22 मे 2021 चे दैनिक चालू घडामोडी पुढील आहेतः दैनिक चालू घडामोडी महत्त्वपूर्ण बातम्या एकत्रित केली जातात ज्यामुळे स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी चालू घडामोडी हा मुख्य भाग बनला आहे. दैनिक चालू घडामोडी अपडेट ही संपूर्ण दिवसभरातील महत्वाच्या बातम्यांची संपूर्ण बॅग आहे. चालूघडामोडींची माहिती ही MPSC State Service, MPSC Group B, MPSC Group C, Saral Seva Bharati, Talathi, UPSC, SSC, RRB आणि बाकी सर्व महाराष्ट्र राज्यातील परीक्षांसाठी उपयोग होतो. त्यामुळे चालू घडामोडीचा भाग तयार करण्यास मदत करण्यासाठी 22 मे 2021 चे दैनिक चालू घडामोडी अपडेट येथे आहे.
राष्ट्रीय बातम्या
- डीआरडीओने ‘दिपकोवन’ कोविड- 19 अँटीबॉडी शोधणारे किट विकसित केले
- डिफेन्स रिसर्च अँड डेव्हलपमेंट ऑर्गनायझेशन (डीआरडीओ) ने कोविड -19 अँटीबॉडी शोध किट तयार केले आहे. दिपकोव्हन किट 97% च्या उच्च संवेदनशीलतेसह स्पाइक्स तसेच कोरोनाव्हायरसचे न्यूक्लियोकॅप्सिड प्रथिने दोन्ही शोधू शकतो. इंडियन कौन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्चने त्याला मान्यता दिली आहे आणि डीआरडीओच्या डिफेन्स इन्स्टिट्यूट ऑफ फिजियोलॉजी अँड अलाइड सायन्सेस लॅबने दिल्लीच्या व्हॅगार्ड डायग्नोस्टिक्स प्रायव्हेट लिमिटेड यांच्या संयुक्त विद्यमाने विकसित केली आहे.
- दिपकोवनचा उद्देश मानवी सीरम किंवा प्लाझ्मा मधील आयजीजी प्रतिपिंडे शोधण्यासाठी आहे, जे सार्स-कोव्ह -2 संबंधित प्रतिपिंडे लक्ष्यित करतात. इतर रोगांसह कोणत्याही क्रॉस-रियाक्टिव्हिटीविना चाचणी घेण्यास हे फक्त 75 मिनिटांचा वेळ घेते. किटमध्ये 18 महिन्यांचे शेल्फ लाइफ आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- अध्यक्ष डीआरडीओ: जी. सतीश रेड्डी.
- डीआरडीओ मुख्यालय: नवी दिल्ली.
- डीआरडीओ स्थापितः 1958
राज्य बातम्या
- नियमित देखरेखीसाठी बिहार सरकारने ‘एचआयटी कोविड अॅप’ सुरू केले
- राज्यभर घरगुती विलागिकरणात असलेल्या कोविड -19 रूग्णांची नियमित देखरेख व तपासणी करण्यात यावी यासाठी बिहार सरकारने ‘एचआयटी कोविड अॅप’ सुरू केले आहे. एचआयटी म्हणजे होम आयसोलेशन ट्रॅक. मुख्यमंत्री नितीशकुमार म्हणाले की हे अॅप आरोग्यसेवांना घरातून विरक्त रुग्णांच्या नियमित देखरेखीसाठी मदत करेल.
- आरोग्य कर्मचारी दररोज घरी रूग्णांना भेट देतात आणि त्यांचे तापमान आणि ऑक्सिजन पातळी मोजल्यानंतर अ‍ॅपमध्ये डेटा फीड करतात. या आकडेवारीचे जिल्हास्तरावर परीक्षण केले जाईल. जर ऑक्सिजनची पातळी 94 च्या खाली असेल तर रुग्णाला योग्य उपचारांसाठी जवळच्या समर्पित कोविड आरोग्य केंद्रांमध्ये हलवले जाईल.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- बिहारचे मुख्यमंत्री: नितीशकुमार;
- राज्यपाल: फागु चौहान.
- कोविड -19 संबंधित देणग्या: हरियाणा, गुजरात ची जीएसटीची परतफेड
- कोविड -19 संबंधित वैद्यकीय पुरवठा करण्यासाठी देण्यात आलेल्या वस्तू व सेवा कर (जीएसटी) घटकांच्या भरपाईची घोषणा करणारी हरियाणा आणि गुजरात ही पहिली काही राज्ये बनली आहेत.
- या वैद्यकीय पुरवठ्यांमध्ये ऑक्सिजन सांद्रता, व्हेंटिलेटर, औषधे ही राज्य सरकारांना मोफत देणगी म्हणून दिली जातात. हरियाणाकडून मुदत 30 जूनपर्यंत आहे, तर गुजरातची 31 जुलैपर्यंत मुदत आहे.
- कोविड संबंधित पुरवठ्यांच्या आयातीवरील सीमाशुल्क म्हणून आयजीएसटीला परतफेड करण्याची गुजरातने घोषणा केली आहे. कोविडशी संबंधित पुरवठा सर्व राज्य, केंद्र किंवा आयजीएसटी भाग राज्य सरकारला परत देण्याचे ठरवून हरियाणाने केंद्राच्या जीएसटी घटकाची परतफेड करण्याची घोषणा करून एक पाऊल पुढे टाकले आहे.
- केंद्राने यापूर्वी 30 जूनपर्यंत आयजीएसटीला कोविडशी संबंधित मुक्त साहित्याच्या मदतीने माफ केली होती जी मोफत वितरणासाठी भारताबाहेर दान केली किंवा मिळाली होती.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- हरियाणा राजधानी: चंदीगड.
- हरियाणाचे राज्यपाल: सत्यदेव नारायण आर्य.
- हरियाणाचे मुख्यमंत्री: मनोहर लाल खट्टर.
- गुजरातचे मुख्यमंत्री: विजय रुपाणी.
- गुजरातचे राज्यपाल: आचार्य देवव्रत.
व्यवसाय बातम्या
- आयडीबीआय बँक डिजिटल कर्ज प्रक्रिया प्रणाली सुरू करीत आहे
- आयडीबीआय बँकेने एमएसएमई आणि कृषी क्षेत्राला 50 हून अधिक उत्पादने ऑफर करीत आपली संपूर्ण डिजिटलाइज्ड लोन प्रोसेसिंग सिस्टम सुरू करण्याची घोषणा केली. एमएसएमई आणि अ‍ॅग्री उत्पादनांसाठी लोन प्रोसेसिंग सिस्टम (एलपीएस) डेटा फिनटेक, ब्यूरो वैधता, दस्तऐवज संग्रहण, खाते व्यवस्थापन आणि ग्राहकांच्या सूचनांसह अखंडपणे समाकलित होते.
- संपूर्ण डिजिटलाइज्ड आणि स्वयंचलित कर्ज प्रक्रिया प्रणालीची ही वैशिष्ट्ये पुढे बँकेच्या एमएसएमई आणि अ‍ॅग्री ग्राहकांना उत्कृष्ट तंत्रज्ञानाने सक्षम बँकिंगचा अनुभव प्रदान करण्याच्या उद्देशाने आहेत. व्यासपीठाची रचना चांगल्या प्रकारे अधोरेखित करण्याच्या मानदंडांसाठी नॉक-ऑफ मानदंड आणि क्रेडिट पॉलिसी पॅरामीटर्ससाठी केली गेली आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- आयडीबीआय बँकेचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी: राकेश शर्मा.
- आयडीबीआय बँक मुख्यालय: मुंबई, महाराष्ट्र.
- आरबीआय आर्थिक वर्ष 21 साठी केंद्र सरकारकडे 99,122 कोटी रुपये अतिरिक्त हस्तांतरित करणार
- भारतीय रिझर्व्ह बँक 31 मार्च 2021 रोजी (जुलै 2020-मार्च 2021) संपलेल्या नऊ महिन्यांच्या लेखा कालावधीसाठी 99,122 कोटी रुपयांची अतिरिक्त रक्कम केंद्र सरकारकडे हस्तांतरित करेल. आकस्मिक जोखीम बफर 5.50% वर राहील.
- यावर्षी आरबीआयने जुलै-जून ते एप्रिल-मार्च या कालावधीत लेखा वर्ष बदलून सरकारच्या लेखा वर्षानुसार केले. परिणामी, आरबीआयच्या लेखा वर्ष 2020-21 मध्ये केवळ 9 महिने आहेत. हे लक्षात घ्यावे लागेल की प्रत्येक वर्षी आरबीआय आपला संपूर्ण नफा केंद्र सरकारकडे हस्तांतरित करते.
- आरबीआयने फुल-केवायसी पीपीआयची मर्यादा 1 लाखांवरून 2 लाख रुपये केली आहे
- रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने फुल-केवायसी पीपीआय (केवायसी-अनुपालन पीपीआय) च्या बाबतीत थकित जास्तीत जास्त रक्कम रु. 1 लाख ते रू. 2 लाख केली आहे.
- त्याशिवाय रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (आरबीआय) आदेश दिले आहेत की सर्व प्रीपेड पेमेंट इन्स्ट्रुमेंट्स (पीपीआय) किंवा पेटीएम, फोन पे आणि मोबिक्विक सारख्या मोबाइल वॉलेट्स पूर्णपणे केवायसी-अनुरुप 31 मार्च 2022 पर्यंत बनवतील.
- रिझर्व्ह बॅंकेने नॉन-बँक पीपीआय जारीकर्त्यांच्या फुल-केवायसी पीपीआयमधून रोकड काढण्याची परवानगी देखील दिली आहे. अशा रोकड पैसे काढण्यासाठी अट असेलः
- कमाल मर्यादा रू.10,000 च्या एकूण मर्यादेसह प्रती व्यवहार 2000 प्रति पीपीआय.
- कार्ड / वॉलेटद्वारे केलेले सर्व रोख पैसे काढण्याचे व्यवहार अतिरिक्त प्रमाणीकरण / एएफए / पिनद्वारे अधिकृत केले जातील;
- आरबीआयने सर्व स्थानांवर (श्रेणी 1 ते 6 केंद्रे) डेबिट कार्ड आणि ओपन सिस्टम प्रीपेड कार्डे (बँकांनी दिलेली) वापरत असलेल्या पॉईंट्स ऑफ सेल (पीओएस) टर्मिनल्समधून रोख रक्कम काढण्याची मर्यादा 2000 च्या एकूण मासिक मर्यादेमध्ये 10000 रुपयांपर्यंत वाढविली आहे. पूर्वी ही मर्यादा टायर 1 आणि 2 शहरांसाठी 1000 रुपये होती तर टायर 3 ते 6 शहरांसाठी 2000 रुपये होती.
- वित्तीय वर्ष 21 साठी आयटीआर दाखल करण्याची अंतिम मुदत दोन महिन्यांनी वाढवून 30 सप्टेंबरपर्यंत करण्यात आली
- केंद्रीय प्रत्यक्ष कर मंडळाने (सीबीडीटी) आयकर रिटर्न भरण्यासाठी देय तारीख (एवाय) 2021-22, दोन महिन्यांपर्यंत, 30 सप्टेंबर 2021 पर्यंत वाढविली आहे. पूर्वीची मुदत 31 जुलै 2021 होती.
- आयकर कायदा 1961 च्या अधीन राहून अधीनतेसाठी मुदतवाढ देण्याचा निर्णय कोविड साथीच्या आजारामुळे करदात्यांना दिलासा देण्यासाठी देण्यात आला आहे. सरकारने आकलन वर्ष 2021-2022 साठी कंपन्यांना आयकर विवरणपत्र भरण्याची देय तारीख 31 ऑक्टोबर ते 30 नोव्हेंबर 2021 पर्यंत वाढविली आहे.
नियुक्ती
- श्रीजेश यांची एफआयएच ‘ अ‍ॅथलीट्स ’ समिती सदस्यपदी नेमणूक
- स्टार इंडिया हॉकी संघाचा गोलकीपर पी आर श्रीजेश यांची वर्ल्ड बॉडीच्या कार्यकारी मंडळाच्या आभासी बैठकीत आंतरराष्ट्रीय हॉकी फेडरेशन (एफआयएच) अ‍ॅथलीट्स समितीचे सदस्य म्हणून पुन्हा नियुक्ती करण्यात आली.
- 2017 पासून ते पॅनेलचे सदस्य आहेत. भूतकाळात भारतीय संघाचे नेतृत्व करणारे अनुभवी श्रीजेश हे 47 व्या एफआयएच ऑनलाइन कॉंग्रेसच्या दोन दिवस आधी झालेल्या ईबीने नियुक्त केलेल्या चार नवीन सदस्यांपैकी एक होते.
- ईबीने अ‍ॅथलीट्स समितीसाठी चार नवीन सदस्यांची नेमणूक केल्याची पुष्टी केली. श्रीजेश परट्टू (आयएनडी), मार्लेना रायबचा (पीओएल), मोहम्मद मीया (आरएसए) आणि मॅट स्वान (एयूएस) आता समितीमध्ये सामील होत आहेत. डेव्हिड कॉलियर यांच्यानंतर एफआयएच नियम समितीचे नवे अध्यक्ष स्टीव्ह हॉर्गन (यूएसए) हे आहेत.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- एफआयएच मुख्यालय: लॉझने, स्वित्झर्लंड;
- एफआयएच स्थापना केली: 7 जानेवारी 1924, पॅरिस, फ्रान्स;
- एफआयएच मुख्य कार्यकारी अधिकारी: थिअरी वेइल.
करार बातम्या
- एआय-संचालित ऑनलाइन खाते उघडण्यासाठी एसबीआय आणि हायपरवेर्ज पार्टनर
- हायपरवर्जने एसबीआयबरोबर भागीदारीची घोषणा केली, त्याच्या एका प्रमुख उत्पादनासह, व्हिडीओ बँकिंग सोल्यूशन, ज्याचा हेतू आहे की दर एजंट प्रति दिवस खाते उघडण्याच्या संख्येत 10 पट सुधारणा केली जाईल.
- नवीन सेवा कमीतकमी आयडी कागदपत्रांसह ग्राहकांना द्रुत आणि पूर्णपणे पेपरलेस अनुभव देईल. एआय इंजिनद्वारे 99.5% च्या अचूकतेसह सहाय्य केलेले, हायपरवर्जचे व्हिडिओ बँकिंग सोल्यूशन एसबीआयला कोट्यावधी भारतीयांना सोयीस्कर डिजिटल बँकिंग सेवा प्रदान करण्यास सक्षम करते.
- गेल्या वर्षी रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (फेडरल रिझर्व्हच्या समतुल्य) बँकांना व्हिडिओ ग्राहक ओळख प्रक्रिया (व्ही-सीआयपी) अवलंबण्याची परवानगी दिली. वाढत्या कोविड -19 प्रकरणे पाहता हा उपाय भविष्यसूचक असल्याचे सिद्ध झाले आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- एसबीआय चेअरपर्सन: दिनेशकुमार खारा.
- एसबीआय मुख्यालय: मुंबई.
- एसबीआय स्थापना केली: 1 जुलै 1955.
विज्ञान आणि तंत्रज्ञान बातम्या
- मायक्रोसॉफ्टचे आयकॉनिक इंटरनेट एक्सप्लोरर 15 जून 2022 रोजी सेवानिवृत्त होईल
- टेक-दिग्गज मायक्रोसॉफ्टने आपल्या आयकॉनिक इंटरनेट एक्सप्लोरर (आयई) ब्राउझरच्या सेवानिवृत्तीचा निर्णय घेतला आहे, तो प्रक्षेपणानंतर 25 वर्षांहून अधिक काळानंतर 15 जून 2022 पासून लागू होईल.
- इंटरनेट एक्सप्लोरर (आयई) ब्राउझर 1995 मध्ये लाँच झाला. मायक्रोसॉफ्टने वेगवान, अधिक सुरक्षित आणि अधिक आधुनिक ब्राउझिंग अनुभवासाठी 15 जून 2022 पूर्वी आपल्या वापरकर्त्यांना मायक्रोसॉफ्ट एज (2015) वर शिफ्ट करण्याची शिफारस केली आहे.
- 2003 पर्यंत 95 टक्के उपयोगात असलेला इंटरनेट एक्सप्लोरर एकेकाळी सर्वाधिक प्रमाणात वापरला जाणारा वेब ब्राउझर होता.
- तथापि, फायरफॉक्स (2004) आणि गूगल क्रोम (2008) लाँच केल्यापासून, तसेच इंटरनेट एक्सप्लोररला समर्थन देत नसलेल्या अँड्रॉइड आणि आयओएस सारख्या मोबाइल ऑपरेटिंग सिस्टमची वाढती लोकप्रियते पासून त्याचा वापर हिस्सा कमी झाला.
- इंटरनेट एक्सप्लोरर 11 (आयई 11) ही अधिकृतपणे 17 ऑक्टोबर 2013 रोजी प्रसिद्ध झालेल्या इंटरनेट एक्सप्लोरर वेब ब्राउझरची अकरावी आणि अंतिम आवृत्ती आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- मायक्रोसॉफ्टचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी: सत्य नाडेला;
- मायक्रोसॉफ्ट मुख्यालय: रेडमंड, वॉशिंग्टन, युनायटेड स्टेट्स.
क्रीडा बातम्या
- बार्सिलोना महिला संघाने चेल्सी महिला संघाचा पराभव करून महिलांचा चॅम्पियन्स लीग करंडक जिंकला
- बार्सिलोना महिलांनी चेल्सी महिलांचा पराभव करून महिला चॅम्पियन्स लीग करंडक जिंकला. पहिल्या 36 मिनिटांत बार्सिलोनाने चार गोल केले व गोथेनबर्ग येथे प्रथम महिला चॅम्पियन्स लीग जिंकण्यासाठी चेल्सीला पराभूत केले.
- बार्सिलोना हा महिला चॅम्पियन्स लीग जिंकणारा पहिला स्पॅनिश संघ आहे. बार्सिलोना हा पुरुष आणि महिला चँपियन्स लीग या दोन्ही गटात जिंकणारा पहिला क्लब बनला आणि महिलांच्या अंतिम सामन्यात हा आतापर्यंतचा सर्वात मोठा विजय ठरला.
महत्वाचे दिवस
- जैविक विविधतेसाठी आंतरराष्ट्रीय दिनः 22 मे
- विशिष्ट मानवी क्रियाकलापांमुळे जैविक विविधतेत लक्षणीय घट होण्याच्या विषयाबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी संयुक्त राष्ट्र प्रत्येक वर्षी 22 मे रोजी जैविक विविधतेसाठी आंतरराष्ट्रीय दिन साजरा करते. जैविक विविधता मध्ये विविध प्रजातींमध्ये अनुवांशिक फरक समाविष्ट करणारी वनस्पती, प्राणी आणि सूक्ष्मजीव यांचा समावेश आहे, उदाहरणार्थ, पिकांच्या जाती आणि पशुधनांच्या जातींमध्ये.
- या वर्षी 2021 ची संकल्पना “आम्ही उपायांचा एक भाग आहोत” ही आहे. जास्तीत जास्त आकर्षक थीम, “आमचे निराकरण निसर्गात आहे”, अंतर्गत जैविक विविधता अनेक टिकाऊ विकासाच्या आव्हानांना उत्तर देणारी आठवण म्हणून काम करते, हा घोषवाक्य गेल्या वर्षी निर्माण होणार्‍या गतीचा सुरूवातीचा भाग म्हणून निवडला गेले.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- न्यूयॉर्क, यूएसए मध्ये संयुक्त राष्ट्रांचे मुख्यालय.
निधन बातम्या
- पर्यावरणवादी सुंदरलाल बहुगुणा यांचे निधन
- सुप्रसिद्ध पर्यावरणतज्ज्ञ आणि गांधीवादी, सुंदरलाल बहुगुणा यांचे निधन झाले आहे. ते 94 वर्षांचे होते. 1980 च्या दशकात हिमालयात मोठे बंधारे बांधण्याच्या निर्णयाविरोधात पर्यावरण संरक्षणाचे प्रणेते श्री बहुगुणा यांनी नेतृत्व केले. टिहरी धरणाच्या बांधकामाला त्यांचा तीव्र विरोध होता.
- टिहरी गढवाल येथील सिलियारा आश्रमात अनेक दशके वास्तव्य करणाऱ्या बहुगुणा यांनी अनेक तरुणांना पर्यावरणाच्या उत्कटतेने प्रेरित केले. त्यांचा आश्रम तरुणांसाठी खुला होता, ज्यांच्याशी त्यांनी सहजतेने संवाद साधला.
- पर्यावरणीयदृष्ट्या संवेदनशील विभागांमध्ये झाडे तोडण्यापासून रोखण्यासाठी बहुगुणा यांनी सत्तरच्या दशकात स्थानिक महिलांसह चिपको चळवळीची स्थापना केली. चळवळीच्या यशामुळे पर्यावरणीयदृष्ट्या संवेदनशील वनक्षेत्रांमध्ये झाडे तोडण्यास बंदी घालण्याचा कायदा लागू झाला. त्यांनी चिपको आंदोलनात हा नारा देखील दिला : ‘पर्यावरणशास्त्र ही स्थायी अर्थव्यवस्था आहे’.
विविध बातम्या
- हीरो ग्रुपने ‘हीरो वायर्ड’ हा एज्यू-टेक प्लॅटफॉर्म बाजारात आणला
- मुंजाळ कुटुंबाच्या नेतृत्वात हिरो समूहाने नवीन शिक्षण तंत्रज्ञान स्टार्टअप ‘हीरो वायर्ड’ सुरू केला आहे, जो एंड-टू-एंड लर्निंग इकोसिस्टम देईल. या नवीन एडटेक उपक्रमाद्वारे, हिरो समूहाचे एड-टेक जागेत प्रवेश करण्याचे उद्दीष्ट आहे. हे व्यासपीठ विद्यार्थ्यांना रोजगारासाठी उद्योग-तयार करण्यासाठी सर्वांगीण व्यावसायिक विकास देईल.
- हिरो वायर्ड ने वित्त व वित्तीय तंत्रज्ञान; खेळ डिझाइन; डेटा विज्ञान, मशीन लर्निंग (एमएल) आणि कृत्रिम बुद्धिमत्ता (एआय) मधील एकात्मिक कार्यक्रम; उद्योजक विचार आणि नाविन्यपूर्ण; आणि पूर्ण स्टॅक विकास यासारख्या विषयातील पूर्णवेळ व अर्ध-वेळ प्रोग्राम ऑफर करण्यासाठी मॅसेच्युसेट्स इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (एमआयटी) आणि सिंग्युलॅरिटी युनिव्हर्सिटी यासारख्या शीर्ष जागतिक विद्यापीठांमध्ये भागीदारी केली आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- हीरो ग्रुपचे सीएमडी: पंकज एम मुंजाळ.
- हीरो ग्रुप मुख्यालय: नवी दिल्ली.
