Table of Contents
प्रख्यात घटनात्मक कायदेतज्ज्ञ आणि सर्वोच्च न्यायालयाचे ज्येष्ठ वकील फली एस नरिमन यांचे वयाच्या 95 व्या वर्षी नवी दिल्ली येथे निधन झाले.
सुरुवातीची वर्षे आणि कायदेशीर प्रवास
फली एस नरिमन, भारतातील कायदेशीर उत्कृष्टता आणि घटनात्मक न्यायशास्त्राचे समानार्थी नाव, नोव्हेंबर 1950 मध्ये मुंबई उच्च न्यायालयाचे वकील म्हणून त्यांची प्रसिद्ध कायदेशीर कारकीर्द सुरू केली. 1961 मध्ये वरिष्ठ वकील होण्यापर्यंतचा त्यांचा प्रवास सात दशकांहून अधिक काळ चालणाऱ्या कायदेशीर सरावाची सुरुवात आहे. मुंबई उच्च न्यायालयात नरिमन यांच्या सुरुवातीच्या वर्षांनी कारकिर्दीचा पाया घातला ज्यामुळे ते 1972 मध्ये नवी दिल्लीला गेले, जिथे ते भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाच्या इतिहासावर अमिट छाप सोडतील.
भारतीय कायद्यातील योगदान
मे 1972 पासून भारताचे अतिरिक्त सॉलिसिटर जनरल म्हणून, भारताच्या कायदेशीर परिदृश्याला आकार देण्यासाठी नरिमन यांची भूमिका अधिक स्पष्ट झाली. 1991 ते 2010 या कालावधीत बार असोसिएशन ऑफ इंडियाच्या अध्यक्षपदामुळे त्यांचे नेतृत्व आणि कायदेशीर समुदायातील प्रभाव अधोरेखित झाला. जानेवारी 1991 मध्ये पद्मभूषण, त्यानंतर 2007 मध्ये पद्मविभूषण, भारतीय न्यायशास्त्रातील त्यांच्या अतुलनीय योगदानाचे प्रतिबिंब देऊन नरिमन यांच्या कायदेशीर बुद्धीला राष्ट्रीय स्तरावर मान्यता मिळाली.
महत्त्वाची प्रकरणे आणि कायदेशीर तत्त्वज्ञान
नरीमन यांनी एनजेएसी निकाल आणि एससी एओआर असोसिएशन प्रकरणासह अनेक महत्त्वपूर्ण प्रकरणांमध्ये युक्तिवाद केला, कॉलेजियम प्रणालीची स्थापना करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. TMA पै प्रकरणातील त्यांच्या सहभागाने भारतीय संविधानाच्या कलम 30 अंतर्गत अल्पसंख्याकांच्या हक्कांशी संबंधित जटिल समस्यांचे निराकरण करण्याची त्यांची वचनबद्धता अधिक ठळक केली. इंदिरा गांधी सरकारने आणीबाणी जाहीर केल्याच्या निषेधार्थ जून 1975 मध्ये त्यांनी अतिरिक्त सॉलिसिटर जनरल म्हणून दिलेला राजीनामा, लोकशाही तत्त्वे आणि कायद्याच्या राज्यासाठी त्यांची अटळ बांधिलकी दर्शवणारी कदाचित त्यांची सर्वात उल्लेखनीय भूमिका होती.
जागतिक प्रभाव आणि वकिली
भारताच्या सीमेपलीकडे, आंतरराष्ट्रीय वाणिज्य लवादाचे अध्यक्ष आणि इंटरनॅशनल चेंबर ऑफ कॉमर्सच्या इंटरनल कोर्ट ऑफ आर्बिट्रेशनचे उपाध्यक्ष या त्यांच्या भूमिकांद्वारे नरिमन यांचे कौशल्य ओळखले गेले. 1995 ते 1997 या कालावधीत जिनिव्हा येथील आंतरराष्ट्रीय कमिशन ऑफ ज्युरिस्टच्या कार्यकारी समितीचे अध्यक्ष म्हणून त्यांचा कार्यकाळ कायदेशीर वकिली आणि मानवी हक्कांवर त्यांचा जागतिक प्रभाव अधोरेखित करतो.
घटनात्मक अखंडतेसाठी आवाज
अलिकडच्या वर्षांत, कलम 370 रद्द करण्याच्या निर्णयाविरुद्ध नरिमन एक गंभीर आवाज म्हणून उदयास आले, त्यांनी घटनात्मक मूल्यांचे संरक्षक म्हणून त्यांच्या भूमिकेवर जोर दिला. ‘तुम्हाला तुमचे संविधान माहित असले पाहिजे’ हे त्यांचे पुस्तक, राज्यघटनेच्या सजीव स्वरूपाविषयीचे त्यांचे सखोल आकलन, अनेक दशकांच्या अनुभवाने आणि लोकशाही आणि न्यायाच्या तत्त्वांवर असलेल्या गाढ विश्वासाचे दर्शन घडवते.
वारसा आणि निधन
फली एस नरिमन यांचे वयाच्या 95 व्या वर्षी निधनाने भारतीय न्यायशास्त्रातील एका युगाचा अंत झाला. तथापि, त्यांचा वारसा वकील आणि कायदेपंडितांच्या पिढ्यांना प्रेरणा देत राहील. कायद्याच्या व्यवसायातील योगदान आणि संविधान टिकवून ठेवण्याच्या त्यांच्या अटल वचनबद्धतेद्वारे नरिमन यांनी भारताच्या कायदेशीर आणि घटनात्मक इतिहासावर अमिट छाप सोडली आहे.
अड्डापिडीया चालू घडामोडी PDF डाउनलोड लिंक – 20 फेब्रुवारी 2024 | ||
भाषा | अड्डापिडीया राष्ट्रीय आणि अंतरराष्ट्रीय चालू घडामोडी | अड्डापिडीया महाराष्ट्र चालू घडामोडी |
इंग्लिश PDF | येथे क्लिक करा | येथे क्लिक करा |
मराठी PDF | येथे क्लिक करा | येथे क्लिक करा |
महाराष्ट्रातील सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी ऑनलाईन क्लास, व्हिडिओ कोर्स, टेस्ट सिरीज, पुस्तके आणि इतर अभ्यास साहित्य खाली दिलेल्या लिंक वर क्लिक करून मिळावा.