Daily Current Affairs in Marathi (चालू घडामोडी) | 17 September 2022

राष्ट्रीय बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra Exams)

1. भारतात 70 वर्षानंतर चित्त्यांचे आगमन

• पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या वाढदिवसानिमित्त 17 सप्टेंबर रोजी मध्य प्रदेशातील कुनो नॅशनल पार्कमधील आठ आफ्रिकन चित्ता नामिबियातून त्यांच्या नवीन अधिवासात जाण्यासाठी सज्ज झाले आहे. देशातील वन्यजीव आणि अधिवास यांचे पुनरुज्जीवन आणि वैविध्य आणण्याच्या त्यांच्या प्रयत्नांचा एक भाग म्हणून पंतप्रधानांनी शुक्रवारी पाच मादी आणि तीन नर चित्त्यांना पार्कच्या अलग ठेवलेल्या परिसरात सोडण्याची अपेक्षा आहे, असे पंतप्रधान कार्यालयाने म्हटले आहे.

2. आरोग्य मंत्री डॉ मनसुख मांडविया यांनी रक्तदान अमृत महोत्सवाचा शुभारंभ केला.

• पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या वाढदिवसानिमित्त केंद्रीय आरोग्य मंत्री मनसुख मांडविया यांनी 15 दिवसांच्या रक्तदान मोहिमेला सुरुवात केली. रक्तदान मोहीम ‘रक्तदान अमृत महोत्सव’ म्हणून ओळखली जाते. ही मोहीम 1 ऑक्टोबर 2022 पर्यंत चालेल जो राष्ट्रीय स्वैच्छिक रक्तदान दिवस आहे.

महत्त्वाचे मुद्दे

• भारतात, 5,857 शिबिरांना मान्यता देण्यात आली आहे, 55,8959 रक्तदात्यांनी नोंदणी केली आहे आणि 4000 लोकांनी आतापर्यंत रक्तदान केले आहे.
• या मोहिमेचे उद्दिष्ट एका दिवसात एक लाख युनिट रक्त गोळा करणे आणि नियमित विनामोबदला ऐच्छिक रक्तदानाच्या गरजेबद्दल जागरूकता वाढवणे आहे.
• दान केलेले एक युनिट 350ml रक्ताचे भाषांतर करते.
• या मोहिमेद्वारे ऐच्छिक रक्तदात्यांचे भांडार तयार केले जाईल जेणेकरून गरजूंना वेळेवर मदत मिळू शकेल आणि बदली रक्तदानाची गरज कमी होईल.
• भारतातील प्रत्येक रक्तपेढीला 15 दिवसांच्या रक्तदान मोहिमेचा एक भाग म्हणून किमान एक रक्तदान शिबिर आयोजित करण्यासाठी प्रोत्साहित केले जाते.

3. भारतीय निवडणूक आयोगाने बीएलओ ई-पत्रिका सुरू केली.

• भारताच्या निवडणूक आयोगाने ‘BLO ई-पत्रिका’ हे नवीन डिजिटल प्रकाशन भारतातील राज्यांमध्ये पसरलेल्या BLO सोबत आयोजित संवादात्मक सत्रात जारी केले आहे. 350 हून अधिक BLO मुख्य निवडणूक अधिकारी (CEO) च्या कार्यालयातून व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगद्वारे बैठकीत सामील झाले.

महत्त्वाचे मुद्दे

• BLO देशभरातील प्रत्येक मतदारासाठी माहितीचे प्राथमिक स्त्रोत आहेत.
• BLO ई-पत्रिका एका चांगल्या माहिती आणि प्रेरित बूथ लेव्हल ऑफिसरसाठी कॅस्केडिंग माहिती मॉडेल सुनिश्चित करण्यासाठी जारी केली आहे.
• द्विमासिक ई-पत्रिकेच्या थीममध्ये EVM-VVPAT प्रशिक्षण, IT ऍप्लिकेशन, विशेष सारांश पुनरावृत्ती, मतदान केंद्रावरील किमान SVEEP उपक्रम, पोस्टल बॅलेट सुविधा, प्रवेशयोग्य निवडणुका, निवडणूक साक्षरता क्लब, अद्वितीय मतदार जागृती उपक्रम आणि राष्ट्रीय मतदार या विषयांचा समावेश आहे.

4. एअर इंडियाने परिवर्तन योजना Vihaan.AI चे अनावरण केले.

• एअर इंडिया, टाटा समूहाच्या मालकीची एअरलाइन, भारतीय वंशाची जागतिक दर्जाची जागतिक एअरलाइन म्हणून स्वतःची स्थापना करण्यासाठी सर्वसमावेशक Vihaan.AI चे अनावरण केले. येत्या पाच वर्षात, एअर इंडिया देशांतर्गत बाजारपेठेत किमान 30% पर्यंत वाढवण्याचा प्रयत्न करेल.

योजनेचे उद्दिष्ट

• एअर इंडियाचे नेटवर्क आणि फ्लीट दोन्ही वाढवणे
• ग्राहकांच्या प्रस्तावात सुधारणा करणे
• विश्वासार्हता वाढवणे,
• तंत्रज्ञान, टिकाऊपणा आणि नाविन्य यामध्ये नेतृत्वाची भूमिका घेणे
• एअरलाइन उद्योगातील सर्वोत्तम प्रतिभांमध्ये गुंतवणूक करणे.

चालू घडामोडी (Daily Current Affairs) 2022 | 16-September-2022

राज्य बातम्या (Daily Current Affairs for MPSC Exams)

5. तेलंगणामध्ये भारतातील पहिली फॉरेस्ट युनिव्हर्सिटी स्थापन केले जाणार आहे.

• भारतात पहिली फॉरेस्ट युनिव्हर्सिटी तेलंगणामध्ये होणार आहे. वनीकरण विद्यापीठे (UoF) कायदा 2022 तेलंगणा विधानसभेने मंजूर केला. युनिव्हर्सिटी ऑफ फॉरेस्ट्री (UoF), हे भारतातील अशा प्रकारचे पहिले विद्यापीठ असेल. जागतिक स्तरावर, रशिया आणि चीननंतर हे वनशास्त्राचे तिसरे विद्यापीठ असेल. तेलंगणा सरकारने हैदराबादमधील फॉरेस्ट्री कॉलेज अँड रिसर्च इन्स्टिट्यूट (FCRI) चा विस्तार करण्याचा निर्णय घेतला आहे . FCRI हे पूर्ण विद्यापीठात रूपांतरित होईल.

6. सहा वर्षांपेक्षा जास्त शिक्षा असलेल्या गुन्ह्यांमध्ये फॉरेन्सिक पुराव्यांचा संग्रह अनिवार्य करणारे दिल्ली पोलीस हे भारतातील पहिले पोलीस दल ठरले आहे.

• सहा वर्षांपेक्षा जास्त शिक्षा असलेल्या गुन्ह्यांमध्ये फॉरेन्सिक पुराव्यांचा संग्रह अनिवार्य करणारे दिल्ली पोलीस हे भारतातील पहिले पोलीस दल ठरले आहे. दिल्ली हा केंद्रशासित प्रदेश आहे आणि तो गृह मंत्रालयाच्या प्रशासकीय नियंत्रणाखाली आहे. दिल्लीचे पोलिस आयुक्त संजय अरोरा यांनी सर्व पोलिस युनिट्सना ‘मानक आदेश’ जारी केला.

महत्वाचे मुद्दे

• झोनल कौन्सिलच्या बैठकीत श्री. अमित शहा यांनी माहिती दिली की सरकार ब्रिटिशकालीन भारतीय दंड संहिता बदलणार आहे.
• फौजदारी खटल्यांमध्ये न्यायवैद्यक पुरावे गोळा करणे सक्तीचे करण्याबाबत केलेले बदल ही सुरुवातीची पायरी होती.
• गृहमंत्री अमित शहा यांनी या वस्तुस्थितीवर जोर दिला की कोठडीतील छळाची मुळे वसाहतवादी भारतात आहेत, तथापि, फॉरेन्सिक पुराव्याच्या आधारे गुन्हेगाराला दोषी ठरवले जाऊ शकते.
• दिल्ली पोलिसांच्या आदेशात असेही सूचित केले आहे की प्रत्येक जिल्ह्यात या दलाची स्वतःची ‘मोबाइल क्राइम टीम व्हॅन’ आहे.
• घटनास्थळी वैज्ञानिक आणि न्यायवैद्यकीय मदत देण्यासाठी प्रत्येक जिल्ह्याला फॉरेन्सिक मोबिल व्हॅनचे वाटप केले जाईल.

आंतरराष्ट्रीय बातम्या (Daily Current Affairs in Marathi)

7. किर्गिझस्तानने ताजिकिस्तानशी जोरदार लढाई सुरू केली आहे.

• किर्गिझस्तानने मध्य आशियाई शेजारी ताजिकिस्तानशी “तीव्र लढाया” नोंदवल्या आणि सांगितले की माजी सोव्हिएत युनियनला मारण्यासाठी हिंसाचाराच्या ताज्या उद्रेकात 24 लोक मारले गेले. दोन्ही लहान गरीब लँडलॉक्ड राष्ट्रांनी एकमेकांवर युद्धविराम करार असूनही विवादित भागात पुन्हा लढाई सुरू केल्याचा आरोप केला आहे.
• किर्गिझस्तानने ताजिकिस्तानच्या उत्तरेकडील सुगद प्रदेशाच्या सीमेवर असलेल्या त्याच्या दक्षिणेकडील बटकेन प्रांतात लढाईची नोंद केली आहे. ताजिक एक्सक्लेव्ह, वोरुख हे क्षेत्र त्याच्या जिगसॉ-पझल राजकीय आणि वांशिक भूगोलासाठी प्रसिद्ध आहे आणि गेल्या वर्षी अशाच प्रकारच्या शत्रुत्वाचे ठिकाण बनले होते.

8. जोआओ लॉरेन्को यांची अंगोलाच्या अध्यक्षपदी पुन्हा निवड झाली.

• राष्ट्रीय निवडणूक आयोगाने 51 % मतांसह जोआओ लॉरेन्को यांना अध्यक्ष म्हणून घोषित केले. अध्यक्ष जोआओ लॉरेन्को हे लिबरेशन ऑफ अंगोला (MPLA) साठी लोकप्रिय चळवळीचे सदस्य आहेत आणि ते अंगोलाचे अध्यक्ष म्हणून पुन्हा निवडून आले. निवडणूक निकालांनी MPLA चे वर्चस्व वाढवले, हा एकमेव पक्ष आहे ज्याने 1975 मध्ये पोर्तुगालपासून स्वतंत्र झाल्यानंतर अंगोलावर राज्य केले आहे.

 Monthly Current Affairs in Marathi- August 2022.

नियुक्ती बातम्या (Daily Current Affairs for MPSC Exams)

9. 25 वर्षीय हवामान कार्यकर्त्या व्हेनेसा नकाते यांची युनिसेफ सदिच्छा दूत म्हणून नियुक्ती

• युनायटेड नेशन्स इंटरनॅशनल चिल्ड्रेन्स इमर्जन्सी फंड (UNICEF) ने युगांडातील 25 वर्षीय हवामान कार्यकर्त्या व्हेनेसा नकाते यांची UN चिल्ड्रेन्स फंड (UNICEF) ची सदिच्छा दूत म्हणून नियुक्ती केली आहे.

सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:

• युनिसेफची स्थापना: 1946;
• युनिसेफ मुख्यालय: न्यूयॉर्क शहर, यूएसए;
• युनिसेफ महासंचालक: कॅथरीन एम. रसेल;
• युनिसेफ सदस्यत्व: 192

अर्थव्यवस्था बातम्या (Daily Current Affairs in Marathi)

10. इंडिया रेटिंगने FY23 GDP वाढीचा अंदाज 6.9% पर्यंत कमी केला.

• इंडिया रेटिंग्ज तिचा FY23 सकल देशांतर्गत उत्पादन अंदाज कमी करणारी नवीनतम एजन्सी बनली आहे. रेटिंग एजन्सीने अंदाज 7 टक्क्यांवरून 6.9 टक्क्यांपर्यंत कमी केला, ज्यांनी एप्रिल-जून तिमाही GDP डेटा रिलीझ झाल्यापासून त्यांचे अंदाज 7 टक्क्यांपेक्षा कमी केले आहेत.
• जागतिक रेटिंग एजन्सी Fitch ने देखील FY23 साठी भारताचा आर्थिक वाढीचा अंदाज जून 2022 च्या 7.8 टक्क्यांवरून 7 टक्क्यांवर आणला आहे. आता GDP 7.4 टक्क्यांच्या आधीच्या अंदाजाच्या तुलनेत FY24 मध्ये आणखी 6.7 टक्क्यांपर्यंत कमी होण्याची अपेक्षा आहे.

क्रीडा बातम्या (Daily Current Affairs for Maharashtra Exams)

11. बेंगळुरू, कर्नाटक येथील 15 वर्षीय प्रणव आनंद भारताचा 76 वा बुद्धिबळ ग्रँडमास्टर (GM) बनला.

• 15 वर्षीय, बेंगळुरू, कर्नाटक येथील प्रणव आनंद आर्मेनियाच्या इंटरनॅशनल मास्टर (IM) एमीन ओह्यान विरुद्ध जिंकून भारताचा 76 वा बुद्धिबळ ग्रँडमास्टर (GM) बनला. रोमानियातील मामाया येथे सुरू असलेल्या जागतिक युवा बुद्धिबळ चॅम्पियनशिपमध्ये त्याने 2,500 एलो गुण पार केल्यानंतर त्याला हे विजेतेपद मिळाले. प्रणव आनंद भारताचा 76वा जीएम बनण्याच्या एक महिना आधी, प्रणव व्यंकटेश भारताचा 75वा ग्रँडमास्टर बनला.

12. फेडरल बँक 2022 मध्ये आशियातील सर्वोत्कृष्ट कार्यस्थळांमध्ये 63 व्या क्रमांकावर आहे.

• फेडरल बँक 2022 मधील आशियातील सर्वोत्कृष्ट कार्यस्थळांमध्ये 63 व्या क्रमांकावर होती आणि ग्रेट प्लेस टू वर्क, कार्यस्थळ संस्कृतीवरील जागतिक प्राधिकरणाने सूचीबद्ध केलेली भारतातील एकमेव बँक बनली आहे. ही यादी संपूर्ण आशिया आणि पश्चिम आशियातील 10 लाखांहून अधिक सर्वेक्षण प्रतिसादांवर आधारित आहे, जी प्रदेशातील 4.7 दशलक्षाहून अधिक कर्मचार्‍यांच्या अनुभवाचे प्रतिनिधित्व करते.