Table of Contents
विषय निहाय MCQs चे महत्व :
महाराष्ट्रातील महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग (MPSC), पोलिस भरती 2024 व इतर अनेक स्पर्धात्मक परीक्षांच्या तयारीसाठी धोरणात्मक दृष्टिकोन आणि विविध विषयांचे सखोल ज्ञान असणे आवश्यक आहे. या प्रतिष्ठित परीक्षांमध्ये उत्तीर्ण होण्याचे उद्दिष्ट असलेल्या इच्छुकांनी भारतीय इतिहास, भारतीय भूगोल, महाराष्ट्राचा भूगोल, महाराष्ट्राचा इतिहास, सामान्य विज्ञान, भारतीय अर्थव्यवस्था, भारतीय राज्यघटना, आंतरराष्ट्रीय आणि राष्ट्रीय घडामोडी, राज्य चालू घडामोडी तसेच लॉजिकल रिझनिंग आणि अंकगणित यासह विविध विषयांचा अभ्यास करणे आवश्यक आहे.
या लेखात, आम्ही मराठीमध्ये या महत्त्वपूर्ण विषयांचा समावेश असलेल्या बहु-निवडक प्रश्नांचा (MCQs) काळजीपूर्वक तयार केलेला संग्रह सादर केला आहे. हे MCQs महाराष्ट्र परीक्षा पॅटर्नशी त्यांची प्रासंगिकता आणि उमेदवारांच्या ज्ञानाचे सर्वसमावेशक मूल्यांकन करण्याच्या त्यांच्या क्षमतेच्या आधारावर निवडले गेले आहेत. या प्रश्नांमध्ये गुंतून राहून, इच्छुक उमेदवार प्रत्येक विषयामधील त्यांची प्रवीणता मोजू शकतात आणि त्यांच्या तयारीच्या प्रवासात आणखी लक्ष देण्याची गरज असलेल्या क्षेत्रांना ओळखू शकतात.
स्पर्धा परीक्षेच्या तयारीमध्ये MCQs चे महत्त्व :
आपण आतापर्यंत जे काही शिकलो आहोत, त्याचे सर्वसमावेशक मूल्यमापन : MCQ विविध विषयांवर विविध प्रश्नांची श्रेणी देतात, जे तुमच्यासाठी उमेदवारांच्या विविध विषयांच्या आकलनाचे मूल्यांकन करण्यासाठी खूप उपयुक्त आहेत. या प्रश्नांच्या सोडवण्याचा प्रयत्न करून, उमेदवार मूलभूत गोष्टींवरील त्यांचे आकलन मोजू शकतात.
प्रभावी पुनरावृत्ती साधन: कोणत्याही परीक्षेत तयारीच्या अंतिम टप्प्यात, MCQs हे पुनरावृत्तीचे प्रभावी साधन म्हणून काम करतात. हे इच्छुकांना मुख्य संकल्पना आणि सिद्धांतांचे संरचित पद्धतीने पुनरावलोकन करण्यास सक्षम करतात, ज्यामुळे उमेदवारांचे शिकणे आणि शिकलेल्या सामग्रीचे आकलन मजबूत होते आणि उमेदवारांना प्रश्न नमुना आणि वेळ व्यवस्थापन धोरणे समजून घेण्यास मदत होते.
माहिती अधिकार कायदा, 2005 MCQs | Right to Information Act, 2005 MCQs : All Maharashtra Exams
Q1. RTI अर्ज कोण दाखल करू शकतो?
(a) भारताचा कोणताही नागरिक
(b) फक्त 18 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे प्रौढ
(c) फक्त भारतीय रहिवासी
(d) भारतात राहणारा कोणताही परदेशी
Q2.आरटीआय कायद्यांतर्गत कोणती माहिती मागवली जाऊ शकते?
(a) खाजगी व्यक्तींची वैयक्तिक माहिती
(b) राष्ट्रीय सुरक्षेशी संबंधित माहिती
(c) सार्वजनिक प्राधिकरणांकडे असलेली कोणतीही माहिती
(d) चालू असलेल्या गुन्हेगारी तपासांची माहिती
Q3.आरटीआय अर्ज भरण्यासाठी विहित शुल्क काय आहे?
(a) 10 रु. सर्व विनंत्यांसाठी
(b) पहिल्या अर्जासाठी कोणतेही शुल्क नाही, रु. 10 त्यानंतरच्या अर्जांसाठी
(c) विनंती केलेल्या माहितीच्या प्रकारानुसार शुल्क बदलते
(d) कोणतेही शुल्क आवश्यक नाही
Q4. सार्वजनिक माहिती अधिकार्‍यासाठी (पीआयओ) आरटीआय अर्जाला प्रतिसाद देण्यासाठी किती वेळ आहे?
(a) अर्ज केल्याच्या तारखेपासून 30 दिवस
(b) अर्ज केल्याच्या तारखेपासून 45 दिवस
(c) अर्ज केल्याच्या तारखेपासून 60 दिवस
(d) विनंतीच्या जटिलतेनुसार बदलते
Q5. अर्जदाराचा आरटीआय अर्ज नाकारल्यास काय करावे?
(a) निर्णय स्वीकारा आणि पुढील कारवाई करू नका
(b) प्रथम अपील प्राधिकरणाकडे अपील दाखल करा
(c) पोलिसांकडे तक्रार दाखल करा
(d) सार्वजनिक प्राधिकरणावर न्यायालयात दावा
Solutions
S1.Ans (a)
Sol .
- 2005 चा माहिती अधिकार कायदा (RTI Act) भारतातील कोणत्याही नागरिकाला कोणत्याही सार्वजनिक प्राधिकरणाकडून माहिती मिळविण्याचा अधिकार प्रदान करतो. हा अधिकार वय, निवासी स्थिती किंवा राष्ट्रीयत्वाद्वारे प्रतिबंधित नाही. त्यामुळे भारतात राहणारे परदेशी नागरिकही आरटीआय अर्ज दाखल करू शकतात.
S2.Ans (c)
Sol .
- आरटीआय कायदा नागरिकांना सार्वजनिक प्राधिकरणाकडे असलेल्या कोणत्याही माहितीची विनंती करण्याचा अधिकार देतो, परंतु कायद्याच्या विशिष्ट कलमांनुसार ती सूट दिली जात नाही.
S3. Ans(a)
Sol .
- माहितीचा अधिकार कायदा (आरटीआय कायदा) नाममात्र रु. 10 शुल्क निर्दिष्ट करतो,कोणत्याही प्रकारचा किंवा विनंती केलेल्या माहितीची पर्वा न करता कोणताही आरटीआय अर्ज दाखल करण्यासाठी. हे शुल्क दारिद्र्यरेषेखालील (BPL) वगळता सर्व नागरिकांना लागू होते, ज्यांना कायद्यांतर्गत कोणत्याही शुल्कातून सूट देण्यात आली आहे.
S4. Ans(a)
Sol .
- माहिती अधिकार कायद्यांतर्गत, जन माहिती अधिकारी (PIO) ला उत्तर देण्यासाठी आरटीआय अर्ज प्राप्त झाल्यापासून 30 दिवसांचा कालावधी असतो. बर्‍याच विनंत्यांसाठी ही मानक कालमर्यादा आहे.
S5. Ans(b)
Sol .
- तुमचा आरटीआय अर्ज नाकारला गेल्यास, तुम्हाला पहिल्या अपील प्राधिकरणाकडे अपील करण्याचा अधिकार आहे, जो सहसा संबंधित विभागाचा प्रमुख किंवा सार्वजनिक प्राधिकरण असतो.
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.
