भारतीय नोबेल पारितोषिक विजेत्यांची यादी

Table of Contents

Title

Link

महाराष्ट्र पोलीस कॉन्स्टेबल भरती 2024 : अभ्यास योजना

Maharashtra Police Constable Recruitment 2024 : Study Plan

अँप लिंक

वेब लिंक

Police Bharti 2024 Shorts | पोलीस भरती 2024 शॉर्ट्स | Subject Wise Plan

अँप लिंक

वेब लिंक

नोबेल पारितोषिक

नोबेल पारितोषिक, 1901 मध्ये सुरू करण्यात आले, अल्फ्रेड नोबेल, स्वीडिश शास्त्रज्ञ यांच्या वारशाचे स्मरण आहे.
हे साहित्य, भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, आर्थिक विज्ञान, शांतता आणि शरीरविज्ञान किंवा औषध या सहा प्रतिष्ठित क्षेत्रांमध्ये मानवतेसाठी उल्लेखनीय योगदान देणाऱ्या व्यक्तींचा उत्सव साजरा करते.
अल्फ्रेड नोबेल यांनी 1896 मध्ये त्यांच्या मृत्युपत्रात ही प्रतिष्ठित पारितोषिके स्थापित करण्यासाठी त्यांची संपत्ती दिली.
प्रथम पुरस्कार 1901 मध्ये सादर केले गेले, त्यानंतरच्या विस्तारात 1968 मध्ये अल्फ्रेड नोबेलच्या स्मरणार्थ आर्थिक विज्ञानातील स्वेरिजेस रिक्सबँक पुरस्कार समाविष्ट करण्यात आला.
उल्लेखनीय पुरस्कार विजेत्यांमध्ये रवींद्रनाथ टागोर यांचा समावेश आहे,1913 मध्ये प्रथम भारतीय पुरस्कार प्राप्तकर्ता, ज्यांना त्यांच्या गहन साहित्यिक योगदानासाठी ओळखले जाते.
गेल्या काही वर्षांत, मदर तेरेसा, सी व्ही रमण आणि अमर्त्य सेन यांसारख्या दिग्गजांनी जागतिक मंचावर भारताचे अस्तित्व आणखी उंचावले आहे.
नोबेल पारितोषिक चिन्ह, पदक आणि आर्थिक पुरस्कारासह, उत्कृष्टता आणि नवकल्पना यांचे प्रतीक आहे.
स्वीडनमधील स्टॉकहोम येथे 10 डिसेंबर रोजी अल्फ्रेड नोबेल यांच्या निधनाच्या वर्धापनदिनानिमित्त आयोजित वार्षिक समारंभात विजेत्यांना सन्मानित केले जाते.

नोबेल पुरस्काराच्या श्रेणी

प्रत्येक श्रेणीमध्ये नोबेल पारितोषिक प्रथम कोणत्या वर्षांना देण्यात आले याची यादी येथे दिलेली आहे:

श्रेणी	वर्ष पुरस्कार प्रथम सादर
भौतिकशास्त्र	1901
रसायनशास्त्र	1901
शरीरविज्ञान किंवा औषध	1901
साहित्य	1901
शांतता	1901
अर्थशास्त्र	1969

भारतीय नोबेल पारितोषिक विजेत्यांची यादी

क्र.	नोबेल पारितोषिक विजेते	श्रेणी	वर्ष	निर्देश ज्यासाठी प्रदान केले आहे
1	रवींद्रनाथ टागोर	साहित्य	1913	त्याच्या अत्यंत संवेदनशील, ताजा आणि सुंदर श्लोकासाठी हा पुरस्कार मिळाला, ज्याला त्यांनी कुशलतेने स्वतःच्या इंग्रजी शब्दांसह पाश्चात्य साहित्याचा भाग बनवले.
2	चंद्रशेखर व्यंकट रमण	भौतिकशास्त्र	1930	प्रकाशाचे विखुरणे आणि रमण प्रभावाचा शोध यावरील त्यांच्या कार्यासाठी ओळखले जाते, ज्याचे नाव त्यांच्या नावावर आहे.
3	हर गोविंद खुराना	शरीरविज्ञान किंवा औषध	1968	अमेरिकन बायोकेमिस्ट मार्शल डब्ल्यू. निरेनबर्ग आणि रॉबर्ट डब्ल्यू. हॉली यांच्यासमवेत, अनुवांशिक कोड आणि प्रथिन संश्लेषणातील त्याच्या भूमिकेच्या स्पष्टीकरणासाठी हा पुरस्कार देण्यात आला.
4	मदर तेरेसा	शांतता	1979	पीडित मानवतेला मदत करण्यासाठी त्यांच्या समर्पित कार्यासाठी सन्मानित.
5	सुब्रह्मण्यन चंद्रशेखर	भौतिकशास्त्र	1983	अमेरिकन खगोल भौतिकशास्त्रज्ञ विल्यम अल्फ्रेड फॉलर यांच्या समवेत संयुक्तपणे ताऱ्यांची रचना आणि उत्क्रांती समजून घेण्यासाठी महत्त्वपूर्ण असलेल्या भौतिक प्रक्रियांवरील त्यांच्या सैद्धांतिक अभ्यासासाठी मान्यता.
6	अमर्त्य सेन	अर्थशास्त्र	1998	कल्याणकारी अर्थशास्त्रातील त्यांच्या महत्त्वपूर्ण योगदानासाठी हा पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.
7	व्ही एस नायपॉल	साहित्य	2001	त्यांच्या साहित्यिक योगदानासाठी ओळखले जाते.
8	व्यंकटरमण रामकृष्णन	रसायनशास्त्र	2009	अमेरिकन बायोकेमिस्ट थॉमस ए. स्टीट्झ आणि इस्रायली क्रिस्टलोग्राफर ॲडा योनाथ यांच्यासमवेत राइबोसोमची रचना आणि कार्य यावरील अभ्यासाबद्दल त्यांना सन्मानित करण्यात आले.
9	कैलास सत्यार्थी	शांतता	2014	मुले आणि तरुण लोकांच्या दडपशाहीविरूद्धच्या त्यांच्या अथक संघर्षासाठी आणि सर्व मुलांच्या शिक्षणाच्या अधिकारासाठी त्यांनी केलेल्या वकिलीबद्दल ओळखले जाते.
10	अभिजीत बॅनर्जी	अर्थशास्त्र	2019	त्यांची पत्नी एस्थर डुफ्लो आणि अमेरिकन अर्थशास्त्रज्ञ मायकेल क्रेमर यांच्यासमवेत जागतिक गरिबी दूर करण्यासाठी त्यांच्या प्रायोगिक दृष्टिकोनासाठी मान्यता दिली.

भारतीय नोबेल पारितोषिक विजेत्यांवर TOP 15 MCQ’s

पहिले भारतीय नोबेल पारितोषिक विजेते कोण होते?

अ) रवींद्रनाथ टागोर

ब) सी व्ही रमण

क) मदर तेरेसा

ड) अमर्त्य सेन

उत्तर: अ) रवींद्रनाथ टागोर

रवींद्रनाथ टागोर यांना कोणत्या वर्षी नोबेल पारितोषिक मिळाले?

अ) 1910

ब) 1920

क) 1930

ड) 1913

उत्तर: ड) 1913

सी व्ही रमण यांना कोणत्या क्षेत्रात नोबेल पारितोषिक देण्यात आले?

अ) साहित्य

ब) भौतिकशास्त्र

क) शांतता

ड) औषध

उत्तर: ब) भौतिकशास्त्र

खालील भारतीय नोबेल विजेत्यांपैकी कोणाला साहित्यासाठी नोबेल पारितोषिक देण्यात आले?

अ) सी व्ही रमण

ब) अमर्त्य सेन

क) रवींद्रनाथ टागोर

ड) हर गोविंद खुराना

उत्तर: क) रवींद्रनाथ टागोर

मदर तेरेसा यांना कोणत्या श्रेणीतील नोबेल पारितोषिक मिळाले?

अ) साहित्य

ब) भौतिकशास्त्र

क) औषध

ड) शांतता

उत्तर: ड) शांतता

अर्थशास्त्रातील योगदानाबद्दल कोणत्या भारतीय नोबेल पुरस्कार विजेत्याला सन्मानित करण्यात आले?

अ) सी व्ही रमण

ब) रवींद्रनाथ टागोर

क) अमर्त्य सेन

ड) मदर तेरेसा

उत्तर: क) अमर्त्य सेन

कैलाश सत्यार्थी यांना शांततेचा नोबेल पुरस्कार कोणत्या वर्षी मिळाला?

अ) 2004

ब) 2014

क) 1998

ड) 2009

उत्तर: ब) 2014

हर गोविंद खुराना यांना कोणत्या क्षेत्रातील नोबेल पारितोषिक मिळाले?

अ) शांतता

ब) साहित्य

क) औषध

ड) भौतिकशास्त्र

उत्तर: क) औषध

खालीलपैकी कोणाला भारतीय नोबेल पारितोषिक विजेते राइबोसोम्सच्या रचना आणि कार्याबद्दल त्यांच्या कार्यासाठी पुरस्कार मिळाला?

अ) अमर्त्य सेन

ब) कैलास सत्यार्थी

क) हर गोविंद खुराना

ड) व्यंकटरमण रामकृष्णन

उत्तर: ड) व्यंकटरमण रामकृष्णन

कोणत्या भारतीय नोबेल पारितोषिक विजेत्याने त्यांच्या पत्नी आणि अमेरिकन अर्थशास्त्रज्ञासह अर्थशास्त्रातील नोबेल पारितोषिक सामायिक केले?

अ) अभिजित बॅनर्जी

ब) अमर्त्य सेन

क) व्यंकटरमण रामकृष्णन

ड) हर गोविंद खुराना

उत्तर: अ) अभिजित बॅनर्जी

भारतीय नोबेल पारितोषिक विजेते व्यंकटरमण रामकृष्णन यांचे कौशल्याचे क्षेत्र कोणते होते?

अ) रसायनशास्त्र

ब) भौतिकशास्त्र

क) औषध

ड) अर्थशास्त्र

उत्तर: क) औषध

खालीलपैकी कोणाला भारतीय नोबेल पारितोषिक विजेते मुलांसाठी आणि तरुण लोकांच्या दडपशाहीविरुद्ध आणि सर्व मुलांच्या शिक्षणाच्या अधिकारासाठी केलेल्या लढ्याबद्दल सन्मानित करण्यात आले?

अ) अमर्त्य सेन

ब) मदर तेरेसा

क) मलाला युसुफझाई

ड) कैलाश सत्यार्थी

उत्तर: ड) कैलाश सत्यार्थी

नोबेल पारितोषिक विजेती मलाला युसुफझाईला कोणत्या क्षेत्रात सन्मानित करण्यात आले?

अ) शांतता

ब) औषध

क) साहित्य

ड) अर्थशास्त्र

उत्तर: अ) शांतता

कल्याणकारी अर्थशास्त्रातील योगदानाबद्दल खालीलपैकी कोणाला भारतीय नोबेल पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले?

अ) अमर्त्य सेन

ब) रवींद्रनाथ टागोर

क) सी व्ही रमण

ड) हर गोविंद खुराना

उत्तर: अ) अमर्त्य सेन

कोणत्या भारतीय नोबेल विजेत्याने अमेरिकन कवीसोबत साहित्यातील नोबेल पारितोषिक सामायिक केले?

अ) रवींद्रनाथ टागोर

ब) व्ही.एस. नायपॉल

क) अमर्त्य सेन

ड) मदर तेरेसा

उत्तर: ब) व्ही.एस. नायपॉल

महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.