16 आणि 17 मे 2021 चे दैनिक चालू घडामोडी पुढील आहेतः दैनिक चालू घडामोडी महत्त्वपूर्ण बातम्या एकत्रित केली जातात ज्यामुळे स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी चालू घडामोडी हा मुख्य भाग बनला आहे. दैनिक चालू घडामोडी अपडेट ही संपूर्ण दिवसभरातील महत्वाच्या बातम्यांची संपूर्ण बॅग आहे. चालूघडामोडींची माहिती ही MPSC State Service, MPSC Group B, MPSC Group C, Saral Seva Bharati, Talathi, UPSC, SSC, RRB आणि बाकी सर्व महाराष्ट्र राज्यातील परीक्षांसाठी उपयोग होतो. त्यामुळे चालू घडामोडीचा भाग तयार करण्यास मदत करण्यासाठी 16 आणि 17 2021 चे दैनिक चालू घडामोडी अपडेट येथे आहे.
आंतरराष्ट्रीय बातम्या
1. चीनचा पहिला मार्स रोव्हर ‘झुरोंग’ यशस्वीपणे मंगळावर उतरला
- चीनने आपला पहिला मार्स रोव्हर ‘झूरोंग’ लाल ग्रहावर उतरविण्याचा पराक्रम यशस्वीरित्या 15 मे 2021 रोजी साध्य केला आणि असे करण्याचे ते दुसरे राष्ट्र ठरले.
- आत्तापर्यंत, केवळ अमेरिकेने मंगळावर यशस्वीपणे आपले रोव्हर दाखल केले आहे. इतर सर्व देश ज्यांनी प्रयत्न केला आहे त्यांनी पृष्ठभाग गाठल्यानंतर लवकरच संपर्क क्रॅश झाला आहे किंवा तो गमावला आहे.
- खाली उतरण्यासाठी वाहनाने संरक्षक कॅप्सूल, पॅराशूट आणि रॉकेट प्लॅटफॉर्मचे संयोजन वापरले. झ्युरॉंग, ज्याचा अर्थ अग्नीची देवता असा आहे, त्याला मंगळवर टियानवेन -1 कक्षामध्ये नेण्यात आले.
- चीनचा मार्स रोव्हर झुरोंग, चिनी पुराणकथांमधील पुरातन फायर गॉड, नंतर फोल्डेबल रॅम्पवरून खाली उतरून लँडेरबरोबर मार्ग काढेल. एकदा ती तैनात झाल्यानंतर रोव्हरने किमान मंगळवार 90 मंगळ दिवस घालवणे अपेक्षित आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- चीन राष्ट्रीय अंतराळ प्रशासन स्थापना: 22 एप्रिल 1993;
- चीन राष्ट्रीय अंतराळ प्रशासन प्रशासक: झांग केजियान;
- चीन राष्ट्रीय अंतराळ प्रशासन मुख्यालय: हैडियन जिल्हा, बीजिंग, चीन.
राज्य बातम्या
2. हिमाचल सरकारने ‘आयुष घर-द्वार’ कार्यक्रम सुरू केला
- हिमाचल सरकारने घरामध्ये विलागिकरण केलेले कोविड – 19 सकारात्मक रुग्णांना योगाचा सराव करून आरोग्यदायी ठेवण्यासाठी ‘आयुष घर-द्वार’ कार्यक्रम सुरू केला आहे.
- हा उपक्रम आयुष विभागाने आर्ट ऑफ लिव्हिंग संस्थेच्या सहकार्याने सुरू केला आहे. योगा भारतीचे शिक्षक कार्यक्रमात त्यांची सेवा पुरवत असत. प्रक्षेपण दरम्यान, राज्यभरातून सुमारे 80 घरगुती कोविड पॉझिटिव्ह रूग्ण आभासी पद्धतीने जोडले गेले.
- या कार्यक्रमाअंतर्गत सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवरील झूम, व्हॉट्सअॅप आणि गूगल मीटवर अंदाजे 1000 व्हर्च्युअल ग्रुप तयार केले जातील जेणेकरून घरातील अलगिकरणात असलेल्या कोविड पॉझिटिव्ह रूग्णांशी संपर्क साधता येईल.
- केवळ शारीरिकच नव्हे तर मानसिक, सामाजिक आणि आध्यात्मिक कल्याण देखील व्हावे यासाठी आयुषमार्फत एक समग्र आरोग्य सेवा उपलब्ध करुन देण्याचा हा उपक्रम आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- हिमाचल प्रदेशचे राज्यपाल: बंडारू दत्तात्रेय;
- हिमाचल प्रदेशचे मुख्यमंत्री: जय राम ठाकूर.
नियुक्ती बातम्या
3. भारतीय-अमेरिकन नीरा टंडन यांची व्हाईट हाऊसच्या वरिष्ठ सल्लागारपदी नियुक्ती
- भारतीय-अमेरिकन नीरा टंडन यांची अमेरिकेचे अध्यक्ष जो बायडेन यांचे वरिष्ठ सल्लागार म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे. सध्या ते अमेरिकन प्रगती सेंटर फॉर अमेरिकन प्रोग्रेस (सीएपी) या पुरोगामी थिंक-टँकच्या अध्यक्ष आणि मुख्य कार्यकारी अधिकारी आहेत. रिपब्लिकन सिनेटर्सच्या कडक विरोधामुळे त्यांनी व्हाइट हाऊस ऑफिस ऑफ मॅनेजमेंट अँड बजेटच्या संचालकपदाची उमेदवारी मागे घेतली.
- टांडेन यांनी यापूर्वी अमेरिकेच्या आरोग्य आणि मानवी सेवा विभागात आरोग्य सुधारणांसाठी वरिष्ठ सल्लागार म्हणून काम पाहिले. त्यांनी माजी अध्यक्ष बराक ओबामा यांच्या स्वाक्षरी विधायी कामगिरी, परवडण्याजोगे काळजी कायदा या विशिष्ट तरतुदींवर कॉंग्रेस आणि भागधारकांसह काम केले आहे.
4. फूटवेअर ब्रँड बाटा इंडियाने गुंजन शहा यांची नवीन सीईओ म्हणून नेमणूक केली
- बाटा इंडिया या फुटवेअर कंपनीने गुंजन शाह यांना आपला मुख्य मुख्य कार्यकारी अधिकारी (सीईओ) म्हणून नियुक्त केले आहे.
- 21 जून 2021 पासून पाच वर्षांच्या कालावधीसाठी ते जबाबदारी स्वीकारतील. संदीप कटारिया यांच्याऐवजी शाह यांनी नोव्हेंबर 2020 मध्ये बाटा ब्रँडचे ग्लोबल सीईओ म्हणून पदभार स्वीकारला आहे.
- याआधी शाह हे ब्रिटानिया इंडस्ट्रीजमधील मुख्य वाणिज्य अधिकारी (सीओओ) होते. बाटा कॉर्पोरेशन एक बहुराष्ट्रीय फुटवेअर आणि फॅशन अॅक्सेसरी उत्पादक आणि किरकोळ विक्रेता असून त्याचे मुख्यालय स्वित्झर्लंडमधील लॉसणे येथे असून हरियाणा येथील गुरुग्राम येथे भारतीय शाखा स्थित आहे.
6. एनबीए कडून अब्दुल-जब्बार यांच्या नावे सामाजिक न्याय पुरस्कार
- राष्ट्रीय बास्केटबॉल असोसिएशनने (एनबीए) सामाजिक न्यायाच्या लढाईत प्रगती करणाऱ्या खेळाडूंना ओळखण्यासाठी करीम अब्दुल-जब्बार सोशल जस्टिस चॅम्पियन अवॉर्ड – नवीन पुरस्कार देण्याची घोषणा केली आहे.
- प्रत्येक एनबीए संघ एक खेळाडू नामित करेल; त्यातून, पाच फायनलिस्ट निवडले जातील आणि शेवटी एक विजेता ठरेल. विजेत्या खेळाडूस त्याच्या आवडीच्या चॅरिटीसाठी 100000 डॉलर प्राप्त होतील.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- एनबीए स्थापना: 6 जून 1946, न्यूयॉर्क, युनायटेड स्टेट्स;
- एनबीए आयुक्त: अॅडम सिल्व्हर;
- एनबीए मुख्यालय: न्यूयॉर्क, युनायटेड स्टेट्स.
7. नागालँडचे संरक्षक नुक्लु फोम यांना प्रतिष्ठित व्हिटली पुरस्कार 2021 देण्यात आला
- नागालँडच्या दुर्गम लाँगलेंज जिल्ह्यातील पर्यावरणवादी नुकु फोम यांनी यावर्षीचा व्हिटली पुरस्कार 2021 जिंकला आहे, ज्याला ग्रीन ऑस्कर म्हणूनही ओळखले जाते.
- ब्रिटनमधील व्हिटली फंड फॉर नेचर (डब्ल्यूएफएन) द्वारा आयोजित केलेल्या आभासी पुरस्कार सोहळ्यात नुकताच पाच जणांच्या बरोबर नुकू फोम यांच्या नावाची घोषणा करण्यात आली. नुकु आणि त्यांच्या टीमला अमूर फाल्कनचा समुदाय प्रमुख म्हणून संवर्धनात गुंतवणूकीचे पर्याय द्यायचे आहेत.
- स्थानिक लोकांकडून शिकार करण्यापासून प्रत्येक वर्षी नागालँडमध्ये आमूर फाल्कनचे भवितव्य बदलून नवीन जैवविविधता शांतता मार्ग तयार करण्यासाठी फोम यांच्या कार्यासाठी हा पुरस्कार देण्यात आला. 40,000 डॉलर्स इतका हा पुरस्कार अमूर फाल्कन्सच्या संरक्षणासाठी आणि नागालँडमधील जैवविविधता वाढविण्यासाठी समुदायाच्या मालकीच्या जंगलांचे नवीन जाळे तयार करण्यासाठी आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- नागालँडचे मुख्यमंत्री: निफियू रिओ;
- नागालँडचे राज्यपाल: आर. एन. रवी.
महत्वाचे दिवस
10. राष्ट्रीय डेंग्यू दिन: 16 मे
- भारतात, दरवर्षी 16 मे रोजी राष्ट्रीय डेंग्यू दिन साजरा केला जातो. हा दिवस म्हणजे आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाने डेंग्यू आणि त्यावरील प्रतिबंधक उपायांविषयी जागरूकता वाढविण्याकरिता, तसेच संसर्गजन्य हंगाम सुरू होण्यापूर्वी वेक्टर-जनित आजारावर नियंत्रण ठेवण्याची तयारी दर्शविण्याकरिता घेतलेला पुढाकार आहे.
- डेंग्यू मादी डास (एडिस एजिप्ती) चावल्यामुळे पसरतो.
- डेंग्यू हा डासांद्वारे होणारा आजार आहे जो डेन -१, डीईएन -२, डीईएन-3 आणि डीईएन-4 अशा चार वेगवेगळ्या डेंग्यू विषाणूच्या सेरोटाइपांमुळे होतो.
- एड्स अल्बोपिक्टस प्रजातीच्या डासांद्वारे पसरलेल्या डेंग्यूमुळे स्नायूंच्या तीव्र वेदना आणि मळमळ यासारख्या फ्लूसारख्या आजारास बळी पडू शकतो आणि बरे न झाल्यास मृत्यू होऊ शकतो.
11. आंतरराष्ट्रीय प्रकाश दिन 16 मे रोजी साजरा करण्यात आला
- भौतिकशास्त्रज्ञ आणि अभियंता, थियोडोर मैमन यांनी 1960 मध्ये केलेल्या लेसरच्या पहिल्या यशस्वी ऑपरेशनच्या वर्धापन दिनानिमित्त आंतरराष्ट्रीय प्रकाश दिन (आयडीएल) प्रत्येक वर्षी 16 मे रोजी साजरा केला जातो.
- विज्ञान, संस्कृती आणि कला, शिक्षण आणि टिकाऊ विकास आणि युनेस्कोची उद्दीष्टे साध्य करण्यासाठी औषध, संप्रेषण आणि उर्जा यासारख्या विविध क्षेत्रात – प्रकाश, शिक्षण, समानता आणि शांतता या सर्व क्षेत्रात प्रकाशाचा प्रभाव म्हणून हा दिवस साजरा केला जातो. 2021 आंतरराष्ट्रीय प्रकाश दिनाचा संदेश “विज्ञानावर विश्वास ठेवा” असा आहे.
- आंतरराष्ट्रीय प्रकाश दिनाचा उत्सव जगभरात समाजातील विविध क्षेत्रांना विज्ञान हे तंत्रज्ञान, कला आणि संस्कृती ही युनेस्कोची उद्दीष्टे साध्य करण्यासाठी अर्थात शांततामय संस्थांचा पाया निर्माण करण्यास कशी मदत करू शकते हे दर्शविणाऱ्या क्रियाकलापांमध्ये भाग घेण्यास सक्षम करेल.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- युनेस्को मुख्यालय: पॅरिस, फ्रान्स.
- युनेस्को प्रमुख: ऑड्रे अझोले.
- युनेस्कोची स्थापना: 16 नोव्हेंबर 1945.
12. शांततेत जगण्याचा आंतरराष्ट्रीय दिवसः 16 मे
- शांततेत जगण्याचा आंतरराष्ट्रीय दिवस 2018 पासून दरवर्षी 16 मे रोजी आयोजित केला जातो. शांतता प्रस्थापित करण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय समुदायाच्या सहिष्णुता, समावेश, समज आणि एकता प्रयत्नांना नियमितपणे एकत्रित करण्याचे एक साधन म्हणून यूएन जनरल असेंब्लीने 16 मे आंतरराष्ट्रीय शांतीसह एकत्रित जगण्याचा दिवस जाहीर केला.
- शांतता, एकता आणि सौहार्दाचे शाश्वत जग निर्माण करण्यासाठी या दिवसाचे उद्दीष्ट आहे की ते एकत्र राहून एकत्र काम करण्याची, भिन्नता आणि विविधतेत एकत्रित राहण्याची इच्छा बाळगू शकते.
- युनायटेड नेशन्स जनरल असेंब्लीने 8 मे 2017 रोजी 16 मे हा शांततेत राहण्याचा आंतरराष्ट्रीय दिवस म्हणून साजरा करण्याचा निर्णय घेतला
13. जागतिक दूरसंचार आणि माहिती सोसायटी दिनः 17 मे
- जागतिक दूरसंचार व माहिती सोसायटी दिन (डब्ल्यूटीआयएसडी), आंतरराष्ट्रीय दूरसंचार संघटनेच्या (आयटीयू) स्थापनेच्या स्मरणार्थ 1969 पासून दरवर्षी 17 मे रोजी साजरा केला जातो.
- 2021 ची संकल्पना “आव्हानात्मक काळात डिजिटल परिवर्तनाची गती” ही आहे.
- आयटीयूची स्थापना 17 मे 1865 रोजी झाली, जेव्हा पॅरिसमध्ये पहिल्या आंतरराष्ट्रीय टेलिग्राफ ठरावावर स्वाक्षरी झाली.
- आजचे मुख्य उद्दीष्ट म्हणजे इंटरनेट आणि सोसायटी आणि अर्थव्यवस्थेमधील नवीन तंत्रज्ञानाद्वारे झालेल्या बदलांविषयी तसेच डिजिटल फूट पाडण्याचे मार्ग याविषयी जागतिक जागरूकता वाढविणे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- आंतरराष्ट्रीय दूरसंचार संघाचे मुख्यालय: जिनिव्हा, स्वित्झर्लंड;
- आंतरराष्ट्रीय दूरसंचार संघ स्थापना: 17 मे 1865;
- आंतरराष्ट्रीय दूरसंचार युनियनचे सरचिटणीस: हॉलिन झाओ
14. जागतिक उच्च रक्तदाब दिवस: 17 मे
- वाढत्या उच्च रक्तदाब (बीपी) बद्दल जनजागृती करण्यासाठी आणि सर्व देशातील नागरिकांना या मूक किलरला रोखण्यासाठी आणि नियंत्रित करण्यासाठी प्रोत्साहित करण्यासाठी जागतिक उच्च रक्तदाब दिवस (डब्ल्यूएचडी) जगभरात 17 मे रोजी साजरा केला जातो. मे 2005 मध्ये हा दिवस पहिल्यांदा आयोजित करण्यात आला होता.
- वर्ल्ड हायपरटेन्शन डे (डब्ल्यूएचडी) हा वर्ल्ड हायपरटेन्शन लीग (डब्ल्यूएचएल) चा एक उपक्रम आहे, जो हायपरटेन्शन इंटरनेशनल सोसायटीचा संलग्न विभाग आहे.
- वर्ल्ड हायपरटेन्शन डे 2021 ची संकल्पना म्हणजे “आपल्या ब्लड प्रेशरचे अचूक मोजमाप करा, त्यावर नियंत्रण ठेवा, दीर्घ काळ जागा” ही आहे.
15. 6 वा यूएन ग्लोबल रस्ता सुरक्षा सप्ताह: 17-23 मे 2021
- 6 वा यूएन ग्लोबल ट्रॅफिक सेफ्टी आठवडा, जो यावर्षी 17 ते 23 मे दरम्यान साजरा केला जातो, जगभरातील शहरे, आणि खेड्यांसाठी सर्वसाधारणपणे 30 किमी / ताशी (20 मैल) वेगाची मर्यादा ठरविण्यासाठी बोलावण्यात आला.
- यूएन ग्लोबल रोड सेफ्टी सप्ता (यूएनजीआरएसडब्ल्यू) ही द्वैवार्षिक जागतिक रस्ते सुरक्षा अभियान आहे जे डब्ल्यूएचओद्वारे आयोजित केले जाते.
- प्रत्येक यूएनजीआरएसडब्ल्यूची एक वकिली थीम असते. 6 व्या यूएनजीआरएसडब्ल्यूची थीम # लव्ह 30 या टॅगलाइनखाली स्ट्रीट्स फॉर लाइफ आहे.
- रस्ते सुरक्षेविषयी जागरूकता निर्माण करण्यासाठी आणि रस्ते अपघातातील मृत्यू प्रमाण कमी करून त्यात बदल घडवून आणण्यासाठी हे जगभरातील व्यक्ती, सरकार, स्वयंसेवी संस्था, कॉर्पोरेशन आणि इतर संस्था एकत्र आणते.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- 7 एप्रिल 1948 रोजी डब्ल्यूएचओ ची स्थापना झाली.
- डब्ल्यूएचओ ही आंतरराष्ट्रीय सार्वजनिक आरोग्यासाठी जबाबदार असलेल्या संयुक्त राष्ट्रांची एक विशेष एजन्सी आहे.
- डब्ल्यूएचओचे मुख्यालय जिनेव्हा, स्वित्झर्लंडमध्ये आहे.
- डब्ल्यूएचओचे सध्याचे अध्यक्ष डॉ टेड्रॉस अॅडॅनॉम घ्हेबेरियस आहेत
निधन बातम्या
16. प्रसिद्ध गणितज्ञ एम एस नरसिम्हन यांचे निधन
- प्रख्यात भारतीय गणितज्ञ, प्रोफेसर एम एस नरसिम्हन यांचे निधन झाले आहे.
- एस. शेषाद्री यांच्यासह प्राध्यापक नरसिम्हन, नरसिंहन – शेषाद्रि प्रमेय याच्या स्पष्टीकरणा साठी ओळखले जात. विज्ञान क्षेत्रात किंग फैसल आंतरराष्ट्रीय पुरस्कार प्राप्त करणारे ते एकमेव भारतीय आहेत.
- त्यांनी चेन्नईच्या लोयोला महाविद्यालयातून पदवी प्राप्त केली होती आणि नरसिम्हन यांनी टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्च, मुंबई विद्यापीठातून पीएचडी केली होती.
विविध बातम्या
17. चक्रीवादळ तैक्तेचा बर्याच राज्याना तडाखा
- चक्रीवादळ तैक्तेने रविवारी पहाटेच्या वेळेस सर्वाधिक तीव्रता प्राप्त केली आणि आता ते एक अत्यंत गंभीर चक्रीय वादळ (118 ते 166 किमी / तास वेग) बनले आहे.
- भारत हवामान खात्याने (आयएमडी) जारी केलेल्या ताज्या चक्रीवादळाच्या सावधतेमुळे हे वादळ गुजरातच्या किनारपट्टी, महाराष्ट्र, गोव्याच्या जवळपास पोहोचेल.
- किनार्यावरील कर्नाटक आणि केरळमध्ये सोमवारपर्यंत कमी ते मध्यम तीव्रतेचा पाऊस सुरू राहण्याची शक्यता आहे.
सर्व स्पर्धा परीक्षांसाठी महत्त्वाचे मुद्दे:
- भारत हवामान खात्याचे मुख्यालय: मौसम भवन, लोधी रोड, नवी दिल्ली.
- भारत हवामानशास्त्र विभाग स्थापना: 1875