VTM) టెర్మినల్ స్టేజ్ గా ఉన్న మూడు దశల వాహనం. 500 కిలోమీటర్ల ప్లానర్ కక్ష్యలోకి ఉపగ్రహాలను ప్రవేశపెట్టే విధంగా రూపొందించిన SSLV 500 కిలోల వరకు పేలోడ్ లను మోసుకెళ్లగలదు.
ప్రైవేట్ స్పేస్ మిషన్లు	శ్రీహరికోటలోని సతీష్ ధావన్ స్పేస్ సెంటర్ లోని లాంచ్ ప్యాడ్ నుంచి అగ్నికుల కాస్మోస్ తన ఎస్ వోఆర్ టీఈడీ-01 వాహనాన్ని విజయవంతంగా ప్రయోగించింది. సెమీ క్రయోజనిక్ ఇంజిన్ తో నడిచే వాహనాన్ని భారత గడ్డపై నుంచి తొలి దశగా ప్రయోగించడం ఇదే తొలిసారి. స్కైరూట్ ఏరోస్పేస్ తన విక్రమ్ 1 రాకెట్ ప్రయోగం దిశగా అడుగులు వేస్తోంది.

భారతదేశం యొక్క కొన్ని ముఖ్యమైన అంతరిక్ష మిషన్లు

చంద్రయాన్-3: చంద్రునిపై అడుగు పెట్టే భారతదేశ ప్రయత్నం.
గగనయాన్: మానవులను అంతరిక్షంలోకి పంపడానికి భారతదేశ మిషన్.
ఆదిత్య-L1: సూర్యుడి పరిశీలనకు భారతదేశ తొలి మిషన్.
ఎక్స్‌పోసాట్: అంతరిక్షంలో ఎక్స్-రేలను పరిశీలించడానికి మిషన్.
నావిక్: భారతదేశ రీజినల్ నావిగేషన్ శాటిలైట్ సిస్టమ్ (IRNSS) యొక్క అభివృద్ధి.
ఇంసార్: సింగపూర్‌తో కలసి సంయుక్తంగా రూపొందించిన రాడార్ మిషన్.
షూక్రయాన్-1: శుక్ర గ్రహం యొక్క పరిశీలన కోసం మిషన్.
అస్ట్రోసాట్-2: భారతదేశ రెండవ అంతరిక్ష పరిశీలన ఉపగ్రహం.
నెక్ట్స్ జెన్ PSLV: కొత్త తరం పోలార్ శాటిలైట్ లాంచ్ వాహనాల అభివృద్ధి.

భారతదేశ అంతరిక్ష మిషన్ల విజయాలు

భారత అంతరిక్ష దర్యాప్తు సంస్థ (ISRO) తన కొనసాగుతున్న అంతరిక్ష దౌత్యాల ద్వారా విశేషమైన విజయాలను సాధించింది, దీనివల్ల దాని పెరుగుతున్న సామర్థ్యాలు మరియు సాంకేతిక పురోగతులు ప్రదర్శించబడ్డాయి.

చంద్రయాన్-3 ఆగస్టు 23, 2023న చంద్రుడి ఉపరితలంపై విజయవంతంగా ల్యాండింగ్ చేసి, భారతదేశానికి చారిత్రక విజయాన్ని అందించింది. దీని ద్వారా భారతదేశం, USA, సోవియట్ యూనియన్ మరియు చైనా తర్వాత, చంద్రునిపై మృదు ల్యాండింగ్ సాధించిన నాలుగవ దేశంగా నిలిచింది.
ఆదిత్య-L1 సూర్యుడిని అధ్యయనం చేయడానికి భారతదేశం చేపట్టిన మొదటి దౌత్యం. ఈ దౌత్యం విజయవంతంగా ప్రారంభమవడం, సౌర కార్యకలాపాలు మరియు వాటి ప్రభావాలను అర్థం చేసుకోవడానికి ముందడుగును సూచిస్తుంది.
గగనయాన్ మిషన్ ఇంకా కొనసాగుతున్నప్పటికీ, స్వదేశీ క్రూ మాడ్యూల్స్, పర్యావరణ నియంత్రణ మరియు జీవన మద్దతు వ్యవస్థలు మరియు వ్యోమగాముల శిక్షణా కార్యక్రమాల అభివృద్ధి వంటి అనేక మైలురాళ్లను చేరుకుంది.
ఇంకా ప్రణాళిక దశలో ఉన్నప్పటికీ, మంగళ్యాన్-2 మిషన్, మంగళ్యాన్ (మార్స్ ఆర్బిటర్ మిషన్) విజయంపై ఆధారపడి ఉంది, ఇది భారతదేశాన్ని మార్స్ కక్ష్యలో చేరిన మొదటి ఆసియా దేశంగా మరియు ప్రపంచంలోని నాల్గవ అంతరిక్ష సంస్థగా నిలిపింది. ఈ మిషన్ కొనసాగింపు, గ్రహ పరిశోధనలో ISRO యొక్క కట్టుబాటును సూచిస్తుంది.
NISAR అనేది అంతర్జాతీయ సహకారంలో ముఖ్యమైన విజయాన్ని సూచిస్తుంది, ఇది ISRO మరియు NASA నిపుణులను కలిపి అత్యంత ఆధునికమైన భూమి పరిశీలనా ఉపగ్రహాన్ని సృష్టించడం.
RISAT సిరీస్, భారతదేశ సామర్థ్యాలను అన్ని వాతావరణ పరిస్థితుల్లో, రాత్రి-పగలు పర్యవేక్షణలో గణనీయంగా మెరుగుపరచింది, ఇది జాతీయ భద్రత, విపత్తు నిర్వహణ మరియు వ్యవసాయ పర్యవేక్షణకు అత్యంత కీలకమైనది.