వన్యప్రాణి (సంరక్షణా) సవరణ బిల్లు, 2021కు లోక్సభ ఆమోదం
వన్యప్రాణి (సంరక్షణా) సవరణ బిల్లు 2021కు లోక్ సభ ఆమోదం తెలిపింది. 1972 నాటి వన్యప్రాణి (సంరక్షణా) చట్టం ఇప్పటికే అనేక జాతులను రక్షిస్తుంది, అయితే ప్రతిపాదిత చట్టం CITES, అంతరించిపోతున్న వన్యప్రాణులు మరియు వృక్షజాతులలో అంతరించిపోతున్న జాతులలో అంతర్జాతీయ వాణిజ్యంపై ఒడంబడికను కూడా అమలు చేస్తుంది. అయితే రాజ్యసభ ఇంకా ఈ బిల్లును ఆమోదించాల్సి ఉంది.
వన్యప్రాణి (సంరక్షణా) సవరణ బిల్లు, 2021: కీలక అంశాలు:
- అభివృద్ధి మరియు పర్యావరణానికి ప్రభుత్వం సమాన ప్రాధాన్యత ఇస్తుంది. 52 పులుల అభయారణ్యాలతో సహా గత ఎనిమిదేళ్లలో దేశంలో సంరక్షిత ప్రాంతాల సంఖ్య 693 నుంచి 987కు పెరిగింది.
- వసుధైవ కుటుంబకం సూత్రం కింద ప్రభుత్వం పనిచేస్తుందని, మానవాళితో పాటు ఇతర అన్ని జంతు జాతులను మెరుగుపరచడానికి కృషి చేస్తుందని కేంద్ర పర్యావరణ శాఖ మంత్రి భూపేందర్ యాదవ్ తెలిపారు.
- అంతరించిపోతున్న లేదా అంతరించిపోతున్న జాతుల నుండి జంతువుల నుండి సేకరించిన ఉన్నత స్థాయి వస్తువులను కొనుగోలు చేయకుండా ఉండాలని కేంద్ర పర్యావరణ మంత్రి ప్రజలను కోరారు.
వన్యప్రాణి (సంరక్షణా) సవరణ బిల్లు, 2021: ప్రతిపాదించబడుతున్న మార్పులు:
- అంతరించిపోతున్న జాతుల అడవి జంతుజాలం మరియు వృక్షజాలంలో అంతర్జాతీయ వాణిజ్యంపై అంతర్జాతీయ ఒప్పందం ఒడంబడికకు అనుగుణంగా, ఒక నిర్దిష్ట అధ్యాయాన్ని చొప్పించినట్లు నివేదించబడింది.
- ప్రతిపాదిత బిల్లులో రక్షిత ప్రాంతాల యొక్క మెరుగైన నిర్వహణ కోసం సవరణలు మరియు పశువుల కదలిక లేదా మేత వంటి కొన్ని ఆమోదించబడిన కార్యకలాపాలకు సమర్థనలు మరియు మంచి పునరావాస వ్యూహాన్ని పొందే వరకు త్రాగునీటి యొక్క చట్టబద్ధమైన స్థానిక కమ్యూనిటీ వినియోగం వంటివి ఉన్నాయి.
- ఈ చట్టం ఇప్పుడు ప్రత్యేకంగా రక్షిత జంతువులు (నాలుగు), మొక్కలు (ఒకటి), మరియు క్రిమికీటక జాతుల (ఒకటి) కోసం ఆరు షెడ్యూల్ లను కలిగి ఉంది. వ్యాధిని వ్యాప్తి చేసే మరియు ఆహారాన్ని కలుషితం చేసే చిన్న జీవులను పురుగులు అని అంటారు.
- ప్రతిపాదిత బిల్లులో, మొత్తం మీద కేవలం నాలుగు షెడ్యూళ్లు మాత్రమే ఉన్నాయి, ఎందుకంటే:
- ప్రత్యేక సంరక్షణలు కలిగిన జంతువుల కొరకు షెడ్యూల్ ల సంఖ్యను రెండుకు పరిమితం చేయడం (ఎక్కువ సంరక్షణ స్థాయి కొరకు ఒకటి),
- పురుగుల జాతుల షెడ్యూల్ ను తొలగిస్తుంది, మరియు
- CITESఅనుబంధాలలో వర్గీకరించబడిన నమూనాల కొరకు ఒక కొత్త షెడ్యూలును జోడిస్తుంది (షెడ్యూల్ చేయబడిన నమూనాలు).
వన్యప్రాణి (సంరక్షణా) బిల్లు గురించి:
- నమూనాల ఎగుమతి లేదా దిగుమతికి అనుమతులను జారీ చేసే మేనేజ్మెంట్ అథారిటీని, వర్తకం చేయబడుతున్న నమూనాల మనుగడపై ప్రభావానికి సంబంధించిన సమస్యలపై మార్గదర్శకత్వాన్ని అందించే శాస్త్రీయ అథారిటీని నియమించాలని ఈ బిల్లు కేంద్ర ప్రభుత్వానికి పిలుపునిచ్చింది.
- బిల్లు ప్రకారం, షెడ్యూల్ చేయబడ్డ స్పెసిమెన్ ని ట్రేడింగ్ చేసే ఎవరైనా సంబంధిత సమాచారం గురించి మేనేజ్ మెంట్ అథారిటీకి తెలియజేయాలి.
- నమూనా యొక్క గుర్తింపు గుర్తును మార్చడం లేదా తొలగించడం నుండి కూడా బిల్లు ఎవరినీ నిషేధిస్తుంది.
లైవ్ షెడ్యూల్డ్ జంతు నమూనాలను కలిగి ఉన్న ఎవరికైనా మేనేజ్ మెంట్ అథారిటీ విధిగా రిజిస్ట్రేషన్ సర్టిఫికేట్ జారీ చేయాలి. - వృక్షజాలం మరియు జంతుజాలాన్ని రక్షించడానికి, అలాగే వన్యప్రాణుల అభయారణ్యాల యొక్క బలమైన నియంత్రణ మరియు నియంత్రణను అందించడానికి ఒక సంరక్షణ నిల్వ, అభయారణ్యాలకు సమీపంలో ఉన్న ప్రాంతం లేదా జాతీయ ఉద్యానవనాలను అప్రమత్తం చేసే అధికారాన్ని ఈ బిల్లు ప్రభుత్వానికి ఇస్తుంది.
- అదనంగా, ఇది ఏదైనా పరిమిత జంతువులు లేదా జంతు ఉత్పత్తులను ఎవరైనా వ్యక్తి ద్వారా స్వచ్ఛందంగా లొంగదీసుకోవడానికి అనుమతిస్తుంది, దీనికి బదులుగా ఎటువంటి చెల్లింపు ఇవ్వబడదు; బదులుగా, సరుకులు రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఆస్తిగా మారతాయి.
వన్యప్రాణి (సంరక్షణా) సవరణ బిల్లు, 2021: ఇన్వాసివ్ గా ఉన్న విదేశీ జాతులకు సంబంధించిన నిబంధనలు:
- ఈ బిల్లు ప్రకారం, దురాక్రమణ పరాయి జాతుల దిగుమతి, వాణిజ్యం, స్వాధీనత లేదా వ్యాప్తిని కేంద్ర ప్రభుత్వం నియంత్రించవచ్చు లేదా నిషేధించవచ్చు.
- ఇన్వాసివ్ గ్రహాంతర జాతులు అనే పదం భారతదేశానికి చెందినవి కాని వృక్ష లేదా జంతు జాతులను సూచిస్తుంది, కానీ అవి ప్రవేశపెట్టినట్లయితే వన్యప్రాణులు లేదా దాని పర్యావరణంపై ప్రతికూల ప్రభావాన్ని చూపుతాయి.
- ఈ పరిస్థితిలో, దురాక్రమణ జాతులను జప్తు చేయడానికి మరియు వదిలించుకోవడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం అధికారిక అనుమతి ఇవ్వవచ్చు.
వన్యప్రాణి (సంరక్షణా) సవరణ బిల్లు, 2021: జరిమానా పెంపు:
- ప్రతిపాదిత బిల్లు ఉల్లంఘనలకు జరిమానాను రెట్టింపు చేసింది. మొత్తం జరిమానాను రూ.25,000 నుంచి రూ.1,00,000కు పెంచారు.
- ప్రత్యేక రక్షిత జాతులకు సంబంధించిన నిబంధనలను ఉల్లంఘించినందుకు జరిమానా రూ .10,000 నుండి కనీసం రూ .25,000 కు రెట్టింపు అయింది.
వన్యప్రాణి (సంరక్షణా) సవరణ బిల్లు, 2021: FAQలు:
ప్రశ్న: వన్యప్రాణి సంరక్షణ సవరణ బిల్లు 2021 అంటే ఏమిటి?
జ: చట్టం ప్రకారం మరిన్ని జాతులను పరిరక్షించడం మరియు అడవి జంతువులు మరియు మొక్కల నమూనాలలో అంతర్జాతీయ వాణిజ్యాన్ని నియంత్రించడం ఈ చట్టం లక్ష్యం. 1972 నాటి వన్యప్రాణి (సంరక్షణా) చట్టం ఇప్పటికే అనేక జాతులను రక్షిస్తుంది, అయితే ప్రతిపాదిత చట్టం CITES., అంతరించిపోతున్న వన్యప్రాణులు మరియు వృక్షజాతులలో అంతరించిపోతున్న జాతులలో అంతర్జాతీయ వాణిజ్యంపై ఒడంబడికను కూడా అమలు చేస్తుంది.
ప్రశ్న: వన్యప్రాణి సంరక్షణ చట్టాన్ని ఎప్పుడు సవరించారు?
జ: ఈ బిల్లులో చట్టంలో సూచించిన 50 మార్పులు ఉన్నాయి. ఈ బిల్లు 1973 మార్చి 3 న వాషింగ్టన్ DCలో చట్టంలో సంతకం చేసిన తరువాత 1979 లో ఆమోదించబడిన CITES ను అమలు చేయడానికి ప్రయత్నిస్తుంది, జాతుల ఉనికికి ప్రమాదం లేకుండా మొక్కలు మరియు జంతు నమూనాలను ఒకదానితో మరొకటి మార్పిడి చేసుకోవడానికి ప్రభుత్వాలను అనుమతించింది.
ప్రశ్న: భారతదేశంలో వన్యప్రాణి సంరక్షణ చట్టం ఆమోదించబడిందా?
జ: ది 1972 వన్యప్రాణి (సంరక్షణా) చట్టం. అడవి జంతువులు, పక్షులు మరియు మొక్కలను, అలాగే దేశం యొక్క పర్యావరణ మరియు పర్యావరణ భద్రతను పరిరక్షించడానికి, వాటికి సంబంధించిన, సందర్భోచితమైన లేదా వాటికి సంబంధించిన విషయాలను రక్షించడానికి ఒక చట్టం.
ప్రశ్న: భారతదేశంలో ఎన్ని వన్యప్రాణుల అభయారణ్యాలు ఉన్నాయి?
జ: భారతదేశంలో ప్రస్తుతం 565 వన్యప్రాణుల అభయారణ్యాలు ఉన్నాయి, ఇవి దేశం యొక్క మొత్తం భూభాగంలో 122560.85 చదరపు కిలోమీటర్లు లేదా 3.73 శాతం ఆక్రమించాయి (నేషనల్ వైల్డ్ లైఫ్ డేటాబేస్, మే 2022). ప్రొటెక్టెడ్ ఏరియా నెట్ వర్క్ రిపోర్టులో మొత్తం 16,829 చ.కి.మీ వైశాల్యం కలిగిన 218 అదనపు అభయారణ్యాలు సూచించబడ్డాయి.
మరింత చదవండి:
| తాజా ఉద్యోగ ప్రకటనలు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత స్టడీ మెటీరియల్ (APPSC, TSPSC) | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
| ఉచిత మాక్ టెస్టులు | ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి |
