Table of Contents
17 एप्रिल 2021 दैनिक जीके अद्यतनः दैनिक जीके वाचा
17 एप्रिल 2021 चे दैनिक जीके अपडेट पुढील आहेतः दैनिक जीके अद्यतने महत्त्वपूर्ण बातमीसह एकत्रित केली जातात ज्यामुळे स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी चालू घडामोडी मुख्य बातम्या बनल्या आहेत. डेली जीके अपडेट ही संपूर्ण दिवसभर महत्वाच्या बातम्यांची संपूर्ण बॅग आहे. एखाद्याला बँकिंग अटी, करंट अफेयर्सच्या बातम्या इत्यादीबद्दल पूर्ण ज्ञान असले पाहिजे. त्यामुळे करंट अफेयर्सचा भाग तयार करण्यास मदत करण्यासाठी 17 एप्रिल 2021 चे जीके अपडेट येथे आहे. हा विभाग वाचल्यानंतर आपण चालू घडामोडी प्रश्नोत्तराच्या यशस्वीरित्या प्रयत्न करू शकता.
राष्ट्रीय बातमी
- पीयूष गोयल यांनी एक्वा शेतकर्‍यांसाठी (aqua farmers) इलेक्ट्रॉनिक बाजारपेठ “e-SANTA” सुरू केली
- केंद्रीय वाणिज्य व उद्योगमंत्री पीयूष गोयल यांनी एक्वा शेतकरी आणि खरेदीदारांना जोडण्यासाठी व्यासपीठ उपलब्ध करुन देण्यासाठी ई-संता इलेक्ट्रॉनिक बाजाराचे उद्घाटन केले. ई-सँटाचे उद्दीष्ट म्हणजे एक्वा उत्पादक शेतकर्‍यांचे उत्पन्न, जीवनशैली, स्वावलंबीपणा, गुणवत्ता पातळी, शोधणे.
- ई-सांता म्हणजेः एनएसीएसए शेतकर्‍यांच्या व्यापार-धरणातील जलचरणासाठी ऑगमेंटिंग इलेक्ट्रॉनिक सोल्यूशन.
- येथे, नॅशनल सेंटर फॉर सस्टेनेबल एक्वाकल्चर (एनएसीएसए) हा शब्द म्हणजे सागरी उत्पादने निर्यात विकास प्राधिकरणाची विस्तारित शाखा.
- हे बिचौलिया दूर करून शेतकरी आणि खरेदीदार यांच्यात पर्यायी विपणन साधन म्हणून काम करेल.
- या व्यासपीठामुळे शेतकर्‍यांना चांगले दर मिळू शकतील आणि निर्यातदारांना थेट शेतकर्यांकडून दर्जेदार उत्पादने खरेदी करण्यात मदत होईल आणि शोधपात्रता वाढेल.
आंतरराष्ट्रीय बातम्या
- अमेरिकेचे अध्यक्ष बिडेन यांनी अफगाणिस्तानातून संपूर्ण सैन्य माघार घेण्याची घोषणा केली
- अमेरिकेचे अध्यक्ष जो बिडेन ( जो बिडेन) यांनी जाहीर केले की यंदा 11 सप्टेंबरला अफगाणिस्तानातले सर्व अमेरिकन सैन्य काढून टाकले जाईल, ज्यामुळे देशातील सर्वात प्रदीर्घ युद्धाचा अंत होईल.
- अमेरिकन सैन्य तसेच आमच्या NATO (उत्तर अटलांटिक करार संघटना) सहयोगी आणि कार्यरत भागीदार उपयोजित शक्ती 11 सप्टेंबर (2001) निंदनीय हल्ला च्या 20 व्या वर्धापनदिन आधी अफगाणिस्तान बाहेर होईल.
- आफ्रिका, युरोप, मध्य पूर्व आणि इतरत्र – केवळ अफगाणिस्तानमध्येच नव्हे तर जेथे अतिरेकी धमक्या उद्भवू शकतात तेथे गंभीर दहशतवादी धोक्यांचे निरीक्षण आणि विस्कळीत ठेवण्यासाठी बिडेन आणि त्यांची टीम राष्ट्रीय धोरण सुधारत आहेत .
- या घोषणेपूर्वी बायडेन यांनी अमेरिकेचे माजी अध्यक्ष बराक ओबामा आणि जॉर्ज बुश यांच्याशी भाषण केले.
- अफगाणिस्तानात कायमस्वरुपी शांतता प्रस्थापित करण्यासाठी अमेरिका आणि तालिबान्यांनी 29 फेब्रुवारी, 2020 रोजी दोहा येथे एक ऐतिहासिक करारावर स्वाक्षरी केली ज्यामुळे अमेरिकेच्या सैनिकांना सर्वात प्रदीर्घ युद्धापासून अमेरिकेच्या सैन्याने मायदेशी परत जाऊ दिले.
राज्य बातम्या
- हिमाचल दिन 15 एप्रिल रोजी साजरा केला जातो
- हिमाचल प्रदेश मध्ये 15 एप्रिलला हिमाचल दिन (हिमाचल दिवस) साजरा केला जातो. या दिवशी राज्य संपूर्ण विकसित राज्य बनले.
- मंडी, चंबा, महासू आणि सिरमौर हे चार जिल्हे दोन डझनहून अधिक राज्ये एकत्रिकरणाने एकत्रित झाले आणि त्यामुळे 1948 मध्ये केंद्रशासित प्रदेश म्हणून हिमाचल प्रदेशची स्थापना झाली. त्याच प्रकारे, आणखीही बरेच काही आहेत.
- दशकांनंतर, 1971 मध्ये, हिमाचल प्रदेश, शिमलाची राजधानी म्हणून, भारताचे 18 वे राज्य बनले.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- एचपीचे मुख्यमंत्री: जयराम ठाकूर; एचपीचे गव्हर्नर: बंडारू दत्तात्रेय.
बँकिंग बातम्या
- आरबीआयने एक वर्षासाठी नियमन पुनरावलोकन प्राधिकरण स्थापन केले
- रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (आरबीआय) 1 मे 2021 पासून एक नवीन नियमन पुनरावलोकन प्राधिकरण (आरआरए 0) स्थापन केले जे त्यांना अधिक प्रभावी आणि सुव्यवस्थित करण्यासाठी केंद्रीय बँकेच्या नियम, परिपत्रके, अहवाल देणारी प्रणाली आणि अनुपालन प्रक्रियेचा आढावा घेतील. आरबीआयकडून मुदत वाढ होईपर्यंत आरआरएची स्थापना एक वर्षासाठी केली जाईल.
- एम. राजेश्वर राव, उपराज्यपाल, आरबीआय नियमन पुनरावलोकन प्राधिकरणाचे प्रमुख असतील.
- अनावश्यकता आणि नक्कल काढून असल्यास नियामक आणि पर्यवेक्षी निर्देश अधिक प्रभावी करण्याचे काम आरआरएला देण्यात येईल.
- हे लक्षात घ्यावे की यापूर्वी 1 एप्रिल 1999 रोजी नियम, परिपत्रके, अहवाल देणारी यंत्रणे, सार्वजनिक, बँक आणि वित्तीय संस्थांच्या अभिप्रायांचा आढावा घेण्यासाठी एक वर्ष कालावधीसाठी अशीच आरआरए स्थापित केली गेली होती.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- रिझर्व्ह बॅंकेचे 25 वे गव्हर्नर: शक्तिकांत दास; मुख्यालय: मुंबई; स्थापनाः 1 एप्रिल 1935, कोलकाता.
- पंजाब नॅशनल बँकेने PNB @ Ease डिजिटल उपक्रम सुरू केला
- पंजाब नॅशनल बँकेने (पीएनबी) “PNB @ Ease” हा डिजिटल उपक्रम सुरू केला असून त्या अंतर्गत बँक शाखेतून होणारा प्रत्येक व्यवहार स्वतः ग्राहकांकडून सुरू केला जाईल व त्याला अधिकृत केले जाईल. या सुविधेमुळे ग्राहकांना एका काउंटर अंतर्गत सर्व बँकिंग सेवा मिळविण्यास मदत होईल.
- 12 व्या स्थापना दिवसानिमित्त पीएनबीने व्हिडीओ-केवायसी, इंस्टा प्री-मंजूर लोन, इंस्टा डीमॅट खाते आणि इंटरनेट व मोबाइल बँकिंग सेवांद्वारे विमा सुविधा यांच्या माध्यमातून ऑनलाईन बचत खाते उघडणे यासारख्या अन्य डिजिटल उपक्रमांची घोषणा केली. पीएनबीचा 127 वा स्थापना दिन 12 एप्रिल 2021 रोजी साजरा करण्यात आला.
- ही सुविधा ग्राहकांना एका छताखाली सर्व बँकिंग सेवा मिळविण्यास सक्षम करेल, असे ते म्हणाले, PNB @ Ease आउटलेट्समुळे बँकेची वितरण क्षमता वाढेल आणि ग्राहक अधिग्रहण खर्च कमी होईल.
- ही सेवा बचत खाते उघडण्यापासून बँकेच्या शाखेत न जाता किंवा बँक कर्मचार्‍यांना मदत न करता विविध कर्ज आणि बरेच काही मिळवण्यापर्यंत असू शकते.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- पंजाब नॅशनल बँकेचे मुख्यालय: नवी दिल्ली.
- पंजाब नॅशनल बँकेचे एमडी आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी: एस.एस. मल्लिकार्जुन राव.
- पंजाब नॅशनल बँक ची स्थापनाः 19 मे 1894, लाहोर, पाकिस्तान.
व्यवसाय बातमी
- Amazon ने भारतात एसएमईचे डिजिटायझेशन करण्यासाठी 250 दशलक्ष $ निधीची
- ई-कॉमर्स दिग्गज Amazon व्हेंचर “अ‍ॅमेझॉन पे फंड (Amazon स्म्भव व्हेंचर फंड)” या विषयावर लक्ष केंद्रित करून भारतीय कार्यक्रमांमध्ये आणि भागीदारीसाठी गुंतवणूक करण्यासाठी डिजिटल ते एसएमई केले आहे. अ‍ॅमेझॉन सस्टेनेबल व्हेंचर फंडच्या उद्घाटनाचे उद्दीष्ट म्हणजे देशातील सर्वोत्कृष्ट कल्पना आकर्षित करणे आणि उद्योजकांना या दृष्टीमध्ये भाग घेण्यास सक्षम करणे.
- संभाव’ फंडाच्या माध्यमातून पहिल्या गुंतवणूकीचा एक भाग म्हणून Amazon गुरुग्राममध्ये एम1 एक्सचेंजमध्ये गुंतवणूक केली, जी एसएमई बँक आणि वित्तपुरवठा करणार्‍यांना जोडते.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- अ‍ॅमेझॉन कॉम इंक चे संस्थापक आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी जेफ बेझोस.
- अ‍ॅमेझॉन कॉम इंक स्थापित: 5 जुलै
- अ‍ॅमेझॉन कॉम इंक मुख्यालय: सिएटल, वॉशिंग्टन, युनायटेड स्टेट्स.
नेमणुका
- हैतीचे पंतप्रधान जोसेफ जुटे यांनी राजीनामा दिला
- गेल्या काही दिवसांपासून हत्येच्या घटनांमध्ये वाढ आणि हैती (हैती) येथे अपहरण झाल्यामुळे देशातील अशांततेनंतर पंतप्रधान जोसेफ ज्यूट (जोसेफ जौथे) यांनी राजीनामा दिला.
- जोसेफ जूट यांनी 4 मार्च 2020 ते 14 एप्रिल 2021 पर्यंत हैतीचे पंतप्रधान म्हणून काम पाहिले. राष्ट्राध्यक्ष जोव्हनेल मोईसे यांनी क्लाटी जोसेफ यांना हैतीचे नवीन पंतप्रधान म्हणून नेमले आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- हैतीची राजधानीः पोर्ट-ऑ-प्रिन्स; चलन: हैतीन गौर्डे
सामंजस्य करार
- गगनयान मिशनवर सहकार्यासाठी भारत फ्रान्सबरोबर करार करित आहे
- फ्रान्समधील सहकार्यासाठी भारतीय अंतराळ एजन्सी (ISRO), इस्रोची पहिली मानवी अंतराळ मिशन विज्ञान (गगनयान) सीएनईएस ने अंतराळ एजन्सीबरोबर (space agency) करार केला. CNES फ्रेंच सुविधांवर भारतीय फ्लाइट फिजिशियन आणि कॅपकॉम मिशन कंट्रोल टीमना प्रशिक्षण देईल.
- गगनयान ऑर्बिटल अंतराळयान प्रकल्प ऑगस्ट 2018 मध्ये बंद करण्यात आला. 2022 मध्ये भारताच्या स्वातंत्र्याच्या 75 व्या वर्धापन दिनानिमित्त भारतीय देशांमधून अंतराळवीर पाठविणे हा त्याचा हेतू होता.
- सीएनईएस त्याद्वारे विकसित केलेली उपकरणे उपलब्ध करुन देईल, जे भारतीय अंतराळवीरांच्या आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकात (आयएसएस) चाचणी व कार्यरत आहेत.
- हे शॉक आणि रेडिएशनपासून उपकरणांचे संरक्षण करण्यासाठी फ्रान्समध्ये बनविलेल्या अग्निरोधक पिशव्या देखील पुरवतील.
- या करारामध्ये सीएनईएसकडून पडताळणी मिशनवरील वैज्ञानिक प्रयोग योजनेच्या अंमलबजावणीस, खाद्य पॅकेजिंग आणि पोषण कार्यक्रमाची माहितीची देवाणघेवाण करण्यास मदत करणे आणि फ्रेंच उपकरणे, उपभोग्य वस्तू आणि वैद्यकीय उपकरणे या भारतीय अंतराळवीरांनी वापरल्या जाणार्‍या सर्व बाबींचा पाठिंबा दर्शविला आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- इस्रोचे अध्यक्ष: शिवन.
- इस्रोचे मुख्यालय: बेंगळुरू, कर्नाटक.
- इस्रोची स्थापनाः 15 ऑगस्ट
क्रमांक आणि अहवाल
- 2021 समावेशक इंटरनेट निर्देशांक 2021 मध्ये भारताचा 49 वा क्रमांक आहे
- इकॉनॉमिस्ट इंटेलिजन्स युनिट (ईआययू) ने फेसबुकसह भागीदारीत समावेशी इंटरनेट इंडेक्स 2021 जाहीर केले आहे. जागतिक स्तरावर भारत 49 व्या क्रमांकावर आहे. हे थायलंडसह त्याचे स्थान सामायिक करते.
- ही अनुक्रमणिका प्रदेशानुसार इंटरनेट उपलब्ध आणि परवडणारी मर्यादेची मोजमाप करते आणि जगभरातील लोक वेब कसे वापरत आहेत याविषयी अतिरिक्त अंतर्दृष्टी उघड करते.
- टॉप 5 देशः स्वीडन, अमेरिका, स्पेन, ऑस्ट्रेलिया आणि हाँगकाँग.
- ‘समावेशक इंटरनेट इंडेक्स’ ने 120 देशांचे सर्वेक्षण केले ज्यामध्ये जागतिक जीडीपीच्या 98 टक्के आणि जागतिक लोकसंख्येच्या 96 टक्के लोकांचे प्रतिनिधित्व आहे.
- एकूण निर्देशांक स्कोअर चार निकषांवर आधारित आहे, जे आहेत: उपलब्धता, परवडणारी क्षमता, प्रासंगिकता आणि तत्परता श्रेणी. समावेशक इंटरनेट इंडेक्स फेसबुकद्वारे चालू केले जाते आणि द इकॉनॉमिस्ट इंटेलिजन्स युनिटने विकसित केले आहे.
नियोजन व समिती
- NITI आयोगाने आरोग्य, पोषण यावर डिजिटल फंड ‘न्यूट्रिशन नॉलेज‘ लाँच केला
- अशोक विद्यापीठ धोरण आयोग (एनआयटीआययोग) च्या सहकार्याने बिल अँड मेलिंडा गेट्स फाउंडेशन आणि सामाजिक आणि वर्तणूक बदलांचे केंद्र, “पोषण ज्ञान (पोषण ज्ञान)” हे आरोग्य आणि पोषण विषयक राष्ट्रीय डिजिटल फंड या नावाने सुरू केले आहे. या वेबसाइटवर खालील लिंकद्वारे प्रवेश केला जाऊ शकतोः https : // poshangyan . niti . gov . in /
- रेपॉजिटरीचे वैशिष्ट्य म्हणजे यामध्ये गर्दी सोर्सिंगची सुविधा आहे जी कोणालाही वेबसाइटवर समाविष्ट करण्यासाठी संप्रेषण साहित्य सबमिट करण्यास परवानगी देते आणि त्यानंतर नामित समितीद्वारे पुनरावलोकन केले जाईल.
- न्यूट्रिशन नॉलेज फंड विविध भाषा, माध्यम प्रकार, लक्ष्य प्रेक्षक आणि स्त्रोतांमधील आरोग्य आणि पौष्टिकतेच्या 14 विषयासंबंधी क्षेत्रावरील संप्रेषण सामग्रीचा शोध सक्षम करते.
- या निधीसाठी साहित्य आरोग्य व कुटुंब कल्याण मंत्रालय आणि महिला व बाल विकास व विकास संस्था मंत्रालयाकडून प्राप्त केले गेले आहे.
- आरोग्य मंत्रालयाने ‘आहारा क्रांती‘ अभियान सुरू केले
- केंद्रीय आरोग्यमंत्री डॉ. हर्ष यांनी पोषण आहाराविषयी जनजागृती करण्यासाठी समर्पित एक व्यापक अभियान, ‘आहारा क्रांती सुरू केली. भारत आणि जगाशी संबंधित असे आव्हान, उपासमार आणि विपुल प्रमाणात रोगांचे विलक्षण प्रश्न सोडवण्याच्या उद्देशाने हे केले गेले आहे.
- पारंपारिक पौष्टिक आहार, स्थानिक फळ आणि भाजीपाला गुणकारी शक्ती आणि संतुलित आहाराचे गुण याची जाणीव करून लोकांना अन्न उपलब्ध करुनही भूक व कुपोषणाच्या विरोधाभासी परिस्थितीकडे लक्ष वेधण्यासाठी ही मोहीम सादर करते. विज्ञान भारती, ग्लोबल इंडियन सायंटिस्ट्स अँड टेक्नोक्रॅट्स फोरम, विज्ञान प्रसार, आणि प्रवासी भारतीय शैक्षणिक आणि वैज्ञानिक संपर्क यांनी संयुक्तपणे या अभियानास प्रारंभ केला आहे.
पुरस्कार
- फिल्म पगल्याला मॉस्को फिल्म फेस्टमध्ये बेस्ट फॉरेन फीचर अवॉर्ड मिळाला
- “पुगल्या” या मराठी चित्रपटाला मॉस्को आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सव, 2021 मध्ये सर्वोत्कृष्ट परदेशी भाषा वैशिष्ट्य पुरस्कार मिळाला आहे. दिग्दर्शित पग्ल्या आणि बांधकाम विनोद सॅम पीटर म्हणाले की अब्राहम फिल्म्स बॅनरखाली बनवल्या गेल्या.
- आतापर्यंत या चित्रपटाला विविध आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवांमध्ये 45 हून अधिक पुरस्कार व मान्यता मिळाली आहे. हा चित्रपट अद्याप भारतात प्रदर्शित होणार नाही. हा चित्रपट एका प्राण्याचे उमटलेले पाऊल आणि दोन मुलांच्या भोवती फिरत आहे, ज्यांचे वय सुमारे 10 वर्षे आहे.
महत्त्वाच्या तारखा
- जागतिक आवाज दिनः 16 एप्रिल
- जागतिक आवाज दिन (डब्ल्यूव्हीडी) हा दरवर्षी जगातील सर्व लोकांच्या दैनंदिन जीवनात आवाजाचे महत्त्व दर्शविण्यासाठी 16 एप्रिल रोजी साजरा केला जातो. त्याच प्रकारे, आणखीही बरेच काही आहेत.
- दिवस हा जागतिक वार्षिक कार्यक्रम आहे जो मानवी आवाजाची अमर्याद मर्यादा ओळखण्यासाठी समर्पित आहे. हे अभियान लोक, वैज्ञानिक आणि इतर निधी देण्याऱ्या संस्थांशी व्हॉईस इव्हेंटची उत्तेजन सामायिक करणे आहे.
- 2021 ची थीम: एक विश्व | बरेच आवाज (एक जग | अनेक आवाज)
- जागतिक आवाज दिन ब्राझीलच्या राष्ट्रीय आवाज दिन म्हणून 1999 मध्ये सुरू झाला.
मुर्त्यू लेख
- माजी निवडणूक आयुक्त जी.व्ही.जी. कृष्णमूर्ती यांचा मृत्यू
- माजी निवडणूक आयुक्त, जीव्हीजी कृष्णमूर्ती (जीव्हीजी कृष्णमूर्ती) यांचे वय संबंधित आजारांमुळे निधन झाले. एक भारतीय विधी सेवा अधिकारी, कृष्णमूर्ती ऑक्टोबर 1993 मध्ये सप्टेंबर 1996 पर्यंत निवडणूक आयुक्त झाले.
