Daily Current Affairs in Marathi (चालू घडामोडी) | 25 August 2022

राष्ट्रीय बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra Exams)

1. केंद्रीय मंत्री अनुराग ठाकूर यांनी ‘आझादी क्वेस्ट’ ऑनलाइन गेम लॉन्च केला

• केंद्रीय मंत्री अनुराग ठाकूर यांनी झिंगा इंडियाच्या सहकार्याने विकसित केलेल्या भारताच्या स्वातंत्र्य संग्रामावर आधारित ऑनलाइन शैक्षणिक खेळांची मालिका “आझादी क्वेस्ट” सुरू केली आहे.

आझादी क्वेस्ट गेमबद्दल मनोरंजक तथ्ये:

• आझादी क्वेस्ट मालिका भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्याबद्दल आणि देशाच्या महान स्वातंत्र्यसैनिकांच्या दिग्गजांचे ज्ञान देईल , ज्यामुळे खेळाडूंमध्ये अभिमानाची भावना आणि कर्तव्याची भावना निर्माण होईल आणि औपनिवेशिक मानसिकतेची भावना दूर करण्यात मदत होईल. 76 व्या स्वातंत्र्यदिनाच्या भाषणात पंतप्रधानांनी ‘अमृत कालचे पंचप्राण’ असे म्हटले होते.
• हे गेम भारतातील लोकांसाठी इंग्रजी आणि हिंदीमध्ये Android आणि iOS डिव्हाइसेससाठी उपलब्ध आहेत आणि सप्टेंबर 2022 पासून जगभरात उपलब्ध होतील.

2. आयुष्मान भारत PM-JAY अंतर्गत ट्रान्सजेंडर्सचा समावेश केला जाईल.

• भारत सरकारच्या म्हणण्यानुसार, ट्रान्सजेंडर्सना आयुष्मान भारत प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना (AB PM-JAY) च्या कक्षेत आणले जाईल. आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालय आणि सामाजिक न्याय आणि सक्षमीकरण विभागाच्या अंतर्गत राष्ट्रीय आरोग्य प्राधिकरण (NHA) ने आयुष्मान भारत-PMJAY अंतर्गत ट्रान्सजेंडरसाठी समावेशक आणि संमिश्र आरोग्य पॅकेज प्रदान करण्यासाठी सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी केली आहे.

चालू घडामोडी (Daily Current Affairs) 2022 | 23-August-2022

राज्य बातम्या (Daily Current Affairs in Marathi)

3. योगी सरकार लखनौमध्ये देशातील पहिली नाईट सफारी सुरू करणार.

• मुख्यमंत्री योगी आदित्यनाथ यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत राजधानी लखनऊमध्ये देशातील पहिली नाईट सफारी सुरू करण्याच्या उत्तर प्रदेश पर्यटन विभागाच्या प्रस्तावाला मंजुरी देण्यात आली .
• पर्यटन आणि सांस्कृतिक मंत्री जयवीर सिंह म्हणाले की, सिंगापूरच्या जगातील पहिल्या रात्रीच्या सफारीच्या धर्तीवर लखनौमधील ही नाईट सफारी कुकरेल वनक्षेत्रात 350 एकरमध्ये 2027.46 हेक्टर क्षेत्रात विकसित केली जाईल आणि 150 मध्ये एक प्राणी उद्यान तयार केले जाईल.

आंतरराष्ट्रीय बातम्या (Daily Current Affairs for MPSC Exams)

4. डिसेंबर 2022 पर्यंत भारत प्रथमच G20 अध्यक्षपद स्वीकारणार आहे.

• केंद्रीय मंत्रिमंडळाने G20 सचिवालय आणि संबंधित संरचना स्थापन करण्यास मान्यता दिली जी धोरणात्मक निर्णयांची अंमलबजावणी करेल आणि 2023 मध्ये भारताच्या गटाच्या आगामी अध्यक्षपदाच्या व्यवस्थेसाठी जबाबदार असेल. भारत 1 डिसेंबर 2022 ते नोव्हेंबर पर्यंत G20 चे अध्यक्षपद भूषवेल. 30, 2023, पुढील वर्षी भारतात होणार्‍या G20 शिखर परिषदेसह. G20 सचिवालय 19 देश आणि युरोपियन युनियन (EU) यांचा समावेश असलेल्या आंतर-सरकारी मंचाच्या भारताच्या अध्यक्षपदाच्या ज्ञान, सामग्री, तांत्रिक, मीडिया, सुरक्षा आणि लॉजिस्टिक पैलूंशी संबंधित काम हाताळेल.

5. 500 वर्षांतील सर्वात भीषण दुष्काळ असल्याचे म्हटले आहे. असे म्हटले जात आहे की 1540 पासून युरोपियन उन्हाळा इतका कोरडा कधीच नव्हता.

• हा दुष्काळ 500 वर्षांतील सर्वात भीषण दुष्काळ असल्याचे म्हटले आहे. असे म्हटले जात आहे की 1540 पासून युरोपियन उन्हाळा इतका कोरडा कधीच नव्हता, जेव्हा वर्षभराच्या दुष्काळाने हजारो लोकांचा बळी घेतला. या वर्षी कोरडे स्पेल विक्रमी उष्णतेच्या लाटेच्या अनुषंगाने आहे ज्याने अनेक देशांमध्ये तापमान ऐतिहासिक उच्चांकापर्यंत वाढले आहे. युरोपातील काही सर्वात मोठ्या नद्या – राइन, पो, लॉयर, डॅन्यूब – ज्या सामान्यतः भयानक जलमार्ग आहेत, मध्यम आकाराच्या बोटींना देखील समर्थन देऊ शकत नाहीत. पाण्याची पातळी घसरल्याने, बुडलेल्या जहाजांचे अवशेष आणि अशुभ नाव असलेले भूकचे दगड, पूर्वीच्या विलक्षण कोरडेपणाच्या काळात मागील पिढ्यांनी कोरलेले खडक पूर्वीच्या खोलीतून बाहेर आले आहेत.

6. हायड्रोजनवर चालणाऱ्या पॅसेंजर ट्रेनचा जगातील पहिला ताफा जर्मनीने सुरू केला.

• हायड्रोजनवर चालणाऱ्या पॅसेंजर ट्रेनचा जगातील पहिला ताफा जर्मनीने सुरू केला. हायड्रोजन-चालित प्रवासी गाड्यांच्या पहिल्या ताफ्याने 15 डिझेल गाड्या बदलल्या आहेत ज्या पूर्वी जर्मनीच्या लोअर सॅक्सनी येथे विनाविद्युत नसलेल्या ट्रॅकवर चालवल्या जात होत्या. ट्रेनचे इंजिन हायड्रोजन इंधन पेशी वापरून तयार केलेल्या विजेवर चालते.
• जर्मन सरकारच्या घोषणेनुसार हायड्रोजनचा वापर हा जीवाश्म इंधनाचा स्वच्छ पर्याय आहे. राज्याचे गव्हर्नर स्टीफन वेइल यांनी सांगितले की, लोअर सॅक्सनीने हायड्रोजनवर चालणाऱ्या पॅसेंजर ट्रेन प्रकल्पांच्या पहिल्या फ्लीटसाठी एकूण 93 दशलक्ष युरोची गुंतवणूक केली आहे. हे निमंत्रण म्हणजे जर्मनीची अर्थव्यवस्था हरित करण्यासाठी एक उत्कृष्ट उदाहरण आणि प्रयत्न आहे.

नियुक्ती बातम्या (Daily Current Affairs for MPSC Exams)

7. कर्नल अब्दुलाये मैगा यांची मालीचे अंतरिम पंतप्रधान म्हणून निवड झाली आहे

• मालीमध्ये, देशाचे नागरी पंतप्रधान चोगुएल कोकल्ला मैगा यांना रुग्णालयात दाखल केल्यानंतर लष्कराने कर्नल अब्दुलाये मैगा यांना अंतरिम पंतप्रधान म्हणून नियुक्त केले आहे. या नियुक्तीपूर्वी, कर्नल मैगा हे सरकारी प्रवक्ते आणि प्रादेशिक प्रशासन आणि विकेंद्रीकरण मंत्री म्हणून काम करत होते.
• मे २०२१ च्या सत्तापालटानंतर लष्करी जंता नेते कर्नल असिमी गोईटा यांनी स्वतःला संक्रमणकालीन अध्यक्ष म्हणून नियुक्त केले होते.

अर्थव्यवस्था बातम्या (Daily Current Affairs for MPSC Exams)

8. जीएसटी संकलनात वाढ होऊनही राज्याच्या महसुलाची वाढ 9% पर्यंत घसरणार आहे.

• वित्तीय वर्ष 2022-23 मध्ये राज्यांच्या महसुलाची वाढ 7-9 टक्क्यांपर्यंत घसरेल असे एका अहवालात म्हटले आहे. FY22 मध्ये महसुली वाढ 25 टक्‍क्‍यांनी वाढली होती, कारण महामारी-प्रभावित FY21 मध्ये कमी आधार होता, रेटिंग एजन्सी क्रिसिलचा अहवाल, ज्याने एकूण GSDP (एकूण राज्य देशांतर्गत उत्पादन) च्या 90 टक्के वाटा असलेल्या 17 राज्यांचे विश्लेषण केले.

9. RBI लवकरच डिजिटल रुपया लाँच करणार आहे.

• रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) या आर्थिक वर्षातच आपला डिजिटल रुपया, सेंट्रल बँक डिजिटल करन्सी (CBDC) सादर करेल. अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी फेब्रुवारीमध्ये 2022 च्या अर्थसंकल्पीय भाषणात याची घोषणा केल्यापासून देशात डिजिटल रुपयाची चर्चा सुरू आहे . त्यावेळी तिने 2022-2023 मध्ये डिजिटल रुपया लाँच केला जाईल असे सांगितले होते.

कराराच्या बातम्या (Daily Current Affairs for MPSC Exams)

10. SIDBI आणि Tata Power च्या TPRMG ने हरित उद्योजकांना पाठिंबा देण्यासाठी सहकार्य केले.

• देशभरात 1,000 हरित ऊर्जा व्यवसाय उभारण्यासाठी, स्मॉल इंडस्ट्रीज डेव्हलपमेंट बँक ऑफ इंडिया (SIDBI) आणि TP रिन्युएबल मायक्रोग्रीड लिमिटेड (TPRMG), टाटा पॉवरची पूर्ण मालकी असलेली उपकंपनी, यांनी हरित ऊर्जा व्यवसाय कार्यक्रम सुरू करण्यासाठी सहकार्य केले आहे. हा प्रकल्प देशभरात शाश्वत व्यवसाय मॉडेलला प्रोत्साहन देईल, परिणामी ग्रामीण उद्योजकांचे सक्षमीकरण होईल.

SIDBI आणि TPRMG: प्रमुख मुद्दे

• करारानुसार, उद्योजकांनी TPRMG द्वारे चालवलेला क्षमता-निर्मिती कार्यक्रम पूर्ण केल्यानंतर, SIDBI त्यांना “गो रिस्पॉन्सिव्ह, एंटरप्राइज इन्सेंटिव्ह (GREENi)” प्रदान करेल.
• ग्रामीण उद्योजकांच्या संस्था सुरू करण्यासाठी किंवा वाढवण्यासाठी वित्तपुरवठा (कर्ज) सुलभ करण्यासाठी सिडबी तिच्या PRAYAAS योजना किंवा भागीदार बँकांद्वारे क्रेडिट कनेक्शनचे समर्थन करेल.
• या ग्रामीण उपक्रमांना उच्च-गुणवत्तेचा, वाजवी किमतीत, विश्वासार्ह आणि हरित ऊर्जा (सौर, पवन आणि बायोगॅस) पुरवण्यासाठी TPRMG त्याच्या सध्याच्या मायक्रोग्रीड नेटवर्कमध्ये तसेच नवीन क्षेत्रांमध्ये पात्र उद्योजकांची ओळख करून देईल.

11. गोदरेज ऍग्रोव्हेट पाम तेलासाठी आसाम, मणिपूर आणि त्रिपुरासोबत करार केले.

• गोदरेज ऍग्रोव्हेट, एक वैविध्यपूर्ण कृषी व्यवसाय समूह, ने जाहीर केले की त्यांनी खाद्यतेल-तेल पाम उपक्रमावर राष्ट्रीय मिशन अंतर्गत क्षेत्रात तेल पामच्या वाढीस चालना देण्यासाठी आसाम, मणिपूर आणि त्रिपुरा सरकारसोबत सामंजस्य करार केला आहे . गोदरेज अॅग्रोव्हेट आणि राज्य सरकार यांच्यातील भागीदारीमुळे या राज्यांमध्ये तेल पाम प्लांटच्या विस्तारासाठी तसेच शेतकऱ्यांना मदतीसाठी नवीन संधी निर्माण होतील.

12.गोदरेज ॲग्रोव्हेटने पाम तेलासाठी आसाम, मणिपूर आणि त्रिपुरासोबत करार केले

• गोदरेज ॲग्रोव्हेट, एक वैविध्यपूर्ण कृषी व्यवसाय समूह, ने जाहीर केले की त्यांनी खाद्यतेल- पाम तेल उपक्रमावर राष्ट्रीय मिशन अंतर्गत क्षेत्रात तेल पामच्या वाढीस चालना देण्यासाठी आसाम, मणिपूर आणि त्रिपुरा सरकारसोबत सामंजस्य करार केला आहे.

One Liner Questions on Monthly Current Affairs in Marathi- July 2022.

पुरस्कार बातम्या (Daily Current Affairs for MPSC Exams)

13. माजी जर्मन चान्सलर अँजेला मर्केल यांना 2022 चा युनेस्को शांतता पुरस्कार

• माजी जर्मन चान्सलर अँजेला मर्केल यांना “निर्वासितांचे स्वागत करण्याच्या प्रयत्नांसाठी” युनेस्को शांतता पुरस्कार 2022 ने सन्मानित करण्यात आले आहे . 2015 च्या उन्हाळ्यात, निर्वासित युरोपमध्ये येत असताना, मर्केलने त्यांच्या  देशाच्या सीमा उघडल्या आणि जर्मन लोकांना “विर शॅफेन दास” (“आपण हे करू शकतो”) असे प्रसिद्धपणे घोषित केले.

युनेस्को शांतता पुरस्काराबद्दल:

• हा सन्मानाला अधिकृतपणे फेलिक्स हौफौएट-बॉयग्नी-युनेस्को शांतता पुरस्कार असे म्हणतात,  हा पुरस्कार 1989 पासून प्रत्येक वर्षी अशा व्यक्ती, संस्था किंवा संस्थांना दिला जातो ज्यांनी शांतता वाढवण्यासाठी, संशोधन करण्यासाठी किंवा सुरक्षित करण्यासाठी विशेष प्रयत्न केले आहेत. तो दरवर्षी दिला जातो. पुरस्कारामध्ये USD 150,000 चा धनादेश, सुवर्ण पदक आणि शांतता पदविका यांचा समावेश आहे.

सर्व स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी महत्त्वाचे उपाय:

• युनेस्कोची स्थापना: 16 नोव्हेंबर 1945
• युनेस्को मुख्यालय: पॅरिस, फ्रान्स
• युनेस्को सदस्य: १९३ देश
• युनेस्को प्रमुख: ऑड्रे अझौले.

14. बांगलादेशी फहमिदा अझीम यांनी 2022 चा पुलित्झर पुरस्कार जिंकला

• अमेरिकेच्या इनसाइडर ऑनलाइन मासिकासाठी काम करणाऱ्या बांगलादेशात जन्मलेल्या फहमिदा अझीम यांची 2022 च्या पुलित्झर पुरस्कारासाठी निवड झाली आहे.
• तिला सचित्र रिपोर्टिंग आणि समालोचन श्रेणी अंतर्गत पुरस्कार देण्यात येईल. न्यू यॉर्कमधून प्रकाशित होत असलेल्या अँथनी डेल कोल, जोश अॅडम्स आणि इनसाइडरच्या वॉल्ट हिकी या चार पत्रकारांमध्ये तिचा समावेश आहे
• चित्रिक अहवाल आणि कॉमिक्स माध्यमाचा वापर करून उईगरांच्या चिनी दडपशाहीची एक सशक्त पण जिव्हाळ्याची कथा सांगण्यासाठी त्यांची पुरस्कारासाठी निवड करण्यात आली आहे.

15. लिबर्टी मेडल 2022 युक्रेनचे राष्ट्रपती झेलेन्स्की यांना देण्यात येणार आहे.

• लिबर्टी मेडल 2022 युक्रेनचे राष्ट्राध्यक्ष व्होलोडिमिर झेलेन्स्की यांना या पतनात देण्यात येईल. नॅशनल कॉन्स्टिट्यूशन सेंटरने जाहीर केले आहे की झेलेन्स्की यांना ऑक्टोबरमध्ये एका समारंभात “रशियन जुलूमशाहीचा सामना करताना स्वातंत्र्याचे वीर संरक्षण” म्हणून सन्मानित केले जाईल.
• राष्ट्राध्यक्ष झेलेन्स्की यांनी युक्रेनियन लोकांचे रशियन जुलूमशाहीविरुद्ध स्वातंत्र्याच्या रक्षणासाठी धैर्याने नेतृत्व केले आणि त्यांच्या धैर्याने जगभरातील लोकांना उदारमतवादी लोकशाही आणि कायद्याच्या राज्याचे रक्षण करण्यास प्रेरित केले.

समिट आणि कॉन्फरन्स बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra Exams)

16. BioAsia 2023 ची 20 वी आवृत्ती फेब्रुवारी 24-26 मध्ये

• BioAsia 2023 ची 20 वी आवृत्ती तेलंगणा सरकारद्वारे आयोजित केली जाईल, 24-26 फेब्रुवारी 2023 रोजी जीवन विज्ञान आणि आरोग्य तंत्रज्ञानासाठी BioAsia 2023 चा प्रीमियर कार्यक्रम. BioAsia 2023 चा लोगो आणि थीम, “Advancing for One : मानवीकृत आरोग्यसेवेची पुढची पिढी घडवणे,” उद्योग आणि वाणिज्य मंत्री केटी रामाराव यांनी अनावरण केले.

BioAsia 2023 इव्हेंटबद्दल:

• BioAsia 2023 इव्हेंटमध्ये एक स्टार्ट-अप शोकेस असेल जिथे जगभरातील 100 हून अधिक काळजीपूर्वक निवडलेले आरोग्य-तंत्र उद्योजक तातडीच्या वैद्यकीय समस्यांसाठी त्यांचे महत्त्वपूर्ण उपाय सादर करू शकतात.
• सुमारे 70 देशांतील सुमारे 37,500 उपस्थितांच्या आभासी उपस्थितीसह, BioAsia 2022 हे एक मोठे यश होते. BioAsia 2023 मध्ये तेच वितरित करणे अपेक्षित आहे

विज्ञान व तंत्रज्ञान बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra state exams)

17. IIT गुवाहाटीने साखरेचा पर्याय “Xylitol” बनवण्याचे तंत्र विकसित केले.

• IIT गुवाहाटी येथील संशोधकांनी एक किण्वन प्रक्रिया तयार केली आहे जी अल्ट्रासाऊंडचा वापर करून ऊसाच्या पिशवीपासून सुरक्षितपणे Xylitol तयार करते, ऊस गाळपाचे उपउत्पादन. हा दृष्टीकोन रासायनिक संश्लेषणाच्या ऑपरेशनल मर्यादा आणि पारंपारिक किण्वनातील वेळ मागे टाकतो.

या नवीन प्रक्रियेचे फायदे:

• किण्वन प्रक्रियेदरम्यान अल्ट्रासाऊंडचा वापर केल्याने किण्वनाचा वेळ केवळ 15 तासांपर्यंत कमी झाला नाही (पारंपारिक प्रक्रियेमध्ये जवळजवळ 48 तासांच्या विरूद्ध), परंतु उत्पादनाच्या उत्पादनात जवळपास 20% वाढ झाली.