Table of Contents
लोकसभेचे माजी अध्यक्ष आणि महाराष्ट्राचे माजी मुख्यमंत्री मनोहर जोशी यांचे वयाच्या 86 व्या वर्षी निधन झाले, भारतीय राजकारणातील अनेक दशके गाजवलेल्या गौरवशाली कारकिर्दीचा अंत झाला. शिवसेनेतील एक प्रमुख व्यक्ती, जोशी हे महाराष्ट्रातील सर्वोच्च पद भूषवणारे पक्षाचे पहिले होते, त्यांनी 1995 ते 1999 या काळात मुख्यमंत्री म्हणून काम केले. वाजपेयी सरकारच्या काळात 2002 ते 2004 पर्यंतचा लोकसभा अध्यक्ष म्हणून त्यांचा कार्यकाळ होता. त्यांच्या नेतृत्वाचा आणि राजकीय कौशल्याचा दाखला.
प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण
2 डिसेंबर 1937 रोजी महाराष्ट्राच्या किनारपट्टीच्या कोकण भागात जन्मलेल्या जोशी यांचे सुरुवातीचे जीवन सांस्कृतिक वारसा आणि शैक्षणिक अभ्यासाच्या मिश्रणात होते. त्यांनी मुंबईतील वीरमाता जिजाबाई टेक्नॉलॉजिकल इन्स्टिट्यूट (व्हीजेटीआय) मधून सिव्हिल इंजिनीअरिंगची पदवी प्राप्त केली आणि त्यांच्या बहुआयामी कारकीर्दीची पायाभरणी केली.
राजकीय प्रवास
जोशी यांचा राजकीय प्रवास राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ (RSS) मध्ये सहभागी होण्यापासून सुरू झाला आणि अखेरीस ते शिवसेना सदस्य झाले. त्यांच्या संघटनात्मक कौशल्यांसाठी ओळखले जाणारे, ते 1980 च्या दशकात पक्षातील एक प्रमुख व्यक्तिमत्त्व बनले. 1976-1977 दरम्यान मुंबईतील नगरपरिषद, मुंबई महानगरपालिकेच्या स्थायी समितीचे अध्यक्ष आणि मुंबईचे महापौर अशा विविध भूमिकांनी त्यांची राजकीय कारकीर्द गाजली.
1972 मध्ये महाराष्ट्र विधान परिषदेवर निवडून आलेले, 1990 मध्ये महाराष्ट्र विधानसभेवर निवडून येण्यापूर्वी जोशी यांनी तीन वेळा काम केले. 1990-91 दरम्यान ते विधानसभेचे विरोधी पक्षनेते होते. 1999 मध्ये, त्यांनी मुंबई उत्तर-मध्य लोकसभा मतदारसंघातून शिवसेनेचे उमेदवार म्हणून विजय मिळवला, नंतर केंद्रीय अवजड उद्योग आणि सार्वजनिक उपक्रम मंत्री म्हणून काम केले.
वैयक्तिक जीवन
मनोहर जोशी यांचा विवाह अनघा जोशी यांच्याशी झाला होता, ज्यांचे 2020 मध्ये निधन झाले. त्यांनी त्यांचा मुलगा आणि दोन मुलींद्वारे वारसा सोडला आणि त्यांनी सार्वजनिक सेवा आणि देशासाठी समर्पण करण्याचा त्यांचा वंश पुढे चालू ठेवला.
वारसा आणि योगदान
भारतीय राजकारण आणि सार्वजनिक जीवनात जोशी यांचे योगदान महत्त्वपूर्ण होते. महाराष्ट्रात आणि राष्ट्रीय स्तरावर त्यांच्या नेतृत्वाच्या भूमिका विकास आणि प्रगतीच्या दृष्टीनं वैशिष्ट्यीकृत होत्या. महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्री या नात्याने, राज्याच्या विकासाच्या उद्देशाने अनेक पायाभूत सुविधा प्रकल्प आणि धोरणे सुरू करण्यात त्यांनी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. लोकसभा अध्यक्ष म्हणून त्यांचा कार्यकाळ निष्पक्षता आणि संसदीय लोकशाहीच्या जटिल गतिशीलतेवर नेव्हिगेट करण्याच्या क्षमतेने चिन्हांकित होता.
