Table of Contents
विषय निहाय MCQs चे महत्व :
महाराष्ट्रातील महाराष्ट्र लोकसेवा आयोग (MPSC), पोलिस भरती 2024 व इतर अनेक स्पर्धात्मक परीक्षांच्या तयारीसाठी धोरणात्मक दृष्टिकोन आणि विविध विषयांचे सखोल ज्ञान असणे आवश्यक आहे. या प्रतिष्ठित परीक्षांमध्ये उत्तीर्ण होण्याचे उद्दिष्ट असलेल्या इच्छुकांनी भारतीय इतिहास, भारतीय भूगोल, महाराष्ट्राचा भूगोल, महाराष्ट्राचा इतिहास, सामान्य विज्ञान, भारतीय अर्थव्यवस्था, भारतीय राज्यघटना, आंतरराष्ट्रीय आणि राष्ट्रीय घडामोडी, राज्य चालू घडामोडी तसेच लॉजिकल रिझनिंग आणि अंकगणित यासह विविध विषयांचा अभ्यास करणे आवश्यक आहे.
या लेखात, आम्ही मराठीमध्ये या महत्त्वपूर्ण विषयांचा समावेश असलेल्या बहु-निवडक प्रश्नांचा (MCQs) काळजीपूर्वक तयार केलेला संग्रह सादर केला आहे. हे MCQs महाराष्ट्र परीक्षा पॅटर्नशी त्यांची प्रासंगिकता आणि उमेदवारांच्या ज्ञानाचे सर्वसमावेशक मूल्यांकन करण्याच्या त्यांच्या क्षमतेच्या आधारावर निवडले गेले आहेत. या प्रश्नांमध्ये गुंतून राहून, इच्छुक उमेदवार प्रत्येक विषयामधील त्यांची प्रवीणता मोजू शकतात आणि त्यांच्या तयारीच्या प्रवासात आणखी लक्ष देण्याची गरज असलेल्या क्षेत्रांना ओळखू शकतात.
| Title | अँप लिंक | वेब लिंक |
| विषयनिहाय MCQs, मोफत PDF डाउनलोड करा | लिंक | लिंक |
स्पर्धा परीक्षेच्या तयारीमध्ये MCQs चे महत्त्व :
आपण आतापर्यंत जे काही शिकलो आहोत, त्याचे सर्वसमावेशक मूल्यमापन : MCQ विविध विषयांवर विविध प्रश्नांची श्रेणी देतात, जे तुमच्यासाठी उमेदवारांच्या विविध विषयांच्या आकलनाचे मूल्यांकन करण्यासाठी खूप उपयुक्त आहेत. या प्रश्नांच्या सोडवण्याचा प्रयत्न करून, उमेदवार मूलभूत गोष्टींवरील त्यांचे आकलन मोजू शकतात.
प्रभावी पुनरावृत्ती साधन: कोणत्याही परीक्षेत तयारीच्या अंतिम टप्प्यात, MCQs हे पुनरावृत्तीचे प्रभावी साधन म्हणून काम करतात. हे इच्छुकांना मुख्य संकल्पना आणि सिद्धांतांचे संरचित पद्धतीने पुनरावलोकन करण्यास सक्षम करतात, ज्यामुळे उमेदवारांचे शिकणे आणि शिकलेल्या सामग्रीचे आकलन मजबूत होते आणि उमेदवारांना प्रश्न नमुना आणि वेळ व्यवस्थापन धोरणे समजून घेण्यास मदत होते.
सार्वजनिक धोरणे MCQs | Public Policies MCQs : All Maharashtra Exams
Q1. ‘स्वच्छ भारत अभियान’ कधी सुरू करण्यात आले?
(a) 2013
(b) 2014
(c) 2015
(d) 2016
Q2. ‘ऑपरेशन फ्लड’ खालीलपैकी कशाशी संबंधित आहे?
(a) भारतातील खाण उद्योग
(b) भारताचा डेअरी उद्योग
(c) भारताचा शेती उद्योग
(d) भारतातील पोल्ट्री उद्योग
Q3. खालीलपैकी कोणते बरोबर जुळत नाही?
(a) महिला समृद्धी योजना – 1993
(b) महिला स्वयं-सक्षमीकरण योजना – 1998
(c) महिला साम्राज्य योजना – 1989
(d) राष्ट्रीय पोषण मिशन योजना – 2003
Q4. भारतीय पर्यटन मंत्रालयाने वापरलेली संकल्पना ………भारतातील पर्यटनाला चालना देण्यासाठी लोकप्रिय आहे.
(a) देवाचा देश
(b) पूर्वेचा मोती
(c) सुंदर भारत
(d) अविश्वसनीय भारत
Q5. कुडुंबश्री हा राज्य गरीबी निर्मूलन अभियान (SPEM) ………..द्वारे राबविला जाणारा कार्यक्रम आहे.
(a) गुजरात
(b) ओडिशा
(c) केरळ
(d) आंध्र प्रदेश
Solutions
S1. Ans (b)
Sol. 2 ऑक्टोबर 2014 रोजी स्वच्छ भारत अभियान सुरू करण्यात आले.
अभियानाचे उद्दिष्ट:
- खुले में शौच मुक्त भारत: २०१९ पर्यंत प्रत्येक घरात शौचालय बांधणे.
- सार्वजनिक स्वच्छता: सार्वजनिक ठिकाणे स्वच्छ ठेवणे.
- आदत बदला: स्वच्छता आणि स्वच्छतेचे महत्त्व याबद्दल लोकांमध्ये जागरूकता निर्माण करणे.
अभियानाची प्रगती:
- ओडीएफ: २०१९ मध्ये, भारत ओडीएफ घोषित करण्यात आला.
- शौचालय बांधकाम: ग्रामीण भागात १०० दशलक्षाहून अधिक शौचालये बांधण्यात आली आहेत.
- जागरूकता: स्वच्छतेबाबत जनजागृती मोहिमेमुळे लोकांमध्ये स्वच्छतेची सवय निर्माण झाली आहे.
आव्हाने:
- शौचालयंचे देखभाल: बांधलेल्या शौचालयांच्या देखभालीची आणि स्वच्छतेची समस्या.
- कचरा व्यवस्थापन: कचरा व्यवस्थापन आणि प्लास्टिक प्रदूषण ही मोठी आव्हाने आहेत.
- वर्तणुकीतील बदल: स्वच्छतेची सवय टिकवून ठेवणे हे एक मोठे आव्हान आहे.
भविष्यातील योजना:
- स्वच्छ भारत अभियान २.०: शहरी भागात स्वच्छतेवर लक्ष केंद्रित करणे.
- कचरा व्यवस्थापन: कचरा व्यवस्थापन आणि प्लास्टिक प्रदूषण कमी करण्यावर भर देणे.
- शिक्षण आणि जागरूकता: स्वच्छतेबाबत शिक्षण आणि जागरूकता कार्यक्रम राबवणे.
निष्कर्ष:
स्वच्छ भारत अभियान हे भारतासाठी एक महत्वाचे पाऊल आहे. या अभियानाने भारतातील स्वच्छतेच्या परिस्थितीत लक्षणीय सुधारणा घडवून आणण्यास मदत केली आहे. अभियानाचे यश टिकवून ठेवण्यासाठी आणि स्वच्छ भारताचे स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी सर्वांनी पुढे आणे आवश्यक आहे.
S2. Ans (b)
Sol.
- “ऑपरेशन फ्लड” कार्यक्रम भारताच्या दुग्ध उद्योगाशी संबंधित आहे. हे 1970 मध्ये लाँच केले गेले आणि जगातील सर्वात मोठ्या डेअरी विकास कार्यक्रमांपैकी एक मानले जाते.
- त्याचे प्राथमिक लक्ष दुधाचे उत्पादन, प्रक्रिया आणि वितरण सुधारण्यावर होते, ज्यामुळे संपूर्ण भारतभर दुधाची उपलब्धता आणि परवडण्यामध्ये लक्षणीय वाढ झाली.
ऑपरेशन फ्लडचे उद्दिष्ट:
- दुग्ध उत्पादन वाढवणे: भारतातील दुग्ध उत्पादन वाढवून जगभरातील दुग्ध उत्पादनात भारताचा क्रमांक एक ला आणणे.
- दुग्ध शेतकऱ्यांच्या उत्पन्नात वाढ: दुग्ध शेतकऱ्यांना चांगल्या किंमती मिळवून देऊन त्यांच्या उत्पन्नात वाढ करणे.
- ग्रामीण विकास: दुग्ध उद्योगाच्या विकासाद्वारे ग्रामीण भागात रोजगार निर्मिती आणि विकासाला चालना देणे.
S3. Ans (d)
Sol.
- राष्ट्रीय पोषण मिशन योजना – 2018
- पंतप्रधानांची सर्वसमावेशक पोषण योजना किंवा पोशन अभियान किंवा राष्ट्रीय पोषण अभियान हा भारत सरकारचा लहान मुले, गर्भवती महिला आणि स्तनदा मातांसाठी पोषण परिणाम सुधारण्यासाठी प्रमुख कार्यक्रम आहे.
योजनेचे उद्दिष्ट:
- कुपोषणात लक्षणीय घट: 2022 पर्यंत बाल कुपोषण (stunting, wasting, underweight) मध्ये लक्षणीय घट करणे.
- अनिमियामुक्त भारत: 2022 पर्यंत स्त्रिया आणि मुलांमध्ये अनिमियाचे प्रमाण कमी करणे.
- जागरूकता निर्माण: पोषण आणि आरोग्यविषयी जनजागृती निर्माण करणे.
योजनेचे मुख्य घटक:
- आंगणवाडी सेवा: 0-6 वर्षे वयोगटातील मुलांसाठी पोषण, शिक्षण आणि आरोग्य सेवा पुरवणे.
- किशोरवती योजना: 11-18 वर्षे वयोगटातील मुलींसाठी पोषण आणि आरोग्य सेवा पुरवणे.
- महिला आणि स्तनपान करणाऱ्या मातांसाठी योजना: महिला आणि स्तनपान करणाऱ्या मातांसाठी पोषण आणि आरोग्य सेवा पुरवणे.
- जनजागृती मोहीम: पोषण आणि आरोग्यविषयी जनजागृती निर्माण करण्यासाठी मोहिमा राबवणे
S4. Ans (d)
Sol.
- “इन्क्रेडिबल इंडिया” ही टॅगलाइन भारताचे वैविध्यपूर्ण आणि मनमोहक निसर्ग प्रभावीपणे सांगते, त्याचे समृद्ध सांस्कृतिक वारसा, अप्रतिम निसर्गदृश्ये आणि अनोखे अनुभव अधोरेखित करते.
- संभाव्य पर्यटकांमध्ये आश्चर्य आणि उत्साहाची भावना जागृत करणे, त्यांना भारतातील चमत्कार शोधण्यासाठी प्रोत्साहित करणे हा यामागचा उद्देश आहे.
S5. Ans (c)
Sol.
- कुडुंबश्री हा केरळमधील राज्य दारिद्र्य निर्मूलन अभियान (SPEM) द्वारे राबविला जाणारा गरिबी निर्मूलन आणि महिला सक्षमीकरण कार्यक्रम आहे.
- इतर राज्यांमध्ये असेच कार्यक्रम असले तरी, कुडुंबश्री केरळसाठी अद्वितीय आहे आणि राज्यात यशस्वी अंमलबजावणी आणि प्रभावासाठी ओळखली जाते.
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.
