वहाबी चळवळ

Table of Contents

वहाबी चळवळ : वहाबी चळवळ ही इस्लाममधील सुधारणावादी चळवळ आहे. ज्याने प्रामुख्याने ब्रिटीशविरोधी भावनांचा प्रचार केला. यामुळे इस्लामिक प्रथेकडे अधिक शुद्धतावादी आणि शाब्दिक दृष्टिकोन निर्माण झाला. वहाबी चळवळीने पंजाबमध्ये शीखांच्या विरोधात सामाजिक-धार्मिक चळवळ चालवण्यास सुरुवात केली.

वहाबी चळवळ : विहंगावलोकन

या लेखातून वहाबी चळवळ, चळवळीचे नेते आणि त्याची मुख्य उद्दिष्टे जाणून घ्या.

वहाबी चळवळ : विहंगावलोकन
श्रेणी	अभ्यास साहित्य
उपयोगिता	आदिवासी विकास विभाग भरती आणि इतर सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी उपयुक्त
विषय	आधुनिक भारताचा इतिहास
लेखाचे नाव	वहाबी चळवळ
लेखातील प्रमुख मुद्दे	वहाबी चळवळीविषयी सविस्तर माहिती

वहाबी चळवळीचा नेता

वहाबी चळवळ 18 व्या शतकात अल-वहाब या अरब धर्मगुरूच्या प्रभावाखाली उदयास आली.
व्यापार आणि मिशनरी कार्यांद्वारे ते भारतात पसरले.
रायबरेलीच्या सय्यद अहमद यांनी भारतात वहाबी चळवळ सुरू केली.
भारतातील वहाबी चळवळीतील प्रमुख व्यक्तींमध्ये शाह वलीउल्लाह आणि सय्यद अहमद यांचा समावेश होतो.
उत्तर भारतातील धार्मिक भूदृश्यांवर प्रभाव टाकण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली.

वहाबी चळवळीचा मुख्य उद्देश

सय्यद अहमद यांनी दोन आदर्शांसह चळवळ सुरू केली-
1. मुस्लिम न्यायशास्त्राच्या 4 शाळांमधील भूतकाळातील सुसंवाद पुनर्संचयित करण्याच्या उद्देशाने. भारतीय मुस्लिमांमध्ये फूट पाडण्यास तो जबाबदार आहे.
2. प्रत्येक व्यक्तीला धर्मातील त्यांची भूमिका माहित असणे आवश्यक आहे. याचा अर्थ व्यक्तींवर आंधळेपणाने धर्म लादण्याऐवजी त्यांना इस्लाम समजावून घेणे.
त्यांना कुराणातील परंपरा म्हणून जतन केलेल्या इस्लामच्या मूळ शिकवणी आणि प्रथांकडे परत यायचे होते.
त्याला इस्लामिक राज्य स्थापन करायचे होते.
विलासी जीवनशैलीवर टीका केली आणि सुरुवातीच्या इस्लामिक समुदायांच्या साध्या जीवनशैलीला प्रोत्साहन दिले.

वहाबी चळवळीची दडपशाही

मुस्लिम विद्रोहाचे मुख्य कारण म्हणजे वहाबी चळवळ.
वहाबी चळवळीद्वारे ब्रिटीशविरोधी भावनांचा प्रचार केला गेला ज्याने भारतातील ब्रिटिश शासकांना संभाव्य धोका दर्शविला.
वहाबी चळवळ दडपण्यासाठी ब्रिटिश अधिकाऱ्यांनी विविध डावपेचांचा अवलंब केला. ते चळवळीतील नेते आणि अनुयायांवर कडक पाळत ठेवतात.
चळवळीच्या गडांवर लष्करी कारवाई करण्यात आली, ज्यामुळे सशस्त्र संघर्ष झाला.
1863 ते 1865 या काळात वहाबींना आंदोलनाला पाठिंबा दिल्याबद्दल अनेक वेळा अटक करण्यात आली.
1831 मधील बालाकोटची लढाई ही चळवळ दडपण्यासाठी एक उल्लेखनीय घटना होती. त्यामुळे सय्यद अहमद यांचा मृत्यू झाला.
चळवळीचा प्रभाव कमकुवत करण्यासाठी इंग्रजांनी प्रशासकीय उपाययोजनाही केल्या.
कालांतराने वहाबी चळवळीचा वेग कमी झाला.

महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.